به گزارش خبرنگار ایکنا، نشست تبیین دستاوردهای قرآنی نظام جمهوری اسلامی ایران عصر امروز، 31 اردیبهشت‌ماه به همت کمیته قرآنی ستاد مردمی گرامیداشت چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی با حضور جمعی از اساتید قرآنی کشورمان در حاشیه نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم برگزار شد.
در ابتدای این نشست ولی یاراحمدی، مسئول کمیته قرآنی ستاد گرامیداشت چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی با اشاره به اینکه مقام معظم رهبری مهندسی فعالیت‌های قرآنی در سال‌های گذشته را برعهده داشته‌اند، گفت: واقعیت امر این است که در بحث فعالیت‌های قرآنی هر چه داریم، حاصل تلاش‌های بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی و مقام معظم رهبری بوده است. اندیشه و تفکر مقام معظم رهبری و رفتار و راه و منش معظم له و نیز پای ثابت جلسات قرآنی بودن نشان می‌دهد که مهندسی فعالیت‌های قرآنی کشور بر عهده ایشان بوده است.
وی با اشاره به اینکه در آن دوران اساتید به سختی قرآن و آموزش‌های مربوط به آن را منتقل می‌کردند، افزود: بخش بسیار زیادی از انقلاب به همت آنها و جوانانی که جوانی خود را سر سفره قرآن و انقلاب گذاشته‌اند، رشد یافته است. امیدوارم این حرکت مردمی بتواند این گفتمان را در جامعه ایجاد کند و رسانه‌ها نیز به یاری این گفتمان بشتابند تا بیان دستاوردهای انقلاب محدود به دهه فجر نشود.
یاراحمدی با تأکید بر اینکه تلاش ما این است این حرکت را به کمک دیگر دستگاه‌ها انجام دهیم تا در بهمن ماه خروجی خوبی را شاهد باشیم، گفت: امام خمینی(ره) یک انقلاب قرآنی را پایه‌ریزی کردند و برای احیاء اسلام و آیات الهی به فعالیت‌هایی همچون عدالت‌محوری، مبارزه با استکبار و ... به عنوان بخشی از ارکان انقلاب پرداخته شد.
یاراحمدی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به این موضوع که دفاع مقدس، یک جهاد قرآنی بود، گفت: در حال حاضر نیز مقاومتی که در کشورهای همسایه شکل گرفته است، ادامه همین انقلاب قرآنی است.
مسئول کمیته قرآنی ستاد مردمی گرامیداشت چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی عنوان کرد: قبل از انقلاب فعالیت‌های قرآنی بسیار محدود بوده که بیشتر در قالب چاپ قرآن کریم به چشم می‌آمد، همین فعالیت‌ها بعد از انقلاب رشد بسیار چشمگیری پیدا کرده است. علاوه بر این فعالیت‌ها، شاهد هستیم که برخی از نهادها و دستگاه‌های قرآنی مولود انقلاب اسلامی هستند که نمایشگاه قرآن، مسابقات قرآن و رسانه‌های قرآنی در این زمره قرار دارند. دیپلماسی قرآنی فعال ما از دیگر زمینه‌هایی هست که جای صحبت‌های فراوانی در مورد آن وجود دارد.
یاراحمدی در پایان با اشاره به اینکه فرهنگ قرآنی از جمله مواردی است که وجه تمایز ما با دیگر کشورها در زمینه قرآنی است، گفت: این تنها منحصر به انقلاب اسلامی و نظام اسلامی ایران است و در کمتر کشور دیگری شاهد آن هستیم.
در ادامه این جلسه سیدمحسن موسوی‌بلده، پیشکسوت قرآنی کشورمان در سخنانی با اشاره به اینکه جامعه‌ای که تلاوت قرآن را برعهده دارد، تنها بخشی از کلیت جامعه قرآنی است، گفت: اگر این قشر را معادل تمام جامعه قرآنی بدانیم جفای در حق دیگر فعالان این عرصه است؛ چرا که قاریان و حفاظ تنها بخشی از جامعه قرآنی هستند.
موسوی‌بلده در ادامه صحبت‌های خود با بیان مقدمه‌ای در مورد اینکه بحث تلاوت قرآن کریم از ابتدا در اختیار تشیع بوده است، گفت: تلاوت قرآن کریم و استماع آن از زمان پیامبر(ص) شروع شد و نبی مکرم(ص) اولین تلاوت‌کننده قرآن برای مردم بوده است. زمانی که پیامبر(ص) در دل شب برمی‌خواستند و تلاوت می‌کردند این تلاوت برای مردم نبوده است.
