دکتر"جعفر رودری" در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، درباره وضعیت اقتصاد مقاومتی در استان کرمان گفت: پیاده‌سازی اقتصاد مقاومتی در استان کرمان در راستای سیاست‌های کلی ابلاغی مقام معظم رهبری، سیاست‌های کلی نظام و رویکردهای اجرای اقتصاد مقاومتی اجرا شد.

وی به رویکردهای اقتصادمقاومتی اشاره کرد و ادامه داد: افزایش تولید و درون‌زایی اقتصاد، برون‌گرایی اقتصاد، دانش بنیان، عدالت بنیانی و مردمی کردن اقتصاد از جمله مهم‌ترین رویکردهای اقتصادمقاومتی هستند.

رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان کرمان نگاه برنامه‌محور به آینده برنامه‌ها را از اهداف این سیاست ها برشمرد و افزود: برنامه‌محوری‌ها در قالب بلند مدت و میان مدت در نظر گرفته شده است و بخشی از اقداماتی که در کوتاه مدت و میان مدت تعریف می‌شوند حتما باید منطبق بر چشم‌انداز بلندمدت باشند.

وی با تاکید برآنکه برنامه‌های اقتصادمقاومتی در سه مقطع کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت تنظیم شوند، ادامه داد: در استان کرمان براساس سیاست‌های کلی اقتصادمقاومتی ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری و رییس جمهور، هدف‌گذاری‌ها انجام شد که در گام نخست رشد اقتصادی پویا و پایداری رشد اقتصادی در یک سازکار تعادلی پیش‌بینی شد.

رودری با اشاره به رشد اقتصادی پیش‌بینی شده در سند چشم‌انداز کشور و استان کرمان بیان کرد: اگر نرخ رشد اقتصادی طی پنج سال 8.5 درصد محقق شود، درآمدسرانه و معیشت مردم استان در پایان دوره پنج ساله بین 30 تا 35 درصد رشد خواهد داشت.

وی به هدف‌گذاری بازار کار اشاره و عنوان کرد: 160 هزار فرصت شغلی طی سال‌های برنامه بایستی ایجاد می‌کردیم تا بتوانیم به نرخ رشد بیکاری زیر هشت درصد برسیم.

این مقام مسئول نواقص و مشکلات پیش روی ساختار اقتصادی استان اشاره و گفت: در این راستا باید رویکردهای درست اقتصادی و مدیریتی در استان در نظر گرفته می‌شد تا بتوان به اهداف کلان اقتصادی دست یابیم که در این راستا اصلاح ساختار اقتصادی استان باعث پایداری اقتصادی خواهد شد.

رودری با اشاره به وضعیت کشاورزی استان کرمان بعنوان یکی از نقاط ناپایداری اقتصاد استان مطرح است، تصریح کرد: سهم بخش کشاورزی در اقتصاد استان کرمان بسیار بالا و سه برابر وضعیت کشوری است و این با وضعیت کم‌آبی و بیلان منفی در چشم انداز بلندمدت استان یکی از نقاط ناپایداری اقتصاد استان محسوب می شد که باید در حوزه اقتصاد مقاومتی و برنامه ریزی های کلان استان مورد توجه واقع می‌شد.

وی اضافه کرد: دو راهکار برای اصلاح ساختار اقتصادی وجود دارد نخست اینکه در برنامه‌ریزی‌های آینده سهم بخش‌های کمتر متکی به آب و دارای ارزش افزوده در استان افزایش یابد که خوشبختانه در برنامه‌ریزی‌های میان مدت و بلندمدت استان این مهم مورد توجه قرار گرفته است، همچنین یکی از ظرفیت‌های مهم استان بخش کشاورزی است، به‌طوری‌که برخی محصولات کشاورزی استان جزء محصولات استرانژیک می‌باشند و رتبه‌های برتر کشوری داریم لذا نمی‌توان این موضوع را نادیده گرفت.

روردی افزود: اصلاح الگوی کشت و روش‌های آبیاری در استان باید به گونه‌ای مدیریت شود که بهره‌وری آب استان را افزایش دهد، تا بتوانیم متناسب با برنامه توسعه استان آب مصرفی کشاورزی و صنعتی را تامین کنیم.

وی فراوری ظرفیت‌های معدنی استان را از دیگر جهت‌گیری های توسعه استان برشمرد و عنوان کرد: استان کرمان حدود 40 درصد ارزش افزوده معادن غیر نفتی کشور را به خود اختصاص داده، بنابراین لازم است که صنایع فرآوری و صنایع وابسته به معدن در استان به‌گونه‌ای طراحی و تکمیل شوند که سهمی از توسعه‌ای داشته باشند.

رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان کرمان صنعت گردشگری را یکی از ظرفیت‌های دیگر استان کرمان دانست و بیان کرد: در حال حاضر استان کرمان هفت اثر ثبت جهانی (در طول دولت تدبیر و امید از دو اثر به هفت اثر افزایش یافته است) و 665 اثر ثبت ملی دارد که خود نشان از ظرفیت تاریخی این استان در راستای جذب گردشگر است.

وی ظرفیت‌های تاریخی استان کرمان را بی‌نظیر دانست و مطرح کرد: ظرفیت‌های گردشگری طبیعی استان نیز بی‌نظیر است که می‌توان به کلوت‌های شهداد، منطقه حفاظت شده خبر و ... اشاره کرد، بنابراین صنعت گردشگری می‌تواند در توسعه استان و در تحقق اقتصاد مقاومتی نقش آفرین باشد.

این مقام مسئول با تاکید برآنکه داشتن مدل مدیریتی و اجرایی برای رسیدن به اهداف الزامی است، اظهار کرد: براساس تجربه برنامه‌های قبلی مهمترین خلاء مشاهده در برنامه های توسعه ای استان، عدم وجود رد پای مشارکت های بخش غیردولتی در برنامه‌های توسعه بود و همچنین روی برنامه‌های تامین منابع مالی کمتر کار شده بود.

وی تصریح کرد: با الهام از رویکردهای اقتصاد مقاومتی که تاکید بر مردمی کردن اقتصاد دارد، به دنبال استفاده از روش‌های برای جلب مشارکت‌های مردمی و سودجستن از ظرفیت بنگاه‌های بزرگ اقتصادی رفتیم تا به عنوان عوامل رشد اقتصادی، نقش پیشران رشد در مناطق و نواحی مختلف را برعهده داشته باشند.

رودری بیان کرد: پروژه‌های مشخصی با هدف ایجاد تحرک اقتصادی در یک منطقه با یک عامل اقتصادی که به عنوان پیشران اقتصادی است، در مناطق تعریف کرده‌ایم که برای این مهم از بنگاه‌ها و موسسات بزرگ اقتصادی استفاده شده و در حال حاضر حدود 25 بنگاه اقتصادی به عنوان معین اقتصادی در سطح استان ایفای نقش می‌کنند.

وی تصریح کرد: برای توسعه اقتصادی یا به دنبال شناسایی یک عامل مانع در امر توسعه و رفع آن بودیم یا با نگاه ایجاد یک قطب رشد و عامل پیشران برای رشد اقتصادی از ظرفیت‌های آن منطقه استفاده کنیم از جمله دیدگاه‌های ما برای توسعه اقتصادی استان هستند.

رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی مطرح کرد: میزان امکانات دولت در بخش‌های مالی، انسانی و بروکراسی اداری و قوانین و مقررات با نگاه تمرکزگرایی شدید که اختیارات مدیران منطقه‌ای را کاهش داده است، لذا در این فضا عملا نمی‌توان به‌صورت سیال حرکت کرد، ضمن آنکه نمی‌توان تنها از ظرفیت دولت برای پیشبرد اهداف استفاده کرد.

وی با بیان این مطلب که طرح مثلث توسعه اقتصادی توسط استاندار برای ایجاد همگرایی و وفاق بین ارکان استان ارایه شد، اظهار کرد: اساس این تفکر این بود که عوامل و عناصری که در امر توسعه استان دخیل هستند را در کنار یکدیگر قرار داده تا پیشرفت استان با همکاری و همراهی همه رقم زده شود.

این مقام مسئول با اشاره به امضاء میثاق‌نامه‌هایی برای همگرایی و وفاق کاری توسط مسئولین استان برای پیاده‌سازی برنامه‌های توسعه‌ای استان خاطر نشان کرد: استفاده از ظرفیت بنگاه‌های اقتصادی به عنوان همیار دولت در امر توسعه، گام دوم مثلث توسعه اقتصادی بود.

وی با بیان اینکه هم اکنون 25 بنگاه اقتصادی هر یک عهده‌دار توسعه یک بخش از استان شده‌اند، اظهار کرد: یکسری طرح‌ها و پروژه‌ها که نقش پیشران توسعه هر منطقه هستند، در مناطق تعریف شد، قابل ذکر است که آثار اجرایی این پروژه به بخش‌های دیگر اقتصادی سرایت خواهد کرد و سرآغاز فراگیر شدن رشد اقتصادی مناطق باشند.

