به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، مرکز فارس، کارشناس بیماری‌های غیرواگیر مرکز بهداشت ارسنجان گفت: خودمراقبتی یکی از ارکان اصلی سلامت در افراد جامعه است و با آموزش آن، می‌توانیم از بسیاری از بیماری‌ها پیشگیری و برخی از آن‌ها را کنترل کنیم.

زهرا خادمیان با بیان اینکه آموزش خودمراقبتی برای کنترل قند خون در افراد دیابتی، نقشی اساسی در زندگی مناسب این افراد دارد، افزود: دیابت نوعی بیماری مزمن است که می‌تواند باعث عوارض جدی در سیستم گردش خون، سیستم عصبی، کلیه ها، چشم و پا‌ها شود.

ندا هادی زاده کارشناس دیابت معاونت بهداشتی دانشگاه یکی از دلایل موفق نشدن در دستیابی به نتایج درمانی مطلوب در بیماران دیابتی را کمبود مشارکت آنان در فرآیند درمان دیابت اعلام کرد و افزود: خودمراقبتی عنصری کلیدی در پیشگیری و درمان دیابت و در بهبود کیفیت زندگی و کاهش هزینه‌های ناشی از آن بسیار موثر است.
این کارشناس سلامت، اضافه کرد: افراد مبتلا به دیابت باید ماهانه از سوی بهورز، مراقب سلامت و پزشک خانواده مراقبت شده و بر اساس شرایط، هر شش ماه تا یک سال یک بار نیز از سوی متخصصان چشم پزشکی و داخلی ویزیت شوند؛ در هر بار مراقبت لازم است وزن و BMI محاسبه شده و فشار خون بیمار بررسی شود.
هادی زاده گفت: آخرین مطالعات انجام شده نشان داده که خودمراقبتی در دیابت با رعایت الگوی غذایی سالم و داشتن فعالیت فیزیکی منظم، کنترل قند خون، مصرف منظم دارو‌های خوراکی یا تزریق انسولین و کنترل فشار خون و سطح چربی‌های خون، امکانپذیر است و می‌توانیم بسیاری از عوارض دیابت را کاهش دهیم تا بیماران بتوانند از یک زندگی سالم با عمر طبیعی، بهره‌مند شوند.
نشانه‌های افزایش قند خون
او ادامه داد: سطح بالای قند خون در حد ۱۸۰ تا ۲۰۰ میلیگرم در دسی لیتر، می‌تواند بدون علامت باشد که بیمار را در معرض آسیب ناشی از افزایش قند خون قرار می‌دهد؛ افزایش شدیدتر قند خون می‌تواند نشانه‌هایی از قبیل: تشنگی، تکرر ادرار، کاهش وزن، ضعف و کاهش نیروی جسمانی، تاری دید گذرا، دیر بهبود یافتن زخم‌ها و عفونت را در بیمار ایجاد کند که در صورت بروز این نشانه ها، خودمراقبتی با کنترل منظم قند خون در منزل یا خودپایشی قند خون در بیماران و مشورت با پزشک، ضروری است.
خودمراقبتی در دیابت
هادی زاده با بیان اینکه یکی از وظایف بسیار مهم بیمار در کنترل بیماری دیابت را کنترل قند با استفاده از دستگاه گلوکومتر از سوی بیماران و به عنوان یک اصل مهم خودمراقبتی برشمرد و افزود: کنترل قند خون در وضعیت ناشتا و دو ساعت پس از هر غذا به بیمار کمک می‌کند تا میزان تاثیر مصرف غذا بر قند خون را دریابد و در انتخاب وعده غذایی مناسب، بیمار را یاری دهد؛ همچنین می‌تواند در زمان فعالیت، بیماری یا بروز نشانه‌های افزایش یا کاهش قند خون، به بیمار در حفظ قند خون در حد طبیعی کمک کند.
نکات خودمراقبتی در دیابت و مراقبت پا
کارشناس دیابت معاونت بهداشتی دانشگاه با اشاره به احتمال درگیری عروقی و عصبی در دیابت و آسیب اعصاب محیطی در پا‌ها و به دنبال آن خطر ایجاد زخم و عفونت، تاکید کرد: افراد دیابتی، لازم است مراقبت‌های ویژه از پای خود داشته باشند.

او به بیماران مبتلا به دیابت، توصیه کرد: هر روز پا‌های خود را با آب ولرم (نه داغ) و صابون بشویید؛ از خیس ماندن پا‌ها خودداری کنید و با حوله نرم پا و بین انگشتان را به دقت خشک کنید؛ هر روز پا‌ها و انگشتان خود را از نظر وجود بریدگی، قرمزی، تاول، ورم، پینه و مشکلات دیگر بررسی کنید؛ برای مشاهده قسمت‌هایی از کف پا که به راحتی دیده نمی‌شوند، از دیگران کمک بگیرید یا با قرار دادن یک آینه روی زمین کف پا را به خوبی ببینید.
هادی زاده در ادامه توصیه‌های مربوط به بهداشت پا، اضافه کرد: با لوسیون‌های مخصوص یا روغن‌های معدنی مانند وازلین پس از شست و شو، پا‌های خود را مرطوب نگه دارید، اما از استفاده آن‌ها بین انگشتان پا خودداری کنید؛ ناخن‌های پا را عرضی کوتاه کنید، اما از ته نگیرید؛ گوشه‌های ناخن را نگیرید؛ سطح ناخن‌ها را سوهان نزنید؛ ناخن‌ها را پس از شستن زمانی که نرم هستند کوتاه کنید؛ حتی زمانی که در منزل هستید پا برهنه راه نروید؛ با پوشیدن جوراب‌های نرم و ضخیم از ساییدگی پوست جلوگیری کنید، اما از جوراب‌های ساق بلند که باعث ایجاد فشار زیر زانو می‌شود، استفاده نکنید.
او یادآور شد: کفش‌های مناسب و اندازه بپوشید، به گونه‌ای که قسمت جلوی کفش به اندازه کافی عمق داشته و انگشتان توانایی حرکت داشته باشند؛ در هفته نخست خریداری کفش سعی کنید در روز بیشتر از یک یا دو ساعت کفش را نپوشید؛ کفش را در ساعت انتهایی روز که اندازه پا بزرگ می‌شود، خریداری کنید.