صاحب‌خبر - استارتاپ به شرکت‌های نوپایی گفته می‌شود که با یک ایده‌ ساده و اولیه شروع به‌کار می‌کنند و به‌سرعت رشد می‌یابند و به درآمد می‌رسند. درواقع استارتاپ ویکند یک همایش و رویداد آموزشی- تجربی در تمام دنیاست و همان‌طور که از نامش پیداست معمولا در انتهای هفته برگزار می‌شود. درباره نحوه کار استارتاپ‌ها، ویژگی‌ها و معایب آن با سعید قاضی‌مغربی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام به گفت‌وگو نشسته‌ایم. به گفته قاضی‌مغربی، یکی از موضوعات جدیدی که در جامعه علم و فناوری در دنیای امروز ایجاد شده، استارتاپ‌ها هستند و جامعه علمی ما هم به تبع آنان بر این مسیر قرار گرفته است. متاسفانه در کشور، مانند بسیاری دیگر از فناوری‌های جدید و نوظهور، از این فناوری‌ها نیز تبعیت نسبتا کورکورانه و بدون توجه به عوارض و حواشی آن فناوری‌ها داریم. مغربی می گوید مفاهیمی مانند مراکز رشد، پارک‌های علم و فناوری و شرکت‌های دانش‌بنیان نیز از این موضوع مستثنی نیستند. او دراین‌باره گفت: «باید پذیرفت که در عرصه نوین فناوری، نه‌تنها فضای کسب‌وکار تغییر کرده بلکه نحوه تعاون افراد، تبدیل ایده و تفکر به محصول و همچنین نحوه شروع به‌کار نیز تغییر کرده است. باید بتوانیم خود را با شرایط جدید وفق داده و از این شرایط در جهت منافع ملی حداکثر بهره‌برداری را داشته باشیم.» او با بیان اینکه سابقه نشان می‌دهد که این مفاهیم جدید در کشور موجی مقطعی ایجاد کرده است و افرادی بعضا غیرمرتبط نیز موج‌سواری می‌کنند، گفت: «این موضوع خود از آفات مهم این مفاهیم جدید است؛ البته افرادی هم هستند که به نحو مطلوب و شایسته از این مفاهیم بهره‌مند می‌شوند. متاسفانه نتوانسته‌ایم حتی معادل فارسی مناسبی که اجماع بر آن باشد برای مفهوم جدید استارتاپ یا استارتاپ ویکند ارائه دهیم. به‌رغم این موضوع در تعدادی از دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی استارتاپ‌هایی برگزار شده است. هنگامی که به گزارش‌های این استارتارپ‌ها مراجعه می‌کنیم، می‌بینیم متاسفانه گزارش‌ها صرفا بسنده به برگزاری آن دارد و از ادامه و دستاوردهای آنها در بسیاری از موارد گزارشی ارائه نشده است.» به اعتقاد رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام، استارتاپ‌هایی که در دانشگاه‌ها و برخی مراکز برگزار شده به موضوع خاصی اختصاص نداشته بلکه به‌صورت عمومی ارائه شده است؛ یعنی افراد پیرامون موضوعات مختلف به ارائه طریق و مدل پرداخته‌اند. قاضی‌مغربی در ادامه به ویژگی‌های استارتاپ‌ها اشاره کرد و گفت: «شناخت مشکلات جامعه و تحلیل آنها توسط صاحبان ایده یکی از ویژگی‌های استارتاپ‌هاست. افراد خاص و ویژه‌ای هستند که می‌توانند مشکلات جامعه را شناسایی کنند و این فضای مناسبی برای حضور این افراد است.» او ادامه داد: «یکی دیگر از ویژگی‌های استارتاپ‌ها، ارزش دادن به افرادی است که برای رفع مشکلات جامعه و تسهیل امور در جامعه فکر و ارائه طریق می‌کنند؛ به‌عبارت دیگر افراد قلیلی در جامعه هستند که می‌توانند مشکلات را شناسایی کنند و این توانایی در اختیار همگان نیست. همچنین با برگزاری استارتاپ‌ها مسیر آینده فناوری مشخص می‌شود. البته باید توجه داشت که ممکن است برخی ایده‌های ارائه‌شده با وضعیت فعلی عملیاتی نشوند، اما می‌توان انتظار داشت که اینها ممکن است در آینده عملیاتی شوند. تعیین مسیر آینده فناوری برای محققان، سرمایه‌گذاران و مسئولان ارزشمند است، بنابراین لازم است افراد تاثیرگذار در استارتاپ‌ها نیز حضور داشته باشند.» به اعتقاد رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام، استارتاپ‌ها محلی هستند که می‌توان با معرفی کسانی که مولد فکری هستند به سرمایه‌گذاران و بهره‌برداران، زنجیره تولید را تکمیل کرد.» او همچنین گفت: «آشنایی افرادی که ایده و فکر جدیدی دارند با فرآیند تولید و مشکلات آنها در تولید و پیاده‌سازی محصول، یکی دیگر از ویژگی‌های استارتاپ‌هاست. معمول آن است که ایده اولیه با حضور صاحب‌نظران در جلسات متعدد در استارتاپ بهبود پیدا کرده و نقایص و مشکلات پیاده‌سازی ایده اولیه به صاحبان ایده اعلام شده و ضرورت بهبود آن برای این افراد تبیین ‌شود.» او با بیان اینکه یکی دیگر از ویژگی‌های استارتاپ‌ها آشنایی سرمایه‌گذاران و مدیران با موضوعات جدیدی که به‌زودی به‌وقوع خواهند پیوست و می‌توانند به این وسیله برای خود نقشه‌راهی ترسیم کنند، ادامه داد: «استارتاپ‌ها فضایی است که می‌تواند ارتباط مستقیم مردم و مسئولان برای تصمیم‌سازی مسائل صورت گیرد.» البته آن‌طور که قاضی‌مغربی معتقد است، استارتاپ‌ها به‌رغم مزایای خوب، معایبی نیز دارند. او به یکی از این معایب اشاره کرد و گفت: «در این فضا افراد صاحب ایده معرفی می‌شوند که اگر مسئولان و سرمایه‌گذاران نتوانند از این ایده‌ها بهره‌برداری مناسب کرده و آنها را عملیاتی کنند، کشورهای دیگر می‌توانند این ایده‌های ناب را عملیاتی کنند و درنهایت ما مصرف‌کننده و خریدار محصولاتی خواهیم بود که تولید ایده اصلی در این کشور بوده است.» او درباره یکی دیگر از این معایب گفت: «روش آسانی است افرادی که توانایی حل مشکل را دارند و ما نمی‌توانیم آنها را حمایت کنیم، به کشور‌های دیگر معرفی کنیم. در این صورت باید در آینده نزدیک انتظار حضور این افراد را در خارج از کشور داشته باشیم. این موضوعی است که درمورد نخبگان و المپیادی‌ها نیز رخ می‌دهد.» رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام ادامه داد: «اگر این افراد صاحب ایده خوب هدایت نشوند و استارتاپ به‌خوبی اجرا نشود، ممکن است آنها نسبت به آینده و تصمیمات مسئولان خوش‌بین نباشند و احتمال دارد این‌گونه افراد شاخص را در آینده به‌صورت موثر در کشور نبینیم.» قاضی‌مغربی در ادامه با بیان اینکه روزهای 19،20 و 21 اردیبهشت‌ماه امسال استارتاپ ویکندی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام‌خمینی(ره) شهرری برگزار شد، گفت: «به‌صورت تصادفی این سه روز مصادف با سالروز شهادت سه تن از شهدای دانشجوی واحد (شهید مهدی قره‌چلی، شهید علیرضا ورامینی و شهید مجید مجیدی) شد. این مراسم در سه روز برگزار شد و بالغ بر 150 نفر متقاضی داشت که نهایتا 100 نفر واجد شرایط شناخته شده و در آن شرکت کردند.» به گفته او، شعار این استارتاپ‌ها شعار «حمل نقلی شو» بود که فضای با نشاطی برای قشر جوان صاحب ایده و تفکر برای ارائه راه‌حل‌هایی پیرامون برخی مشکلات حوزه حمل‌ونقل بود. او ادامه داد: «این افراد پس از شرکت در کارگاه‌هایی برای آشنایی با این موضوع و نیز استماع سخنان کارآفرینان برتر در این حوزه و همچنین با کمک متخصصان به تکمیل ایده خود و حتی برخی موارد تغییر ایده خود پرداختند. درنهایت در جلسه‌ای به ارائه طرح‌های تکمیل‌شده تمام شرکت‌کنندگان و تقدیر از برترین‌ها پرداخته شد.» رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام در پایان تاکید کرد: «این واحد بر آن است که فضای مناسبی را برای برترین‌ها اختصاص دهد تا بتوانند در جهت عملی‌کردن ایده خود تلاش کرده و درنهایت مردم ایران بتوانند از دستاوردهای حاصله نهایت بهره‌برداری را داشته باشند.»∎​