سحر وحدت| خراسان رضوی-خبرنگار:

طی چند روز گذشته برخی سودجویان به منظور دستیابی به گنج اقدام به تخریب و حفاری بخشی از اثر تاریخی میل خسروگرد کردند که واکنش دانشگاهیان و مسئولان را به همراه داشته است. میل خسروگرد با 28 متر ارتفاع در حدود 5 کیلومتری غرب شهرسبزوار، در حاشیه 2 جاده اصلی تهران - مشهد قرار دارد. این بنای بسیار زیبا در سال 505 هجری قمری هم دوره با حکومت سلجوقیان، برای راهنمایی و محل اطراق مسافران و کاروانیان خسته جاده قدیم ابریشم بنا شده است. این اثر تاریخی و دیدنی چند سال گذشته از سوی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مرمت شده است. سالانه حدود 18 تا 20 میلیون مسافر و گردشگر از کنار این اثر تاریخی و دیدنی می‌گذرند که این امر معرفی بیشتر، تغییر کاربری و بهره‌برداری بهینه مسافران و گردشگران از این بنای تاریخی و باستانی را می‌طلبد.


وضعیت آشفته مناره

به گفته دبیر تشکل دانشجویی میراث یاران سبزوار بناهای تاریخی ملی و ثبت شده در سازمان میراث فرهنگی شهرستان، وضعیت آشفته‌ای دارند و سودجویان با تصور اشتباه کشف گنج در این آثار، در پی تخریب آن‌ها هستند. «بهروز قاسمی» با اشاره به تخریب و حفاری در مناره خسروجرد سبزوار می‌گوید: این مناره نشان‌دهنده تاریخ شهرستان سبزوار است. بیشتر مسافران سبزوار را با میل خسروجرد می‌شناسند که در غرب شهرستان در حاشیه جاده تهران-مشهد واقع شده است.

وی با اشاره به کوتاهی مسئولان در توجه به آثار تاریخی شهرستان می‌افزاید: سال 96 یک سرمایه‌گذار در حوزه مناره خسروجرد ورود پیدا کرد و این بنا را به گونه‌ای احیا کرد اما پس از نوروز 96 سرمایه‌گذار از منطقه خارج شد. قاسمی با اشاره به فعالیت 30 عضو ثابت در تشکل میراث یاران می‌گوید: در همان سال تعدادی از اعضای میراث یاران به عنوان راهنمای گردشگری در مناره خسروجرد مستقر شده بودند اما امروز وضعیت مناره بسیار آشفته است. تمام نرده‌های اطراف آن دزدیده شده و در ورودی مناره که بسته بود توسط برخی افراد باز شده است.
به گفته قاسمی برخی افراد سودجو به طمع یافتن گنج، چاه‌هایی به عمق 2-3 متر در محدوده این مناره حفر کرده‌اند که این حفاری‌ها پایداری و استحکام مناره به خطر انداخته است.


تهدید پایداری آثار کهن

حفارانی که به منظور دستیابی به گنج و به قصد سودجویی آثار، محوطه تاریخی و میراث فرهنگی را حفاری می‌کنند نا آگاهانه و بی‌خردانه این آثار را تخریب می‌کنند. به گفته سرپرست پایگاه شهر تاریخی سبزوار مناره خسروجرد یک اثر تاریخی از قرن ششم است که بسیار با ارزش و بلند‌ترین سازه استان خراسان رضوی است. این مناره اثری ارزشمند و منحصر به فرد است که برخی از حفاران سودجو نقطه‌ای از مناره را حفاری کرده‌اند که باعث تزلزل بنیان این اثر می‌شود.  
«محسن برآبادی» با بیان اینکه نقطه‌ای که حفاری شده، به ثبات و پایداری این اثر آسیب می‌زند، می‌گوید: در و محل ورود به مناره را برای اینکه کسی بالا نرود و اتفاقی برایش نیفتد بسته بودیم. سودجویان در را هم تخریب کرده‌اند و راه ورودی را باز کرده‌اند. وی می‌افزاید: افراد سودجو با این اعمال دارند به دست خودشان، فرهنگ، آثار تاریخی، هویت و شناسنامه خود را تخریب می‌کنند و امید است شاهد روزی باشیم که خودمان، محافظ میراث فرهنگی باشیم.
برآبادی با بیان اینکه این تخریب‌ها هزینه‌های بسیاری برای میراث فرهنگی دارد، ادامه می‌دهد: حفاران یک نقطه را تخریب کرده‌اند اما ما باید چندین نقطه دیگر را مرمت و ترمیم کنیم و استحکام ببخشیم تا آسیب‌دیدگی نقطه تخریب شده را
جبران کنیم. متاسفانه رفتاری که چند سالی است در کشور به وجود آمده و رو به رشد است، حفاری آثار تاریخی به منظور یافتن گنج است که منحصر به این اثر نیست؛ خیلی از آثار تاریخی کشور در معرض خطر است.


تاکید به حفظ میراث فرهنگی

حفظ و احیای بناها و آثار تاریخی و میراث فرهنگی شهرستان سبزوار باید به طور جدی مورد توجه قرار گیرد. معاون استاندار و فرماندار ویژه شهرستان سبزوار می‌گوید: با توجه به اهمیت میراث فرهنگی به عنوان یک ظرفیت گردشگری و تبیین اصالت منطقه باید برای حفظ آن تلاش بیشتری انجام شود. به گفته «احمد برادران» با توجه به اینکه در برنامه ششم توسعه یکی از ظرفیت‌های اصلی برای توسعه، گردشگری مطرح شده است، حفظ، احیا، مرمت و معرفی آثار و بناهای تاریخی و مفاخر منطقه می‌تواند برای تبیین جایگاه شهرستان و ایجاد همگرایی اجتماعی بسیار تاثیر‌گذار باشد.
وی می‌افزاید: در سال‌های گذشته تغییر نگاه مدیران شهرستان مبنی بر تبدیل سبزوار از یک گذر عبوری به مقصد گردشگری، منجر به افزایش بازدید مسافران و گردشگران از آثار تاریخی و زیارتی سبزوار شده است. وی با بیان اینکه حفظ و احیای آثار باستانی در عمران و آبادانی منطقه تاثیر بسزایی خواهد داشت، ادامه می‌دهد: سالانه بیش از 25 میلیون مسافر و زائر بارگاه حضرت ثامن الحجج (ع) از این مسیر عبور می‌‌کنند که موقعیت ویژه‌ای برای رونق گردشگری شهرستان است.