این پیشکسوت قرآنی کشورمان به روایتی از امام موسی کاظم(ع) که همه ائمه(ع) را قاری قرآنی معرفی کرده اشاره و اظهار کرد: همچنین در روایت‌های دیگری هم آمده است که اگر پیامبر(ص) یا ائمه(ع) قرآن را در حدی که توانایی آن را دارند، تلاوت کنند، هیچ شنونده‌ای تاب و تحمل آن را نخواهد داشت.
موسوی‌بلده در بخش دیگری از صحبت‌های خود بر بنیانگذاری تلاوت قرآن کریم توسط ائمه و ادامه آن توسط شیعیان تأکید کرد و افزود: قرائت امروز جهان اسلام از تشیع گرفته شده است، اما چه اتفاقی افتاده است که شیعه به صورت غیر مستقیم از این جریان فاصله گرفته و بدون اینکه کسی متوجه شود یا تقسیم کاری صورت گرفته باشد، شیعیان به عترت و اهل تسنن به قرآن پرداختند.
وی در ادامه این بخش از صحبت‌های خود به روایتی از امام علی(ع) اشاره کرد و گفت: روایتی از امام علی(ع) نقل است که در آن به این موضوع که روزگاری عجم در مسجد کوفه خیمه آموزش تلاوت قرآن برپا کرده و آن را به اعراب آموزش می‌دهد.
موسوی‌بلده بیان کرد: قبل از پیروزی انقلاب، تقریباً خبری از بحث‌های قرآنی نبود، اما بعد از سالیان سال فعالیت‌های قرآنی خود را به صورت جرقه‌ای نشان داد و در حال حاضر می‌توان گفت چهل سال بعد از انقلاب این جریان احیا شده است. اولین آثار برگشت به بحث مقدس تلاوت را بیست سال قبل از پیروزی انقلاب مشاهده می‌کنیم که ماحصل آن درخشش یک جوان قرآنی در مسابقات بین‌المللی قرآن است. این یک جرقه بود که بسیار واضح شکل گرفت و تلاوت قرآن در سطح استاندارد جهان اسلام را به معرض نمایش گذاشت.
این پیشکسوت قرآنی کشورمان در پایان با اشاره به اینکه جریان تلاوت قرآن بعد از انقلاب با سرعت بسیار سریعی رشد کرد، گفت: مهم‌ترین مراکز قاریان قرآن در تهران و مشهد بود و به این ترتیب بحث تلاوت قرآن در این دو مرکز گستره وسیعی پیدا کرد. بعد از پیروزی انقلاب این فعالیت‌ها مانند یک درخت بسیار پربار که ریشه‌ای از قبل داشته است، به ثمر نشست.
بخش دیگری از این نشست به صحبت‌های محمد بنیادی، از مدرسان قرآن کشورمان اختصاص یافت. وی در صحبت‌های کوتاهی با اشاره به اینکه امام(ره) با انقلابی که برپا کردند، احیاگر جامعه اسلامی شدند، گفت: امتی پاسخ این احیاگری را داد که منتظر چنین احیاگری‌ای بودند.
وی با اشاره به اینکه نظام جمهوری اسلامی مانند زمان نبی اسلام(ص) است، گفت: گسترش فعالیت‌های قرآنی در تمامی حیطه‌ها و بخش‌ها بر همه واضح است و چه کسی هست که می‌تواند منکر گسترش فعالیت‌های قرآنی در زمینه چاپ و نشر قرآن کریم باشد.
بنیادی تصریح کرد: زمانی حتی یک حافظ قرآن در کشور وجود نداشت، اما الان به همت دستگاه‌هایی همچون شورای عالی قرآن شاهد کثرت قاریان و حافظان قرآن کریم در شبکه‌ها و بخش‌های مختلف هستیم.
وی در پایان با اشاره به اینکه نمایشگاه قرآن که این نشست در حاشیه آن برگزار می‌شود از دستاوردهای انقلاب است، عنوان کرد: برگزاری چنین جلساتی خوب است، اما باید مقداری عمیق‌تر دیده شود. یکی از مشکلاتی که وجود دارد این است که حقیقتاً ما نتوانسته‌ایم، دارایی‌های خودمان را به خوبی ارائه دهیم. ما فقر در ارائه دارایی‌ها داریم.
