شمارش معکوس فروپاشی بقایای ائتلاف متجاوز سعودی

اکنون با گذشت بیش از سه سال از تجاوز نظامی آشکار عربستان و متحدانش به یمن زمزمه‌های فروپاشی بقایایِ ائتلاف سعودی به گوش می رسد. در همین ارتباط، «محمد سابو» وزیر دفاع جدید مالزی اعلام کرده است که کشورش طرح خروج از ائتلاف سعودی را بررسی می کند. وی همچنین ادامه داده است: «ما دیگر نمی خواهیم در مناقشات و درگیری هایی که در منطقه اتفاق می افتد، مشارکت داشته باشیم. چرا باید به جنگ کنونی در یمن ادامه دهیم؟» سیاست جدید کشور مالزی در قبال ائتلاف متجاوز سعودی علیه یمن پس از آن اتخاذ شد که «نجیب عبدالرزاق» نخست وزیر سابق این کشور به اتهام فساد از کار برکنار شده و «مهاتیر محمد» به جای او به عنوان نخست‌وزیر شروع به کار کرد.

اعلام تصمیم کشور مالزی مبنی بر بررسی طرح خروج از ائتلاف سعودی با استقبال گسترده یمنی ها مواجه شد. «محمد علی الحوثی» رئیس کمیته عالی انقلابی یمن از مقامات مالزی به دلیل اتخاذ این تصمیم قدردانی کرده و خواستار خروج دیگر کشورها از ائتلاف متجاوز سعودی علیه یمن شد. اما مصائب سعودیها تنها به همینجا ختم نمی شود، چراکه زمزمه های جدایی سودان از ائتلاف سعودی نیز به گوش می رسد؛ کشوری که طی بیش از سه سال گذشته نقش مهم و مؤثری را در قالب ائتلاف داشته و هزاران تَن از نیروهای نظامی خود را در اختیار سعودیها قرار داده است. لذا خروج سودان از ائتلاف تحت سرکردگی عربستان سعودی آن هم در کنار مالزی، می تواند ضربه مهلکی را بر پیکره این ائتلاف وارد آورده و شمارش معکوس برای فروپاشی بقایای آن را کلید بزند.

باج‌خواهی از سعودی به سبک ترامپ؟

درحال حاضر از لحاظ تحولات میدانی، عربستان سعودی در یمن در موقعیت ضعف به سر می‌برد و مقامات ریاض خود به خوبی می دانند که نمی توانند خود را پیروز نبرد بیش از سه ساله علیه یمن بدانند. ناکامی بسیار دردناک در تسلط بر شهر صنعاء پایتخت یمن، شکست در تسلط بر تنگه استراتژیک «باب المندب»، ناکامی در به زانو درآوردن ارتش و کمیته های مردمی یمن و همچنین متحمل شدن شکست های سنگین از نیروهای یمنی در ساحل غربی و الحدیده از جمله مواردی محسوب می شوند که آشکارا حاکی از ضعف و عجز بزرگ سعودی در جبهه نبرد علیه یمن هستند. لذا این احتمال وجود دارد که مقامات مالزی ضمن در نظر گرفتن شرایط نامساعد ریاض در یمن، از رهگذر مطرح کردن تصمیم جدید خود استراتژی «باج‌خواهی از سعودی به سبک ترامپ» را در دستور کار خود قرار داده باشند.

مقامات مالزیایی می دانند که چنین سیاستی باتوجه به سابقه عربستان سعودی در پرداخت باج‌های هنگفت به امارات متحده عربی و ایالات متحده آمریکا در ازای حمایت منافع و مصالح ریاض، ممکن است کارگر بیفتد و نتیجه دهد. درهرصورت، واقعیت مسأله آن است که عربستان سعودی در این زمینه در لبه دو پرتگاه قرار گرفته است؛ بدین ترتیب که اگر به مالزیایی‌ها باج ندهد، آنها از ائتلاف سعودی خارج خواهند شد و روند فروپاشی ائتلاف کلید می خورد و اگر این اقدام را هم انجام بدهند (باج بدهند)، از این پس، بعد از ایالات متحده، امارات و مالزی، صف طولانی از باج‌خواهان را در برابر خود خواهند دید؛ مسأله ای که به هیچ وجه به مذاقشان خوش نخواهد آمد.

