شناسهٔ خبر: 25751928 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: اعتدال | لینک خبر

اروپا، چین و روسیه را وارد بازی حفظ برجام می کند؟

«آنگلا مرکل» و «امانوئل مکرون» در جریان سفر خود به واشنگتن هیچ چیزی بدست نیاوردند. ترامپ اعلام کرد که امریکا از برجام خارج می شود و تحریم های جدیدی را علیه ایران اعمال خواهد کرد. این دقیقا عکس آن چیزی بود که مرکل و مکرون از ترامپ خواسته بودند. در نتیجه، رهبران اروپایی دیگر تلاش نمی کنند تا خود را با امریکا هماهنگ سازند و تلاشی نیز برای تغییر نظر ترامپ انجام نمی دهند. به همین خاطر، مرکل این بار عازم پکن و مکرون عازم سن پترزبورگ شده است تا دو رهبر اروپایی درباره موضع شان با چین و روسیه به مذاکره بپردازند.

صاحب‌خبر -
رسانه‌ها و روزنامه‌های بین المللی سفر «آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان به چین و دیدار او با رییس جمهوری آن کشور و سفر «اما نوئل مکرون» رییس جمهور فرانسه به روسیه و دیدار او با ولادیمیر پوتین را در سطح گسترده‌ای بازتاب داده و مورد ارزیابی قرار داده‌اند.

به گزارش اعتدال؛ رادیو دولتی «دویچ لند فانک» آلمان با اشاره به این که افزایش سطح مبادلات تجاری و چشم انداز توافق هسته‌ای با ایران دو موضوع اصلی در بحث های آنگلا مرکل صدراعظم آلمان با مقام های چینی در جریان سفر اخیر او به چین بوده اند، می‌نویسد: «مرکل می‎داند چین نقش کلیدی دارد، چرا که شریک تجاری اصلی ایران است. با این وجود، علیرغم اختلاف‌نظرهایی که میان اروپایی‌ها و ترامپ وجود دارد واقعیت آن است که آلمان با چین نیز اختلافاتی دارد».

این رادیوی آلمانی می افزاید: «چین امروز بیش از هر زمانی نه تنها یک غول اقتصادی است بلکه یک ابر قدرت درعرصه دیپلماسی در سطح بین المللی محسوب می شود. سیاست های تجاری و هسته ای یکجانبه ترامپ، آلمان و اروپا را به سمت چین نزدیکتر می‌سازد. آنگلا مرکل مورد استقبال از سوی «شی جین پینگ» قرار گرفته است. برای چین، ایران یک شریک تجاری در توسعه پروژه جاده ابریشم است. تنها چند روز پیش بود که خبر از افتتاح خط جدید راه آهن بین مراکز صنعتی شمال چین و تهران اعلام شد. چین و آلمان به دلیل تحریم ایران از سوی ترامپ اکنون منافع مشترکی با یکدیگر پیدا کرده‌اند. در صورتی که مرکل موفق شود تا تعهد را از چین برای پایبندی به برجام به خصوص در مورد وعده های مالی چین در قبال توافق هسته ای برای بقای آن توافق بگیرد این قطعا یک دستاورد بزرگ سیاسی برای مرکل خواهد بود».

این رادیو در ادامه می نویسد: «با این حال، روابط اقتصادی آلمان و چین عاری از تنش نیست. از یک سو تجارت میان طرفین در حال گسترش است و شرکت های آلمانی در چین حضور دارند. شرکت های چینی نیز حضور رو به گسترش اما آرامتری در بازار آلمان دارند. با این وجود، آلمان با اتهام تلاش برای تشکیل بلوک های تجاری تازه مواجه شده است. قانون تجارت خارجی که از یک سال پیش به اجرا درآمده به دولت فدرال آلمان اجازه می دهد تا -اگر تشخیص دهد که این شرکت ها منافع اقتصادی آلمان را از جنبه‌ای منفی تحت تاثیر قرار می دهند- جلوی فعالیت های سرمایه گذاری شرکت های چینی را در آن کشور بگیرد.  

