خبرگزاری خانه ملت، گروه اقتصادی، 110 سال از کشف نخستین چاه نفتی در خاورمیانه و آن هم در مسجد سلیمان ایران می گذرد و مردم ایران از رهگذر آن سختی ها و شیرین هایی احساس کرده اند و به نوعی سرنوشت ایرانیان به این چاه گره خورده است، دقیقا  ساعت چهار صبح روز پنجم خرداد ماه ۱۲۸۷ خورشیدی برابر با ۲۶ ماه مه ۱۹۰۸ میلادی بود که مته حفاری از ضخامت زمینی به قطر 350 متر عبور کرد و آخرین ضربات خود را به صخره عظیمی که روی منبع نفت قرار داشت فرود آورد.

این آغازی بود برای استحصال نفت در عمق ۳۶۰ متری زمین که با فشار زیادی تا ۱۵ متر یعنی بالاتر از نوک دکل حفاری فوران کرد و کارگران را غرقه در طلای سیاه ساخت و بدین ترتیب فصل جدیدی در تاریخ کشور گشوده شد.

تاریخچه اکتشاف نفت

این چاه که به " چاه نفت شماره یک" معروف شد اولین حلقه چاه خاورمیانه بود که در زمان سلطنت مظفرالدین شاه، توسط ویلیام ناکس دارسی و تیم حفاری او در طی 7 سال در مناطق جنوب و جنوب غربی کشور شناسایی و حفر شد.

بهره‌برداری از چاه شماره یک مسجد سلیمان با تولید روزانه ۵۰۰ بشکه در عمل از سال ۱۲۹۰ خورشیدی آغاز شد که سرآغاز فعالیت صنعت نفت ایران به شمار می‌آید.

نفت ایران هنگامی اهمیت بیشتری پیدا کرد که دولت انگلستان با خرید سهام دارسی درصدد برآمد به‌طور مستقیم‌تری در این پروژه بزرگ مشارکت کند و پس از آن دولت انگلستان خود مالک بی‌رقیب منابع نفتی عظیم ایران در بخش‌های جنوب و جنوب شرقی شد. پس از جنگ اول جهانی بود که انگلستان درصدد برآمد نفوذ خود را در حوزه‌های نفتی ایران بیش از پیش مستحکم‌تر سازد و از ورود هر کشور یا شرکت نفتی خارجی به این مناطق ممانعت به عمل آورد.

ملی شدن صنعت نفت

پس از این تاریخ فعالیت های استعماری برای امضای قرارداد با ایران جهت دستیابی به منابع عظیم نفتی از سوی کشورهای مختلف از جمله انگلستان و شوروی آغاز شد که همزمان با گسترش این قراردادها در شهریور ۱۳۲۰ کارگران نفت جنوب با توجه به شرایط خاص داخلی و بین‌المللی به سرعت در سندیکای کارگران نفت خوزستان متشکل شدند و با توجه به موقعیت استراتژیک ایران و اهمیت نفت در سرنوشت جنگ، به عنوان وزنه‌ای قابل تأمل مطرح گشتند، در نتیجه سال ها مبارزات مردم و به ویژه توجه آنان به وضع قرارداد نفت سبب ملی شدن صنعت نفت در 29 اسفند 1329 شد.

چاه های نفت ایران ؟

پس از پیدایش نفت در مسجدسلیمان، عملیات کاوش برای کشف مخازن دیگر ادامه یافت و درپی آن حوزه‌های نفت‌خیز هفتکل (۱۳۰۶)، آغاجاری (۱۳۱۵)، اهواز (۱۳۳۷)، بینک (۱۳۲۸)، بی‌بی‌حکیمه (۱۳۴۰)، مارون و کرنج (۱۳۴۲) و پارسی و رگ‌سفید (۱۳۴۳) کشف و مورد بهره‌برداری قرار گرفت و پس از این میادینی چون میدان نفتی آزادگان، آب تیمور و سروش کشف شدند، که مجموعه این میدان‌ها با همه تاسیسات، کارخانه‌ها و خطوطه لوله مورد نیاز تولید، فرآورش و انتقال نفت به پالایشگاه‌های داخلی و پایانه‌های صادراتی نفت خام، هم اکنون بخش عمده‌ای از مناطق نفت‌خیز جنوب را تشکیل می‌دهد.

تعداد میادین ایران

بر اساس آخرین اخبار نفت و گاز، در حال حاضر تعداد ۱۴۵ میدان هیدروکربنی و ۲۹۷ مخزن نفتی و گازی در ایران کشف شده است، که تعداد ۱۰۲ میدان نفتی و ۴۳ میدان گازی می‌باشند. از تعداد کل مخازن، ۲۰۵ مخزن نفتی و ۹۲ مخزن گاز طبیعی می‌باشند. از این میادین، تعداد ۷۸ میدان، فعال می‌باشند، که ۶۲ میدان در خشکی و ۱۶ میدان در دریا قرار دارند.

تولید و صادرات نفت ایران

در سال ۲۰۰۱ ایران چهارمین تولیدکننده بزرگ نفت خام جهان بود. طبق برآوردهای مجله نفت و گاز، تا ژانویه ۲۰۱۱ ذخایر قطعی نفت ایران در حدود ۱۳۷ میلیارد بشکه می‌باشد، که حدود ۱۰٪ از مجموع ذخایر جهان را به خود اختصاص داده ‌است.

طی سال های اخیر صادرات نفت ایران با نوساناتی همراه بوده است که در دوره تحریم ها به کمترین میزان خود پس از جنگ تحمیلی رسید اما پس از توافقنامه برجام صادرات نفت افزایش یافته و به 2میلیون و 500 هزار بشکه در روز رسید.

علی عسگر ظاهری عبده وند در همین رابطه با خبرگزاری خانه ملت، به گفت وگو پرداخته است. به گفته نماینده مردم مسجد سلیمان در مجلس بیش از یک میلیارد بشکه نفت از این منطقه استخراج و صادر شده است.

عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، معتقد است که چندین میلیارد نفت در جا در چاه های مسجد سلیمان وجود دارد که عمق چاه های آن به زیر هزار متر رسیده و قابل استحصال است.

وی بر لزوم گسترش صنایع پایین دستی نفت در حوزه پالایشگاهی و پتروشیمی در این منطقه تاکید کرد.

نماینده مردم مسجد سلیمان در مجلس شورای اسلامی، همچنین به وضعیت اقتصادی مردم حوزه انتخابیه متبوعش علیرغم برخورداری از چاه های نفتی اشاره کرد و افزود: مردم این منطقه آلودگی های ناشی از استحصال نفت را تحمل می کنند و باید از مزایای تولید و صادرات آن همانند اشتغال و درآمد مناسب بهره مند شوند./

پایان پیام