شناسهٔ خبر: 25700320 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: ایرنا | لینک خبر

نشست های پژوهشی در یک نگاه

واکاوی ارتباط سینما و انتخابات و بررسی مهاجرت اکولوژیک

تهران- ایرنا- «سینما و انتخابات»، «اعتراض‌های 2018 در ارمنستان؛ ریشه‌ها، پیشران‌ها و چشم‌اندازها»، «ارتباطات علم و فناوری یونسکو» و «مهاجرت اکولوژیک»از مهمترین نشست هایی بود که هفته گذشته در کشور برگزار شد.

صاحب‌خبر -

**سینما و انتخابات
نشست «انتخابات و سینما» در دانشکده حقوق و علوم سیاسی برگزار شد.
«عبدالحسین لاله» نویسنده و کارگردان سینما گفت: سینماگران بر این اعتقادند سینما شیپوری نیست که بتوان در آن دمید و این هنر ابزاری نیست که بتوان هدف‌گذاری‌های سیاسی را در آن مستقیم جاری کرد و برای این مهم باید شیوه‌هایی را در نظر گرفت و هنر هفتم انعکاس دهنده واقعیت‌های ملموس و غیر ملموس و ایده‌آل‌ها است. سینماگران بر این اعتقادند که سینما اندیشه است و نیازمند تحمیل اندیشه از حوزه‌های دیگر نیست و سیاست از منظر سینماگر هم مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.

عبدالحسین لاله اظهار داشت: سوال اصلی دیگر این است اگر انتخابات یک بحث اجتماعی پایه‌ای است اگر سینماگر بخواهد در این زمینه عمیق شود باید به واقعیت‌های اجتماعی توجه کرده و از توهمات اجتماعی بپرهیزد. بر این اساس چگونه سینما به مشارکت بیشتر در انتخابات کمک می‌کند؟ پرداختن به مسایل انتخاباتی نامزدها و یا واقعیت‌های اجتماعی؟

«ناصر هادیان» استاد روابط بین الملل دانشگاه تهران نیز با مطرح کردن این نکته که در200 سال اخیر مشارکت در امر سیاسی و تصمیم‌گیری به صورت نهادمند امر مطلوبی بوده است و چون با ارزش های جامعه عجین شده قابل توجه است.

هادیان درباره ارتباط سینما با انتخابات بیان داشت: ممکن است برخی اقدام به ساخت تیزرهای تبلیغاتی کنند و یک فرد بر اساس سود و زیان اقدام به ساخت تیزر انتخاباتی می‌کند. اعتراضی به این قسمت نداریم، اما مهم سینما و تبعات آن است.

استاد روابط بین الملل دانشگاه تهران با تاکید براین نکته که انتخابات یک حق است تا تکلیف و اعمال یک حق بستگی به فرد دارد ادامه داد: من معتقد به اعمال این حق هستم اما موافق نیستم این امر مستقیم مورد توجه سینما قرار گیرد. سینمای اصغر فرهادی طرح بحث می‌کند و قضاوت را به مخاطب واگذار می‌کند و این شیوه خوبی است. اگر سینما بتواند بدون جهت‌گیری خاص طرح موضوع کند و تبعات مشارکت و یا عدم مشارکت را در معرض مردم قرار دهد و سپس مردم تصمیم بگیرند. اگر قرار است برای مشارکت در انتخابات یک بسیج عمومی ‌شکل گیرد باید به این صورت باشد.

«محمدهادی کریمی» کارگردان و نویسنده سینما با اشاره به این موضوع که سیاست و سینما و دخالت سینماگران در سیاست بحث کلی است، تصریح کرد: از بررسی سیاست در نگاه اول، مساله انتخابات برجسته می‌شود درصورتی که گستره سیاست و حضور هنرمندان در این عرصه می‌تواند وسیع تر باشد و انتخابات نمود بارزی است که همه شاهدش هستیم. هنر هفتم هنری جهانگیر است و از ابزارهای نظامی کارکرد بیشتری دارد.

