مسکو با میزبانی از این رقابت‌ها و بهره گیری درست از آن برای کمک به دیپلماسی عمومی خودو مهمان‌نوازی گرم خود موفق شده است رسانه‌های غربی را که از هر فرصتی برای نشان دادن چهره‌ای منفی از روسیه تلاش می‌کنند شکست دهد و موقعیت «برند» روسیه را در جهان ارتقا دهد.
این در حالی است که تا قبل از شروع مسابقات، غربی‌ها به بهانه‌های مختلف برگزاری محبوب‌ترین رخداد ورزشی جهان در روسیه را زیر سوال می‌بردند.
ماجرا از وقوع بحران اوکراین در سال 2014 شروع شد، زمانی که تقابل روسیه با غرب پس از قریب به دو دهه از پایان جنگ سرد دوباره شدت گرفت و تحریم‌های سنگینی ضد مسکو وضع شد.
متعاقب بروز بحران، برخی کشورهای غربی تلاش کردند به جام‌جهانی روسیه نیز رنگ و بوی سیاسی بدهند.
روسیه نروید
در این مدت مردم غرب مدام شاهد انتشار اخباری از این دست بودند که استادیوم‌ها به موقع آماده نمی‌شوند، هواداران با خطر مواجه خواهند بود یا میزبان برای کسب میزبانی رشوه داده است.
در سطح سیاسی، جان مک‌کین، قانونگذار نئومحافظه‌کار مشهور آمریکایی، رهبری جنبش لغو میزبانی روسیه در جام‌جهانی را برعهده گرفت.
پس از محرومیت روسیه از المپیک زمستانی سال گذشته و نیز حادثه مسموم شدن یک افسر اطلاعاتی سابق روس در انگلیس، مک‌کین و دوستانش شدیدتر از قبل درخواست برگزار نشدن جام‌جهانی در روسیه را مطرح کردند. حتی تعدادی خواسته بودند که جام‌جهانی تا سال 2019 به تعویق بیفتد تا امکان برگزاری آن در کشوری دیگر فراهم شود. کمی قبل از مسابقات،تعدادی از روزنامه‌های انگلیس مقالاتی منتشر کردند که به مردم در خصوص سفر به روسیه هشدار می‌داد و می‌گفت آنها امنیت نخواهند داشت و اسیر نژادپرستی می‌شوند. حتی تعدادی از رسانه‌ها این شایعه را دامن زدند که روس‌ها ممکن است دارو به خورد بازیکنان انگلیسی بدهند تا آنها را کند کنند! پایگاه روسی راشاتودی در گزارشی در این خصوص که اوایل این ماه منتشر شد نوشت: «نئومحافظه‌کاران آمریکایی و لیبرال‌های غربی به مردم می‌گفتند این مایه شرم بود که روسیه، کشوری که آنها دوستش نداشتند، اجازه برگزاری این تورنمنت را پیدا کرده بود. آنها می‌گفتند این مسابقات به المپیک 1936 برلین تبدیل خواهد شد که با تحریم غربی‌ها کم‌فروغ برگزار شد. به اعتقاد آنها، جام‌جهانی پوتین بدترین جام‌جهانی تاریخ خواهد شد. کسانی که به روسیه می‌روند باید مراقب جانشان باشند چون از هر چهار روس، سه نفر هولیگان‌های نژادپرست هستند و نفر چهارم نیز هیولای فرانکشتاین است.»
تلاش خستگی ناپذیر
حاشیه‌پردازی غربی‌ها در طول جام نیز متوقف نشد و تا آخرین لحظات برگزاری آن ادامه داشت.
درست لحظاتی قبل از اهدای جام‌جهانی به فرانسوی‌ها، بارانی سیل‌آسا بر روی استادیوم لوژنیکی سرازیر شد.
ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه اولین کسی بود که با چتر باز شده توسط یکی از محافظینش از گزند باران شدید در امان ماند.
