براساس تصاویر منتشر شده از رای‌گیری، روز گذشته برای حل مشکل بازگشت سپنتا نیکنام به شورای شهر، آیت‌الله احمد جنتی دبیر شورای نگهبان و آیت‌الله مهدی مدرسی یزدی از فقهای شورای نگهبان به این طرح رای ندادند. دبیر شورای نگهبان در نامه‌ای به تاریخ ۲۶ فروردین‌ماه ۱۳۹۶ خورشیدی به روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران، حضور غیرمسلمانان به‌عنوان نامزدهای انتخابات شوراهای شهر و روستا را خلاف موازین شرع دانسته بود. این در حالی است که براساس آنچه تصاویر نشان می‌دهد، آیت‌الله موحدی کرمانی که ریاست جلسه دیروز را نیز در غیاب آیت‌الله شاهرودی برعهده داشت، علی اکبر ناطق نوری، غلامعلی حداد عادل، علی لاریجانی، محسن رضایی، محمدرضا عارف، محمدرضا باهنر، مصطفی میرسلیم، سید ابراهیم رئیسی، مجتهد شبستری، احمد توکلی، سردار احمد وحیدی، حسین مظفر، مرتضی صفارهرندی، مرتضی نبوی، سرلشکر سیدحسن فیروزآبادی، مصباحی‌مقدم، محمد صدر و محمود احمدی‌نژاد به بازگشت سپنتا نیکنام و عضویت اقلیت‌های دینی در شوراهای اسلامی شهر و روستا رای داده‌اند. همچنین در جلسه دیروز حسن روحانی رئیس‌جمهوری، آیت‌الله آملی لاریجانی رئیس قوه‌قضائیه و عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور حضور نداشتند. تصویب طرح حضور اقلیت‌ها در شوراها، به دو سوم رای اعضای مجمع احتیاج داشت.

در همین حال غلامرضا مصباحی‌مقدم عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر، در همین باره اظهار کرد: قانون سال ۱۳۷۵ برای شوراها تصویب شده بود، این قانون تبصره‌ای داشت که حکایت می‌کرد اقلیت‌ها باید به آیین خود پایبندی و التزام عملی داشته باشند؛ شورای نگهبان به این تبصره ایراد گرفته بود. مجمع روز گذشته در جلسه خود به این ایراد رای نداد. مصباحی‌مقدم تصریح کرد: معنای رای مجمع این است که قانون سال ۱۳۷۵ همچنان به قوت خود باقی است. برای تصویب طرح در مجمع تشخیص باید حداقل دوسوم رای وجود داشته باشد که امروز موضوع آقای سپنتا با بیش از دوسوم آرا به تصویب رسید. وی افزود: مجلس شورای اسلامی، ماده‌ای را در این طرح تصویب کرده بود تا شامل حال عضو زرتشتی شورای شهر یزد شود، معنایش این بود که حکم این ماده از آغاز دوره پنجم فعالیت شوراها باید ملاک عمل باشد که مجمع این ماده را هم تصویب کرد.

ماجرای لغو عضویت

سپنتا نیکنام منتخب شورای شهر یزد نخستین بار در سال ۱۳۹۲ به عضویت در چهارمین دوره شورای اسلامی شهر یزد انتخاب شد. او یک بار دیگر در سال ۱۳۹۶، به‌عنوان نفر هفتم، ( با ۲۲ هزار رای) و تنها عضو زرتشتی به عضویت در این شورا انتخاب شد اما با شکایت علی اصغر باقری، نامزد شکست خورده اصولگرای این انتخابات، درمهر ماه سال گذشته عضویتش به دلیل مسلمان نبودن توسط شعبه ۴۳ دادگاه دیوان عدالت اداری معلق شد. این پرونده پس از اظهارنظرهای فراوان، به فقهای شورای نگهبان سپرده شد که در نهایت این شورا آبان‌‌ماه سال گذشته رای قطعی خود را در درباره منتخب زرتشتی شورای شهر یزد اعلام کرد و به لغو عضویت نیکنام رای داد.

آیت‌الله یزدی عضو فقهای شورای نگهبان همان زمان در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم، اعلام کرد که اعضای فقهای این شورا بر اشکال شرعی فعالیت منتخب زرتشتی شورای شهر یزد به‌اتفاق آرا رای داده‌اند. او همچنین در آن گفت‌وگو تاکید کرد: «اینکه فقهای شورای نگهبان راجع ‌به یک اقلیت مذهبی تصمیم گرفته‌اند، این تصمیم قانونی، شرعی، قطعی و غیرقابل ‌تغییر است و بدون تعارف عرض می‌کنم که اگر کسانی دنبال این هستند که مصوبه قانونی را برگردانند، در حقیقت مقابله با اصل نظام جمهوری اسلامی ایران است و نظام قطعا در برابر آن می‌ایستد و نمی‌تواند تحمل کند که قانون زیر پا گذاشته شود.» آیت‌الله یزدی همچنین گفت که «اظهارنظر فقهای شورای نگهبان درباره مصوبات شرعی است و این مساله هم شرعی است که یک اقلیت غیرمسلم برای شهری که اکثریت آنها مسلمان هستند؛ حق تصمیم‌گیری ندارد و هیچ‌کس هم حق ندارد از این قانون تخلف کند، یعنی مجلس نمی‌تواند قانونی بگذارد که آن را رد کند یا جایی دیگر آن را اجرا نکند.» به‌دنبال این تصمیم مجلس شورای اسلامی وارد عمل شد و برای حل این موضوع در اقدامی طرح اصلاح قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران را با دو فوریت به مجلس ارائه کرد که در جلسه 21 آذر با 152 رای موافق با اصلاح آن موافقت شد.

