به گزارش ایرنا، دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا تا ساعتی دیگر اسکاتلند را به مقصد هلسینکی و برای ملاقات با ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه ترک خواهد کرد.
سفر ترامپ به انگلیس هفتمین سفر خارجی وی به‌عنوان رئیس‌جمهوری آمریکا به شمار می رود. وی در سفرهای قبلی از 19 کشور دیدن کرده بود.
دیدار ترامپ در ادامه سفر او به بروکسل به‌قصد شرکت در نشست سران پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) شکل گرفت. سفر ترامپ به انگلیس پیش‌ازاین سه بار لغو و هر بار دلایل مختلفی برای لغو آن اعلام‌شده بود. بااین‌حال به نظر می‌رسد دلیل اصلی، نگرانی از اعتراض و تظاهرات مردم انگلیس بوده باشد. مخالفت‌ها با سفر ترامپ تا جایی پیش رفت که دولت مجبور شد به‌جای دیدار رسمی، ترامپ را برای یک ملاقات «کاری» دعوت کند.
در هنگام حضور دونالد ترامپ در انگلیس تظاهرات مختلفی در مخالفت با سفر اوبه این کشور انجام شد. در لندن در بزرگ‌ترین راهپیمایی ضد ترامپ نزدیک 200 هزار نفر شرکت کردند. روز بعد، یعنی شنبه 23 تیرماه و پس از سفر او به اسکاتلند در چند شهر تظاهرات دیگری بر پا شد. ازجمله در ادینبرو، مرکز اسکاتلند نزدیک به 60 هزار نفر به خیابان‌ها آمدند. با توجه به جمعیت کم اسکاتلند که تقریباً یک‌دهم جمعیت انگلیس است، این تظاهرات به‌طور نسبی خیلی بزرگ‌تر از تظاهرات لندن محسوب می‌شود.
گفته می‌شود نیروهای امنیتی انگلیس پنج میلیون پوند برای دورنگه داشتن تظاهرات از ترامپ هزینه کرده‌اند. درواقع مسیر حرکت، محل‌های اقامت و ملاقات‌های ترامپ همه خارج از لندن بود. نخست‌وزیر به‌جای اقامتگاه اصلی در شماره 10 خیابان «داونینگ» در اقامتگاه دوم، موسوم به چکرز که خارج از لندن است از او پذیرایی کرد و برای دیدار با ملکه به‌جای کاخ باکینگهام، به کاخ ویندزور در 50 کیلومتری لندن برده شد. ترامپ پس‌ازآن بلافاصله به سمت املاک شخصی خود در اسکاتلند حرکت کرد.

***ترامپ علیه متحدین و دوستان آمریکا
پس از دیدار سران گروه هفت در کانادا و سخنان تند ترامپ در خصوص ناتو و حتی احتمال خروج آمریکا از این پیمان، متحدین سنتی آمریکا در دو سوی آتلانتیک با نگرانی منتظر سفر اخیر ترامپ بودند. نگرانی‌هایی وجود داشت که ممکن است آمریکا از پیمان ناتو خارج شود. در این سفر ترامپ قرار بود علاوه بر شرکت در اجلاس ناتو و دیدار از انگلیس، به ملاقات پوتین، رئیس‌جمهویر روسیه برود. ترامپ در نشست گروه هفت از بازگشت روسیه به این گروه سخن گفته بود. درحالی‌که اعضای گروه هفت پس از انضمام شبه‌جزیره کریمه به خاک روسیه، عضویت این کشور را لغو کرده بودند. از ترامپ حتی شنیده ‌شده بود که تحریم‌های آمریکا علیه روسیه ممکن است برداشته شود. در قضیه مسمومیت یک جاسوس روس و دخترش در شهر سالزبری در انگلیس توسط ماده نوویچوک، روابط انگلیس و سپس اروپا با روسیه تیره‌تر شد، تا جایی که کشورهای اروپایی در همراهی با انگلیس شماری از دیپلمات‌های روس را اخراج کردند. آمریکا در واکنش به این موضوع 60 دیپلمات روس را اخراج کرد. بعدها شنیده شد که ترامپ از اینکه آلمان فقط سه دیپلمات روس را اخراج کرده بود عصبانی شده و این‌طور فکر کرده بود که در اتخاذ واکنش تند علیه روسیه توسط اروپایی‌ها گمراه شده است.
در نشست اخیر سران ناتو نیز ترامپ مجدداً به همه اعضا هشدار داد که باید با بالا بردن بودجه دفاعی، سهم خود از هزینه‌های ناتو را بپردازند. ترامپ در دیدار با «ترزا می» اظهار داشت که اکنون 90 درصد بودجه ناتو را آمریکا می‌پردازد (که البته صحیح نیست) و از بین 29 عضو ناتو فقط پنج عضو، ازجمله انگلیس سهم خود را به‌طور کامل می‌پردازند. وی مدعی شد که پس از نشست ناتو، اعضا پرداخت 32 میلیارد دلار دیگر به ناتو را متقبل شده‌اند.
نکته دردناک برای متحدان آمریکا اینجاست که پس از اجلاس گروه هفت و سرزنش اعضای آن و اعلام نبرد تجاری و افزایش تعرفه بر کالاهای کانادایی و اروپایی، ترامپ بلافاصله به دیدار کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی رفت. حال پس از نشست ناتو، و بازهم سرزنش اعضای آن، ترامپ به ملاقات پوتین خواهد رفت. ملاقاتی که انتظار می‌رود دوستانه باشد. ملاقات با پوتین درحالی‌که جزیره کریمه همچنان در اختیار روسیه قرار دارد برای متحدین آمریکا بسیار عجیب است. درواقع رفتار دوگانه و متضاد ترامپ با دوستان و دشمنان آمریکا، برای متحدین این کشور قابل‌هضم نیست. به نظر می‌رسد ترامپ بیش از هر چیز به نمایش دادن عاملیت فردی خود علاقه دارد. در رفتار با دشمنان، بیشتر آزادی عمل و فضای مانور برای کارهای خارج از انتظار و محیرالعقول وجود دارد که می‌تواند یک شخصیت تشنه توجه را ارضا کند. اما در رفتار با متحدین و دوستان چه‌کار خارق‌العاده‌ای می‌شود کرد؟