«محمدمهدی عسگرپور» کارگردان و نویسنده سینما با اشاره به این نکته که موضوع سینما به معنای هنر هفتم و پیوند آن با مفهوم کلی سیاست و جزیی‌تر، انتخابات می‌تواند جذاب باشد، توضیح داد: گاهی یادمان می‌رود در چه دوره‌ای، چه کردیم. در داخل کشور متوجه می‌شویم که سینما مهم و تعیین کننده است و در زمانی که ما را تروریست خطاب می‌کنند عباس کیارستمی برنده نشانی سینمایی در عرصه بین‌الملل می‌شود.

عسگرپور عنوان کرد: بسیاری از نقش‌های کلیدی سینمای ایران به تدریج از آن گرفته شد. چه چیزی موجب می‌شود بسیاری از موضوع ها از جمله انتخابات در سینما نباشد؟ ما مهمترین جایزه‌های دنیا را می‌گیریم و سینمای ایران قدرت دارد.

«مجید حسینی» استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران گفت: از 1380 خورشیدی به بعد، انتخابات در کشور سینمایی شد. انتخابات وجه نمایشی و سینمایی پیدا کرد. ماجرا از مناظرات انتخاباتی شروع می‌شود؛ یک روایت و داستان و از نقطه‌ای به بعد فرم‌های سینمایی وارد اداره انتخابات می‌شود.

حسینی با بیان اینکه انتخابات در ایران وجه سینمایی داشت که سرکوب‌گر و رهایی بخش بود عنوان کرد: انتخابات و مناظره نمونه‌ای از آن است. در این دوره کاندیداها به عنوان نقش‌های برجسته همه چیز را نقد می‌کنند و نمایش با کاراکترهای قوی و مثبت است و این کارناوال زمانی به اوج می‌رسد که همدیگر را می‌توانیم در یک مناظره نقد کنیم.

«الهه کولایی» استاد مطالعات منطقه ای دانشگاه تهران اظهار کرد: نهاد انتخابات نهادی پذیرفته در متن تحول های جامعه بشری است و هیچ نظامی خود را از مطالبات مردم نمی‌تواند جدا کند یا در برابر آن بایستند. نظام‌های سیاسی سال‌ها است تابلویی را به مردم نشان می‌دهند که در آن خواسته‌های مردم و ظرفیت مناسب برای تامین خواسته‌های مردم دیده می‌شود.

کولایی یادآور شد: معتقدم سیاسی بودن سینما و استفاده‌های سیاسی از سینما در دهه‌های گذشته زمانی که نظام های ایدئولوژیک سعی می‌کردند هدف های خود را از طریق سینما به مردم معرفی و بر ذهن مردم منطبق کنند تا از این طریق شاهد افزایش استفاده از ابزار هنر برای ارتقای مشروعیت نظام‌های سیاسی باشیم.

«یوسف مولایی» استاد حقوق بین ‌الملل نیز با اشاره به نظام انتخاباتی اظهار داشت: کسی که هنرمند است در دوره انتخابات به دوره سیاست پای می‌گذارد و نگران است سیاست این اندوخته را به تاراج ببرد و تلاش می‌کند میان وظیفه اجتماعی خود و نگاه انسانی موازنه‌ای را برقرار کند.

مولایی گفت: اگر هنر محدود به ابزار و تکنیک و تهی از زیباشناسی و اخلاق و انسانی باشد سینما در اختیار قدرت قرار می‌گیرد. وقتی درباره سینماگر صحبت می‌کنیم از انسانی اخلاقی حرف می‌زنیم که از هنر سینما استفاده می کند تا برای حق حیات انسان‌ها تلاش ‌کند.

**اعتراض‌های 2018 در ارمنستان؛ ریشه‌ها، پیشران‌ها و چشم‌اندازها
نشست «تخصصی اعتراض‌های 2018 در ارمنستان؛ ریشه‌ها، پیشران‌ها و چشم‌اندازها» در مرکز مطالعات عالی بین‌المللی دانشگاه تهران برگزار شد.

