به گزارش ایرنا استان سیستان و بلوچستان با در اختیار داشتن 11.5 درصد از وسعت کشور به عنوان پهناورترین استان شناخته می شود که از شمال به خراسان جنوبی، از شرق با مرزی حدود هزار و 200 کیلومتر با کشورهای افغانستان (270 کیلومتر) و پاکستان (930 کیلومتر)، از غرب به استان های کرمان و هرمزگان و از جنوب با بیش از 310 کیلومتر نوار ساحلی به دریای عمان محدود می شود.
مساحت این استان حدود 187 هزار و 502 کیلومتر مربع و مرکز آن نیز شهرستان زاهدان است، این استان جمعیتی حدود 2.8 میلیون نفر را در خود گنجانده و حدود 49 درصد مردم آن در مناطق شهری و 51 درصد در مناطق روستایی ساکن هستند.
شرایط مساعد طبیعی برای فعالیت های زراعی و باغداری در تمام فصول سال در نواحی جنوبی استان امکان کشت نباتات گرمسیری با ارزش افزوده بالا، منابع صید فراوان در دریای عمان، پرورش آبزیان به ویژه ماهی و میگو در نواحی ساحلی و آبگیرهای داخلی، امکان توسعه قابلیت های دامداری و دامپروری و استفاده از منابع سطحی مهار نشده، قسمتی از قابلیت های بخش کشاورزی سیستان و بلوچستان است.
وجود معادن غنی از نوع کانی های فلزی و غیر فلزی با ارزش در این استان نیز بخش دیگری از توانمندی و ظرفیت های این استان به عنوان بستری برای سرمایه گذاری بخش خصوصی محسوب می شود.
این استان به لحاظ نزدیکی به بازارهای بزرگ خلیج فارس و دریای عمان و کشورهای صادر کننده خرما می تواند در صدور این محصول مهم صادراتی کشور نقش برجسته ای داشته باشد.
موضوع تقسیم سیستان و بلوچستان از دیرباز بین مردم این استان مطرح بوده و هر یک نظریه خود را درباره این تقسیم دارد، برخی معتقدند این استان باید به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم و برخی نیز معتقدند تقسیم استان به سه بخش مطلوب است اما برخی نیز تقسیم استان را به ضرر مردم می دانند و با این کار مخالفند.
یکی از ساکنان زاهدان مرکز سیستان و بلوچستان به خبرنگار ایرنا گفت: این استان ظرفیت تقسیم شدن به سه استان را به راحتی دارد.
محمد امین مرادی ادامه داد: گستردگی این استان ایجاب می کند که به استانهای کوچکتر تقسیم تا از توسعه و پیشرفت لازم برخوردار شود.
وی افزود: تفاوت شرایط جغرافیایی، اقلیمی و حتی اقتصادی را می توان در این سه بخش که شامل شمال، مرکز و جنوب استان است مشاهده کرد.
وی تصریح کرد: سیستان و بلوچستان ظرفیت های بسیاری دارد که در صورت تقسیم هر بخش می تواند به خوبی از آنها بهره گرفت.
مرادی خاطرنشان کرد: تقسیم استان وضعیت اقتصادی مردم را نیز بهبود می بخشد.
یکی دیگر از شهروندان زاهدانی به خبرنگار ایرنا گفت: هر قدر منطقه ای کوچکتر باشد زودتر به خواسته های خود می رسد.
محمودرضا میری بیان کرد: این استان درآمدهای بسیار و بودجه زیادی نیز دارد که بیشتر آن صرف مناطق مرکزی می شود و مردم در شمال و جنوب استان از آن بی بهره هستند.
وی خاطرنشان کرد: مردم استانی که از شمال تا جنوب آن حدود هزار کیلومتر فاصله دارد برای انجام بسیاری از امور اداری مجبور به سفرهای طولانی هستند.
این شهروند سیستان و بلوچستانی اظهار داشت: اگر استان به استانهای مختلف تقسیم شود هر بخش مدیران و ادارات مربوط به خود را دارد و این امر سبب راحتی مردم می شود.
یکی دیگر از شهروندان استان که مخالف تقسیم است، گفت: سیستان و بلوچستان از گذشته های دور تاکنون به مثابه دو بال یک پرنده هستند و نباید از هم جدا شوند.
حمید ریگی افزود: مردم این استان اعم از شیعه و سنی سالهای طولانی است که با یکدیگر زندگی مسالمت آمیزی دارند و در غم و شادی هم شریک هستند و چنانچه گوشه ای از آن دچار مشکل شد سایر هم استانیها به کمک و مدد آن منطقه می شتابند و نباید این وحدت را شکست.
