سازمان کشورهای صادر‌کننده نفت (اوپک) و دیگر تولیدکنندگان غیر عضو این سازمان روز جمعه در وین توافق کردند که تولید نفت را از ابتدای ماه آینده میلادی افزایش دهند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از رویترز، برآوردها از میزان افزایش حدود یک میلیون بشکه در روز است اما به گفته مقامات عراقی، افزایش واقعی تولید حدود 770 هزار بشکه خواهد بود، زیرا چند عضو اوپک که اخیرا از کاهش تولید خود آسیب دیده‌اند، برای افزایش تولید مشکل خواهند داشت و دیگر تولیدکنندگان نیز ممکن است قادر به پرکردن این خلأ نباشند.
وزیر نفت کشورمان هم در این زمینه اعلام کرد: در بیانیه اوپک به هیچ عددی ‌اشاره نشده است اما می‎گویند یک میلیون بشکه به تولید اعضای اوپک اضافه می‎شود در صورتی که در این بیانیه گفته شده است آنهایی که بیش از ۱۰۰ درصد به توافق قبلی متعهد بوده‎اند، پایبندی‎شان را باید به ۱۰۰ درصد برسانند.
به گزارش روابط عمومی وزارت نفت، زنگنه با بیان این‎که فکر می‎کنم عرضه واقعی جدید در بازار، کمتر از ۵۰۰ هزار بشکه باشد، در پاسخ به این سؤال که این ۵۰۰ هزار بشکه‎ از سوی چه کشورهایی می‎تواند عرضه شود، گفت: به نظرم کشورهای عربستان، امارات و... می‌توانند تولید کنند.
هرچند تولید کنندگان نفت روز جمعه بر سر افزایش تولید به توافق رسیدند، اما با توجه به اینکه قبل از نشست انتظاراتی برای افزایش بیشتر تولید شکل گرفته بود، بعد از اعلام افزایش اندک تولید، قیمت‌ها شاهد افزایش بود.قیمت هر بشکه نفت برنت در پایان معاملات روز جمعه با 2 دلار و 50 سنت، معادل 3/4 درصد رشد به 75 دلار و 55 سنت رسید. نفت برنت در این هفته 2/7 درصد رشد داشت.
قیمت نفت خام آمریکا نیز در پایان معاملات روز جمعه با 3 دلار و 4 سنت، معادل 4/6 درصد رشد به 68 دلار و 58 سنت رسید. نفت وست تگزاس اینترمدییت در این هفته 5/5 درصد رشد داشت.
کارشکنی سعودی - آمریکایی
در همین رابطه یک کارشناس انرژی گفت: در توافق اخیر اوپک اگرچه سقف تولید حفظ شد، اما تولید اعضا برای بازگشت به سقف پیشین افزایش پیدا خواهد کرد و در صورت عدم توانایی آنها مانند گذشته، عربستان این فاصله را پر خواهد کرد.
محمدعلی خطیبی با تأکید بر اینکه یکی از این کشورها می‌تواند ایران باشد، در گفت‌وگو با فارس تصریح کرد: همان‌طور که می‌دانید در ماه‌های آتی بر اساس تهدید آمریکا قرار است، تحریم‌های نفتی علیه ایران اعمال شود و قطعاً تولید نفت ایران با اعمال این تحریم‌ها کاهش پیدا خواهد کرد که بر این اساس کشورهایی که مازاد تولید دارند، سریعاً نفت خود را جایگزین نفت ایران خواهند کرد، هرچند که بر اساس توافق اوپک باید این سهم رعایت شود.
وی با ‌اشاره به اینکه معمولاً کشورهایی مثل عربستان، کویت و امارات به توافقات پایبند نبوده و نیستند، افزود: اگر آنها تخلفی انجام دهند، قطعاً اوپک با این کشورها برخورد خواهد کرد، ولی در حال حاضر آنها به دنبال سازوکاری برای افزایش تولید نفت خود هستند که ظاهراً این توافق نشان داد، آنها مجوزهای لازم برای این کار را دارند.
این کارشناس انرژی با ‌اشاره به تحریم‌های سال‌های 90 و 91 یادآور شد: در آن سال‌ها نیز این کشورها سریع نفت خود را جایگزین ایران کردند، تا در قیمت نفت تأثیری نداشته باشد و کمبود نفت در بازار حس نشود که ظاهراً در توافق اخیر اوپک نیز آنها این مجوز را خواهند داشت.
خبرگزاری ایسنا هم به نقل از بلومبرگ، عنوان کرد: توافق اخیر در نشست رسمی اوپک، این گروه را ملزم کرده است اهداف تولید کشورها را کنار بگذارد و ایران سهم بازارش را به عربستان سعودی واگذار کند. حتی اگر هیچ وزیر اوپک علنا به این موضوع اذعان نکرده اما این دقیقا اتفاقی بوده که روی داده است.
عمده این افزایش عرضه از سوی عربستان و به ضرر کشورهای ایران و ونزوئلا خواهد بود و برد بزرگی برای دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا و محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان به‌شمار می‌رود.
ناامیدی زنگنه از توتال
از سوی دیگر بلومبرگ در حاشیه نشست اوپک به سراغ وزیر نفت ایران رفته و زنگنه در گفت‌وگو با این تلویزیون اذعان کرده که «تصور نمی‌کنم که خریداران نفت ایران بتوانند از دولت آمریکا معافیت بگیرند تا پس از بازگشت تحریم‌های دونالد ترامپ، به خرید محموله‌های نفتی ادامه دهند.»وزیر نفت گفته است: شرکت‌های نفتی بین‌المللی بزرگ رویا داچ شل و توتال فرانسه خرید نفت ایران را متوقف کرده‌اند. شرکت‌های نفتی پس از اعمال فشار آمریکا برای انتقال پول و برای بیمه حمل محموله‌های نفتی، مشکلاتی پیدا کردند. تصور نمی‌کنم آنها بتوانند از آمریکا معافیت بگیرند. ما راه دیگری پیدا خواهیم کرد.
این اظهارات زنگنه نشان می‌دهد دیپلماسی نفتی دولت روحانی که در امتداد دیپلماسی هسته‌ای و مبتنی بر اعتماد به برجام شکل گرفته بود در عمل به بن‌بست رسیده و دولت که در این پنج سال اقدام خاصی برای گذر از خام‌فروشی نفت انجام نداده، ناچار است راههای جدیدی برای فروش نفت خود پیدا کند.