در ادامه این نشست سه ساعته احمد حاجی شریف، پیشکسوت قرآنی کشورمان نیز به بیان سخنانی پرداخت. وی در صحبت‌های خود به فعالیت کمیته قرآنی ستاد برگزاری دهه فجر زیر نظر شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی اشاره کرد و گفت: این کمیته برای چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی برنامه‌های خاصی را پیش‌بینی کرده است که بر روی دستاوردهای قرآنی انقلاب تمرکز خواهد داشت. لذا به اعتقاد من کار این ستاد مردمی و کمیته قرآنی گرامیداشت دهه فجر مقداری شبیه هم است و اگر این دو فعالیت تجمیع شود، مطلوب‌تر خواهد بود.
وی در ادامه صحبت‌های خود به ارائه برخی آمار در زمینه چاپ و نشر قرآن کریم پرداخت و گفت: قبل از پیروزی انقلاب تعداد ناشران قرآنی بسیار ناچیز بود و نظارت تخصصی بر روی چاپ قرآن کریم وجود نداشت. در ادامه و در مرداد سال 64 مسئولیت نظارت بر چاپ قرآن به سازمان تبلیغات اسلامی واگذار شد. از آن زمان تاکنون بیش از 1000 ناشر قرآنی در کشور فعالیت دارند که تاکنون 165 میلیون مجوز چاپ عرضه شده و یقیناً قرآن‌های بعد از انقلاب بسیار بیشتر از این تعداد است.
حاجی‌شریف بیان کرد: مرکز طبع و نشر نیز شاید تاکنون حدود 30 میلیون مجوز چاپ داده است. در زمینه ترجمه هم وضعیت همینطور است. قبل از انقلاب ترجمه الهی قمشه‌ای معروف‌ترین ترجمه بود، اما در حال حاضر بیش از 130 ترجمه قرآن کریم وجود دارد.
این پیشکسوت قرآنی همچنین اظهار کرد: در زمینه خوشنویسی نیز قبل از انقلاب فعالیت‌ها بسیار محدود بوده است، اما در حاضر بیش از 70 خوشنویس قرآنی فعال هستند.
در ادامه این نشست محمدحسین محمدزاده، مدیر شبکه قرآن و معارف سیما طی سخنانی گفت: بدون شک یکی از عناصر در احیای قرآن امام(ره) بود و این همه خیرات و برکات که شاهد آن هستیم، ثمرات بنیانگذار ایران اسلامی و مقام معظم رهبری که ادامه دهنده این خط بوده‌اند، است.
محمدزاده بیان کرد: براساس آیات قرآن کریم در هر زمان یک منادی ایمان داریم و بدون شک منادی قرن حاضر امام(ره) و مقام معظم رهبری بوده‌اند و کسانی که لبیک گفتند هم ملت ایران بوده‌اند که برکات را دریافت می‌کنند.
وی اولین دستاورد رسانه‌ای بعد از انقلاب را رادیو قرآن عنوان کرد و گفت: در سال 62 اولین شبکه که بعد از انقلاب تاسیس شد، رادیو قرآن بود که این نشانگر اهمیت قرآن در نظام جمهوری اسلامی بوده و هست. به فاصله نسبتاً کمی از این، رادیو معارف در دهه هفتاد متولد شد و در اواخر این دهه نیز شاهد تاسیس شبکه قرآن و معارف سیما هستیم.
محمدزاده عنوان کرد: راه‌اندازی رادیو معارف انگلیسی در سال 86 ادامه این دستاوردها بود و اوایل دهه 90 نیز رادیو تلاوت راه‌اندازی شد. رادیو ترتیل نیز دو سال است که فعالیت خود را در ماه مبارک رمضان انجام می‌دهد. کارکرد هر کدام از این دستاوردها در حوزه‌های مختلف نیاز به زمان زیادی دارد.
مدیر شبکه قرآن و معارف سیما با اشاره به اینکه تأسیس شبکه‌های تخصصی قرآن به معنای حذف قرآن از شبکه‌های دیگر نیست، گفت: این شبکه‌ها مباحث عمیق‌تر را مورد پردازش خود قرار می‌دهند. بنابر این واژه تخصصی در شبکه تخصصی فقط به موضوع خاص در این شبکه‌ها اختصاص دارد و نه به مخاطب آن، مانند شبکه ورزش یا سلامت و قرآن و ... بر همین اساس تعریف درست و دقیق شبکه تخصصی این است که موضوع آن خاص است.