جدیت سودان برای خروج از ائتلاف

در این میان اما، به نظر می رسد که سودانی ها برای خروج از ائتلاف سعودی علیه یمن بسیار جدی هستند. مشارکت پرهزینه سودان به عنوان یکی از متحدان اصلی ریاض در جنگ یمن صدای بسیاری از مقامات سیاسی و نظامی این کشور را درآورده است. حتی «محمد حمدان حمیدتی» فرمانده نیروهای واکنش سریع سودان صراحتا اذعان کرده که ارتش این کشور در جریان مشارکت در جنگ یمن متحمل خسارت های انسانی فراوانی شده است. واقعیت این است که در میان کشته شده‌های سودان نام شمار زیادی از افسران عالی رتبه نیز به چشم می خورد. این درحالی است که نمایندگان پارلمان سودان نیز در واکنش به تلفات سنگین نیروهای این کشور در نبرد علیه یمن خواستار خروج فوری آنها از این کشور شده اند.

باتوجه به این شرایط به نظر می رسد که خروج نیروهای سودانی از ائتلاف سعودی علیه یمن قریب الوقوع و قطعی است و همین مسأله ضربه سنگینی را به مقامات ریاض وارد خواهد کرد. این مسأله را نیز باید در نظر گرفت که مقامات سودانی نیک می دانند که در صورت تداوم حضور غیرقانونی در یمن، پس از ریاض و ابوظبی، این خارطوم خواهد بود که هدف شلیک موشک های بالستیک و پیشرفته یمنی ها قرار خواهد گرفت. براساس آنچه که گفته شد، پر واضح است که ائتلاف سعودی علیه مردم بی دفاع یمن حال و روز خوبی را سپری نمی کند و هر لحظه امکان فروپاشی آن وجود دارد.

انگشت اتهام ریاض به سمت ابوظبی

مقامات عربستان سعودی در حال حاضر، مقامات ابوظبی را مسئول وضعیت کنونی ائتلافِ تحت سرکردگی خود علیه یمن می دانند. سعودیها بر این باورند که امارات متحده عربی بوده است که با کوک کردن ساز مخالف علیه ریاض در جنگ یمن، مقدمات ایستادن دیگر کشورها در مقابل ریاض را فراهم کرده و سنگ بنای فروپاشی ائتلاف سعودی را نهادند. برهمین اساس، انتظار می رود در صورت عدم صرفنظر کشورهایی نظیر سودان و مالزی از تصمیم خود برای خروج از ائتلاف سعودی علیه یمن، اختلافات گسترده میان ریاض و ابوظبی برای چندمین بار طی بیش از سه سال گذشته سرباز کرده و به مراحل جدی تری نیز برسد. البته آنچه که در این روزها موجب سربسته ماندن اختلافات میان دو طرف شده نبرد الحدیده است، چراکه عربستان سعودی برای محقق ساختن اهداف خود در این شهر استراتژیک به شدت نیازمند مشارکت نیروهای اماراتی است.

کمر سعودی در «الحدیده» شکست

همزمان شدن افزایش زمزمه های طرف های مختلف برای خروج از ائتلاف سعودی با نبرد سخت و سنگین در شهر الحدیده موجب شده تا به نوعی کمر سعودیها در این شهر شکسته شود. ائتلاف سعودی طی روزهای اخیر متحمل ضربات سهمگینی از ارتش و کمیته های مردمی یمن شده است. آخرین اخبار و گزارش های واصله از میادین نبرد حاکی از آن است که در جریان درگیری های گسترده میان دو طرف، قریب به 500 تَن از نیروهای متجاوز در قالب ائتلاف سعودی به هلاکت رسیده و حدود 400 تَن دیگر به شدت زخمی شده اند؛ آماری که البته توسط «شرف لقمان» سخنگوی ارتش و نیروهای مسلح یمن نیز تأیید شده است. این درحالی است که در جریان همین نبرد، تنها طی روزهای اخیر حدود 20 خودروی زرهی متعلق به ائتلاف سعودی توسط یمنی ها هدف قرار گرفته و منهدم شده اند. متحمل شدن همین شکست های سنگین و در عین حال، تهدیدات هم‌پیمانان برای خروج از ائتلاف، سعودیها را در آستانه یک فروپاشی بزرگ در یمن قرار داده است؛ فروپاشی که نتیجه آن چیزی جز یک رسوایی تاریخی برای متجاوزان نخواهد بود و مقامات ریاض به خوبی به این مسأله واقف هستند.