«سیاست خارجی کشور مانند همه کشورهای جهان بر منافع بلندمدت و اصول و ارزشها استوار است و با رفتوآمد دولتها با سلایق سیاسی گوناگون، تغییر نمیکند؛ دولتها فقط در تاکتیکها و ابتکارات اجرایی راهبردهای سیاست خارجی تأثیرگذار و دخیلند.»
این عبارت بخشی از مهمترین نکات کلیدی رهبر معظم انقلاب در دیدار وزیر امور خارجه، سفیران و مسئولان نمایندگیهای ایران در خارج از کشور با ایشان است که هشتم آبان ۹۴ ایراد شده است.
بازخوانی بخشهایی از این دیدار که موضوع امروز گزارش جوان شده از آن رو است که طی سالها و ماههای اخیر سیاستهای توسعهطلبانه غرب و در رأس آنها امریکا تشدید شده و به موازات آن جریانی در داخل میکوشد، همسو با خارج، سازش با غرب را تنها نسخه عبور از چالش جدید غرب با جمهوری اسلامی تجویز کند. این کوششها از زمانی بیشتر شده که رئیس جمهور امریکا در اقدامی خلاف مقررات بینالمللی بهصورت یکجانبه از موافقتنامه برجام خارج شد و اکنون اروپا برای حفظ برجام تلاش میکند بدون دادن تضمینهای عینی و عملی جمهوری اسلامی ایران را همچنان در برجام نگه دارد و در عین حال همه محدودیتهای ناشی از توافق را بپذیرد.
این عبارت بخشی از مهمترین نکات کلیدی رهبر معظم انقلاب در دیدار وزیر امور خارجه، سفیران و مسئولان نمایندگیهای ایران در خارج از کشور با ایشان است که هشتم آبان ۹۴ ایراد شده است.
بازخوانی بخشهایی از این دیدار که موضوع امروز گزارش جوان شده از آن رو است که طی سالها و ماههای اخیر سیاستهای توسعهطلبانه غرب و در رأس آنها امریکا تشدید شده و به موازات آن جریانی در داخل میکوشد، همسو با خارج، سازش با غرب را تنها نسخه عبور از چالش جدید غرب با جمهوری اسلامی تجویز کند. این کوششها از زمانی بیشتر شده که رئیس جمهور امریکا در اقدامی خلاف مقررات بینالمللی بهصورت یکجانبه از موافقتنامه برجام خارج شد و اکنون اروپا برای حفظ برجام تلاش میکند بدون دادن تضمینهای عینی و عملی جمهوری اسلامی ایران را همچنان در برجام نگه دارد و در عین حال همه محدودیتهای ناشی از توافق را بپذیرد.
سیاست خارجی با آمد و رفت دولتها تغییر نمیکند
رهبر معظم انقلاب در آن دیدار با تبیین «اصول و راهبردهای ثابت و پایدار سیاست خارجی در قانون اساسی و الزامات ناشی از این اصول و سیاستها»، راهحلهای منطقی و مستحکم ایران درباره مسائل مهم منطقه را تشریح و تأکید میکنند: اهداف امریکا در منطقه، ۱۸۰ درجه با اهداف ایران، متفاوت است. «سیاست خارجی کشور همان سیاست خارجی نظام در قانون اساسی است. این سیاست خارجی متخذ از اسلام و منبعث از اهداف و آرمانهای انقلاب است و مسئولان وزارت خارجه و سفرا و کارداران در حقیقت «نمایندگان، سربازان و خدمتگزاران این اصول و آرمانها» هستند.» رهبر انقلاب در این دیدار به یک نکته کلیدی اشاره میکنند کهسیاست خارجی تابعی از اصول تصریح شده در قانون است که با آمد و رفت دولتها تغییر نمیکند. «سیاست خارجی کشور مانند همه کشورهای جهان بر منافع بلندمدت و اصول و ارزشها استوار است و با رفتوآمد دولتها با سلایق سیاسی گوناگون، تغییر نمیکند؛ دولتها فقط در تاکتیکها و ابتکارات اجرایی راهبردهای سیاست خارجی تأثیرگذار و دخیلند. همه تاکتیکهای دیپلماسی در دولتهای مختلف باید در خدمت پیشبرد اصول سیاست خارجی در قانون اساسی باشد و نمایندگان سیاسی ایران در خارج، خود را نماینده و مدافع جدی و منطقی سیاستهای نظام بدانند.»
تبیین چرایی تبلیغات پردامنه دشمن علیه ایران
بخش دیگری از سخنان رهبر معظم انقلاب در این دیدار به تبیین چرایی تبلیغات پردامنه دشمن علیه جمهوری اسلامی ایران اختصاص دارد که البته همچنان هم ادامه دارد. ایشان در این زمینه با اشاره به تبلیغات پُرحجم بیگانگان درباره «تغییر اجباری یا خودخواسته» در سیاست خارجی جمهوری اسلامی میافزایند: «این تحلیل خوشخیالانه غربیها، در حقیقت ناشی از فشار این واقعیت است که سیاست خارجی جمهوری اسلامی، لااقل در سطح منطقه همچون سدی مستحکم و صخرهای استوار، مانع از یکهتازیهای قدرتهای سلطهگر بهویژه امریکا شده است و آنها، همیشه در آرزوی تغییر این سیاستها هستند.»