«الهه کولایی» مدیر مرکز مطالعات اوراسیای مرکزی با اشاره به اوضاع نابسامان سیاسی در ارمنستان بیان داشت: فروپاشی شوروی نخست نوعی فرایند گذار به طرف باز توزیع قدرت و ثروت به نفع مردم برآورد می‌شد. در سال‌های پس از فروپاشی، برخی از جمهوری ‌های بازمانده از فروپاشی شوروی، دستخوش امواج مردم‌سالار سازی شدند.

کولایی تصرح کرد: شکل‌گیری انقلاب‌های رنگی در قفقاز و آسیای مرکزی نیز در این زمینه رخ داد. ارمنستان در آن دوره، درگیری قابل‌توجهی با امواج مردم‌سالار سازی (که نقش عوامل خارجی در آن‌ها پررنگ بود) پیدا نکرد. در کنار این فراز و فرودها در فضای پساشوروی، امروز نیز واکاوی ریشه‌ها و پیامدهای تحولات ارمنستان از اهمیت بسیاری برخوردار است.

«کارن خانلری» استاد دانشگاه و نماینده ارامنه شمال کشور در مجلس شورای اسلامی، ضمن تأکید بر این نکته که تحول های ارمنستان از جنس انقلاب‌های رنگی نیست، توضیح داد: در ارمنستان یک انقلاب سیاسی به وقوع پیوست که براساس تقسیم‌بندی‌های کلاسیک که جانسون ارایه می‌دهد از نوع انقلاب‌های مسالمت‌آمیز بوده است که البته این ویژگی برای انقلاب ارمنستان بسیار جالب‌توجه بود.

کارن خانلری در ادامه افزود: یکی از دلیل هایی هم که من این انقلاب را رنگی نمی‌دانم این است که انقلاب‌های گرجستان یا اوکراین با حمایت سیاسی و انفورماتیک بسیار قوی از طرق رسانه‌های غربی همراه بودند و معترضان از آن حمایت‌ها بسیار بهره گرفتند اما درباره ارمنستان این فاکتور بسیار مهم وجود نداشت. البته این جنبش که از عمیق‌ترین اقشار ارمنستان برخاست به هدف خود رسید.

«ولی کوزه‌گر کالجی» دانشجوی دکتری مطالعات منطقه‌ای دانشگاه تهران تحولات ارمنستان را از جهت وقوع قابل پیش‌بینی دانست و عنوان کرد: گرچه عقب ‌نشینی سیاستمدار کهنه‌کاری نظیر سرکیسیان از قدرت دور از انتظار و باعث شگفتی بود، بعد از فروپاشی در هر هشت جمهوری آسیای مرکزی و قفقاز سیستم ریاستی با محوریت رییس‌جمهور شکل گرفت اما در چند سال اخیر این ساختار سیاسی دچار تغییر و تحول هایی شد. در سه جمهوری این ساختار ریاستی دچار تغییر و تبدیل به‌نظام پارلمانی شد.

**ارتباطات علم و فناوری یونسکو
مراسم کرسی «ارتباطات علم و فناوری یونسکو» در دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی تاسیس شد.

«حسین سلیمی» رییس دانشگاه علامه طباطبایی گفت: راه‌اندازی کرسی «ارتباطات علم و فناوری یونسکو» و مراسم افتتاح آن در تاریخ دانشگاه و تحول های علمی کشور روز بسیار تعیین‌کننده و مهمی است‌. چند سال پیش وقتی در دنیا سخن از تحول علم می‌شد، نوآوری‌های تکنولوژیک و نوآوری حوزه‌های فنی و مهندسی نماد و پایه اصلی تحولات علمی در دنیا شناخته می‌شد.

سلیمی با بیان اینکه تغییر پارادایم فیزیک از فیزیک نیوتن به فیزیک کوانتوم در تمام دانش‌ها اثر گذاشت، تصریح کرد: با این حال، در قرن 21 برای نخستین بار دانشی شکل گرفت که موجب تحول در تمام علوم شد که آن دانش «ارتباطات» بود.

