روز نخست این هفته (شنبه 22 تیرماه) نوار غزه شاهد تنش و تقابل آتش کم‌سابقه‌ای بود. رژیم صهیونیستی بیش از 80 حمله را به مناطق مختلف نوار غزه انجام داد که وحشیانه‌ترین آن حمله به پارکی در غرب غزه بود که به شهادت دو کودک فلسطینی منجر شد. 25 نفر دیگر نیز در این حملات زخمی شدند. این اقدام صهیونیست‌ها با واکنش فوری مقاومت نوار غزه روبرو شد و آنان اراضی اشغالی را موشک‌باران کردند. بر اساس آنچه ارتش رژیم صهیونیستی با ارائه آمار جدیدی از تبادل آتش روز شنبه با گروه‌های مقاومت، اذعان کرد فقط در چند ساعت بیش از 170 راکت و موشک به شهرک‌های صهیونیست نشین شلیک شد که گنبد آهنین تنها ۳۰ فروند از آن‌ها را هدف قرار داده است.[1]. مسئله‌ای که برای صهیونیست‌ها شکستی بزرگ بود.
این پاسخ مقاومت ماه پیش هم تکرار شده بود. از صبح گاه سه‌شنبه 8 خردادماه هم نوار غزه مانند هفته‌ای که گذشت شاهد تبادل آتش و تنش با سرزمین‌های اشغالی بود. گروه‌های مقاومت غزه در پاسخ به حملات جنگنده‌های صهیونیستی و همچنین کرامت خون بیش از 130 شهید راهپیمایی بازگشت، بیش از 150 موشک و راکت به‌سوی شهرک‌های اشغالی در جوار نوار غزه شلیک کردند؛ اقدامی که به باور رسانه‌های صهیونیستی بسیار نادر و پس از آتش‌بس جنگ 51 روزه استثنایی بود.
آتش‌بسی چندساعته
اما حملات روز شنبه با یک خبری عجیب ساعاتی فروکش کرد. جنبش جهاد اسلامی بامداد یکشنبه در خبری اعلام کرد که با میانجی‌گری مصر، بین گروه‌های مقاومت فلسطینی در نوار غزه و رژیم صهیونیستی آتش‌بس برقرارشده است. داوود شهاب سخنگوی جنبش جهاد اسلامی توضیح داد در این توافق آتش‌بس که بر اساس تفاهمات به دست آمده در مذاکرات قاهره در سال 2014 است، رژیم صهیونیستی عامل هرگونه نقض یا شکستن آن شناخته شده است. لذا بر این اساس، آتش‌بس بین گروه‌های فلسطینی در غزه و رژیم صهیونیستی از ساعت هشت صبح یکشنبه (به وقت محلی) اجرایی خواهد شد. دقایقی پس از اعلام آتش‌بس از سوی جهاد اسلامی، شبکه الجزیره به نقل از حازم قاسم سخنگوی حماس گزارش داد: «میانجی‌گری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی منجر به توقف درگیری‌های اخیر بین مقاومت و ارتش اشغالگر شد.[2]»
اما این آتش‌بس تا صبح روز یکشنبه هم تداوم نیافت و جنگنده‌های صهیونیستی به بمباران دوباره نوار غزه پرداختند! این در حالی بود که برخی منابع فلسطینی و اسرائیلی گزارش داده بودند که این نتانیاهو بود که از مصر خواست تا با میانجی‌گری خود جنبش‌های حماس و جهاد اسلامی را به پذیرش آتش‌بس متقاعد کند.[3]
هرچند آتش‌بس چند ساعت بیشتر طول نکشید اما فرستاده صلح سازمان ملل متحد در خاورمیانه به سرعت خود را به غزه رساند و در ظهر روز یکشنبه با اسماعیل هنیه رئیس دفتر سیاسی جنبش حماس در غزه دیدار و گفتگو کرد. در این دیدار بحث‌های عمیق و جدی درباره مسائل متعدد نوار غزه و در رأس آن‌ها اوضاع انسانی فاجعه‌بار ساکنان این منطقه و نحوه خروج از این بحران در سایه تلاش‌های بین‌المللی صورت گرفت. ملادینوف در سخنانی پس از ورود به غزه تاکید کرد که رژیم صهیونیستی باید دست از کودک کشی در این باریکه بردارد. وی تصریح کرد که تنها یک راه برای پایان تنش و درگیری‌ها وجود دارد و آن اینکه آرامش و آتش‌بس دوباره برقرارشده و به رنج و محنت‌ها و بحران‌های انسانی غزه پایان داده شود.[4] سفری که نشان می‌داد آتش‌بس توافقی موقتی اما بسیار مهم و حیاتی بوده؛ حال سؤال آن است چرا این آتش‌بس بسیار زود از سوی صهیونیست‌ها نقض شد؟
