حجت الاسلام والمسلمین علی خراسانی، مدیر گروه دایرةالمعارف قرآن پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن کریم در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا درباره پروژه‌های جدید این گروه در سال جاری گفت: یکی از پروژه‌های این گروه پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن که اخیراً جلد نخست آن را ارائه کردیم، دانشنامه قرآنی «معارف عقلی» است که از دایرةالمعارف قرآن استخراج شده است.
وی افزود: این دانشنامه نیز همانند سایر دانشنامه‌ها براساس حروف الفبا بوده و مجموعه معارف عقلی قرآن را شامل می‌شود و در دل هر یک از موضوعات، مقاله‌ای ارائه شده است و از موضوع «آخر» که از اسماء و صفات الهی است، آغاز شده و تا «پیمان» ادامه دارد. اهم موضوعاتی که در این دانشنامه داریم، شامل «آخر» از اسماء و صفات الهی، «آخرت»، «آخر الزمان»، «آیات خدا»، «آیه تبلیغ»، «آیة الکرسی»، «ابتلا»، «ابلیس»، «اتمام حجت»، «اجل»، «اهباط و تکفیر»، «احتجاج»، «احتضار»، «احد»، «اذن الهی»، «اراده»، «استرجاع»، »اسلام»، «اسرافیل»، «اسم اعظم»، «اطاعت»، «اعجاز قرآن»، «الهام»، «امامت»، «امتحان»، «امت مسلمه»، «ام الکتاب»، «امید»، «انظار»، «انسان»، «انسان کامل»، «اولیاء الله»، «ایمان»، «باطل»، «باطن»، «بالغ»، «بت‌پرستی»، «برزخ»، «برهان»، «بشارت»، «بصیرت»، «بقیة الله»، «بهشت»، «بیعت»، «پیروی» و آخرین مدخل هم «پیمان» است.
خراسانی در ادامه با اشاره به معارف عقلی و تفاوت آن با علوم دیگر گفت: با توجه به اینکه آموزه‌ها و معارف قرآن به بحث‌های فقهی، تاریخی و عقلی قابل تقسیم است، مجموعه مباحثی که در حوزه فلسفه، کلام و عرفان کار می‌شود و یا مباحثی است که فراتر از مباحث نقلی و استدلال‌های عقلی نیازمند مباحث عقلی است و یا از مباحث عقلی استدلال شده است، مجموعه این مباحث در معارف عقلی جای می‌گیرد. که البته عمده مباحث ما در بحث معارف عقلی در بخش فلسفه، کلام و عرفان بحث شده و صبغه عقلی دارد، هر چند همه مقالات صبغه قرآنی دارند و در دانشنامه قرآن نیز به شکل مستقل ارائه شده‌اند.
سر ویراستار دایرةالمعارف قرآن تصریح کرد: این دانشنامه نیز همانند سایر دانشنامه‌هایی که در مجموعه ما شکل گرفته، همان ویژگی‌های دایرةالمعارفی را دارد و نثر آن نثر معیار دایرةالمعارفی است و از جامعیت برخوردار بوده و در آن از منابع دست اول در هر موضوع استفاده شده است و از سوی دیگر دارای نظام ارجاعات درون مقاله‌ای و برون مقاله‌ای است و از مدخل‌ها و ورودی‌های مختلف راهنمایی می‌شود.
خراسانی با اشاره به مخاطبان این دانشنامه تخصصی بیان کرد: کسانی که در حوزه علوم عقلی فعال هستند، توصیه می‌کنم که این دانشنامه را تهیه کرده و از آن بهره‌مند شوند. جلد اول این دانشنامه به کوشش سیدرضا اسحاق‌نیا، مدیر بخش فلسفه و کلام، من، سرویراستار علمی دایرةالمعارف قرآن، محمد اصغری کارمزدی، مسئول بخش نظارت و کنترل علمی، علی مدبر اسلامی که ارزیاب و ویراستار هستند، ارائه شده است.
وی ادامه داد: این کتاب توسط نشر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در 607 صفحه منتشر شده است و پیش‌بینی ما این است که در چهار جلد رحلی ارائه دهیم و امیدواریم جلد دوم تا اواخر امسال به اتمام برسد تا به دست نشر بسپاریم.
خراسانی درباره زمان شکل گیری این دانشنامه گفت: مقالات اولیه این دانشنامه با آغاز کار دایرةالمعارف قرآن از سال 1376 بوده و تا 96 طول کشیده و امیدواریم بتوانیم جلدهای باقی مانده را با سرعت بیشتری انجام دهیم و مقالات جلدهای سوم و چهارم نیز با قدری تأخیر انجام خواهند شد؛ چرا که مجلدهای دایرةالمعارف قرآن نیز هم راستا با آن باید آماده شوند و در حال حاضر دایرةالمعارف قرآن باید به نیمه رسیده است.
به گفته مدیر گروه دایرةالمعارف قرآن پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن کریم، تعداد مقالات و مداخل اصلی و ارجاعی که در جلد نخست دانشنامه «معارف عقلی» آمده 140 مدخل و مقاله است.
انتهای پیام