رییس دانشگاه علامه طباطبائی به اهمیت «ارتباطات» تاکید کرد و بیان داشت: در قرن جدید ارتباطات فقط یک رشته دانشگاهی در کنار دیگر رشته‌ها نیست بلکه دانشی جدید است که بر دیگر علوم سایه انداخته است.

وی در ادامه افزود: امروزه نه تنها علم روان‌شناسی، جامعه‌شناسی، اقتصاد، حقوق، علوم سیاسی و روابط بین‌الملل تحت تاثیر ارتباطات هستند بلکه علوم شناختی و علوم پایه که مبنای دانش‌های مختلف هستند تحت تاثیر دانش ارتباطات متحول شده‌اند و بر بستر ارتباطات در حال رشد هستند.

سلیمی با بیان اینکه توسعه دانش ارتباطات، تاسیس کرسی‌های ارتباطات و گسترش شاخه‌های این علم محدود به اهالی دانشگاه نیست، اظهار داشت: جامعه علمی کشور به نوعی وابسته به ارتباطات به عنوان تحول بزرگ، بنیادین و تاثیرگذار قرن 21 است.

رییس دانشگاه علامه طباطبائی آغاز به کار «کرسی ارتباطات علم و فناوری» و همکاری‌ با نهادهای بین‌المللی مانند یونسکو را نقطه آغازی برای تحول های علمی و شکل گرفتن پارادایمی جدید در حوزه دانش اجتماعی و علوم مختلف در جامعه ایران دانست و توضیح داد: ما فکر می‌کنیم ارتباطات حوزه‌ای است که ظرفیت همکاری‌های بین‌المللی بسیار زیادی دارد.

«منصور غلامی» وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با بیان اینکه در کشور ظرفیت بالایی به لحاظ تاریخ و فرهنگ دیرینه داریم و با این گستره عظیم می‌توانیم توانمندی‌های علمی و فناوری خود را به عنوان یک ثروت معنوی و دانایی در منطقه و جهان با دیگر کشور‌های دنیا به اشتراک گذاریم.

غلامی تاکید کرد: وظیفه ما است که این ثروت معنوی و دانایی را در اختیار دیگر ملت‌ها قرار دهیم، فناوری پیشرفته ارتباطات امروزه می‌تواند به این امر کمک کند و اگر از آن غفلت کنیم در آینده احساس کم کاری خواهیم کرد.

وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با ابراز امیدواری از آینده کرسی تازه‌تاسیس «ارتباطات علم و فناوری یونسکو» در دانشکده ارتباطات داتشگاه علامه طباطبائی افزود: با استادان توانمند و با سابقه‌ای که در این دانشکده وجود دارد، می‌توان به آینده این کرسی خوش‌بین بود.

وی بر حمایت خود از این کرسی تاکید کرد و گفت: وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و همچنین کمیسیون ملی یونسکو با همکاری و هم‌افزایی از فعالیت‌های کرسی ارتباطات، علم و فناوری حمایت می‌کنند.

«هادی خانیکی» مدیرگروه ارتباطات دانشگاه علامه طباطبائی به حُسن تصادف همزمان شدن این افتتاحیه با روز جهانی ارتباطات اشاره کرد و گفت: این مناسبات نمادین می‌تواند اهمیت ارتباطات را در جامعه علمی و فضای عمومی بیشتر کند.

خانیکی بیان داشت: اهمیت ارتباطات نه از این جهت که به دانشکده ارتباطات اختصاص دارد بلکه به خاطر این است که در عصری به سر می‌بریم که ارتباطات به معنی زوال فاصله‌ها و بالا رفتن همگرایی است.

مدیرگروه ارتباطات دانشگاه علامه افزود: نهاد علم و فناوری از این جهت که چگونه می‌تواند فاصله خود را با جامعه و جامعه با دانشجو و نهادهای پژوهشی کمتر کند، نخستین جایی است که بر اثر این زوال و همگرایی در معرض تغییر قرار می‌گیرد.

