شناسهٔ خبر: 26904139 - سرویس فرهنگی
نسخه قابل چاپ منبع: ایرنا | لینک خبر

نوروز صیاد، جشنی برای احترام به دریا

قشم - ایرنا - «نوروز صیاد» آیینی است که در آن صیادانی که روزی خود را از دریا می گیرند، صید ماهی را برای یک روز متوقف کرده و به تکریم دریا می پردازند تا خود را در دریا تطهیر و مجالی برای احیای آبزیان ایجاد کنند.

صاحب‌خبر -

به گزارش ایرنا، هر ساله با رسیدن نخستین روز مرداد ماه، روستای سَلَخ میزبان علاقمندان به طبیعت و فرهنگ و رسوم مردم جنوب است تا از نزدیک آیین سنتی «نوروز صیاد» که توسط بومیان این بندر برگزار می شود را تماشا کنند.
«نوروز صیاد» را می توان آیین تکریم دریا عنوان کرد که صیادان برپا می کنند تا قدرشناسی خود را نسبت به طبیعت و نعمت های خدادادی اعلام کنند.
این آیین باستانی مجموعه ای شگرف از آداب و رسوم و فرهنگی است که همه بینندگان را به وجد می آورد و باعث می شود سالانه افراد زیادی سفر در فصل گرمای جزیره قشم را بر خود هموار کنند و به نظاره آن بنشینند.
این روز از پشتوانه چند صد ساله برخوردار است که یکی از بومیان جزیره آن را تشریح می کند.

** تطهیر در دریا برای سلامت جسم و روان
رئیس شورای اسلامی روستای سلخ در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: سال صید صیادان چهار فصل دارد که نخستین فصل آن جُووا است که از اوایل دهه سوم فروردین آغاز می شود و 100 روز ادامه دارد و بیشتر ماه های آن با بهار طبیعت همراه است.
عارف شریف افزود: فصل گرما شصت و پنج روزه است که نخستین روز آن «نوروز صیاد» نامیده می شود و روز به یاد ماندنی برای صیادان است.
وی ادامه داد: در ادامه، 2 فصل 100 روزه نیز تعریف می شود که زندگی صیادان مطابق آن انجام می شود و در نهایت به زمستان جنوب می رسد.
رئیس شورای اسلامی روستای سلخ درباره نخستین روز فصل گرما گفت: صیادان در روز «نوروز صیاد» صید را تعطیل می‌کنند و حتی غذای دریایی نمی‌خورند زیرا معتقدند در نوروز صیاد همه ماهی ها آزادند تا نسل خود را افزایش دهند.
وی افزود: در این روز بر اساس یک باور قدیمی، همه مردم روستا از کوچک و بزرگ به منظور در امان بودن از بیماری ها در طول یک سال، در آب دریا شنا می‌کنند.
شریف ادامه داد: اهالی روستای سلخ در این روز از صبح تا غروب آفتاب به این جشن ادامه می‌دهند و مراسم و آداب سنتی از «رَزیف خوانی» گرفته تا «رقص شوشی‌ ها» را که بیش از 600 سال قدمت دارد با تمام جزییات برگزار می کنند.
وی بیان داشت: شنا و غوص، مسابقه دومیدانی ساحلی، سرعت جل کش و هوری پارویی، اجرای موسیقی محلی و برگزاری نمایشگاهی از غذاهای محلی و صنایع دستی بانوان سلخ بخش های دیگری از این مراسم است.
رئیس شورای اسلامی روستای سلخ تصریح کرد: در این جشن همه روستائیان لباس های نو به تن می کنند و حیوانات خود را با گِلی سرخ رنگ بنام «گِلَک» رنگ می کنند و همراه خود به دریا می برند.
وی افزود: زنان بومی جزیره نیز با شیرینی های پخته شده از خرما به نام «رنگینَک» از میهمانان پذیرایی می کنند.
شریف ادامه داد: در بخش موسیقی این جشن، 30 نفر از مردان هنرمند جزیره با لباس های سفید محلی در 2 ردیف مقابل هم قرار می گیرند و در حالی که چهار نفر نیز در میان آنان دهل می نوازند، آواز محلی را به عنوان مراسم رزیف اجرا می کنند.
وی بیان داشت: در میانه نوای رزیف، شوشی ها با لباس های سیاه، کلاه های بلند ساخته شده از شاخه های نخل به رنگ صورتی و سفید و ریش های ساخته شده از لیف خرما وارد جشن می شوند.
رئیس شورای اسلامی روستای سلخ اذعان داشت: این بیگانه ها که گویی با شنیدن صدای جشن از دور دست ها به این روستا آمده اند، تلاش می کنند با شاخه های نخل افراد سر راه خود را کتک بزنند و بچه های روستای سَلَخ نیز با اشتیاق به سمت شوشی ها می دوند و قبل از کتک خوردن پا به فرار می گذارند.
وی گفت: از فردای نوروز صیاد، فصل جدید صید و صیادی در جزیره قشم شروع می شود و تور صیادان بار دیگر با هدف امرار معاش و کسب روزی حلال در پهنه نیلگون خلیج همیشه فارس رها می شود.

