به گزارش خبرگزاری فارس، روز یکشنبه 21 مرداد ماه شهر بندری آکتائو قزاقستان میزبان پنجمین اجلاس سران دریای خزر با حضور رؤسای جمهور ایران، قزاقستان، جمهوری آذربایجان، روسیه و ترکمنستان بود و در پایان این نشست، کنوانسیون رژیم حقوقی دریای خزر بعد از 21 سال گفت‌وگو بین این کشورها و همچنین 6 موافقت‌نامه و پروتکل دیگر به امضای سران و نمایندگان این پنج کشور رسید.
در این کنوانسیون به دو موضوع تحدید حدود بستر و زیربستر و تعیین خطوط مرزی پرداخته نشده و قرار شد در مذاکرات آینده در این زمینه تصمیم‌گیری شود.
در حالی که محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران و حسن روحانی، رئیس جمهوری پیش از امضای این کنوانسیون در اظهاراتی اعلام کردند که در این کنوانسیون به بحث تحدید حدود و تعیین خطوط مرزی پرداخته نشده، ولی در آستانه، همزمان و بعد از امضای این کنوانسیون برخی مطالب در رسانه‌ها و فضای مجازی درباره سهم ایران از دریای خزر و آمار و ارقام متعددی از 50 درصد گرفته تا 11 درصد منتشر شد.
در همین زمینه شبکه تلویزیونی بی‌بی‌سی فارسی، یکشنبه گفت‌وگویی با «رجب صفراُف» رئیس مرکز مطالعات ایران معاصر در روسیه که در این برنامه تحت عنوان «عضو هیأت کارشناسی روسیه در مذاکرات قزاقستان» معرفی شد، انجام داد و صفراف در این گفت‌وگو مدعی حضورش در مذاکرات خزر در سال 1996 میلادی شد و ادعا کرد که «وقتی بحث برگزاری رژیم حقوقی دریای خزر در سال 1996 شروع شد ما و کارشناسان در روسیه برای اولین جلسه جمع شدیم که در کدام چارچوب این موضوع حل و فصل شود و همه انتظار داشتیم که ایران طبق قرارداد 1921 و 1940 میلادی درخواست 50 درصد حق خود را خواهد کرد، ولی در جلسه اول یکی از طرف ایران گفت که دریای خزر باید برابر تقسیم شود و هر یک از پنج کشور کمتر از 20 درصد داشته باشند که برای ما عجیب و غریب بود که چگونه ایران از سهم خود گذشت می‌کند.»
صفراف افزود: « براساس این دو قرارداد که فعالیت را در این دریا مشخص می‌کرد، هر اتفاقی در طرف شوروی رخ می‌داد در آن قسمت 50 درصد شوروی بود و اگر ایران می‌خواست 50 درصد را داشته باشد، طبق قانون این اجازه را به آن می‌دادند.»
فیلم گفت‌وگوی صفراف با بی‌بی‌سی فارسی تحت عنوان عضو هیأت کارشناسی روسیه را در ادامه مشاهده می‌کنید.
در همین زمینه یک منبع مطلع در گفت‌وگو با خبرنگار فارس، درباره ادعای مطرح شده توسط «رجب صفراف» گفت که «این فرد هیچ‌گاه در ترکیب مذاکره‌کنندگان روسیه در بحث خزر نبوده» و بهرام قاسمی،؟ سخنگوی وزارت خارجه کشورمان نیز در این باره به تسنیم گفت که براساس سوابق موجود این شخص هیچ‌گاه فردی مذاکره کننده از جانب هیأت روسیه با هیأت ایرانی در مذاکرات خزر نبوده و سخنان و ادعاهای این فرد فاقد هرگونه اعتبار است.
*صابر: در معاهدات 1921 و 1940 و هیچ سندی بین ایران و شوروی و یا روسیه بحث درصد و تقسیم خزر ذکر نشده
به گزارش فارس، طرح این گونه مطالب در حالی عنوان شده که به گفته «مجید صابر» رئیس دبیرخانه خزر وزارت امور خارجه ایران در معاهدات 1921 و 1940 و هیچ سندی بین ایران و شوروی و یا روسیه بحث درصد و تقسیم خزر ذکر نشده و مواردی که مطرح می‌شود برداشت‌های نادرست از این معاهدات است. (جزییات بیشتر)
وی همچنین اعلام کرد: «ما به مردم ایران تضمین می‌دهیم که کوچک‌ترین عقب‌نشینی از مواضع خودمان درباره تحدید حدود و سهم ایران در خزر نکرده‌ایم.»
صابر خاطرنشان کرد: در مذاکرات کنوانسیون و در مذاکرات پنج جانبه از سهم کشورها صحبتی نمی‌شود که هر کشور از بستر و زیربستر چند درصد دارند، محل این مذاکرات جداگانه‌ای است که در چارچوب دیگری انجام می‌شود و مذاکرات در این زمینه در جریان است و تا به حال مذاکرات زیادی با کشورهای مجاور انجام شده ولی تاکنون به نتیجه نرسیده‌ایم و امیدواریم در آینده به نتیجه برسیم.
از سوی دیگر «جمشید ممتاز» استاد حقوق بین‌الملل درباره اعداد و ارقامی که درباره سهم ایران در فضای مجازی عنوان می‌شود، گفت: این درصدها به هیچ وجه نباید توجه ما را جلب کند. درباره بستر و زیربستر آنچه مهم است، منابع است و باید بگوییم چه منابعی در آینده در این تعیین حدود نصیب ما خواهد شد. حالا ممکن است این منابع در یک محدوده 12 درصدی یا 18 درصدی باشد یا ممکن است این 12 یا 18 درصد فاقد منابع باشد.
نکته جالب‌تر اینکه دیروز (دوشنبه) بی‌بی‌سی فارسی در گفت‌وگویی که با صفراف انجام داد، این بار وی را «مدیر مرکز مطالعات ایران معاصر در مسکو» معرفی کرد و این شخص اظهاراتی که به نقل وی منتشر شده را رد کرد و گفت: «در هیچ قرارداد و اسنادی نیامده که ایران و اتحاد شوروی 50 درصد از دریای خزر را دارند. هیچ منطقی نبود که ایران در این سال‌ها دعوای 50 درصد را داشته باشد.»
وی که خودش پیش از این از بحث 50 درصد سخن گفته بود، در این گفت‌وگو خاطرنشان می‌کند: «نمی‌دانم از کجا الان در ایران این دعوا هست که دولت ایران از حقوق خود گذشته و باید 50 درصد را می‌گرفت. 50 درصد در هیچ جا و سندی تعیین نشده که متعلق به ایران است. این دریاچه‌ای بود که بین دو کشور تقسیم شده بود و دو کشور در آنجا مدیریت می‌کردند»
فیلم گفت‌وگوی صفراف با بی‌بی‌سی فارسی این بار با عنوان مدیر مرکز مطالعات ایران معاصر را در این جا مشاهده کنید.
انتهای پیام/
∎
نظر شما