**مهاجرت اکولوژیک
نشست تخصصی «مهاجرت اکولوژیک» در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار شد.

«فرزام پوراصغر سنگاچین» رییس گروه امور آمایش، برنامه‌ریزی و محیط زیست سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی با تشریح وضعیت شاخص‌های جمعیتی، تفاوت‌های طبیعی مناطق کشور و بررسی شاخص‌های توسعه پایدار از بارگذاری‌های جمعیتی خارج از توان اکولوژیک در کشور انتقاد کرد.

به گفته پوراصغر سنگاچین برخلاف کاهش شدید منابع آب زیرزمینی در کشور و کاهش بارش‌ها بر اثر تغییرات اقلیمی هنوز هم از گذشته درس نگرفته‌ایم. طرح‌های توسعه بر اساس مطالعات آمایش سرزمین تدوین نشده و به این ترتیب اکثر بارگذاری‌ها روی منابع آب در استان‌های خشک کشور اتفاق افتاده است.

رییس گروه امور آمایش، برنامه‌ریزی و محیط زیست سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی توضیح داد: میل مهاجران به سکونت در شهرهای دارای صنعت موجب شده تا با پدیده «بزرگ‌سری شهرها» روبه‌رو شویم.

وی پایین بودن تراکم جمعیتی در استان‌های ساحلی کشور را یکی از نشانه‌های توسعه نامتوازن دانست و تصریح کرد: در طرح‌های توسعه از قابلیت‌های سرزمینی مثل دریاها استفاده نکرده‌ایم. شهرهای ساحلی در کشورهای توسعه یافته جزو شهرهای مهم به شمار می‌روند اما در ایران ما از این موضوع غفلت کرده‌ایم و به ندرت شهرهای بالای ٥٠٠ هزار تن داریم.
الان بخش اعظم سکونت در شهرهایی اتفاق افتاده که خودشان با کمبود منابع آب روبه‌رو هستند و باید برای‌شان آب منتقل کنیم. این تجربه ها به ما یادآوری می‌کند که دیگر نباید روی مدیریت عرضه کار کنیم بلکه باید با استفاده از ظرفیت‌های محلی هر یک از مناطق برای‌شان طرح توسعه اجرا شود.

«ولی‌الله رستم‌علیزاده» عضو هیات علمی موسسه مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت کشور وضعیت الگوهای مهاجرت در ایران معاصر را تشریح کرد و از وجود 2 موج مهاجرت در ایران تا پیش از این سخن گفت.

ولی‌الله رستم‌علیزاده اظهار داشت: موج اول مهاجرت در دو دوره قبل از ١٣٤٠ خورشیدی و بعد از اجرای اصلاحات ارضی اتفاق افتاد. در واقع با توجه به احداث صنایع در تهران و برخی شهرهای دیگر از ١٣٤٩ تا ١٣٥٦ خورشیدی دوره انفجار مهاجرت روستاییان به شهرها رخ داد. موج دوم از اواسط جنگ در 1365 خورشیدی تا اوایل دهه هفتاد انجام شد.

بر اساس آمار سال ١٣٩٠ خورشیدی کمترین تراکم جمعیت مربوط به مناطقی است که با خشکی روبه‌رو هستند. مناطق خشک همچنین میزان مهاجر‌پذیری‌شان کمتر است.

عضو هیات علمی موسسه مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت کشور یادآور شد: اگر بخواهیم به چشم‌انداز آینده مهاجرت روستایی در ایران اشاره کنیم ما 2 سناریو متصور هستیم. سناریوی اول را با فرض شرایط اکولوژیکی مطلوب پیش‌بینی می‌کنیم. در چنین شرایطی مهاجرت‌های آینده با فرآیند معمول اتفاق می‌افتد و بیشتر فردی، مرد گزین و جوان گزین خواهد بود که بیشتر با هدف تحصیل و اشتغال اتفاق می‌افتد که با همین فرآیند با ثبات جمعیت حدود ١٥ تا ٢٠ میلیون تن ثابت خواهد ماند اما در سناریوی دوم موج سوم مهاجرت قابل پیش بینی است. موج سوم زمانی می‌تواند اتفاق بیفتد که ما با مشکل های اکولوژیکی روبه رو باشیم.

پژوهشم**9370**9131

نظر شما