وی ادامه داد: تقسیم استانی مانند سیستان و بلوچستان نیازمند سالها کار کارشناسی است و نمی توان به راحتی و بدون توجه به عواقب آن این استان را تکه تکه کرد.

**بررسی موقعیت جغرافیایی استان
براساس آخرین تقسیم بندی ها این استان 19 شهرستان با نام های زاهدان، میرجاوه، خاش، سراوان، سیب و سوران، مهرستان ، ایرانشهر، سرباز، دلگان، نیک شهر، قصرقند، چابهار، کنارک، فنوج، زابل، زهک، نیمروز، هامون و هیرمند دارد.
استان سیستان و بلوچستان با داشتن موقعیت راهبردی بازرگانی و ترانزیتی و دارا بودن کشاورزی و باغبانی به ویژه میوه های استوایی و گرمسیری و همچنین جاذبه های فراوان تاریخی و طبیعی و نیز صنعت در حال رشد از توانایی و ظرفیت فوق العاده ای برای توسعه و آبادانی برخوردار است.
استان سیستان و بلوچستان از لحاظ طبقه بندی اقلیمی در ناحیه اقلیمی بیابانی و خشک قرار دارد.
در یک تقسیم بندی کلی می توان گفت مناطق ایرانشهر ، زابل و باهوکلات آب و هوای بیابانی و ناحیه زاهدان در مرز بین اقلیم بیابانی و نیمه بیابانی قرار گرفته است.
مناطق سراوان ، خاش ، چابهار ، آب و هوای نیمه بیابانی و ناحیه کوهستانی بم پشت در جنوب سراوان و امتداد آن به طرف مشرق تا کوههای بشاگرد ، آب و هوای نیمه بیابانی معتدل دارند.
اقلیم مشرق ارتفاعات و فلاتهای مرتفع و کم وسعت میان آن، نیمه بیابانی با زمستانهای سرد است .
اما در تقسیم بندی کلی تر می توان منطقه سیستان در شمال این استان را منطقه بیابانی و خشک با طوفان های شدید و تابش نور مستقیم خورشید در نظر گرفت که به عنوان یک دشت صاف از آن یاد می شود، مناطق مرکزی سیستان و بلوچستان نیز مناطقی کوهستانی هستند که معمولا در برخی ایام سال بارش های شدیدی را تجربه می کند و در جنوب این استان نیز تنها بندر اقیانوسی ایران اسلامی یعنی چابهار قرار دارد که علاوه بر آب و هوای مطلوب موقعیت تجاری بسیار خوبی را نیز داراست.
هر یک از این مناطق مزیت های تجاری خاص خود را دارند که علاوه برآنچه در مورد بندر چابهار گفته شد در سیستان نیز پایانه مرزی میلک قرار گرفته که به عنوان دروازه ورود و خروج کالا از آسیای میانه محسوب می شود به طوری که بر اساس آمار موجود بیشترین حجم صادرات کشور از این منطقه انجام می شود، در نواحی مرکزی این استان نیز پایانه مرزی میلک قرار دارد که به دلیل قرار گرفتن در جوار مرز پاکستان به عنوان بزرگترین معبر واردات محسوب می شود.
-بافت قومی قبیله ای
از نام سیستان و بلوچستان پیداست که دو قوم 'سیستانی' یا زابلی و 'بلوچستانی' یا بلوچ در آن بیشترین سکنی را دارند اما سایر اقوام از جمله کرمانی، یزدی، بیرجندی، خراسانی، شمالی، ترک و کرد نیز درکنار سایر مردم خونگرم این سامان سکونت دارند.
منطقه سیستان با پنج شهرستان در شمال و بلوچستان در جنوب این استان واقع شده است.
مردم این استان در قسمت شمالی در منطقه سیستان به زبان فارسی گویش سیستانی(زابلی) و مردم منطقه بلوچستان به زبان بلوچی سخن می گویند.
مردم شمال استان بیشتر شیعه و مردم جنوب اهل تسنن هستند، البته در هر دو بخش شیعه و سنی زندگی می کنند.
در زاهدان مرکز سیستان و بلوچستان که به عنوان پایتخت اتحاد اقوام و مذاهب شناخته می شود اوج تنوع اقوام ایرانی و حتی سیک های هندوستانی به چشم می خورد.

**تقسیم استان، نمایندگان موافق و مخالف
با وجود تمام مسائل پیش روی تقسیم سیستان و بلوچستان، چندی قبل حبیب الله دهمرده نماینده مردم منطقه سیستان و حسینعلی شهریاری نماینده مردم زاهدان در مجلس شورای اسلامی در خواست بررسی موضوع تقسیم این استان را داده اند.