اخیرا دولت آلمان به تلاش های مشکوک یک شرکت دولتی چینی برای ورود استراتژیک به اپراتور شبکه برق آن کشور مشکوک شده بود. در نهایت در مناقصه یک شرکت سرمایه گذاری بلژیکی برنده شد و دولت آلمان مسیر سرمایه گذاری چینی در آن پروژه را مسدود کرد. واقعیت آن است که این بار امضای قراردادهای متعدد میلیارد دلاری در دستور کار سفر مرکل به چین نخواهد بود. با این حال، در سطحی محدودتر مرکل هیئتی تجاری را با خود در سفر به چین همراه ساخته است. مرکل در یازدهمین سفر خود به چین، علاوه بر دیدار از پکن در روز جمعه به «شنزن» شهری در جنوب جین می رود که ۱۲ میلیون نفر جمعیت دارد و مرکز ارتباطات مخابراتی و الکترونیکی چین محسوب می شود.

اولویت‌های سفر مرکل به چین

روزنامه آلمانی «تاگس اشپیگل» در گزارش تازه خود با عنوان «مرکل از سفر به چین چه می‌خواهد؟» اشاره می کند که موضوع برجام، حقوق بشر و سرمایه گذاری شرکت های آلمانی در چین در صدر اولویت های دیدار او از پکن قرار دارند.

این روزنامه آلمانی می نویسد: «آنگلا مرکل صداراعظم المان و «امانوئل مکرون» رییس جمهوری فرانسه در جریان سفر اخیر خود به واشنگتن هیچ چیزی بدست نیاوردند. ترامپ اعلام کرد که امریکا از برجام خارج می شود و تحریم های جدیدی را علیه ایران اعمال خواهد کرد. این دقیقا عکس آن چیزی بود که مرکل و مکرون از ترامپ خواسته بودند. در نتیجه، رهبران اروپایی دیگر تلاش نمی کنند تا خود را با امریکا هماهنگ سازند و تلاشی نیز برای تغییر نظر ترامپ انجام نمی دهند. به همین خاطر، مرکل این بار عازم پکن و مکرون عازم سن پترزبورگ شده است تا دو رهبر اروپایی درباره موضع شان با چین و روسیه به مذاکره بپردازند. «هایکو ماس» وزبر امور خارجه آلمان در واشنگتن برای ادامه برجام تلاش می کند. او قبلا به همتای خود در کنگره امریکا گفته بود که آلمان و اتحادیه اروپا می خواهند مذاکرات بیشتری با ایران درباره توافق انجام دهند. این نگرش اروپایی ها تغییر نخواهد کرد. در روز چهارشنبه او در دیدار با همتای امریکایی‌اش خط مشترکی برای تعقیب سیاست ها پیدا نکرد. به نظر می رسد آلمان و چین به طور روزافزونی خود را در خط مشترکی در برابر ترامپ می بینند و همین موضوع سبب شده تا پای میز مذاکره بنشینند. شاید تا پیش از این منافع مشترک زیادی میان آلمان و چین وجود نداشت اما در دنیای جهانی شده امروز، آلمان و چین در برابر انزواگرایی و یکجانبه گرایی ترامپ قرار گرفته‌اند. در جریان این سفر هیئت آلمانی ابراز امیدواری کرده که بتواند به حفظ تبادلات اقتصادی با ایران ادامه دهد. ایران بخش مهمی از منافع اقتصادی را در نتیجه خروج امریکا از برجام از دست می دهد. در نتیجه، اکنون آلمان در تلاش است با کمک چینی ها تضمین های اقتصادی لازم را به ایران برای حفظ برجام ارائه دهد. چین می تواند نقش مهمی در این باره ایفا کند چین اکنون خریدار اصلی نفت از ایران است. در نتیجه، آلمان برای حفظ برجام به چین نیاز دارد».