** ارتباط زندگی انسان با طبیعت، محور ژئو پارک ها
مدیر ژئوپارک جهانی قشم نیز به خبرنگار ایرنا گفت: یکی از اهداف مهم ژئو پارک های جهانی یونسکو، حفظ و احیای سنت ها، آداب و رسوم قدیم درجوامع محلی و روستاهای قلمرو ژئو پارک هاست.
علیرضا امری کاظمی افزود: این اتفاق به ارتقاء هویت مردم محلی منجر می شود و حضور آنان را در عرصه فعالیت های اجتماعی تقویت می کند که جشن نوروز صیاد یکی از این برنامه هاست.
وی ادامه داد: در ژئو پارک ها توجه تنها به سایت های طبیعی، تاریخی و جاذبه های زمین شناختی معطوف نمی شود بلکه ارتباط تنگاتنگی که انسان و زندگی و فرهنگ او با سایت ها، منطقه و زمین دارد نیز مورد توجه قرار قرار می گیرد.
مدیر ژئوپارک جهانی قشم تأکید کرد: ژئو پارک ها با توجه به آیین هایی همچون نوروز صیاد به توسعه اقتصادی، احیای فرهنگ و آداب و رسوم قلمرو خود می اندیشند.
قلمرو ژئوپارک قشم 260 کیلومتر مربع شامل جزیره های قشم و هنگام و 500 متر مرز حاشیه دریایی این جزایر و خلیج دیرستان است.
این ژئوپارک دارای 25 سایت متنوع و اصلی همچون تنگه چاهکوه، دره ستاره ها، دره تندیس ها، دره شور و غار نمکدان است و مجاورت آن با جنگل های حرا واقع در شمال جزیره قشم که دارای پنج عنوان تالاب بین المللی، ذخیرگاه زیست کره، منطقه حفاظت شده، منطقه ویژه دریایی و منطقه ویژه پرندگان است، به ارزش ها و جذابیت های طبیعی ژئوپارک قشم افزوده است.
ژئوپارک قشم تنوع عظیمی از چشم اندازهای زمین شناسی در کنار تنوع سایت های مختلف را ارائه می کند و علاوه بر این، تنوع اکولوژیکی، باستان شناسی و فرهنگی خاصی دارد.
این ژئوپارک به دلیل موقعیت راهبردی آن در خلیج فارس و به عنوان نمونه منطقه ای که در میان ژئوپارک های منطقه ی آسیای شرقی و ژئوپارک های اروپایی قرار گرفته، از جایگاه ویژه ای برخوردار است.
شهرستان قشم شامل جزیره های قشم، هرمز، هنگام و لارک با حدود 150 هزار نفر جمعیت در جنوب استان هرمزگان واقع است.
7500/2094

نظر شما