رودری طرح‌های توانمندسازی یا توان‌افزایی مردم را از جمله شرح وظایف معین‌های اقتصادی ذکر کرد و افزود: از الگوی توان‌افزایی مردم که مورد استفاده موسسات بین‌المللی است که اصطلاحا مدل 5 سرمایه به آن گفته می‌شود که در واقع مبتنی بر جلب مشارکت اجتماعی است، در استان کرمان استفاده شد به این طریق که بدون آنکه پول یا اقتصادی به صورت مستقیم در اختیار مردم قرار دهیم، آنها را توانمند کنیم و در اصطلاح ماهیگیری به آنها آموزش دهیم، عمدتا مشاغل خرد، خانگی و مشاغل خوداشتغالی در این مقوله هدف‌گذاری شده‌اند.

رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان کرمان تاکید کرد: تقریبا این طرح همان طرح بومی شده ترسیب کربن می‌باشد سازکاری که در اینجا دیده شده است تولید محصول اما تجربه در نقاط مختلف کشور و استان نشان داده است که عمدتا مشکلات پس از تولید خود را نشان می‌دهند و مشکل اصلی در بازاریابی و فروش محصول است بنابراین معین‌های اقتصادی پشتیبانی در بازاریابی و شناسایی بازارهای هدف را انجام می‌دهند، قابل توجه است که این شبکه صرف تولید نیست بلکه تا عرضه محصول پشتیبانی می‌کند.

وی اجرای پروژه‌های اقتصادی را از دیگر شرح وظایف معین‌های اقتصادی برشمرد و اظهار کرد: عمدتا این بخش نگاه انتفاعی به اجرای پروژه‌ها دارد اما جنس پروژه‌هایی که اجرا می‌شود به‌گونه‌ای است که بتوانند محرک و پیشبرنده رشد که قابل انتشار باشد.

دبیر ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی استان کرمان، پروژه‌های اجتماعی، فرهنگی و آموزشی را از دیگر شرح وظایف معین‌ها ذکر کرد و ادامه داد: عمدتا این پروژه‌ها ممکن با نگاه صرف انتفاعی از طرف معین اقتصادی تعریف نشوند و تا این لحظه معین‌ها در راستای اقدامات خیرخواهانه و مسئولیت‌های اجتماعی خود انجام داده‌اند.

وی عنوان کرد: مدل اقتصادی که در استان کرمان در حال اجرا است مبتنی بر برنامه‌ریزی هسته‌ای با تاکید بر موارد هسته‌ای و کلیدی در هر منطقه است؛ با توجه به منابع و امکانات محدود دولت، قوانین مزاحم و اختیارات محدود بنابراین معین‌های اقتصادی و بنگاه‌های اقتصادی کمک حال دولت برای پیاده‌سازی برنامه‌ها شده‌اند.

دستاوردها مدل اقتصادی استان کرمان

رودری در پاسخ به این سوال که اجرای این مدل در استان کرمان آیا نتایج به دنبال داشته است؟ به ایسنا گفت: در ابتدا دستاوردهای این مدل در شهر قلعه‌گنج که اکنون سه سال از اجرای این طرح می گذرد اشاره می‌کنیم، اگر تمرکز ما بر شهر قلعه‌گنج باشد پیامدهای آن در مقوله اقتصادی و رونق اقتصادی از میزان قیمت املاک و ساخت‌وسازهایی که در شهر قلعه‌گنج و رونق اقتصادی که در محصولات تولیدی شهرستان تقریبا خود را نشان داده است، مشاهده می‌کنیم.

وی با بیان این مطلب که نرخ بیکاری در شهرستان قلعه‌گنج در سال 90 بیش از 27 درصد بود اما در سرشماری سال 1395 این نرخ به 7.6 درصد رسید، تصریح کرد: به لحاظ آموزشی و رشد تحصیلی دانش‌آموزان، کاهش جرم جنایت، افزایش ضریب امنیتی شهرستان قلعه‌گنج نیز از دیگر پیامدهای این الگو هستند.

رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی بیان کرد: آنچه که در سطح کلان استان رخ داده است و دستاورهای این مدل اقتصادی را در شاخص‌های کلان استان بررسی کنیم، تصور می‌کنم سرمایه‌گذاری یکی از مهم‌ترین شاخص‌های اقتصادی است بنابراین در قالب مثلث توسعه اقتصادی در استان کرمان 76 هزار میلیارد تومان حجم سرمایه‌گذاری‌های توسط بخش غیردولتی می‌باشد که تا امروز برای اجرای این طرح‌ها 38 هزار میلیارد تومان هزینه شده است، همچنین یک هزار و 179 طرح با مبلغ حدود 22 هزار میلیارد تومان این طرح‌ها تکمیل و به بهره‌برداری رسیده‌اند.

وی خاطرنشان کرد: با احتساب سایر سرمایه‌گذاری‌هایی که در حوزه‌های مختلف اقتصادی در استان انجام شده برآورد ما این است که سرمایه‌گذاری داخلی حدود 12 تا 15 هزار میلیارد تومان سالانه در استان طی این چهار سال سرمایه‌گذاری انجام شده است که اگر آن را با روند سال‌های گذشته مقایسه کنیم، افزایش قابل توجهی در استان مشاهده می‌کنیم که نشان دهنده رشد سرمایه‌گذاری استان در چند سال گذشته است.

این مقام مسئول به میزان سرمایه‌گذاری خارجی در استان اشاره کرد و افزود: طی سال‌های 92 تا 93 حدود 530 میلیون دلار به شکل FDI جذب سرمایه‌گذاری خارجی داشته‌ایم که انجام و در سال گذشته در هفت طرح بزرگ که 494 میلیون دلار مجوز FDI صادر شده است و در مراحل نهایی انجام هستند.

وی از سرمایه‌گذاری 2.5 میلیارد دلار فاینانس و یوزانس در چهار سال اخیر در استان خبر داد و بیان کرد: حدود 18 هزار میلیارد تومان سالانه در طی چند سال اخیر سرمایه‌گذاری خارجی در استان کرمان داشته‌ایم که این رشد محسوس است.

رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان کرمان به پیامدهای این مدل اقتصادی در بخش اشتغال پرداخت و عنوان کرد: در سال 85-75 متوسط اشتغال سالانه 23 هزار و 802 فرصت شغلی، در دوره 90-85 سالانه حدود 12 هزار و 800 فرصت شغلی و در دوره 95-90 متوسط این دوره حدود 32 هزار نفر شغل ایجاد شده است و در سنوات بعدی این روند افزایشی شاهد هستیم و ما توانسته‌ایم بیش از 30 هزار فرصت شغلی سالانه ایجاد کنیم و این کاملا یک رکورد است.

وی صادرات غیرنفتی را به عنوان یک عامل مهم در برون‌گرایی در رشد اقتصادی برشمرد و تصریح کرد: در چهار سال گذشته بیش از هشت میلیارد دلار صادرات غیرنفتی داشته‌ایم ( سالی بیش از دو میلیارد دلار ) که پنج درصد صادرات غیرنفتی کل کشور را شامل می‌شود.

 رودری ادامه داد: در ابتدای دولت تدبیر و امید 27 شرکت‌های دانش بنیاد در استان وجود داشت که در حال حاضر با رشد 125 درصدی به 61 شرکت رسیده‌اند؛ آنچه حائز اهمیت است این است که میزان صادرات دانش بنیاد استان در ابتدای دولت 28 دلار بوده است و امروز این عدد به بیش از 453 هزار دلار رسیده است.

وی تولیدات صنعتی را یکی دیگر از شاخص‌های رشد اقتصادی نام برد و افزود: در سال 96 بیش از 4.8 درصد رشد مصرف برق صنعتی استان بوده است، همچنین تعداد واحدهای تولیدی جدید حدود یک هزار و 200 واحد به بهره‌برداری می‌رسد که 430 واحد آن صنعتی و بیش از 750 واحد تولیدی در سایر بخش‌ها می‌باشد.

رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی صنعت خودروسازی را یکی دیگر از محرکه‌های اقتصادی استان دانست و به ایسنا گفت: در سال 92 میزان تولید خودروی استان 48 هزار و 835 دستگاه خودور بود و در حال حاضر به تولید بیش از 114 هزار خودرو در سال گذشته رسیده است و به دنبال آن هستیم که به تولید سالانه 500 هزار دستگاه خودرو برسد.

وی خودروسازی بم را یکی از معین‌های اقتصادی نام برد و تصریح کرد: خودروسازی یکی از پیشران‌های اقتصادی شرق استاهن ایفای نقش کند.