علی‌اکبر ملکشاهی، قاری بین‌المللی کشور از دیگر سخنرانان این نشست بود. وی با اشاره به اینکه مفاهیم انتزاعی که انقلاب اسلامی قرآن را به متن و عرصه و عمل کشانده است بسیار مهم است، گفت: انقلاب اسلامی قرآن را از حاشیه به متن آورد و افرادی را پرورش داد که در عمل، قرآن را ترجمه کردند.
وی در ادامه به دیدارهای اخیر مقام معظم رهبری با جامعه قرآنی اشاره کرد و گفت: مقام معظم رهبری همیشه در بیانات خودشان بر این موضوع که انقلاب اسلامی قرآن را به صحنه آورده است، تاکید دارند. بستر‌سازی‌ که انقلاب اسلامی از قرآن داشته بی‌نظیر بود، اما از آن استفاده نشده است. نگاه‌های ژرف‌نگری نیاز است تا این بسترسازی‌ها بیشتر مورد استفاده قرار گیرد.
در ادامه این مراسم صریحی‌نژاد، داور مسابقات بین‌المللی قرآن در سخنانی به دستاوردهای قرآنی انقلاب اسلامی در زمینه بانوان اشاره و اظهار کرد: به برکت انقلاب و خون شهدا و رهنمودهای مقام معظم رهبری در طی چهل سال از فیوضات قرآن بهره‌مند شده‌ایم.
وی با اشاره به این موضوع که قشر زیادی از جامعه، بانوان هستند، گفت: نقش این قشر به لحاط خدمت در خانواده و تربیت فرزند و نسل‌های آینده در خانواده بسیار مهم است، بنابر این اگر بانوان جامعه، قرآنی باشند، آن جامعه قرآنی خواهد بود.
صریحی‌نژاد بیان کرد: حضور بانوان در عرصه فعالیت‌های قرآنی بسترساز حرکت جامعه به سمت حیات طیبه است. این موضوع شکل نمی‌گیرد مگر با تلاوت قرآن کریم. بانوان در عرصه فعالیت‌های قرآنی بسیار خوش درخشیده‌اند و در عرصه‌های گوناگون از جمله مسابقات قرآن حضور موفقی داشته‌اند.
این داور مسابقات قرآن به برگزاری مسابقات قرآن در بخش بانوان و شکل‌گیری آن از سال 76 اشاره و اظهار کرد: برگزاری مسابقات بین‌المللی قرآن در دو سال اخیر باعث شده است تا در این زمینه شاهد حضور بانوان در عرصه‌های بین‌المللی نیز باشیم.
سیدعلی سرابی، قائم مقام شورای عالی قرآن در بخش دیگری از این نشست به خاطره‌ای از زمان فارغ‌التحصیلی خود در مدرسه علمیه در مشهد مقدس در دهه 60 اشاره کرد و گفت: در آن زمان امکانات و فعالیت‌های قرآنی بسیار محدود بود، اما اخیراً که سفری به همان مدرسه داشتم با امکانات بسیار زیادی که رشد سریع فعالیت‌های قرآنی را به دنبال داشته است، مواجه شدم.
وی با اشاره به اینکه جدایی شیعیان از قرآن کریم جای بحث دارد و شاید اینگونه نبوده باشد، گفت: در دوران گذشته بزرگانی همچون علامه طباطبایی و... را داشته‌ایم حتی در بحث تلاوت نیز به همین ترتیب بوده و بزرگانی بوده‌اند که جلسات قرآن را راه انداختند. الان هم در بین برادران اهل سنت که مصری‌های درخشش ویژه‌ای در زمینه تلاوت قرآن کریم دارند، ریشه این درخشش به دوران فاطمی برمی‌گردد.
سرابی بیان کرد: انقلاب، جرقه‌ای بود که نگاه‌ها را به قرآن جلب کرد، اما شاید مکمل انقلاب اسلامی حکومت و دولت اسلامی باشد. اگر دولت، حمایت نکند و سیاست‌گذاری آن براساس دین نباشد، آن اتفاقی که باید بیفتد، نمی‌افتد. نعمت نظام اسلام نعمت بسیار ارزشمندی است که چشم‌انداز مهمی برای افرادی که می‌خواهند در ساحت قرآن فعالیت داشته باشند، خواهد بود. من فکر می‌کنم این نکته مهمی است که اگر دولت پرچمدار نباشد، فعالیت‌ها اثرگذار نخواهد بود.