نماینده مردم زاهدان در مجلس شورای اسلامی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: سیستان و بلوچستان وسیعترین استان کشور است و در سالهای اخیر با وجود تلاش های بسیار نظام، توسعه به معنی واقعی در آن حاصل نشده است.
حسینعلی شهریاری ادامه داد: مشکلات بسیاری در این استان وجود دارد که علی رغم گذشت مدت زمان بسیار هنوز حل نشده است.
وی افزود: تقسیم استان های مختلف تجربه مثبتی را نشان می دهد که از نمونه های آن می توان به تقسیم خراسان و توسعه بخش های مختلف آن اشاره کرد.
رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس تصریح کرد: همچنین سایر استانها همچون سمنان، قم و آذربایجان از جمله استانهایی هستند که توسعه را پس از تقسیم شدن تجربه کرده اند.
نماینده مردم زاهدان در مجلس شورای اسلامی بیان کرد: هم اینک با توجه به عقب ماندگی سیستان و بلوچستان و بررسی موضوع تقسیم استان با کارشناسان و بررسی علمی این موضوع به این نتیجه رسیدیم که بهترین راه برای توسعه استان تقسیم آن است.
شهریاری خاطرنشان کرد: برخی از نمایندگان استان با تقسیم آن مخالفند و این امر به دلیل توجیه نبودن آنان از مزایای تقسیم استان است.
پس از این نامه سایر نمایندگان استان نیز با ارسال نامه ای از وزیر کشور مسکوت ماندن تقسیم این استان را خواستار شدند.
نماینده مردم ایرانشهر در مجلس شورای اسلامی نیز گفت: تقسیم استان یکی از موضوعاتی است که هر چند سال یکبار مطرح می شود و در موقعیت کنونی اکثر نمایندگان استان مخالف آن هستند.
محمد نعیم امینی فرد بیان کرد: باید از ظرفیت های استان بصورت یکجا استفاده کرد و تقسیم استان سبب کاهش توانمندی های آن می شود.
وی ادامه داد: وجود منطقه آزاد چابهار و توانمندی های ایرانشهر در جنوب در کنار ایجاد منطقه آزاد در سیستان می تواند سیستم یکپارچه ای را ایجاد کند که شکوفایی استان را در بر داشته باشد.
امینی فرد افزود: همچنین پیوستگی قومی خاصی بین اقوام بلوچ و سیستانی وجود دارد که از جمله مزیت های نسبی استان است و تقسیم استان سبب کاهش این مزیت می شود.
وی خاطرنشان کرد: خرد شدن واحدهای جغرافیایی با منافع ملی ما منافات دارد و باید حرکت به سمت همگرایی باشد.
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس اظهار داشت: در شرایط کنونی تقسیم استان به صلاح نیست.
یکی از کارشناسان استان در این زمینه گفت: موضوع تقسیم استان دستخوش برخی بازی های قدرت طلبانه افراد خاصی در استان است.
وی که خواست نامش ذکر نشود ادامه داد: برخی افراد بیم این را دارند که با تقسیم استان قدرت خود را از دست بدهند.
وی افزود: متاسفانه برخی از نمایندگان وامدار جریانات خاصی هستند و مجبورند به درخواست های مختلف جواب مثبت بدهند.
این کارشناس گفت: عده ای نیز بر این باورند که تقسیم استان سبب نفع اشخاص خاصی می شود که به دنبال قدرت هستند.
تقسیم سیستان و بلوچستان از نظر بیشتر مردم این منطقه امری مثبت تلقی می شود و اکثر مردم معتقدند این امر زمینه توسعه همه جانبه بخش های مختلف استان را در پی خواهد داشت بطوریکه وقتی سیستان و بلوچستان به سه استان تقسیم شود در نتیجه استانداری و ادارات کل هر استان شکل می گیرد و سبب رسیدگی بیشتر مدیران به حوزه های زیر پوشش می شود.
با وضعیت کنونی شاید یک مدیر کل فرصت لازم برای سرکشی به تمام نقاط دور افتاده استان را نداشته باشد یا اینکه در صورت عزیمت به نقاط دور افتاده به ناچار باید چند روزی از مرکز استان فاصله بگیرد و بخودی خود کارها عقب می ماند.
با وجود تمامی نقاط قوت و ضعفی که تقسیم یا عدم تقسیم استان دارد نظر نهایی را باید مسئولان و کارشناسان دست اندرکار ارائه کنند که آیا تقسیم استان در این برهه از زمان به مصلحت مردم و کشور است یا نه.
7311 **6081