رودری معادن را یکی از ظرفیت‌های استان برشمرد و مطرح کرد: 40 درصد ارزش افزوده معادن غیر نفتی کشور متعلق به استان کرمان است و یکی از محورهای مهم در سند چشم‌انداز استان این بخش است، در گام اول استخراج معادن و در گام دوم توسعه صنایع فراوری است.

وی ادامه داد: استخراج معادن از 45 میلیون تن در ابتدای دولت به بیش از 63 هزار تن افزایش یافته است که بیش از 40 درصد رشد دارد.

رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ر یزی استان کرمان از صنایع فرآوری معدنی سخن به میان آورد و عنوان کرد: میزان تولید آهن اسفنجی در ابتدای دولت یازدهم صفر بود و در حال حاضر به بیش از 3.6 میلیون تن رسیده است، تولید کنسانتره آهن در ابتدای دولت 12.5 میلیون تن بوده است که اکنون با 100 درصد رشد به 24.5 میلیون تن رسیده است و تولید گندله در ابتدای دولت تدبیر و امید 5 میلیون تن و در حال حاضر به 15 میلیون تن رسیده است.

وی از وضعیت صنایع دستی استان به ایسنا گفت: در ابتدای دولت تدبیر و امید 150 هزار متر مربع میزان تولید فرش دست‌باف استان کرمان بود که اکنون به 251 هزار متر مربع رسیده است.

این مقام مسئول بیان کرد: در بخش کشاورزی از ابتدای شکل گیری استان از قبل از انقلاب تا 1392 مجموعه 89 هزار هکتار سیستم آبیاری نوین داشتیم اما طی چند سال گذشته به 130 هزار هکتار رسیده است که نشان دهنده رشد 50 درصدی آن است.

رودری توسعه کشت گلخانه‌ای را یکی دیگر از شاخص‌ها برشمرد و افزود: در ابتدای دولت یازدهم یک هزار و 490 هکتار داشتیم که در حال حاضر یک هزار 828 هکتار رسیده است.

وی به اقدامات صورت گرفته در راستای رونق بخش گردشگری اشاره کرد و افزود: در ابتدای دولت تدبیر امید آثار ثبت جهانی استان 2 اثر بوده است که در حال حاضر 7 اثر ثبت جهانی در استان داریم، آثار ثبت ملی در ابتدای دولت 632 مورد و اکنون 665 اثر و آثار مرمتی 150 مورد و در حال حاضر بیش از 350 اثر رسیده است.

رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی از بیش از 50 درصد رشد مراکز اقامتی استان خبر داد و بیان کرد: یکی از سیاست‌های توسعه گردشگری ایجاد واحدهای بوم‌گردی است که در ابتدای دولت هفت واحد بوم‌گردی در استان موجود بود که اکنون 208 واحد بوم‌گردی داریم، ضمن آنکه واگذاری بناهای تاریخی به بخش خصوصی از سه مورد در ابتدای دولت تدبیر و امید با 400 درصد رشد به 15 مورد رسیده است.

وی با بیان این مطلب که تعداد گردشگران خارجی که به استان کرمان سفر کرده‌اند در ابتدای دولت حدود 32 هزار نفر بوده است در حال حاضر 34 هزار و 200 گرشگری خارجی رسیده است، اظهار کرد: استان کرمان در این دولت مقصد بسیاری از گردشگران داخلی بوده است.

رودری با اشاره به اینکه افزایش تخت بیمارستانی از 3900 به 4500 رسیده است، تصریح کرد: افزایش جمعیت تحت پوشش بیمه سلامت از 90 درصد به 96 درصد اتفاق افتاده است.

وی از برگزاری 104 جلسه از ابتدای شکل گیری ستاد اقتصاد مقاومتی در استان خبر داد و بیان کرد: مجموع 3 هزار پروژه‌ که در ستاد اقتصاد مقاومتی و طرح مثلث توسعه اقتصادی به تصویب رسیده‌اند و در دستور کار استان می‌باشند که  92 هزار میلیارد تومان میزان حجم سرمایه‌گذاری که تا این مرحله برای اجرای این پروژه‌ها نیاز است که تا کنون 48 هزار میلیارد تومان آن محقق شده است.

رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی از بهره‌بردای رسیدن 419 پروژه از 706 پروژه ستاد اقتصاد مقاومتی در استان کرمان خبر داد و بیان کرد: معین‌های اقتصادی در حال حاضر 193 پروژه در حوزه‌های مختلف در دستور کار دارند.

گفت‌وگو از «سارا سلطانی» خبرنگار ایسنای منطقه کویر

انتهای پیام