شناسهٔ خبر: 25638504 - سرویس فرهنگی
نسخه قابل چاپ منبع: فارس | لینک خبر

جمشید کیانفر در گفت‌وگو با فارس:

امیرکبیر و رضاخان هیچ شباهتی با هم نداشتند

مورخ و ایرانشناس با بیان اینکه اساسا طرح این سوال که اگر امیرکبیر به سلطنت می‌رسید مدلی مانند رضاخان اجرا می‌کرد، گفت: این پرسش، سوال علمی نیست و از همه مهم‌تر، ما حق چنین قضاوتی را نداریم. امیرکبیر هیچ شباهتی به رضاخان نداشت.

صاحب‌خبر -

به گزارش خبرنگار تاریخ خبرگزاری فارس، مدل توسعه امیرکبیر با رضاخان تفاوت دارد. امیر‌کبیر اصلاح‌گر بود اما رضاخان سعی کرد کشور را شخم بزند. حتی همه اقداماتی که به او نسبت می‌دهند قبل از رضاخان در ایران شروع شده بود. برخی برای کسب مشروعیت رضاخان مدعی هستند اگر امیر کبیر در مقام شاه بر ایران حکمرانی می‌کرد اقداماتش به رضاخان شباهت داشت. به همین دلیل با جمشید کیانفر با طرح این پرسش که آیا می‌توان شخصیت‌های تاریخی را اینگونه بررسی کرد به گفت‌وگو نشستیم.

وی اظهار داشت: دو مسئله را باید در بررسی تمام شخصیت‌های تاریخی در نظر گرفت؛ نخست اینکه هر شخصیت تاریخی را باید در برهه تاریخی خاص خود بررسی کرد.

کیانفر ادامه داد: برای بررسی شخصیت‌های مانند امیرکبیر، قائم مقام و حاج میرزا آغاسی باید عینک امروزی را از چشمان خود برداریم و با توجه به زمان تاریخی شخصیت‌ تاریخی به بررسی این اشخاص پرداخت و دید شرایط اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی آن روزگار چه بوده است.

وی گفت: از جمله مسائل دیگری که باید در بررسی شخصیت‌های تاریخی مورد بررسی قرار گیرد این است کشور در آن برهه تاریخی از چه ظرفیتی برخوردار بوده است و با توجه به آن ظرفیت کارنامه امیرکبیر مثبت یا منفی بوده است.

این مورخ با بیان اینکه اساسا طرح این سوال که اگر امیرکبیر به سلطنت می‌رسید مدلی مانند رضاخان را اجرا می‌کرد، گفت: چنین پرسش‌هایی علمی نیست و از همه مهمتر ما حق چنین قضاوتی را نداریم.

وی با بیان اینکه در مسایل تاریخی نباید با اما و اگر به تبیین مسایل پرداخت و گفت: ما باید نگاه کنیم امیرکبیر در طول حیاتش چگونه زیسته و چه اقداماتی انجام داد؟ این اقدام به نفع ایران یا به ضرر ایران بوده است.

این مورخ افزود: اقدامات امیرکبیر در بدو مسئولیت چه زمانی که امیر نظام‌ در تبریز بود عالی بود. همچنین امیر نظام با اقتدار و درایتی که داشته ناصرالدین شاه را که نقش ولیعهد داشته است را از تبریز برای تصدی سلطنت به تهران رساند و بر تخت نشاند و اقدامات او در زمان صدرات او نیز درخشان بوده است.

وی گفت: از جمله اقدامات امیر کبیر آوردن دانش و تکنولوژی جدید، خاتمه فتنه باب و حفظ تمامیت ارضی ایران است. امیرکبیر برای اولین‌بار روزنامه تأسیس و به معلمان خارجی دارالفنون توصیه کرد اخبار خارجی را ترجمه ‌کنند تا این اخبار و خبر‌های دیگر را به صورت روزنامه منتشر می‌شود.

این مورخ در پایان خاطرنشان کرد: اما برخی‌ها می‌گویند روزنامه‌ای که امیر کبیر منتشر کرده بود درباری بوده است اما توجه نمی‌کنند که امیر در مرحله نخست می‌خواست اطلاع‌رسانی را نهادینه کند و بعد از نهادینه شدن اطلاع رسانی، مراحل دیگر مانند درباری نبودن ایجاد می‌شد.

انتهای پیام/

نظر شما