گروه سیاست نامه نیوز:اصلاح طلبان و اصولگریان اختلاف نظرهای بسیاری دارند اما هر دو جریان در بسیاری از موارد برای اثبات درستی نظر خود به جمله و سخنی از امام خمینی (ره) استناد می‌کنند. هر دو در صدد این هستند که ثابت کنند راهشان راه ایشان است . اصولگرایان هنوز هم خود را انقلابی نامیده و تکلیف را معلوم کرده‌اند اما اصلاح طلبان در بسیاری از موضوعات ، خاصه در حوزه های اجتماعی مثل مسائل زنان و جوانان امام(ره) را اصلاح طلب معرفی می‌کنند. محسن رهامی عضو شورای عالی سیاست گذاری اصلاح طلبان اما با این نگاه متفاوت است. او ضمن برشمردن تفاوت‌های انقلابی‌گری و اصلاح طلبی تاکید می‌کند که هم امام انقلابی بود و هم اصلاح طلبان امروز در ابتدای انقلاب انقلابی بودند. به گفته او خط امامی های اول انقلاب به فراخور زمان و شرایط و برای اصلاح امور به شیوه کم‌هزینه تر تغییر رویه داده و اصلاح طلب شدند. 

*در روزهاي آغازين انقلاب جريان موسوم به جريان چپ بسيار به حضرت امام نزديك بود. با گذشت زمان جريان چپ رفته رفته نام خود را به اصلاح طلب تغيير داد. آيا تفاوتي ميان جريان چپ ابتداي انقلاب با اصلاح طلبان امروز وجود دارد؟

جريان اصلاح طلب امروز عينا ديدگاه هاي جريان خط امام و جريان چپ را ندارد اما به يكديگر شبيه هستند. جريان چپ در ابتداي انقلاب يك جريان عقديتي سياسي و ايدئولوژيك بود. اين جريان براساس قرائت حضرت امام از مسايل سياسي، اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي از احكام اسلام شكل گرفت اما آنچه سبب تشكيل جريان اصلاحات شد، صرفا موضوعات سياسي بود. گرچه اين جريان از نظر ايدئولوژيك به جريان چپ نزديك است اما دربسياري از مسايل، ايدئولوژي جريان چپ يا همان جريان خط امام را نمي پذيرد.  به عنوان نمونه ابتداي انقلاب حضرت امام ديدگاه هاي خاصي در برخي موضوعات داشتند اما نهضت آزادي و جبهه ملي حاضر به پذيرش اين ديدگاه ها نبود اما وجه مشابه و اشتراكات زياد ميان اين جريان هاي سياسي سبب شد تا شوراي هماهنگي نيرو هاي خط امام تشكيل و احزاب مختلف كه اشتراكاتي با جريان خط امام داشتند با اين جريان تشكيل جلسه دهند. همين اتفاق سال ها بعد در قالب جريان اصلاحات رخ داد بدين ترتيب كه احزاب و تشكل هاي مختلف تحت عنوان جبهه اصلاحات به واسطه اشتراكاتي كه با يكديگر دارند، تشكيل جلسه مي دهند. برخي از تشكل ها و احزاب اصلاح طلب امروزي مواضع ايدئولوژيك و ديدگاه هاي عقيدتي حضرت امام را حفظ كرده اند و برخي خير. بنابراين همسان سازي دو جريان خط امام و اصلاحات سبب گم شدن معيار هاي اساسي تشكيل جريان خط امام مي شود.

* برخي معتقدند امام خميني اصلاح طلب بود. به نظر شما آيا ايشان مواضع اصلاح طلبانه داشتند؟

بله. بسياري از اصولي كه جريان اصلاحات امروز به آن  پايبند است توسط حضرت امام مطرح شده و پيش از حضرت امام در زمان مشروطه علماي بزرگ نيز ديدگاه اصلاح طلبانه داشتند. اما نكته اي كه بايد به آن توجه داشت آن است كه امام امور را نه از طريق اصلاحات بلكه از طريق انقلاب قصد سامان دادن داشتند و اين بسيار موضوع مهمي است. امام معتقد به انقلاب بود و همواره بر اين موضع خود تاكيد داشت. به عنوان نمونه مي توان تسخير لانه جاسوسي را مطرح كرد. در آن اتفاق امام نه تنها از دانشجويان حمايت بلكه از اين اتفاق به عنوان انقلاب دوم ياد كرد در حالي كه از نظر مواضع اصلاح طلبانه اين عمل صد در صد مخالف آرمان هاي جريان اصلاحات است.  جريان اصلاحات در سال هاي اخير از بالارفتن ديوار سفارت انگليس و آتش زدن سفارت عربستان حمايت نكرده زيرا اين اتفاقات را مخالف اصلاحات مي داند. اصلاحات يك امر در چارچوب قوانين كشور است.

