شناسهٔ خبر: 26864357 - سرویس استانی
نسخه قابل چاپ منبع: صدا و سیما | لینک خبر

خشکی در کمین سد دامغان

خبرگزاری صداوسیما

آب ورودی به سد شهید شاهچراغی دامغان 70 درصد کاهش یافت؛ خبری یک خطی که عواقب آن در این شرایط خشکسالی ، خط زندگی مردم را تهدید می کند.

صاحب‌خبر -
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، سد شهید شاهچراغی در فاصله 12 کیلومتری شمال غربی شهر دامغان و بر روی رودخانه چشمه علی ساخته شده است. 
کاربرد این سد ، تامین آب آشامیدنی ، آب کشاورزی زمین های پایین دست، تولید برق، پرورش ماهی و محلی برای تفریح مردم است و بنابراین نقش مهمی در حیات اقتصادی منطقه ایفا می کند.
خشکی در کمین سد دامغان
 
سد شهید شاهچراغی ؛ سوژه جدید کم آبی 

سد شهید شاهچراغی ، اولین سد استان سمنان ، ششم اسفندماه سال 83 افتتاح شد ، سدی که این هفته سوژه مهم جلسه شورای حفاظت از منابع آب بود.
جلسه ای که در آن فرماندار دامغان اعلام کرد : ورودی آب سد شهید شاهچراغی از 300 لیتر در ثانیه به 100 لیتر در ثانیه کاهش یافته است .
علی اصغر مجد ، برداشت بی رویه آب در بالادست سد ، تبخیر و خشکسالی را عامل این کاهش ورودی عنوان کرد و گفت: حجم آب پشت سد شهید شاهچراغی از 21 میلیون متر مکعب به 10 میلیون متر مکعب کاهش یافته است .

 
خطر کم آبی بیخ گوش دامغانی ها 
 
سد شهید شاهچراغی یکی از مهم ترین منابع تأمین آب مردم شهرستان دامغان است و حالا با افت شدید ورودی آب به سد ، این مسئله به چالش مهم برای مردم این شهرستان تبدیل شده است.
این را نه تنها مسئولان بلکه مردمی که برای تفریح به سد می روند هم می گویند.
دامغانی ها می بینند که ارتفاع آب پشت سد هر روز پایین تر می رود و به راستی خطر بی آبی را نزدیک به خود حس می کنند.
آقای برمی از که دامغانی های قدیمی است ، به یاد ندارد تابستان اینقدر گرم باشد .
او می گوید : همین گرمای هوا روند تبخیر آب پشت سد را افزایش داده و به این ترتیب پدیده خشکسالی بیشتر از گذشته دامغان را تهدید می کند و باید برای مقابله با آن اصلاح الگوی مصرف آب را در اولویت قرار دهیم.

  خشکی در کمین سد دامغان
ورود مرجع قضایی به ماجرای کم آبی سد شهید شاهچراغی 

علاوه بر افزایش تبخیر آب سد ، اضافه برداشت‌ها ، برداشت‌های غیرقانونی و حفر چاه‌های غیرمجاز هم باعث کاهش شدید منابع آب در دامغان و سد مخزنی دامغان شده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای سمنان می گوید : با همکاری مراجع قضایی ، نیروی انتظامی و دادستانی شهرستان دامغان، تعداد زیادی از این برداشت‌های غیرقانونی و اضافه برداشت‌ها در بالادست کشف و با مسببان آنها برخورد شده است .
ایرج حیدریان با بیان اینکه سالانه 109 میلیون مترمکعب از 976 حلقه چاه برداشت می شود گفت : نصب کنتور هوشمند در 60 درصد از چاه های آب کشاورزی از راه هایی است که برای صرفه جویی و پیشگیری از اضافه برداشت ها در شهرستان دامغان اجرا شده است .

 
باران های شدید و بی حاصل برای سد 

سد شهید شاهچراغی در استان در پنج ماه ابتدایی سال زراعی جاری نسبت به سال زراعی گذشته با کاهش آبدهی 34 درصدی مواجه شد .
این یعنی کاهش ورودی آب و آبدهی سد نه تنها در تامین آب آشامیدنی بلکه در بدست آمدن آب کشاورزی هم تاثیر گذار بوده .
محمدرضا خاموشی معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای سمنان گفت: بارش‌های اخیر در اثر پدیده تغییر اقلیم، به جای ارتفاعات، در حاشیه کوهپایه‌ای و دشت‌ها و به صورت شدید در مدت کوتاه اتفاق می‌افتد و به رواناب تبدیل شده و به سطوح آبی اضافه نمی‌شود.
وی بیان کرد: آبدهی چشمه‌های بررسی شده در مدت پنج ماه ابتدایی سال زراعی 96-97 نسبت به بلندمدت 23 درصد و نسبت به مدت مشابه سال زراعی گذشته 12 درصد کاهش آبدهی نشان می‌دهد. 
خشکی در کمین سد دامغان
 
