با اينهمه پس از پايان پايان جنگ جهاني دوم و عمدتا در ژانر جنگي و ملودرام اجتماعي است كه سينماي يوگسلاوي در ايالات تشكيل دهنده خود داراي شان و اعتبار مي‌شود.
علت اجتماعي و هنري عظيمي در عقبه اين جنبش هنري و سينمايي بويژه در بوسني و هرزگوين نهفته است. به سبب نقش قابل اعتناي مردم در جنگهاي پارتيزاني و نقش نيروهاي چريكي و داستان‌ها و روايت مردم از اين رخدادها اين نوع فيلم‌ها به نوعي شرح تاريخ معاصر مردم اين سرزمين به حساب مي‌آمد.
به مرور و از دهه 60 به بعد سينماي بوسني و هرزگوين داراي اعتبار اروپايي مي‌گردد و فيلمنامه‌نويسان و كارگردانان اهل اين سرزمين داراي سبك و مكتب مي‌شوند. با اينهمه نبايد فراموش كرد كه سينماي يوگسلاوي را نمي‌توان تا پيش از استقلال جمهوري‌هاي كنوني ناديده گرفت. چرا كه عمده توليدات مهم اين سينما مشترك بين اهالي سينمايشان كار و معرفي شدند. در قبل از استقلال سرشناس‌هاي سينماي يوگسلاوي كارگردانان به‌نام مانند كولار و ووكويچ بودند. اما از سال 1992 به بعد يك دو جين چهره قابل اعتنا از سينماي بوسني هرزگوين به سينماي اروپا معرفي شدند.
چهره‌هايي مانند "آدمير كنويچ" Ademir Kenivich با فيلم شاخص و معروف " كمي از روح" A Little Bit Of Soul محصول 1987 و" بنجامين فيليپوويچ" Benjamin Filipovich با فيلم تاثيرگذار "تعطيلات در سارايوا" Holiday in Sarajevo محصول 1991 از پيشگامان سينماي كشور مستقل بوسني هرزگوين به شمار مي‌آيند.
در اين بين؛ مستند‌سازان بوسنيايي نيز كه بعدا به سينماي داستاني روي آوردند؛ نقش قابل ملاحظه‌اي در اعتلاي سينماي اين كشور داشتند. از مهمترين اين افراد دينو مصطافيك Dino Mustafic و دانيس تانويچ Danis Tanovic سازندگان مستند جنگي " معجزه در بوسني" محصول 1995 قابل اشاره‌اند. پس از اين دانيس تانويچ با ساخت اثر مشهور و ماندگار و برنده جايزه اسكار "سرزمين هيچ كس" No Man's Land محصول 2001 جان تازه و خوني نو به سينماي بوسني هرزگوين بخشيد.
تانويچ سرزمين هيچ كس به رخدادهای دیوانه وار برآمده از خودشیفتگی بیمارگونه‌ی قومی - نژادی منجر به فروپاشی یوگسلاوی سابق می‌پردازد و نشان می‌دهد چه گونه آدمیانی که تا دیروز همکار و همسایه بودند و پدران و مادران شان در برابر ارتش و سپاه اس اس آلمان نازی همرزم بوده‌اند ، رو به کشتار یکدیگر می‌آورند. این فیلم بیش از فروپاشی یک کشور و سرزمین، به از دست رفتن اخلاق و انسانیت در گرداب خودشیفتگی بیمارگونه ی آدمیان - خودمداری و دیکتاتوری درونی - می‌پردازد.
دينو مصطافيك نيز در سال 2003 فيلم پرهزينه تاريخ سينماي بوسني هرزگوين را ساخت. فيلم او با نام "بازسازي" Remake با بودجه‌ي 20 ميليون دلاري بيش از 100 ميليون دلار در گيشه جهاني فروش داشت. فيلمي ششدانگ و يكدست درباره مردم بوسني و كشتار و جنگ كه نسل‌هاي مختلف اكنون با هم قرابت نظري ندارند.
در سالهاي اخير سينماي بوسني با جشنواره فيلم سارايوا نيز خوش درخشيده است. جشنواره فیلم سارایوو (SFF) بزرگترین جشنواره فیلم در بالکان و یکی از بزرگترین‌ها در اروپا است که سال ۱۹۹۵ در سارایوو هنگام محاصره این شهر آغاز به کار کرده و هر ساله دست‌اندرکاران سینما و تئاتر از کشورهای مختلف را می‌پذیرد. جشنواره در ماه اوت برگزار می‌شود و فیلم‌های کوتاه نمایش می‌دهد.
*oggi Tomic
∎
نظر شما