در حالی که باران بشدت در حال بارش بود، دیگر مقامات و مسئولان حاضر در مراسم از جمله امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، جیانی اینفانتیو رئیس فدراسیون بین‌المللی فوتبال و کالیندا کیتاروویچ رئیس‌جمهور کرواسی بدون هیچ محافظ و چتری زیر باران مانده بودند. لحظاتی نگذشت که چند چتر دیگر هم از راه رسید.
رسانه‌های غربی که سوژه خوبی پیدا کرده بودند بسرعت دست به کار شدند و از نمایش خوی برتری جویانه رئیس‌جمهور روسیه و تحقیر مهمانان سخن گفتند.
تصویر متفاوت
اما برگزاری موفقیت‌آمیز یک رقابت هیجان‌انگیز و میزبانی گرم از هواداران به افکار عمومی نشان داد که روس ها هم به خوبی از فرصت جام جهانی بهره برده اند.
روسیه ویزا را برای بینندگان جام‌جهانی لغو کرد، به آنها اجازه رفت و آمد آزادانه در این کشور داد و هزاران نفر را داوطلب کرد تا هرطور می‌توانند به مهمانان کمک کنند. شکوه استادیوم‌های جدید، مسافرت مجانی با قطار به محل استادیوم‌ها و نبود خشونت و بی نظمی هواداران را تحت تاثیر قرار داد. روسیه دوستانه و مهمان‌نواز ظاهر شد، تصویری که تضاد بسیاری با تصویر منفی دارد که رسانه‌های غربی نمایش می‌دهند.
هواداران غربی از این‌که روسیه خرابه‌ای رقت‌انگیز نیست تعجب کرده اند و از میزبانی گرم و دوستانه مردم روسیه خشنود هستند.
آنها می‌گویند جام‌جهانی رویی از روسیه را به آنها نشان داده که در رسانه‌ها ندیده بودند.
بعضی‌ها حتی می‌گویند این یکی از بهترین جام‌های جهانی بوده است.
مارک پریمن، یک هوادار سرسخت فوتبال که از سال 1990 در جام‌های جهانی شرکت کرده است به دیلی اکسپرس گفت: «هواداران تیم انگلیس از ترس هولیگان‌ها، بی‌رحمی پلیس و نژادپرستی به روسیه نیامدند. اما اوضاع اصلا این شکلی نبود.»
دارن، یک هوادار انگلیسی دیگر می‌گوید: «من از مردم روسیه به خاطر مهمان‌نوازی‌شان تشکر می‌کنم. هرچیزی که دولت انگلیس در مورد روسیه گفته دروغ بوده است. این پروپاگاندا است.»
چه کسی برنده جام بود؟
حال که به نظر می‌رسد همه تلاش‌ها برای ذهنیت‌سازی منفی در خصوص جام‌جهانی روسیه ناکام مانده است، رسانه‌های غربی یکی یکی با اکراه به پیروزی روسیه اعتراف می‌کنند.
بی‌بی‌سی گفت: «جام‌جهانی 2018 یک پیروزی بزرگ تبلیغاتی برای ولادیمیر پوتین بوده است، اما فراتر از فوتبال، هنوز نگرانی‌ها در مورد تعهد این کشور به دموکراسی، حقوق بشر و نظم بین‌المللی باقی است.»
نیوزویک می‌نویسد: «با پایان جام‌جهانی کرملین خشنود از دستاورد بزرگ خود است. »
ایندیپندنت نوشت: «روسیه در طول جام‌جهانی چیزی بود که جهان دوست داشت.با این حال اما رسانه های غربی هم چندان در ترویج چهره منفی از روسیه ناموفق نبودند. تکرار جنجال سازی آنها در خصوص ماجرای چتر پوتین از سوی برخی نمایندگان مجلس کشورمان شاید نمونه خوبی از میزان اثر گذاری رسانه های غربی باشد»
نظر شما