به گزارش الف، سه شنبه هفته قبل پارلمان کانادا طرح حزب محافظه‌کاران که مبتنی بر درخواست از دولت کانادا برای سخت‌گیری بیشتر در قبال ایران بود را به رای گذاشت. در اقدامی تعجب برانگیز، زمان رای گیری نخست وزیر کانادا در موافقت با طرح قیام کرد و بلافاصله بعد از او اعضای حزب لیبرال نیز به طرح مذکور رای موافق دادند و طرح به تصویب رسید. نظام سیاسی کانادا بر اساس سیستم پارلمانی بنیان نهاده شده و نخست وزیر و اعضای کابینه او نمایندگان مجلس نیز می باشند.

این طرح خواستار توقف فوری هر گونه مذاکره برای برقراری دوباره روابط دیپلماتیک با ایران و افزودن نام نهادهای نظامی کشورمان به فهرست گروه‌های تروریستی است. این طرح ضد ایرانی با 248 رای مثبت در مقابل 45 رای منفی تصویب شد.

اگر چه این مصوبه، غیر الزام‌آور است اما بدلیل اینکه جاستین ترودو شخصاً موافق این طرح بوده و با حزب محافظه کار هم نوا شده بنابراین بعید است که حداقل در کوتاه مدت تغییری در سیاست اخیر اتاوا بوجود آید و این گمانه تقویت شده که روابط دو کشور رو به سوی وخامت سوق کند.

شاید به همین دلیل بود که  محمود واعظی،  رئیس دفتر رئیس‌جمهور با بیان اینکه روابط ایران با کانادا به دلیل اتفاقاتی که در 10 سال گذشته رخ داده قطع شد، گفت: ما با کانادا مذاکراتی را شروع نکرده بودیم که متوقف شود. واعظی گفت: امروزه علاماتی در خصوص مذاکره با این کشور رد و بدل می شود اما این به معنای از سرگیری مذاکرات و روابط نیست.

بیشتر بخوانید:

تصویب طرح توقف کلیه مذاکرات با ایران در کانادا

واعظی: مذاکره‌ای با کانادا نداشتیم که متوقف شود

اما برخلاف حرف های رئیس دفتر رئیس جمهور، بهرام قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه در مهرماه 96 از مذاکرات کانادا و ایران در کشوری ثالث برای برقراری روابط خبر داده بود.

نکته جالب این است که طرح ضد ایرانی مشابهی چند هفته قبل به پارلمان کانادا ارائه شده بود اما بدلیل مخالفت اعضای حزب لیبرال تصویب نشده بود؛ درباره این که چرا این بار طرح به تصویب رسید دلایل مختلفی بیان شده است. برخی بر این اعتقادند که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا در اجلاس گروه هفت، جاستین ترودو را در این زمینه تحت فشار گذاشته است. به همین دلیل بود که این اقدام کانادا با حمایت آمریکا مواجه شد و مایک پومپئو از تصمیم این کشور در محکومیت حمایت ایران از تروریسم و قرار گرفتن نام سپاه در لیست گروه‌های تروریستی حمایت کرد.

لازم به یادآوری است از زمان خروج آمریکا از برجام، کاخ سفید و وزارت خزانه داری آمریکا با هدف فشار آوردن به کشورها برای قطع روابط با ایران، نمایندگانی را به سراسر جهان اعزام کرده اند تا این کشورها را از سرمایه‌گذاری و تجارت با ایران منصرف کنند.

روایت دیگری که مطرح می شود نقش طرف ثالث در این باره است. در این باره تامل در سخنان ظریف بعد از بازگشت از آفریقای جنوبی کمک کننده می باشد.

ظریف بامداد پنج‌شنبه هفته قبل با بیان اینکه این سیاست‌های تندروانه علیه ایران به ضرر کانادا خواهد بود و در جهت حفظ صلح و امنیت بین المللی نیست، افزود: متحدان آنها در منطقه اشتباهات و جنایت‌هایی را مرتکب شده‌اند و آنها در برابر این اقدامات سکوت کرده‌اند و در مقابل متاسفانه جمهوری اسلامی ایران را متهم به جنایاتی می‌کنند که متحدان خودشان در منطقه انجام داده‌اند.

منظور وزیر خارجه، رژیم صهیونیستی می باشد؛ چرا که اسرائیل نفوذ گسترده ای در ساختار سیاسی کانادا علی الخصوص در بین حزب محافظه کار این کشور دارد. در مقدمه مصوبه مجلس عوام نیز بر محکومیت مواضع و اقدامات جمهوری اسلامی ایران درباره مسائل بین فلسطینی ها و اسرائیل تاکید شده است.

از سوی دیگر برخی نیز به چرخش مواضع جاستین ترودو در قبال ایرانیان مقیم کانادا اشاره می کند. از نگاه آنها جاستین ترودو به این دلیل وعده بهبود روابط ایران و کانادا در ایام انتخابات و در سال 2013 را مطرح کرده بود که بتواند آرای چند صد هزار ایرانی تبعه این کشور را بدست آورد و دیگر نیازی نمی بیند به قول خود پایبند باشد و تحت فشار اسرائیل مجبور به تغییر رویکرد خود در قبال ایران شده است.

در ماه های اخیر نیز برخی ایرانیان  ضد انقلاب ، در کانادا تحرکاتی را برای تغییر مواضع رهبران حزب لیبرال داشتند . اما به نظر می رسد لابی طرفداران ایران و هموطنانمان چندان قوی نبوده اند و عرصه سیاسی را واگذار کرده اند.

 همان طور که گفته شد گرچه طرح تصویب شده در مجلس عوام کانادا برای دولت این کشور لازم‌الاجرا نیست اما تغییر رویه اتاوا در قبال ایران را می‌توان در سیاست خارجی آن از هم اکنون مشاهده کرد و برخی رسانه ها عنوان کرده اند ترودو از شرکت هواپیمایی بمباردیر خواسته مذاکره با ایران را متوقف نماید.

ادامه تعطیلی سفارتخانه ها دو کشور در واقع به معنای ادامه مشکلات خانواده های ایرانی است که اعضای خانواده آنها در کانادا زندگی می کنند و بدون شک چون باید از طریق کشور ثالثی برای مسافرت اقدام کنند سفر سخت و پرهزینه ای نیز پیش رو دارند تا به کانادا برسند. 

به گزارش الف، دولت محافظه‌کار استیون هارپر در شهریور سال 1391 روابط دیپلماتیک خود را با ایران قطع کرد. بعد از روی کار آمدن جاستین ترودو اگر چه تلاش هایی برای برقراری روابط دیپلماتیک دو کشور صورت گرفت و حتی  وزیران خارجه کشور در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال 2016 با یکدیگر دیدار کردند اما در نهایت بنا به دلایلی نظیر عدم اعطای مصونیت سیاسی به اماکن ایران در این کشور برقرار نشد.