فرضیه نخست که این روزها با الحان و عبارات مختلف از زبان برخی از کارشناسان شنیده می‌شود، شدیدتر شدن سم اینگونه از قارچ‌ها است. گفته می‌شود مسمومیت با قارچ سمی، پدیده نوظهوری نیست و همیشه وجود داشته است ولی نکته اینجاست که این مسمومیت‌های گوارشی، هرگز آسیب‌هایی به این شدت وارد نمی‌کرده و ابعاد آن به این گستردگی نبوده است. طرفداران این فرضیه، احتمال بروز تغییرات ژنتیکی در قارچ‌ها را مطرح می‌کنند و معتقدند سم قارچ‌ها شدیدتر و آسیب‌رسان‌تر شده است.
برخی پا را از این هم فراتر گذاشته و ضمن تایید جهش‌های ژنتیکی در قارچ‌های سمی، آن را به فعل و انفعالات اقلیمی و زمین‌شناسی که سال گذشته در غرب کشور شاهد بودیم، منتسب می‌کنند.
گروهی دیگر از کارشناسان هم می‌گویند: «هرچند شناخت قارچ سمی از غیرسمی کار ساده‌ای نیست و نیاز به دانش و مهارت‌های کارشناسانه دارد، ولی مردم استان‌هایی که به دلیل شرایط اقلیمی با قارچ‌های خودرو سروکار دارند، به مرور زمان توانایی نسبی تشخیص قارچ‌های سمی از غیرسمی را به دست آورده‌اند و پیش از این هرگز به این گستردگی و با این ابعاد، در دام مسمومیت نیفتاده‌اند.» البته طرفداران این فرضیه، تبصره‌ای را اضافه می‌کنند و می‌گویند: «قارچ‌های سمی که امسال به وفور در غرب کشور روییده و بلای جان هموطنان‌مان شده است، بومی مناطق غربی کشور نیست و به همین دلیل مردم منطقه با آنها آشنایی نداشته‌اند.» آنها معتقدند این گونه از قارچ‌های سمی بیشتر در مناطق شمال کشور می‌رویند و باد و باران‌های بهار امسال، آنها را باخود به مناطق غربی کشور آورده و این تغییر اقلیم، ساکنان استان‌های غرب کشور را غافلگیر کرده است.
وی به افزایش تعداد مسمومین اشاره کرد و گفت: «علی‌رغم اینکه انصافا رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی تلاش خوبی برای اطلاع‌رسانی انجام دادند، ولی ما بازهم شاهد افزایش تعداد مسمومین بودیم. آنچه درحال حاضر اهمیت دارد، بحث پیشگیری است که مردم عزیز باید کمک کرده و به این توصیه‌ها عمل کنند.»
کولیوند تصریح کرد: «بالاخره این قارچ‌ها ممکن است در دشت و کوه و کوهپایه‌ها، پس از بارش باران و ایجاد رعد و برق تولید شود ولی مردم عزیزمان نباید به راحتی از این قارچ‌ها استفاده کنند. تشخیص قارچ سمی از غیرسمی حقیقتا کار ساده‌ای نیست که هرکسی موفق به انجام آن شود. مردم باید از خرید قارچ‌های کوهی و فله‌ای که معمولا هم به صورت دست‌فروشی فروخته می‌شود، جدا خودداری کنند و اگر هم نیاز به استفاده از قارچ دارند، حتما از مراکز معتبر و به صورت بسته‌بندی‌شده تهیه کنند.»
سرپرست سازمان اورژانس در ادامه این گفت‌وگو به علائم مسمومیت در اثر مصرف قارچ سمی اشاره کرد و گفت: «علائم شایع مسمومیت با قارچ سمی، ایجاد تهوع، استفراغ، دردهای شکمی، دلیپیچه، ضعف و بی‌حالی، زردی و در نهایت کاهش سطح هوشیاری است و در مواردی که وضعیت بیمار بدتر می‌شود، بیمار دچار تشنج و کما می‌شود. توصیه ما به مردم عزیزمان این است که اگر هرکسی به هردلیل از قارچ سمی استفاده کرد و دچار چنین علائمی شد، هرچه سریع‌تر و بدون فوت وقت، خودش را به مراکز درمانی برساند چرا که در این مورد، سرعت دریافت خدمات درمانی بسیار تاثیرگذار است.» وی افزود: «قارچ سمی اثرات بدی روی کبد می‌گذارد و بلافاصله کبد را از کار می‌اندازد. بنابراین بسیار مهم است که مردم مبنا را بر پیشگیری بگذراند تا انشاله دچار مشکل نشوند ولی اگر به هرصورت به دلیل مصرف قارچ سمی دچار علائم مسمومیت با قارچ شدند، در مراجعه به مراکز درمانی درنگ نکنند.»
رئیس اورژانس کشور در واکنش به این فرضیه که گفته می‌شود امسال قارچ‌های سمی تحت تاثیر عوامل ناشناسی دچار تغییراتی مثل جهش ژنتیکی شده و سم آنها قوی‌تر شده است، اظهار داشت: «‌درکردستان و کرمانشاه قارچ‌هایی که باعث مسمومیت هموطنان عزیزمان به آزمایشگاه‌های تخصصی ارسال شده و نوع قارچ هم مشخص شده است اما هنوز نمی‌توانیم فرضیه‌های موجود را رد یا تایید کنیم. لازم است که به پیگیری‌های خودمان ادامه دهیم. ضمن اینکه کارشناسان مربوطه به خصوص در دستگاه‌هایی که در این موضوع نقش اصلی را دارند، درحال بررسی و مطالعه هستند. ازجمله کارشناسان جهاد کشاورزی درحال انجام آزمایش‌های لازم هستند، سازمان پدافند غیرعامل هم کاملا فعال است و درحال پیگیری موضوع هستند، مباحثی که درجهت کنترل و پیشگیری از گسترش دامنه موضوع است را به همه مراکز درمانی، شبکه‌ها خانه‌های بهداشت ارسال شده که مردم را آگاه کنند.»
کولیوند در پایان خاطرنشان کرد: «درهرصورت ما با این پدیده مواجه شده‌ایم و باید دقت کنیم و از تکرار آن پیشگیری کنیم ولی به‌هرحال طبیعی است که به نتیجه رسیدن کامل مباحث کارشناسی موضوع، قدری زمان‌گیر است.»سپید