تامین آب کشاورزی از سد در هاله ای از ابهام 

سد چند منظوره شهید شاهچراغی دامغان آب مورد نیاز اراضی زراعی حدود هزار و 500 هکتار از اراضی دشت را که از نظر کشاورزی مستعد و حاصل خیز است تامین می کند اما کارشناسان هشدار داده اند اگر روند کاهش حجم آب ادامه یابد، ممکن است سال آینده نتوانیم آب موردنیاز بخش های کشاورزی و آشامیدنی را تامین کنیم. 
یحیایی نیا کارشناس امور منابع آب و مسوول بهره برداری از سد شهید شاهچراغی دامغان ، تعداد کشاورزان بهره بردار آب سد را دو هزار نفر اعلام و تصریح کرد : از مجموعه سد 23 رودخانه منشعب شهر و روستا آبگیری می کنند که این تعداد رودخانه برای بخش آشامیدنی، کشاورزی و باغ های منطقه است. 
وی گفت : از آب سد دامغان در فصل پاییز و بهار برای زراعت، در فصل تابستان و زمستان برای باغ ها و در تمام سال برای آشامیدنی استفاده می شود. 
وی سرریز آب چشمه علی را یکی از مهم ترین منابع تامین آب مجموعه سد شهید شاهچراغی دامغان اعلام کرد و گفت : اکنون میزان ظرفیت چشمه علی 380 لیتر بر ثانیه است که نسبت به سال گذشته 100 لیتر بر ثانیه کاهش یافت که این کاهش دبی چشمه و برداشت باغ و مزارع موجود در مسیر یکی دیگر از عوامل کاهش چشمگیر حجم مخزن این سد است. 
یحیایی نیا جاری شدن سیلاب های فصلی را یکی دیگر از منابع تامین آب سد شهید شاهچراغی برشمرد و افزود : در 2 سال اخیر به دلیل کاهش بارندگی فقط نیم میلیون مترمکعب آب از بروز سیلاب فصلی به مجموعه سد سرریز شده است که این میزان بسیار ناچیز است. 
خشکی در کمین سد دامغان
 
ضرورت توجه به حق آبه ها برای حفظ سد 

در بالا دست سد شهید شاهچراغی ۶۰۷ هکتار مزرعه و ۳۹۰ هکتار باغ وجود دارد که سالانه ۹ میلیون متر مکعب آب برای این اراضی و باغات برداشت می شود که ۸۰ درصد بیشتر از حق آبه ثبتی برای این مزارع است.
این را مدیر امور منابع آب شهرستان دامغان می گوید و معتقد است : خشکسالی و برداشت بی رویه آب در اراضی بالا دست سد شهید شاهچراغی باعث کاهش جریان ورودی های آب به پشت سد است.
وی ادامه می دهد که این گونه برداشت بی رویه مشکلاتی را برای ذخیره آب در پشت سد و نیز مشکل کم آبی در اراضی پایین دست سد را در سالهای آینده به وجود خواهد آورد.
شاهرودی گفت: سالانه ۱۱ میلیون متر مکعب آب برای مصارف کشاورزی و چهار میلیون متر مکعب آب برای شرب از سد شهید شاهچراغی به پایین دست سد تحویل داده می شود.
 
خشکی در کمین سد دامغان نجات سد مستلزم یاری آسمان و مردم 

تغذیه مصنوعی منابع آبی با کنترل رواناب‌ها، نیاز اساسی و یکی از راهکارهای کمک به بهبود شرایط آبی در وضعیت خشک‌سالی و کاهش بارندگی است .
ضمن اینکه باید تدابیری اندیشیده شود تا با کسانی که در بالا دست سد ، بی رویه آب را برداشت و بیشتر از حق ثبتی آب دریافت می کنند شناسایی و برخورد قانونی با آنها صورت گیرد.
در استان سمنان یک میلیارد و 350 میلیون مترمکعب آب تولید می‌شود که 87 درصد در بخش کشاورزی، هشت درصد در بخش آشامیدنی و پنج درصد در بخش صنعت و خدمات مصرف می‌شود. 
کسری مخزن سالانه آب در استان سمنان 145 میلیون مترمکعب برآورد می‌شود.

نظر شما