در ادامه این نشست عبدالهادی فقهی‌زاده، معاون قرآن و عترت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در سخنانی با اشاره به اینکه باید نگاه ما به آینده باشد، گفت: اینکه چه آینده‌ای برای قرآن در این نظام داشته باشیم، بسیار مهم است. دستاوردها قابل انکار نیست و اینکه انقلاب اسلامی قرآن را در جامعه احیا کرد و بدون تردید این احیاگری را مدیون امام (ره) و مقام معظم رهبری هستیم.
وی افزود: قبل از انقلاب فعالیت‌های قرآنی به هیچ وجه دولتی نبود، اما شور و اشتیاق و تشنگی وجود داشت. به اعتقاد من وظیفه دولت و نظام تقویت است، اما نه به بهای اینکه فقط به ظاهر توجه کنیم. باید بکوشیم در عین گرفتن حمایت‌ها این نهادها مردمی بمانند؛ چرا که منافع بیشتری خواهد داشت.
معاون قرآن و عترت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی عنوان کرد: حوزه دوم که باید در آینده مورد توجه قرار گیرد گسترش حوزه آموزش‌ها و پژوهش‌هاست. در دو جلسه اخیر که سعادت حضور در محضر مقام معظم رهبری را داشته‌ام، تاکید بر این بوده است که قرآن و تلاوت، مقدمه فهم و تدبر است و این دو مقدمه عمل به قرآن کریم است. در این گذرگاه تاریخی که سختی‌های زیادی را پشت سر گذاشته‌ایم، نباید اکتفا به گذشته کرد و دلخوش به گذشته باشیم که اگر اینگونه باشد، باز خواهیم ماند.
فقهی‌زاده اذعان کرد: باید تلاش کنیم تا آموزش‌ها و پژوهش‌های ناظر بر فهم قرآن که از قبل هم وجود داشته است، افزایش دهیم. اگر گفته می‌شود سینما یا هنر فاقد روح شده است، این وظیفه ما هست که به آن محتوا دهیم. اگر در این زمینه تلاش شود، موفقیت‌های زیادی به دست می‌آید.
فقهی‌زاده با تأکید بر اینکه باید حوزه‌های دیگر را نیز مدنظر داشته باشیم، گفت: این مدنظر داشتن باید در زمینه هنر و فضای مجازی به منصه ظهور برسد. ما در این فصل منفعل هستیم.
فقهی‌زاده یکی دیگر از مسائلی که باید به ان پرداخته شود، تقویت و توسعه فعالیت‌های بین‌المللی قرآن به خصوص از منظر اهل بیت(ع) عنوان کرد و گفت: ما چه بخواهیم و چه نخواهیم تمام دنیا ما را پرچمدار معارف اهل بیت(ع) می‌دانند. در عین حال از گوشه و کنار و با صرف هزینه‌های زیاد توطئه‌هایی شکل می‌دهند تا توهمی ایجاد شود که قرآن شیعه قرآن نیست، بلکه مصحف فاطمه و علی است. در مقابل این موضوع، ندای ما برای ابطال این موضوع به گوش یک صدم افرادی که این حرف‌ها را شنیده‌اند هم نمی‌رسد.
وی در پایان اظهار کرد: بنابراین ما ناگزیر از پاسداشت آرمان‌های اصیل انقلاب اسلامی و مکتب اهل بیت هستیم. به برکت انقلاب اسلامی و تبدیل گرایش‌های حمایتی دولت باید به تکلیف خود نیز عمل کنیم. تصور من این است که تقویت همدلی بین مدیران و فعالان قرآنی و موسسات قرآنی در جهت فراهم شدن زمینه برای عمل به وظایف ذاتی می‌تواند، بسیار کمک‌کننده باشد.
در پایان این نشست نیز احمد ابوالقاسمی، مدیر رادیو قرآن در سخنان کوتاهی دستاوردهای انقلاب اسلامی را چهره‌های قرآنی حاضر در جامعه عنوان کرد و گفت: من اعتقاد دارم که ما اینگونه نگاه کنیم که اگر فرض کنیم صدا یا سیمای قرآن وجود نداشت وضعیت فعالیت‌های قرآنی به چه صورت بود؟ من خدا را شاکر بوده‌ام که در این عرصه و در این موقعیت حضور داشته‌ام.

انتهای پیام