زمینه فعالیتی شما چیست؟
زمینه فعالیت اصلی من مهندسی مواد با تخصص جوشکاری و مهندسی سطح است و در این زمینه مشغول تحقیق و تدریس هستم.
درخصوص رشته تحصیلیتان، مهندسی مواد توضیح دهید؟
علم مواد یا مهندسی مواد، یکی از اصلیترین رشتههای مهندسی است. مهندسی و علم مواد یک حوزه میانرشتهای است که در آن رابطه بین ساختار و خواص مواد بهمنظور طراحی مواد جدید برای پاسخگویی به نیازهای روزافزون فناوری مواد، مورد بررسی قرار میگیرد. تنوع گرایشهای گستردهای در این رشته در زمینههای سرامیک، علم نانو، جوشکاری، خوردگی و حفاظت از مواد، شکل دادن فلزات، استخراج فلزات، ریختهگری و... وجود دارد که در ارتباط با صنایع مختلف است. در نتیجه زمینه کاری گستردهای برای آن فراهم است. مهندسی سطح شامل کاربرد تکنولوژیهای سنتی یا نوین عملیات حرارتی یا دیگر عملیات سطحی نظیر انواع روشهای پوششدهی روی مواد و قطعات حساس مهندسی بهمنظور دستیابی به یک ماده مرکب با خواصی است که در هیچ یک از مواد تشکیلدهنده مغز یا سطح قطعه به تنهایی وجود ندارد. اغلب دیده شده که تکنولوژیهای مختلف سطحی را روی قطعات مهندسی از پیش طراحی و ساخته شده اعمال میکنند. مهندسی سطح عبارت است از طراحی و ساخت قطعه با علم به اینکه چه نوع عملیات سطحی یا عملیات حرارتی سطحی قرار است روی آن انجام گیرد.
چه شد که این رشته را برای تحصیل انتخاب کردید؟
با پذیرش در آزمون سراسری در رشته کارشناسی مهندسی مواد دانشگاه تهران، وارد این رشته شدم و تا مقطع دکتری در این رشته در دانشگاه آزاد اسلامی ادامه تحصیل دادم. در ضمن طی دوران تحصیل با گذراندن دروس صنعتی رشتهای نظیر جوشکاری، عملیات حرارتی، مهندسی سطح و... علاقهای مضاعف برای کسب مدارج بالاتر در این رشته برایم پدید آمد. بهطور کلی از یک جایی به بعد به این رشته علاقهمند شدم و تمرکز خودم را روی این رشته گذاشتم.
وجود پارکهای علم و فناوری چه تاثیری در پیشرفت کشورمان در بخشهای مختلف دارد؟
با توجه به نیاز کشور به تولید علم و شرکتهای دانشبنیان و در راستای پیادهسازی اقتصاد مقاومتی و اشتغالزایی این پارکها میتوانند در رشد و تشکیل هستههای فناور و حمایت از آنها تا تجاریسازی ایدهها نقش عمدهای داشته باشند. پارکهای علم و فناوری برای دولتها به منزله ابزارهایی جهت ساختارسازی در زمینه حلقههای مفقوده بین دانشگاه، موسسات و مراکز تحقیقاتی، صنعتی و کشاورزی و ایجاد ارتباط طبیعی و نهادینه شده بین آنهاست و به این وسیله در زمینههای خاص، خوشهای از فعالیتهای مرتبط را جمعآوری میکنند تا با کمک اثرات آنها، به رشد سریع فناوری و اقتصادی کمک کنند. پارکها از طریق ارائه تسهیلات و حمایت موثر از احداث صنایع کوچک متکی بر نوآوری و افزایش قدرت رقابت در موسسات موجود و ایجاد یک فضای جذاب و زیرساخت مناسب برای سرمایهگذاران خارجی، میتوانند به توسعه اقتصادی کمک شایانی کنند.
درصورتی که کتاب یا مقالاتی درخصوص رشته تحصیلیتان داشتهاید، توضیح دهید.
در حال حاضر سه کتاب ترجمه شده را منتشر و همچنین40 مقاله علمی در مجلات و کنفرانسهای علمی-پژوهشی داخلی و بینالمللی ارائه کردهام.
