به گزارش «فرهیختگان آنلاین»، در تجربـــه اثر‌گــــذاری تحریم‌ها در جوامع مختلف از جمله ایران، طی سالیان آتی شاهد رفتار‌های مختلفی از سوی جوامع در مواجهه با این پدیده و مسئولان به‌عنوان تحریم‌سازان آینده بوده‌ایم. این واکنش‌های عمومی شامل فعالیت‌های اقتصادی غیرمولد مانند سفته‌بازی در اقتصاد و هجوم به کالا‌های مصرفی تا بی‌توجهی و عادت به اثر تحریمی می‌باشد؛ جنبه‌های دیگری هم مانند کنش‌های اجتماعی و همراهی مردم با حکومت‌های تحریم‌شده تا در‌گیری مردم با نیرو‌های دولتی، طیف متنوعی از بازخورد‌ها را ایجاد کرده است که با توجه به شرایط زمانی و مکانی، هر یک از این واکنش‌ها از سوی جامعه هدف ممکن به نظر می‌رسد. در بررسی آثار تحریم‌ها می‌توانیم از دو سطح اثر‌گذاری عینیت تحریم بر ذهنیت و اثر ذهنیت تحریم بر عینیت آن نام ببریم. اگرچه اثر‌گذاری عینیت تحریم‌ها بر ذهنیت عمومی نسبت به حاکمیت و آینده  جامعه بیشتر موضوعی اقتصادی است اما اثر ذهنیت تحریم‌ها بر عینیت اجتماعی آن موضوعی است که مربوط به جهت‌گیری‌ها و برخورد نخبگان قدرت با مردم می‌باشد، این تعامل بین اثر روانی و واقعیت تحریم‌ها در آینده تحریم، خود را باز تولید می‌کنند؛ به این معنا که نوع آمادگی مردم و حافظه تاریخی جامعه تا حدود زیادی مشخص‌کننده اثر‌گذاری تحریم‌ها خواهد بود و درصورتی‌که جامعه آمادگی روانی لازم  را نداشته باشد رخداد اقتصادی شدید‌تر ذهنیت ترسناک‌تری را نسبت به تحریم‌ها برای مردم بازتولید خواهد کرد.

واکنش مردم جامعه هدف، به تحریم‌ها در دو سطح کمی و کیفی قابل مشاهده است و دارای متغیر‌هایی است که بررسی آنها واکنش‌های آینده را تا حدودی قابل پیش‌بینی می‌کند. واکنش‌های عمومی به صورت ترس، بی‌تفاوتی و پذیرش و همکاری سه وضعیت مختلف را به وجود می‌آورد. هر یک از این واکنش‌ها بستگی به این دارد که سیاستمداران برای مردم، درباره رخداد‌های آینده چه بازتعریفی دارند؛ در ابتدا در یک طیف تاریخی سیاستمداران سعی در انکار اثر تحریم‌ها دارند سپس به مقبولیت نسبی روی می‌آورند و سعی در تقابل با آن دارند و مردم را به بسیج عمومی دعوت می‌کنند و درنهایت قبول اثر‌گذاری و نقطه تسلیم و پذیرش از سوی سیاستمداران، آخرین مرحله موضع‌گیری در برابر تحریم‌ها بوده است. این روند به‌طور کامل در طی قطعنامه‌هایی که برای دولت قبل صادر شد، به‌طور کامل رخ داده است و در دولت فعلی هم با تغییرات اندکی همین سیاست‌ها به‌همین ترتیب نسبت به عموم در حال پیگیری است. ابتدا نشان خواهیم داد هر یک از این موضع‌گیری‌های مسئولان، چه پیامد‌های اولیه‌ای خواهد داشت و سپس در مورد نحوه رخداد آنها بحث خواهیم کرد. انکار تحریم‌ها عموم مردم را در باب مشکلات آینده بی‌خبر و منفعل بار‌می‌آورد و حاکمیت را در مقابل مشکلات پیش رو تنها خواهد گذاشت.

در طرف مقابل گسترش ترس و ارتباط تمام موضوعات داخلی به اثر تحریمی، موجی از تنش‌ها را برای جامعه به ارمغان خواهد آورد. تصمیم‌گیری‌های متعادل و طلب همکاری از جامعه، مواجه با واقعیت‌های تحریم و شرح و بسط موضوعات برای مردم بهترین راهکار برای کاهش تلفات روانی و اقتصادی ناشی از تحریم‌ها است، جامعه‌ای که از وقایع آینده با خبر باشد، به ‌هر‌ ترتیب خود را برای شرایط سخت آماده خواهد کرد. این مفهوم ابتدایی تعامل با جامعه و قبول‌کردن سطحی از فشار برابر است با فعال‌کردن واحد‌های خارج از حاکمیت در بطن مردم، برای‌ گذار از تحریم‌ها؛ علاوه‌بر این پیام مناسبی برای فعالان اقتصادی است تا برای آینده برنامه‌ریزی کنند.