این روزنامه آلمانی در ادامه می نویسد: «چین نیز به ایران نیاز دارد تا پروژه عظیم جاده ابریشم جدید خود را عملیاتی نماید. این روزنامه می نویسد: «ایران از نظر جغرافیایی در مرکز این پروژه چند میلیارد دلاری است و هدف از اجرای پروژه متصل کردن اروپا و افریقا از طریق جاده‌ها، راه اهن و خطوط دریایی به یکدیگر است. شرکت های ساختمان سازی و راه سازی چینی سرمایه گذاری‎های عظیمی در ایران داشته‌اند. روابط میان ایران و چین نسبتا خوب است. ظریف وزیر خارجه ایران پس از آن که ترامپ امریکا را از برجام خارج کرد به دیدار مقام های چینی رفت و سپس عازم مسکو و وین شد تا با اروپایی  ها مذاکره کند».

این روزنامه در ادامه می نویسد مرکل اما یک مشکل بزرگ دارد و می افزاید: «بزرگترین اختلاف نظر میان آلمان و وین درباره موضوع حقوق بشر است. وضعیت «لیو شیا» همسر «لیو شیائوبو» برنده جایزه صلح نوبل که زندانی بود و سال پیش درگذشت در این باره غم انگیز است و نشان از وضعیت بد حقوق بشر در چین است. او از افسردگی به دلیل حبس خانگی رنج می برد و محاکمه نشده است. این موضوع در مورد دیدار مکرون از روسیه نیز صدق می کند. با این حال، به نظر می رسد انتظارات کرملین از آلمان محدود است و روس ها انتظار نتیجه و دستاورد عظیمی را از دیدار با اروپایی‌ها ندارند. واقعیت آن است که روس ها دلیل خاصی برای محدود کردن انتظارات خود از اروپایی ها ندارند: مسکو اعتقادی ندارد که اروپایی ها تحت فشار ترامپ مقاومت کنند و اعتقاد دارد که در نهایت اروپایی ها در برابر واشنگتن تسلیم می شوند. روزنامه «کامرسانت» روسیه در این‎باره می‌نویسد اروپایی‌ها نمی‌خواهند بازار امریکا را به دلیل ایران از دست دهند. بسیاری از کارشناسان سیاست خارجی روسیه باور دارند که ائتلاف موثر میان روسیه و اروپا علیه تحریم امریکا بعید است چرا که کرملین هرگز در تشکیل ائتلاف‌ها بازیگری قوی نبوده است. روسیه تنها با دولت هایی ائتلاف می کند که می داند در آن ائتلاف پوتین نقش برتر را دارد: با لوکاشنکو، با اسد، با مادورو و با اردوغان».

پنج موضوع مهم در جریان سفر مرکل به چین

در میان نشریات بین المللی روزنامه «ساوت چاینا مورنینگ پست» در گزارشی اشاره می کند که پنج موضوع مهم در صدر اولویت های سفر مرکل به چین بودند:

۱-ایران

مذاکره مرکل و شی درباره گام های بعدی به منظور حفظ برجام از گزند امریکا و تصمیم ترامپ به خروج از آن با یکدیگر.

۲-تجارت

 چین امیدوار است بتواند جبهه واحدی با آلمان همزمان با گسترش شکاف مالی و تجاری تشکیل دهد. چندجانبه گرایی بدان معنا که کشورهای مختلف اهداف مشترکی را در همکاری با یکدیگر دنبال کنند؛ آن هم در برابر اقدامات یکجانبه گرایانه تجاری ترامپ.

۳-دسترسی به بازارها

مرکل گفته بود که آزمایش دسترسی به بازار چین برای شرکت‌های آلمانی در صدر اولویت سفر او خواهد بود با این حال، چینی ها نیز خواسته مشابهی را برای شرکت های خود دارند. سفیر چین در آلمان گفته بود که آلمان باید قوانین محدودکننده سرمایه گذاری چینی‌ها در آن کشور را متوقف کند. او گفته بود این قوانین در راستای حمایت از تولید داخلی آلمان و شرکت‌های آلمانی و به ضرر چینی ها هستند.

سفیر چین در آلمان گفته بود که مبادلات اقتصادی خیابان یکطرفه نیستند و دو طرف باید با یکدیگر تعامل داشته باشند.

۴-کره شمالی

 «وانگ یی» وزیرخارجه چین با همتای المانی خود در نشست جی بیست در بوینوس ایرس در روز دوشنبه دیدار داشت و دو طرف درباره مسائل مرتبط با کره شمالی با یکدیگر مذاکره کردند.