نقض آتش‌بس؛ سردرگمی عیان تل‌آویو در مقابل مقاومت غزه
یکی از پیامدهای حملات موشکی مقاومت به شهرک‌های اشغالی، عیان شدن اراده جریان‌های فلسطینی برای زنده نگه‌داشتن راهپیمایی بازگشت و دفاع از دستاوردهای آن است. یکی از اصلی‌ترین اهداف و دستاوردهای راهپیمایی بازگشت، بالا بردن هزینه محاصره غزه و به عملیاتی کردن حالت انفجاری نوار غزه است. محاصره غزه اکنون به سال دوازدهم خود نزدیک شده است و این امر در کنار فشارهای سیاسی و اقتصادی تشکیلات خودگردان و مصر علیه مردم غزه موجب شده وضعیت انسانی و اقتصادی در این باریکه بسیار اسفناک شود. حماس و گروه‌های مقاومت بسیار سعی دارند با اقداماتی ضمن جلب توجه نگاه جهانیان به این موضوع، هزینه محاصره را افزایش دهند.
رژیم صهیونیستی برخلاف آتش‌بس جنگ 51 روزه همچنان نوار غزه را در محاصره قرار داده و هر روز فشارها و موانع جدیدی را علیه مردم این باریکه اعمال می‌نماید. حملات موشکی یک پیام بسیار جدی به سران تل‌آویو است که مقاومت غزه از این پس تعهدی به آتش‌بس با توجه به رویه و رفتار ماه‌های اخیر صهیونیست‌ها نخواهد داشت و هزینه‌های آن بر عهده کابینه نتانیاهو خواهد بود. حجم بالای موشک‌های شلیک‌شده از سوی نوار غزه برای دومین بار در دو ماه گذشته به سرزمین‌های اشغالی نشان می‌دهد مقاومت تنها به دنبال یک پاسخ در قبال حملات جنگنده‌ها نبوده است بلکه به دنبال ایجاد احساس ناامنی برای شهرک‌نشینیان صهیونیست در صورت تداوم محاصره نوار غزه است.
بادبادک های آتشین و تظاهرات بازگشت در مرز نوار غزه در حال تبدیل شدن به یک موضوع امنیتی بسیار جدی برای صهیونیست‌هاست. لذا ارتش رژیم روز شنبه به حملاتی شدید سعی داشت مقامت غزه را به یک چالش و تصمیمی جدید برای تغییر رویه‌اش مجاب نماید و بادبادک های آتشین را که خسارات زیادی به سرزمین‌های اشغالی زده است را متوقف نماید؛ اما گویا پاسخ حماس و جهاد اسلامی تل‌آویو را شوک زده کرد. شوکی که منجر به آتش‌بسی بسیار سریع شد اما ساعاتی بعد آتش‌بس پایان یافت؛ زیرا آتش‌بس تضمینی بر عدم تظاهرات و بادبادک های آتشین نبود و این شکستی برای نتانیاهو است. خبر آتش‌بس انتقادات زیادی از سوی صهیونیست‌ها به دنبال داشت. به‌طور نمونه نفتالی بنت وزیر آموزش و پرورش رژیم صهیونیستی تصریح کرد: «توافق آتش‌بس با حماس و جهاد اسلامی در غزه یک اشتباه بزرگ بود؛ زیرا که حماس دو ماه پس از ارسال بالون‌ها و بادبادک های آتش‌زا، در حال موشک‌باران شهرک‌های مجاور غزه است و آتش‌بس را بر ما تحمیل و برایمان تعیین تکلیف می‌کند...سکوت و خویشتن‌داری در برابر حملات موشکی و ارسال بادبادک های آتش‌زا، موجب تشدید اوضاع خواهد شد و هرکس بخواهد در برابر حمله به اراضی اشغالی ساکت بنشیند، در حقیقت جنگی فرسایشی و ادامه‌دار را بر ما تحمیل کرده است...ارتش باید با قدرت و دقت بیشتری عمل کند.»[5]
