صاحب‌خبر - محمد چاکری- حسن روحانی رئیس جمهوری ایران در اولین سفر اروپایی خود پس از خروج ترامپ از برجام به برن و وین رفت. هدف اصلی او از این سفر جلب حمایت کشورهای اروپایی در برابر تحریم‌های ایالت متحده علیه ایران بود.
رئیس جمهوری ایران اما در آستانه ارائه بسته پیشنهادی اروپا به ایران روز سه‌شنبه در کنفرانس مطبوعاتی خود در سوئیس گفت: در صورت ایجاد مشکل برای فروش نفت ایران، این کشور نیز می‌تواند صادرات نفت منطقه را متوقف کند.
این اولین‌بار نیست که مقام مسئول جمهوری اسلامی ایران فروش نفت دیگر کشورهای منطقه را تهدید می‌کند اگر به دنبال ریشه تاریخی اینگونه تهدیدات در جمهوری اسلامی بگردیم اولین‌بار در جنگ ایران و عراق در اوایل دهه شصت موضوع بستن تنگه هرمز مطرح شد که منجر به جنگ نفتکش‌ها و حضور دائمی نیروهای آمریکایی در خلیج‌فارس، این شاهراه اصلی عبور یک سوم تولیدات نفتی جهان شد.
بار دیگر این موضوع در دی ماه سال نود توسط محمدرضا رحیمی معاون اول رئیس‌جمهوری وقت اینگونه مطرح شد: اگر بنا باشد نفت ایران را تحریم کنند یک قطره نفت از تنگه هرمز عبور نخواهد کرد. صحبت وی مورد حمایت نیروهای نظامی قرار گرفت و مطرح شد عملیات‌هایی برای بستن تنگه هرمز طراحی شده است که هیچ وقت به وقوع نپیوست.
حمایت نیروهای نظامی از سخنان رحیمی معاون اول محمود احمدی‌نژاد در سپهر سیاسی سال نود جای شگفتی ندارد اما حمایت سردار سلیمانی فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، سردار جعفری فرمانده کل سپاه پاسداران، اسماعیل کوثری جانشین قرارگاه ثارالله سپاه پاسداران و دیگر نیروهایی که حسن روحانی آنها را دولت تفنگ‌دار معرفی کرده بود از سخنان اخیرش جای شگفتی و نیاز به تحلیل دارد چنانچه در روزهای گذشته سرلشکر یحیی رحیم صفوی دستیار و مشاور نظامی مقام رهبری با اشاره به وضعیت جاری کشور تصریح کرد: به نظر می‌رسد اگر دولت نباشد کشور بهتر اداره می‌شود.
این جمله به خوبی از روابط پیچیده نیروهای نظامی و دولت حسن روحانی پرده بر می‌دارد. روابطی که اصطلاح سینوسی برای آن بسیار مناسب است حسن روحانی در مناظرات انتخاباتی خود به شدت به سپاه پاسداران تاخت ولی پس از انتقاد تند ترامپ از سپاه پاسدارن روحانی و نزدیکانش با ادبیاتی متفاوت نسبت به گذشته به لباس حامیان این دولت تفنگ‌دار در آمدند. شاید به نظر رسد تهدید تلویحی حسن روحانی در قلب اروپا توانسته باشد در این شرایط سخت که سخن از برکناری حسن روحانی و عدم کفایت وی مطرح است دل نیروهای نظامی مخالف دولت را به دست آورده باشد ولی واکنش‌ها نسبت به تمجید اخیر سردار سلیمانی از حسن روحانی بسیار تند و حتی انتقاد از سردار سلیمانی خود را نشان داد تا استقبال از حسن روحانی.
حمید رسایی نماینده سابق مجلس شورای اسلامی در صفحه توئیتر خود با تعابیری از صدر اسلام از موضع اخیر سردار سلیمانی به شدت انتقاد کرد وی نوشت: به تاریخ که نگاه می‌کنیم، امثال اشعب کندی و ابوموسی اشعری یک عمر به امام علی (ع) خون دل دادند، یکی دو بار هم در حرف و نه در عمل، مواضع درست داشتند، اما مالک اشتر برای دست‌بوسی از آنها دستپاچه نشد و با هشتگ سردار سلیمانی به توییت خود خاتمه می‌دهد.
چنین ادبیات و واکنشی مشت نمونه خروار است ولی آنچه شاه کلید حسن روحانی برای ماندگاری در قدرت می‌تواند باشد حمایت سران نیروهای نظامی است که در گذشته نزدیک با توجه به عملکرد و سخنان وی باعث ایجاد کدورت‌های سیاسی شده بود.
باید به دیدگاه حامیان اصلاح‌طلب حسن روحانی هم اشاره کرد برخی معتقدند حسن روحانی تهدید به بستن تنگه نکرده است و از طرفی برخی چنین کنش‌هایی را چرخش به راست تعبیر می‌کنند ولی آنچه عمر دولت روحانی و عملکرد وی در دوره تصدی خود در پست‌های مختلف نشان می‌دهد وی اهل چرخش نیست بلکه با توجه به منافع و شرایط زمان آنچه را بهتر بسنجد برمی‌گزیند و استراتژی وی به طور کل با دیگر سیاست‌مداران متفاوت است او هیچگاه متحد دائمی هیچ جریانی نیست وی در میتینگ‌های انتخاباتی خود واژه حصر را کلیدواژه‌ای برای به دست آوردن رای می‌کند در صورتی که در عمل هیچ مصداقی از تلاش برای رفع آن یافت نمی‌شود و در این شرایط بغرنج سیاسی اقتصادی جملاتی می‌گوید که به دل منتقدان گذشته‌اش خوش بیاید در حالی که باز هم بعید به نظر می‌رسد او و دولتش راهی جز توافق با اروپا پیش بگیرند و این حرف‌ها و تهدیدها مثل تعابیر دیگر برای مصرف داخلی و ساکت کردن و حتی آشتی با دولتی ست که قدرت و دیپلماسی‌ای کمتر از دولت تدبیر و امید حسن روحانی ندارد.
فی‌المجموع شناخت استراتژی حسن روحانی در مواجه با مشکلات و پس از رفع آنها را می‌توان به صورت مختصر و مفید در توییت حسام‌الدین آشنا پس از پیروزی انتخابات ریاست جمهوری سال نود و شش و در زمان انتخاب کابینه دید: کاسبان اصلاح‌طلبی که باج‌خواهی رسانه‌ای و سیاسی از رئیس‌جمهور را آغاز کرده‌اند، بدانند روحانی خاتمی نیست؛ نه تعارف می‌کند نه ماخوذ به حیا می‌شود.
البته لغات تعارف و ماخوذ به حیا مستعمل در این توییت نیاز به تعامل دارد که عملکرد حسن روحانی نشان می‌دهد شاید بهتر باشد مشاورین و اطرافیان رئیس‌جمهوری از لغات دیگری استفاده کنند چراکه راهبرد دولت چه بخواهد وچه نخواهد در مواجهه با شعارهای انتخاباتی باید اصلاح‌طلبانه باشد در غیر اینصورت پایگاه اجتماعی روحانی از بین خواهد رفت.∎
نظر شما