در کوچه پس کوچه های همان محله بزرگ شد و در سپاه دانش آموزش دید و پس از آن پا در عرصه تعلیم گذاشت اما گویا قرار نبود که معلم باقی بماند وقتی از شغل معلمی خداحافظی کرد طبع شعری و نوشتن او را به سمت روزنامه نگاری سوق داد و همان زمان بود که شد بلای جان عده ای مورد انتقاد قرار گرفته توسط قلمش!

آرش آزاد یکی از معدود طنازان تبریزی بود که توانست در مجله گل آقا نویسنده ثابت باشد و در کنار آن در روزنامه های مهد آزادی ،امین، پیام آذربایجان  وچندین نشریه قلم بزند و علاوه بر آن از نگارش شعر دست نکشید.

همزمان با  او افرادی همچون استاد یالقیز(مجید صباغ ایرانی)، محمدحسین طهماسب پور شهرک، سخا مهر و ... توانسته بودند در این عرصه خوش بدرخشند .

زبان شعری آرش آزاد زبان روان بود ؛او سعی نداشت با استفاده از کلمات دشوار و پیچیده درک شعری مخاطب را از بین ببرد .

او همواره موضوعات روز را هدف قرار می داد و گاهی از کارهای نابسامان مسئولان، مشکلات اجتماعی و شاید حتی فضای بسته‌ی نقادی را در قالب طنز بیان می کرد.

هر کسی که او را می شناسد، سخنی شیرین از او به یادگار دارد و شاید کمتر کسی از اطرافیانش از شوخی های او به یاد نداشته باشند.

وقتی به تاریخ مطبوعات بازمی گردیم می بینیم که مطبوعات آذربایجان در حوزه طنز بسیاری غنی و پرمحتوا منتشر می شدند اما همواره در خفا و دور از وطن! نخستین روزنامه طنز ایرانی  در استانبول منتشر شد و همین امر آغازی بود برای اینکه طنز مطبوعاتی همچون طفلی ناخواسته دور از وطن پابگیرد.

در تاریخ پرفراز و نشیب مطبوعات ایران که سرآغاز آن به دوران قاجاریه بر می گردد، نشریاتی چون روزنامه اختر به مدیریت میرزا طاهر تبریزی کانون قلم زنی روشنفکران و تجددگرایان در استانبول بود و حتی برخی مقامات ترقی خواه وابسته به حاکمیت قاجار نیز در انتشار این روزنامه مساعدت و همراهی داشتند.

پس از آن نشریه ای به صورت اختصاصی با زبان ترکی و با روش طنز نوشتاری و تصویری انتشار خود را از تفلیس آغاز کرد و مدتی در تبریز و باکو منتشر شد که «ملانصرالدین» نام داشت. این نشریه در بیداری و آگاهی مردم نقش انکارناپذیری را ایفا می کرد.

ستون «چرند و پرند» روزنامه صور اسرافیل که یکی دیگر از نشریات دوران مشروطیت به شمار می روداز مشهورترین آثار طنز مطبوعاتی شناخته می شود.

همانطور که گفتیم نشریه گل آقا نیز یکی از نشریات قوی در حوزه طنز و کاریکاتور بود که بارها مورد بی مهر قرار گرفت و پس از مرگ کیومرث صابری فومنی وتنی چند از  نویسندگانش خورشید این نشریه نیز به افول گرایید.

در حال حاضر در ایران جز یک صفحه طنز در چند روزنامه و یک نشریه آن هم صرفا در پایتخت نشریه  دیگری وجود ندارد که بتواند ادبیات طنز را قوت ببخشید و استعداد یابی کند.

در شهرهایی جز پایتخت نیز به قدری فضای طنز مطبوعاتی در تنگنا قرار دارد که به محض نگارش یک مطلب یا شعر یا تصویر عرصه بر نگارنده یا تصویرگر تنگ می کنند و کاری می کنند چنان طنازی از سرش بپرد که گویی خدایش چنین قابلیتی را در او نیافریده است.

به هرحال این فضای خفقان نویدی خوش برای آینده طنز کشور ندارد و بعید به نظر می رسد پس از این در تبریز و آذربایجان صاحب نامانی در این عرصه ظهور کنند تا پایان عمر بتوانند فعالیت کنند.

..........................................

ندا فرشباف

...........................................

انتهای پیام/