وضعیت کار برای کسانی که در رشته شما تحصیل کردهاند را چگونه ارزیابی میکنید؟
با توجه به میانرشتهای بودن رشته مهندسی مواد، بازار کار گستردهای در حوزههای مختلف مهندسی مواد از فلزات تا سرامیکها و علوم مرتبط نظیر علم نانو میتواند برای فارغالتحصیلان این رشته وجود داشته باشد. بهطور کلی کار برای فارغالتحصیلان رشته مواد وجود دارد. نکتهای که درخصوص یافتن شغل یا بهتر بگویم یافتن فرد برای یک شغل وجود دارد، بحث تحقیق و پژوهش و همچنین کسب مهارتهای لازم توسط فرد دانشجو یا فارغالتحصیل است. در یافتن شغل اصولا کسانی موفق هستند که مهارت بالاتری نسبت به دیگران دارند. این موضوع که شاید در برخی موارد، رابطه و عامل اصلی پیدا کردن شغل است را قبول دارم، اما افرادی که مهارت و سواد بسیار بالایی دارند هم خیلی کم پیش میآید که بیکار باشند. بنابراین بهنظر میرسد فارغالتحصیلان هر رشتهای باید به فکر افزایش مهارتهای خود باشند تا شغلشان را پیدا کنند.
فارغالتحصیلان رشتههای مواد و رشتههای مرتبط چگونه میتوانند کارآفرین باشند؟
با بررسی دقیق نیازهای بازار، خلاقیت و با توجه به گستردگی زمینههای رشته، در صورت وجود یک تیم کاری مناسب و حمایت از ایدههای ارائهشده، پتانسیل کارآفرینی مناسبی در این رشته وجود دارد. در این زمینه هم نیاز به پشتکار از سمت فارغالتحصیلان وجود دارد. بهنظر میرسد کارآفرینی در کشورمان کار سختی است، اما با نگاهی به وضعیت کارآفرینان کشور متوجه میشویم که در این خصوص هم امکان پیشرفت وجود دارد؛ چراکه این کارآفرینان هم با وجود همه سختیها و مشقتهایی که در امر ایجاد شغل و کار در کشور وجود دارد، توانستهاند پیشرفتهای مناسبی داشته باشند.
در حال حاضر بازار فعالیتهای کارآفرینی را برای ورود جوانان علاقهمند چطور ارزیابی میکنید؟
با توجه به نیاز رشته به منابع مالی جهت تامین ملزومات به نظر میرسد با حمایت مراکز فناوری بتوان بازار مناسبی برای این فعالیتها فراهم کرد. به نظر من برای کارآفرین شدن باید یکسری پیشنیازها وجود داشته باشد. در حال حاضر همانطور که عرض کردم شرایط ممکن است برای کارآفرین شدن سخت باشد، اما غیرممکن نیست و میتوان با اندکی پشتکار زمینهساز ایجاد شغل برای افراد دیگر شد و در بحث تولید و اقتصاد کشور حضوری فعال داشت.
تحصیلات آکادمیک در حوزه کارآفرینی چقدر نقشآفرین است؟
کسب دانش و مطالعه در زمینههای مدیریتی و اقتصادی و آشنایی با بازار به نظرم برای فعالیت ضروری است. یعنی آشنا شدن با بازار از طریق گذراندن دورههای مرتبط با این کار میتواند بسیار کمککننده باشد. یک کارآفرین باید بداند چگونه محصول را به بازار عرضه کند و در چه زمانی و چه میزان عرضه کند. همه اینها را میتوان با گذراندن کلاسهای آموزشی بهدست آورد. موردی که در تضمین و بقای یک شغل و حرفه بسیار موثر است.
برنامه آیندهتان چیست؟
علاوهبر ادامه تدریس، ادامه دادن تحقیق در مراکز علمی معتبر داخلی و خارجی در مقطع پسا دکتری، تاسیس هستههای فناور در زمینه جوشکاری با کمک دانشجویان مستعد و استادان همکار گرامی.
با توجه به راهی که تاکنون طی کردید، چه توصیهای برای دانشجویان و فارغالتحصیلان جویای کار دارید؟
توصیه من اولا جدی گرفتن درس و یادگیری مناسب دروس است. دوما در صورت تمایل به کار فردی با توجه به نیازهای بازار کار، اقدام به یادگیری دورههای جانبی رشته و توانمندسازی فردی کنند و ضمنا با تشکیل گروههای کاری با مطالعه دقیق و داشتن برنامه کسبوکار میتوان هستههای فناور و کارآفرینی را در این رشته توسعه داد.
نظر شما