چکیده

  عدالت با امتیاز استخراج معانی فقهی متنوع از آن، یکی از پراهمیت‌ترین و کاربردی‌ترین مفاهیم در فقه امامیه است. مهم‌ترین دیدگاه‌های فقهی مبین ساختار عدالت مشتمل بر: حسن رفتار ظاهری، ملکۀ راسخ در نفس انسانی، ترک ارتکاب حرام، عدم ظهور فسق در اعمال و پایبندی عملی به پایه‌های دین است که با چالش‌ها و ثمرات فقهی معتنابهی مواجه خواهد بود که تحلیل هر یک از آنها به سه عنصر اساسیِ حسن ظاهر، نحوۀ عملکرد یا رسوخ ملکۀ عدالت برمی‌گردد. برآیند معانی مذکور و استقرای تام در متون فقه امامیه، معنای نوینی از عدالت موسوم به «قدر متیقّن» عدالت را به ذهن متبادر می‌کند که پاسخگوی چالش‌های درونی و بیرونی اقوال فقها خواهد بود. تحلیل و پاسخ هر یک در مقالۀ حاضر به تفصیل تبیین شده است.

کلیدواژه‌ها: حسن رفتار؛ عدالت؛ عدالت فقهی؛ فسق؛ ملکه راسخ

نویسندگان:

مسیب داوری: دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق؛ دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

محمد رسول آهنگران: استاد؛ پردیس فارابی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

کاظم رحمان ستایش: استادیار؛ دانشگاه قم، قم، ایران

مجله پژوهش های فقهی -  دوره 14، شماره 1، بهار 1397.

برای مشاهده کامل مقاله روی فایل مقابل کلیک کنید.