۵-حقوق بشر

موضوع حقوق بشر و بازداشت خانگی بیوه برنده جایزه صلح نوبل «لیو شیائوبو» در دستور کار دیدارمرکل با «شی» بود.


حفظ برجام، انگیزه تازه برای گسترش روابط اروپا با روسیه

«امانوئل مکرون» رییس جمهوری فرانسه روز پنجشنبه با «ولادیمیر پوتین» رییس جمهوری روسیه دیدار کرد؛ آن هم در زمانی که روابط میان اتحادیه اروپا با مسکو در پایینترین سطح ممکن از دوران پس از پایان جنگ سرد بوده است.

روزنامه «وال استریت ژورنال» با اشاره به افزایش رفت و آمد دیپلماتیک میان مقام های روس و اروپایی، می نویسد: «خروج ترامپ رییس جمهوری امریکا از برجام انگیزه تازه ای برای گسترش روابط اروپا با روسیه به ایجاد کرده است. اگرچه مقام‌های اروپایی می گویند که اختلاف با روسیه به قدری زیاد است که به سختی می توان باور کرد امکان گسترش روابط وجود داشته باشد. 

«امانول مکرون» رییس جمهوری فرانسه می‌خواهد از بهبود روابط با روسیه برای کمک به تلاش‌های اروپایی‌ها به منظور حفظ توافق هسته‌ای با ایران استفاده کند. سفر او به روسیه بک هفته پس از سفر اخیر مرکل صدراعظم آلمان به آن کشور صورت می گیرد و مرکل نیز در تلاش برای جلب نظر مساعد روس ها به منظور باقی ماندن در برجام و همچنین انتقال گاز از روسیه به آلمان بود. امری که ترامپ مخالف آن است. 

روابط بین روسیه و اتحادیه اروپا بدلیل مداخلات نظامی روس‌ها در اوکراین و مداخله در سیاست دیگر کشورهای اروپایی در سطح پایینی قرار داشته است. با این حال، نارضایتی مشترک از خروج ترامپ از برجام موجب نگرانی روس ها و اروپایی ها شده است. معاون وزیرخارجه روسیه گفته است که احتمالا بخشی از رهبران کشورهای جهان برای مذاکره با رهبری روسیه به سمت آن کشور نزدیک می شوند. 

در طول اولین سال حضور در مقام ریاست جمهوری، مکرون با تنش در سوریه و اوکراین و مسمومیت جاسوس سابق روسیه در بریتاتیا و اتهامات مروبط به دخالت روسیه در انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته فرانسه مواجه شده است. مکرون تلاش کرده تا علیرغم تحریم های اتحادیه اروپا علیه مسکو، روابط اقتصادی فرانسه با روسیه را حفظ کند. اکنون سفر او به روسیه ژستی دیپلماتیک است؛ آن هم پس از میزبانی از پوتین در کاخ ورسای تا تاریخ ۳۰۰ ساله دیپلماسی فرانسوی – روسی را به نمایش درآورد. مکرون گفته است که می خواهد گفت و گویی استراتژیک و تاریخی را با پوتین داشته باشد تا روسیه و اروپا با یکدیگر متحد شوند و روسیه به حال خود رها نشود.

این روزنامه در ادامه می افزاید: «تصمیم امریکا برای خروج از برجام باعث شده تا هماهنگی بیشتری میان پاریس و مسکو در پیش گرفته شود. مقام های فرانسوی می گویند که روسیه موافق است تا روس ها و فرانسوی ها منافع اقتصادی حاصل از برجام را برای ایران تامین کنند. روسیه موافق است که حفظ منافع اقتصادی توافق هسته‌ای بهترین راه برای خنثی‌سازی تلاش امریکا به منظور بی میل کردن ایران از ماندن در برجام است. مقام های مطلع می گویند که فرانسه و روسیه در حال آماده‌سازی خود به منظور فراهم کردن شرایط و بستر لازم به منظور دور زدن تحریم امریکا هستند. یکی از مشاوران مکرون پیش از سفر او به روسیه گفت که پرسش اصلی این است که چگونه می توان همکاری کرد تا توافق هسته‌ای حفظ شود».

نظر شما