به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری برنا، حتما شما هم هنگام رانندگی در کوچه و خیابان های شهر تهران با برخورد نامناسب و بعضا خودخواهانه برخی رانندگان دیگر مواجه شده و یا حتی دچار دردسر هم شده باشید. جامعه شناسان می گویند رانندگی هر افراى هر  جامعه ای ریشه در فرهنگ آن جامعه دارد و در واقع می توان گفت رانندگی بازتابی از ویژگی های روحی و روانشناختی اعضا جامعه را به نمایش می گذارد. معضلات رفتار رانندگان نیز قطعا به مشکلات رفتاری جامعه برمی گردد. ولی سوال اصلی در اینجاست که منشا این آسیب ها  کجاست؟ رانندگی  افراد چه نشانه هایی از رفتارهای اجتماعی یک جامعه دارد؟ راهکار حل رانندگی تهاجمی  چیست؟ در این خصوص با سرهنگ دکتر علیرضا اسماعیلی عضو هیئت علمی دانشگاه پلیس و دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، رئیس اسبق  پلیس راه کشور گفت و گویی داشتیم که در ادامه می خوانید.

وی با تایید این نکته که  قطعا رانندگی  افراد هر جامعه نشانه هایی از شخصیت یک جامعه را در خود دارد گفت : اروپایی ها در این مورد ضرب المثلی دارند که می گوید: همانطور رانندگی می کنید که زندگی می کنید دلایل آن نیز به حوزه روانشناختی برمی گردد. تمایلات ارضا نشده و سرکوب شده در افراد در فضاهای عمومی نظیر رانندگی یا استادیوم نمود پیدا می کند. در همه کشورها، فضایی برای تخلیه انرژی وجود دارد اما در کشور ما چنین مکان هایی تعبیه نشده است  به همین خاطر بسیاری از رفتارها در فضای عمومی برگرفته از تمایلات سرکوب شده آدم ها است که به طریقی سعی در ارضا آن دارند و با توجه به شرایطی که امکانات تخلیه انرژی بسیار محدود است این رفتارها طبیعی است.»

وی به تشریح جزئیات برخی نشانه های رفتاری در رانندگی پرداخت و گفت: « رفتارها در رانندگی همه نشات گرفته از شخصیت افراد است. مثلا فردی که کفش کثیفی دارد، قطعا ماشین کثیفی هم دارد.پس بی نظمی های فردی هم در رانندگی تاثیر می گذارد به  طوری که نشانه های انضباط را در رانندگی افراد منظم  خواهید دید. رفتارهای عجیب و غریب در رانندگی را می توان نشات گرفته از قدرت طلبی فرد دانست. اعتماد به نفس کاذب عامل بسیاری از بی احتیاطی ها و رفتارهای پرریسک در رانندگی است. این در صورتی است که رفتارهای غیر عقلانی و پرریسک هیچگاه از یک  فرد با تجربه سر نمی زند. لذا همه این ها به خشونت های محیطی و تاثیرش بر روحیه فرد بر می گردد.»

ارتباطات وضعیت معیشت با نوع رانندگی

سرهنگ اسماعیلی در خصوص ارتباط شرایط معیشتی و اقتصادی با رانندگی و تصادفات گفت: «  وضعیت معیشت ارتباط مستقیمی با تصادفات دارد طوری که به محض تلاطمات در اقتصاد، ما شاهد افزایش تصادفات دلخراش نیز خواهیم بود. هر چقدر که ذهن فرد درگیرتر باشد، خطاهای رانندگی نیز افزایش پیدا می کند. با افزایش فشارهای اقتصادی و اجتماعی، آستانه اضطراب پایین خواهد آمد و در نتیجه مغز فرد توانایی تصمیم گیری را از دست خواهد داد. اگر ذهن فرد آرام باشد، در لحظات بحرانی مغز می تواند حدود 500 راه حل بیاید ولی اگر افکار فرد پریشان باشد امکان رفتار غلط بسیار زیاد می شود. پس مطمئنا هرچقدر محیط آرام تر باشد، رفتارهای افراد نیز منطقی تر می شود لذا آمار تصادفات کاهش می یابد.»

قانون اجباری فایده ندارد

وی در خصوص تاثیر جریمه نقدی در فرهنگ سازی درست رانندگی افراد یک جامعه بخصوص ایرانیان گفت: « جریمه نقدی تنها می تواند رفتار ظاهری فرد را در مقابل نیروی قهریه سازمان دهد اما چنانچه فرد به این نتیجه برسد که رعایت خیلی از قوانین به نفع خود او است، و از این جهت اقناع شود و به محافظت از خود مبادرت ورزد، نتیجه خیلی بهتری را شاهد هستیم. ما این نشانه ها را در بحث بستن کمربند ایمنی مشاهده کردیم که افراد به تدریج و با خود آگاهی توانستند به این امر برسند که بستن کمربند ایمنی برای حفظ جان آن هاست   و همین شد که کم کم بستن کمربند ایمنی در جامعه رواج پیدا کرد.ما می توانیم به وسیله جبر افراد را مجبور به انجام کاری کنیم اما این رفتار تنها در مقابل پلیس خواهد بود و پایدار نخواهد بود. لذا آموزش و فرهنگسازی عمیق به طوری که نگرش و رفتارهای غلط را عوض کند و جریمه های سنگین باید به موازات یکدیگر باشند.»

مراحل دریافت گواهینامه باید سختگیرانه تر شود

عضو هیئت علمی دانشگاه پلیس و دانشکده مدیریت دانشگاه تهران در پایان راهکار حل این معضلات رفتاری برای جلوگیری از پیش آمد تصادفات و درگیری های رانندگی درکشور را اینگونه برشمرد : « پاسخ این سوال بسیار گسترده است. اولا که محیط در ایجاد این رفتارها تاثیر مستقیم خواهد گذاشت یعنی هرچقدر که معابر؛ پارکینگ ها و... استاندار تر و مهندسی تر باشد کمتر شاهد بروز رفتارهای اشتباه خواهیم بود. راهکار بعدی به  مراحل صدور گواهینامه رانندگی برمی گردد. در تمامی کشورها هم مراحل آموزش مهارت رانندگی و صدور گواهینامه سختگیرانه و طولانی است و هم نظارت های بعد از آن بسیار سنگین است. این قوانین باید در کشور ما نیز اجرایی شود و چه بعد از صدور گواهینامه و چه قبل از آن باید نظارت های سختگیرانه و در صورت بروز خطا، مجازات های سنگین در پی داشته باشد.  اما متاسفانه در کشور ما نه همکاری گروهی و مسولیت جمعی وجود دارد و نه شرایط به گونه ای است که بتوان جریمه ها و نظارت های سختگیرانه اعمال کرد. این مسائل به جنبه های فرهنگی و اقتصادی و اجتماعی نیز بر می گردد. لذا حل این معضلات، حل گره ها و مشکلات در سایر جنبه های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی را می طلبد و تا وقتی خیلی از مسائل اقتصادی و فرهنگی حل نشود، این رفتار ها نیز به حالت نرمال نمی رسد.»