***ترامپ و موضع نژادپرستانه علیه مهاجران
ترامپ در سفر اخیر خود به لندن حملات لفظی خود به صادق خان، شهردار این شهر را افزایش داد. این دو البته سابقه مشاجره لفظی در شبکه‌های اجتماعی داشتند. ترامپ در موارد متعدد صادق خان را متهم کرد که شهردار بی‌عرضه‌ای است، پاسخ او به حملات تروریستی مناسب نبوده و اینکه امنیت لندن در وضعیت بدی است. وی حتی مدعی شد که وضعیت چاقوکشی در لندن، بیمارستان‌ها این شهر را به بیمارستان‌های مناطق جنگی شبیه کرده است. صادق خان خودش معتقد است که علت حملات لفظی ترامپ فقط مسلمان بودن اوست. صادق خان اولین شهردار مسلمان یک شهر بزرگ اروپایی است. بااینکه در سال گذشته حملات تروریستی دیگری، گاه بزرگ‌تر، در سایر شهرهای اروپا اتفاق افتاده، اما ترامپ فقط به صادق خان پیله کرده است. در حادثه تروریستی منچستر 22 نفر کشته شدند درحالی‌که در همین مدت، لندن 14 کشته در حملات تروریستی داده است. ضمن اینکه ترامپ در مورد شهرداران نیس، پاریس و برلین که آن‌ها هم هدف این‌گونه حملات بودند اظهارنظر خاصی نکرده است.
ترامپ در سفر خود به لندن نیز موضع ضد مهاجرتی خود را مخفی نکرد. وی در کنفرانس خبری با نخست‌وزیر انگلیس، به‌صراحت گفت که پذیرفتن مهاجران به ضرر اروپاست و فرهنگ این کشورها را تهدید می‌کند. وی همچنین مدعی شد که نتیجه همه‌پرسی برگزیت را از قبل پیش‌بینی می‌کرد، چراکه به نظر او دغدغه مهم مردم انگلیس مهاجرت است. سیاست ضد مهاجر و ضد اقلیت ترامپ در آمریکا نیز مشهود و پس از سختگیری‌های اخیر که منتهی به جدا کردن کودکان مهاجر از خانواده‌ها شد، ابعاد ناگوار جدیدی پیداکرده است.
ممنوعیت ورود شهروندان چند کشور مسلمان ازجمله ایران را نیز می‌توان در ادامه رویکرد نژادپرستانه ترامپ تحلیل کرد. در سفر اخیرِ ترامپ، آنچه بیش از هر چیز جامعه میزبان را به مخالفت با این سفر و انجام تظاهرات وادار می‌کرد همین رویکرد نژادپرستانه بود. طرفداران ترامپ نیز روز پس از تظاهرات مخالفین یک راهپیمایی انجام دادند. نکته جالب شرکت گروه‌های راست افراطی مانند EDL و بالا رفتن پرچم رژیم صهیونیستی در این راهپیمایی بود که در ادامه و با برخورد با گروه‌های ضد فاشیست به خشونت کشیده شد.