* به نظر شما مقايسه تسخير لانه جاسوسي با حمله به سفارت عربستان درست است؟ براي مقايسه بايد شرايط، زمان و اقتضاعات را در نظر گرفت.

موضوع زمان و شرايط نيست. اين اتفاقات مواضع اصولي است. اصل برهم زدن قواعد مهم است نه سفارت. اصولا برهم زدن قوانين بين المللي در اصلاحات جايي ندارد اما در انقلاب معنا دارد.

* درحال حاضر شما اصلاح طلب هستيد يا نيروي خط امامی؟

در اوايل انقلاب به عنوان نيروي خط امام شناخته مي شديم و امروز به عنوان اصلاح طلب شناخته مي شويم. برخي متصور هستند ما با همان تفكر ابتدايي خود به اين دوران رسيده ايم كه اين اشتباه است. به عنوان مثال ما اگر به مواضع كشوري اعتراض داريم، روش اصلاحات آن است كه در ابتدا تذكرات لازم داده شده و در صورت عدم توجه مهلتي براي خروج نيروهاي آن كشور تعيين مي شود. هدف اصلاحات كاهش هزينه است در حالي كه در انقلاب كاهش هزينه ملاك نيست. بالاترين هزينه ها بر كشور را همواره امور انقلابي تحميل كرده است.

* تفاوت يك انقلابي با يك اصلاح طلب چيست؟

فرد انقلابي به ماموريت فعلي فكر مي‌كند. حضرت امام مي گفتند كه ما مامور به تلاشيم نه نتيجه در حالي كه يكي از مهم ترين محور هاي اصلاحات نتيجه حاصل از اصلاحات است كه بدست مي آيد.

*بنابراين اصلاح طلبي و انقلابي گري با يكديگر متفاوت است؟

بله. ما نبايد انقلابي گري با اصلاحات را يكسان سازي كنيم. اين دو جريان بايد با مشخصه هاي خود بررسي شوند. اصلاح طلب نمي تواند انقلابي باشد. انقلابي به دنبال برهم ريختن قواعد و بالا بردن هزينه براي كشور است. در انقلاب قواعد و اصول را كنار ميزنيم اما اصلاحات امري تدريجي و بلند مدت است. اصلاحات مبتني بر تعامل و گفت و گو است. اصلاحات يك ديالوگ است در حالي كه انقلاب يك مونولوگ است. متاسفانه گاهي اصلاح طلبان كاري انقلابي انجام مي دهند و متصورند مي توانند اين دو موضوع را باهم تجميع كنند در حالي كه اين اتفاق نشدني است. برخي از افراد كه امروز قباي اصلاح طلبي بر تن دارند و از طرفي نمي خواهند بپذيرند  از ديدگاه امام عدول كرده اند، مي گويند امام اصلاح طلب بود در حالي كه بايد بگويند ما روزي انقلابي بوديم و به فراخور شرايط امروز اصلاح طلب شده ايم و اين اصلا حرف بدي نيست. در سياست نمي توان گفت حرف مرد يكي است.

*به نظر شما در شرايط فعلي كشور به كدام توصيه امام خميني بايد توجه ويژه اي داشت؟

امام همواره به عدالت اجتماعي و افراد سطح پايين جامعه يا به تعبير ايشان پا برهنگان توجه ويژه داشتند. امروز نيز ما بايد به اين قشر توجه ويژه داشته باشي. ايشان تاكيد داشتند كشور به دست اشراف اداره نشود. ايشان تلاش داشتند حكومت و رهبريت به يك ارگان پر هزينه تبديل نشود به همين دليل خودشان در يك منزل اجاره اي زندگي مي كردند. توجه به ساده زيستي، كاهش هزينه اداره جامعه، عدالت محوري و مردم محوري از توصيه هاي حضرت امام بود كه امروز بايد به آن توجه بيشتري داشت.