در اصلاحیه ماده 30 تبصره یک آمده است: اقلیت‌های دینی شناخته شده در قانون اساسی ساکن در شهرها و روستاهای کشور می‌توانند نامزد انتخابات شوراهای اسلامی همان شهر و روستا شوند. اما این طرح مجلس با ایراد شورای نگهبان مواجه شد. در نهایت نمایندگان مجلس شورای اسلامی در جلسه ۲۴ دی ۹۶ با اصرار بر مصوبه قبلی خود، این طرح را به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارجاع دادند. مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز از سال گذشته تلاش برای حل این موضوع را آغاز کرد. تا آنجا که آبان‌‌ماه سال گذشته محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام بر امکان حل مساله «سپنتا نیکنام» در مجمع تشخیص مصلحت نظام تاکید کرد و خواستار مراجعه به مجمع برای حل این مشکل شد.

همزمان سران قوا نیز به موضوع لغو عضویت سپنتا نیکنام ورود پیدا کردند. از یکسو حسن روحانی، رئیس‌جمهوری در اولین دیدارش با اعضای شورای شهر تهران در مورد این مشکل تصریح کرد: «در این زمینه قانون اساسی تکلیف را روشن کرده و باید مُر قانون اساسی، حقوق شهروندی، اعتماد عمومی و وحدت جامعه رعایت شود.» او همچنین در این خصوص نامه‌ای نیز به مقام معظم رهبری نوشت. از سوی دیگر علی لاریجانی، رئیس مجلس نیز ضمن غیرقانونی توصیف کردن این تصمیم اعلام کرد که در صورت حل نشدن این مشکل، موضوع به شورای حل اختلاف قوا ارجاع می‌شود. به این ترتیب تلاش‌ها برای بازگشت عضو زرتشتی شورای شهر یزد به فعالیتش از اوایل امسال در مجمع تشخیص مصلحت نظام شکل جدی‌تری به خود گرفت و هر چند در چند جلسه به‌رغم در دستورکار بودن بررسی نشد اما ۱۸تیرماه  جاری کمیسیون‌های قضایی و سیاسی مجمع تشخیص مصلحت نظام موافقت خود را با بازگشت «سپنتا نیکنام» به شورای شهر یزد اعلام کردند. این در حالی بود که محمد صدر، عضو کمیسیون سیاسی امنیتی مجمع تشخیص مصلحت نظام، چند روز پس از موافقت این دو کمیسیون با اشاره به اختلاف‌هایی که در مجمع تشخیص مصلحت نظام بر سر موضوع حضور اقلیت‌ها در شوراهای شهر وجود دارد، از مخالفت جدی یکی از آقایان فقهای شورای نگهبان با با بازگشت نیکنام به شورای شهر خبر داد و در عین حال گفت که گفت‌وگو با این فرد ادامه خواهد داشت.

به هر حال روز گذشته همه این تلاش‌ها به ثمر نشست و سپنتا نیکنام حالا می‌تواند پس از ۹ ماه یک بار دیگر بر صندلی‌اش در شورای شهر یزد تکیه بزند. او روز گذشته در واکنش به بازگشتش به شورای شهر در حساب شخصی خود در توییتر نوشت: «از همه مردم، رسانه‌ها، نمایندگان و دولتی‌های پیگیر و فعالان مجازی و حقیقی تشکر می‌کنم. اگر بخواهم در یک جمله بگویم در این ماجرا مفهوم «با هم بودنمان پیروزی است» را به‌خوبی درک کردم. امروز بعدازظهر بعد از ٩ ماه مجددا به‌عنوان عضو دوره پنجم شورای شهر در صحن شورای شهر حاضر مى‌شوم.» سپنتا نیکنام روز جمعه از رئیس‌جمهوری خواسته بود تا به غیبت‌هایش در مجمع تشخیص مصلحت نظام پایان دهد و در جلسه امروز از حضور اقلیت‌ها در شوراهای شهر دفاع کند.

از سوی دیگر محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره بازگشت سپنتا نیکنام در توییتر خود نوشت: «تصویب حقوق اقلیت‌ها در مجمع تشخیص مصلحت نظام نشان داد که بن‌بستی در نظام جمهوری اسلامی وجود ندارد. قبلا هم گفته بودم که اگر همه به قانون اساسی پایبند باشند، هیچ بن‌بستی در نظام به‌وجود نمی‌آید. قوای سه‌گانه بیش از دیگران باید به قانون اساسی پایبند باشند.»

به گزارش تابناک، او همچنین در این توییت نوشت: «امروز در جلسه مجمع تشخیص مصلحت نظام باوجود غیبت آقای رئیس‌جمهور و وزیرکشور، مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیش از دو سوم آرا ابهامی را که درباره حقوق اقلیت‌ها در انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا به وجود آمده بود، برطرف کرد.» در ادامه این توییت آمده است: «برخورد منطقی شورای نگهبان و قاطبه اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام نشان داد که اقلیت‌های دینی و مذهبی از احترام و جایگاهی بالا در ایران برخوردارند. اقلیت زرتشتیان ایران همیشه از ایران و نظام اسلامی دفاع کرده‌اند.» رضایی سال گذشته نیز تاکید کرده بود مجمع تشخیص در صورت تشخیص مصلحت قادر است از تصمیم مجلس شورای اسلامی و شورای محترم نگهبان نیز عبور کند.