***مصاحبه ترامپ با روزنامه سان
یکی از لحظات مهم در سفر اخیر ترامپ، مصاحبه اختصاصی او بود با روزنامه سان در عصر پنجشنبه گذشته و پیش از ملاقات با « می» ‌بود. روزنامه سان برخلاف رویه معمول روزنامه‌ها، صفحه اول شماره روز پنجشنبه خود را در اختیار رسانه‌ها نگذاشته بود تا سورپرایز این مصاحبه را به حداکثر برساند.
در این مصاحبه ترامپ سه نکته قابل تیتر شدن بیان کرده بوده: اول اینکه مدعی شده بود « می» درزمینهٔ مذاکرات برگزیت 'حرف مرا گوش نداد' و به نصیحت من عمل نکرد. دوم اینکه با این وضعیت، یعنی آنچه «برگزیت نرم» خوانده می‌شود، خبری از قرارداد اقتصادی ویژه با آمریکا نخواهد بود. سومین تیتر مهم مصاحبه ترامپ این بود که بوریس جانسون، وزیر خارجه مستعفی انگلیس می‌توانست نخست‌وزیر بهتری باشد. آنچه هر سه این تیترها را به هم پیوند می‌دهد موضع خصمانه ترامپ نسبت به اتحادیه اروپا است.
شوک مصاحبه روزنامه سان به حدی بود که ارزش پوند در برابر دلار را تا نیم درصد کاهش داد. البته ارزش پوند روز بعد و پس از نشست مطبوعاتی می و ترامپ کم‌وبیش به حالت قبلی برگشت.

***مصاحبه مطبوعاتی چکرز
نقطه عطف دیگر این سفر، مصاحبه مطبوعاتی می و ترامپ بعد از دیدار و گفت وگو در اقامتگاه «چکرز» بود. هرچند نمی‌توان فهمید «می» در آن دو ساعت به ترامپ چه گفت اما هر چه هست ترامپ پس‌ازاین ملاقات تقریباً از تمام مواضع خود در مصاحبه با روزنامه سان عدول کرد.
وی از می به‌عنوان زنی برجسته تقدیر کرد و او را به خاطر انجام مذاکرات برگزیت که کار دشواری است تمجید کرد. وی روابط انگلیس و آمریکا را «خیلی ویژه» توصیف کرد و گفت که این روابط در «بالاترین حد ویژگی» است. وی حتی گفت کاری به نحوه انجام برگزیت ندارد و نتیجه هرچه باشد، آمریکا علاقه‌مند به تجارت با انگلیس است. وی گرچه حرف خود در مورد جانسون را پس نگرفت، اما درعین‌حال از «می» به‌عنوان زنی استثنایی تمجید کرد. این مصاحبه درواقع امتیاز بزرگی بود برای طرفداران برگزیت. همان‌قدر که مذاکره‌کنندگان اروپایی پس از مصاحبه روزنامه سان احساس کرده بودند حالا دست بالا رادارند و آمریکا به انگلیس امتیاز ویژه‌ای نخواهد داد، کمتر از 24 ساعت بعد، برگزیتی ها دست بالا را داشتند. چراکه نه‌تنها ترامپ وعده قراردادهای اقتصادی به انگلیس داد، بلکه علاوه بر آن اتحادیه اروپا را به خاطر آنچه سوءاستفاده تجاری از آمریکا می‌خواند، سرزنش کرد. وی مدعی شد که اتحادیه اروپا موانع زیادی بر سر واردات از آمریکا به‌ویژه واردات محصولات کشاورزی می‌گذارد و حتی اظهار داشت که اتحادیه اروپا در صورت ادامه دادن این وضع، 'بهای زیادی خواهد پرداخت'؛ جمله‌ای که به‌وضوح تهدیدآمیز بود.
از نکات مهم این مصاحبه که باید آن را در راستای رفتار خصمانه ترامپ با اروپا ملاحظه کرد جایی بود که درباره خط لوله گاز روسیه به آلمان حرف زد. وی این خط لوله را یک 'تراژدی' و فاجعه بزرگ معرفی کرد که باعث می‌شود به گفته او سالانه 70 میلیارد دلار وارد خزانه روسیه شده و قدرت چانه‌زنی اروپا در برابر این کشور را کم کند. وی علاوه بر این بانام بردن از آنگلا مرکل از سیاست‌های وی در پذیرفتن مهاجرین نیز انتقاد کرد.

اکنون در پایان سفر ترامپ به انگلیس، «می» که به خاطر استعفای دو وزیر در وضع شکننده‌ای بود، وضعیت مستحکم‌تری دارد. طرفداران برگزیت احساس موفقیت می‌کنند. اتحادیه اروپا در مذاکرات برگزیت باید تهدید آمریکا را در نظر بگیرد. با نیرو گرفتن طرفداران برگزیت، گروه‌های راست افراطی، نژادپرست، ضد مهاجر و ضد مسلمان، جامعه انگلیس بیشتر به سمت دوقطبی شدن حرکت کرده است.
اما آنچه مهم‌تر از همه این‌هاست، اینکه اکنون اروپایی‌ها و متحدین سنتی آمریکا به‌شدت احساس ناامنی می‌کنند از اینکه ترامپ دمدمی و بی‌ثبات است. حتی انگلیس که در سفر اخیر، سخنان امیدوارکننده و قول‌های سازنده از وی شنید، نمی‌تواند مطمئن باشد که ترامپ تا فردا که با پوتین ملاقات می‌کند بر سر حرف خود باقی بماند.
اروپام ** هـ ن **1859