پس از آتش‌بس چندساعته و انتقادات مطرح شده کابینه امنیتی رژیم صهیونیستی متشکل از وزرای ارشد کابینه اصلی این رژیم و سران ارتش، روز یکشنبه برای بررسی وضعیت غزه تشکیل جلسه داد. به نوشته دبکافایل پس از پایان این جلسه، به ارتش این رژیم دستور داده شده تا به هرگونه حمله موشکی و به پرواز درآوردن بادبادک‌ها یا بادکنک‌های آتش‌زا در غزه واکنش نشان دهد. این بیانیه از ارتش رژیم صهیونیستی خواسته مانند دو روز اخیر علیه غزه اقدام نظامی انجام دهند. در اطلاعیه کابینه امنیتی رژیم صهیونیستی هیچ اشاره‌ای به «آتش‌بس» نشده است.[6]
هرچند تصمیم اولیه کابینه امنیتی تل‌آویو و سخنان نتانیاهو پاسخ شدید است که امری قابل پیش‌بینی هم بود؛ اما مسئله این است که صهیونیست‌ها این تنش را تا کجا قصد دارند ادامه دهند؟ این مسئله بسیار به برداشت ارتش رژیم صهیونیستی و سران تل‌آویو بستگی دارد؛ اما شاید به توان این‌گونه پیشی بینی کرد که حتی اگر برداشت سران صهیونیستی این باشد که مقاومت به دنبال ایجاد تنش و بالا بردن هزینه محاصره غزه به‌منظور مجبور کردن آنان به تغییر رویه‌شان در قبال باریکه غزه است، باز هم تداوم تنش و ناامنی در شهرک‌های اشغالی برای تل‌آویو خط قرمز است. در حقیقت رژیم صهیونیستی همانند تمام جنگ‌ها و تنش‌های سال‌های اخیر در نوار غزه هیچ‌گاه به دنبال طولانی شدن زمان و تداوم ناامنی نبوده است. لذا سعی دارد با حملاتی شدید در زمانی کوتاه ضمن نشان دادن قاطعیت خود، با میانجی‌گری کشورهای عربی (بالاخص مصر) آتش‌بس برقرار نماید؛ اما گویا مسئله بالون های آتشین محاسبات آنان را به هم زده است. عدم انجام حملات از سوی تل‌آویو باعث نهادینه شدن ارسال بادبادک های آتشین خواهد شد؛ اما تقابل نظامی محکم برای توقف این بادبادک‌ها باری دیگر با پاسخ موشکی وسیع مقاومت همراه خواهد بود که با راهبرد صهیونیست‌ها برای کنترل تنش مغایرت خواهد داشت. لذا به وضوح می‌توان سردرگمی صهیونیست‌ها در نوار غزه مشاهده کرد. سردرگمی‌ای که ناشی از اقتدار حماس در پاسخ به تجاوزهای اسرائیلی‌ها ناشی شده است.
اما مسئله‌ای که شاید موجب شود صهیونیست‌ها ناامنی شهرک‌ها و سرزمین‌های اشغالی را در قبال یک جنگ طولانی‌تر با هدف ضربه به حماس و مقاومت به جان بخرند، وسوسه کشورهای عربی برای نابودی حماس است. در سال اخیر ما شاهد یک نزدیکی راهبردی وسیعی میان کشورهای عربی چون سعودی، مصر و اردن با رژیم صهیونیستی بودیم. حملات مستقیم و علنی بن سلمان و بسیاری از رسانه‌های عربی علیه حماس و تروریستی نامیدن این جنبش در ماه‌های اخیر موجب شده بود برخی تحلیل گران از جنگی جدید از سوی رژیم صهیونیستی به غزه به‌منظور تشدید فشارها علیه حماس و یا نابودی این جنبش سخن بگویند؛ اما قاطعیت گروه‌های مقاومت نوار غزه، ترس از ناامنی شهرک‌ها، فشارهای بین‌المللی علیه تل‌آویو بالاخص پس از کشتار در راهپیمایی بازگشت و عدم ثبات در جبهه شمالی این رژیم (جولان و لبنان) می‌تواند اصلی‌ترین موانع پیش روی نتانیاهو برای ماجراجویی جدید برای رهایی از فشارهای داخلی باشد.
پی نوشت:
[1] https://www.farsnews.com/news/13970424000037
[2] https://www.farsnews.com/news/13970424000012
[3] https://www.farsnews.com/news/13970424001075/
[4] https://farsi.palinfo.com/14420
[5] https://farsi.palinfo.com/14414
[6] https://www.farsnews.com/news/13970424001083/
انتهای متن/
∎
نظر شما