امریکا بخشی از مشکل است نه بخشی از راه حل
رهبر انقلاب در عین حال سیاستهای امریکاییها در منطقه بسیار حساس غرب آسیا را، علت اصلی اوضاع نابسامان منطقه برشمرده و میافزایند: برخلاف نظر برخی افراد، امریکا بخش عمده مشکلات منطقه است نه بخشی از راهحل مشکلات. ایشان با تأکید مجدد بر اینکه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، ساخته این و آن نیست بلکه مبتنی بر اصول مستحکم قانون اساسی است، افزودند: در قانون اساسی، اسلام معیار سیاست خارجی است، بنابراین موضعگیری در مقابل کشورها و مسائل مختلف، باید مختصات دینی داشته باشد. تعهد برادرانه به همه مسلمانان جهان و حمایت از مستضعفان جهان موضوعی است که در آن دیدار بهصورت ویژه مورد تأکید رهبر انقلاب است. موضوعی که این روزها از سوی برخی دولتهای اروپایی قلب واقعیت شده و بهانهای برای دخالت جمهوری اسلامی ایران در منطقه تفسیر میشود.
رهبر معظم انقلاب در آن دیدار با اشاره به دیگر اصول سیاست خارجی در قانون اساسی از جمله تعهدات برادرانه به همه مسلمانان جهان، حمایت بیدریغ از مستضعفان جهان، طرد کامل استعمار و جلوگیری از نفوذ اجانب در همه زمینهها، حفظ استقلال همهجانبه، دفاع از حقوق همه مسلمانان، عدم تعهد به قدرتهای سلطهگر، روابط صلحآمیز متقابل با دولتهای غیرمحارب، خودداری از هرگونه دخالت در امور داخلی ملتها و حمایت از مبارزات حقطلبانه مستضعفان در مقابل مستکبران در هر نقطه از جهان تأکید میکنند: این اصول جذاب، نو و والا، ذهن ملتها بهخصوص نخبگان را به خود جلب کرده است. سپس اضافه میکنند: «سیاست خارجی جمهوری اسلامی با این راهبردها و مختصات، سیاست خارجی انقلابی است و اگر در اجرا با راهکارهای هوشمندانه همراه شود، آثار شگفتانگیزی به همراه میآورد و ظرفیت حل بخش مهمی از مشکلات جهان اسلام را داراست.»
سه کلید واژهای که دیپلماتهای ما باید تکرار کنند
رهبر انقلاب البته با نگاهی واقعبینانه ضمن تأکید بر تداوم بیوقفه راهبردهای ثابت سیاست خارجی میافزایند: «ادعا نمیکنیم به همه اهداف خود رسیدهایم یا حتی نزدیک شدهایم، چون اجرای «سیاست خارجی انقلابی» در عمل با برخی غفلتها، کمکاریها، ناهوشمندیها و موانع خارجی همراه بوده است، اما جایگاه عزتمند فعلی کشور، مدیون همین سیاستهای حکیمانه است و اگر به این اصول عمل نکرده بودیم، خدا میداند در داخل مرزها، با چه مشکلات و ضربات عجیبی، دست به گریبان میشدیم.»
«استحکام و اقتدار و افتخار»، سه کلید واژهای است که رهبر انقلاب از نمایندگان دستگاه سیاست خارجی کشور میخواهند در ادامه اصول انقلابی و راهبردهای ثابت سیاست خارجی را تکرار کنند تا بیگانگان و دنبالههای داخلی آنان، به تغییر در سیاست خارجی جمهوری اسلامی دلخوش نکنند.
نباید به اسم تاکتیک، ضد اصول عمل شود
بخش پایانی سخنان رهبر معظم انقلاب که میتوان از آن به عنوان یک دستورالعمل جاری برای سفیران و مسئولان نمایندگیهای ایران در خارج از کشور یاد کرد، عبارت از این نکته ظریف و در عین حال اساسی است که میفرمایند: «توجه داشته باشید که تاکتیکهای سیاست خارجی باید در خدمت مبانی راهبردی باشد نه اینکه به اسم تاکتیک، بر ضد اصول عمل شود.» حضرت آیتالله خامنهای پس از بیان راهحلهای جمهوری اسلامی برای حل مشکلات منطقه افزودند: عامل اصلی این ناامنیها، حمایت امریکا از رژیم صهیونیستی و گروههای تروریستی است و این سیاستها با سیاستهای جمهوری اسلامی ۱۸۰ درجه متفاوت است. رهبر انقلاب با رد مذاکره با امریکا درباره مسائل منطقهای خاطرنشان کردند: امریکاییها دنبال تحمیل منافع خود هستند نه حل مسائل، آنها میخواهند ۶۰، ۷۰ درصد خواستههایشان را در مذاکره تحمیل کنند و بقیه اهدافشان را هم بهطور غیرقانونی، عملاً اجرا و تحمیل کنند؛ پس مذاکره چه معنایی دارد؟
نظر شما