صاحبخبر - موج به کارگیری معلولان ذهنی (اوتیسم) توسط برخی کارفرمایان
شائبه سوءاستفاده از این افراد برای جلب مشتری را مطرح کرده است
سود کثیف
آفتاب یزد- گروه اجتماعی: مبتلایان به سندروم داون و اوتیسم همچون فرشتگان معصوم هستند، بیگناه و پاک. طبیعتاً نیازهای آنها کمی متفاوت با دیگران است، بسیاری از صاحبنظران معتقدند به کارگیری معلولان در محیطهای کاری با توجه به حساسیتهای موجود در این زمینه به صورت موردی نیاز به بررسی دارد. داشتن هر شغلی علاوه بر نکات مثبت با خود مواردی همچون استرس، فشار کاری، ناملایمات شغلی و موارد بسیار دیگری به همراه میآورد که نیاز به واکاویهای تخصصی دارد. اخیراً موجی در جامعه به راه افتاده که نشان از علاقه مندی برخی کار فرمایان برای استفاده از مبتلایان به سندروم داون و اوتیسم در کارگاههای شغلی خود دارد. بدیهی است که دید غالب، نیت خیرخواهانه است، اما اگر کسی نیت خیر نداشته باشد و با استفاده از این مبتلایان قصد افزایش فروش از طریق جلب ترحم مشتری را داشته باشد چه؟ مردم اوتیسمیها و مبتلایان به سندروم داون را دوست دارند، وقتی آنها با آن صورت معصومشان به انسان خیره میشوند مگر میشود از آنها خرید نکرد و یا برای رونق کارشان به محل کسبشان سر نزد، مشتریها کافی است احساس کنند که شما یک شخص خیر هستید که قصدتان تنها کارآفرینی و اشتغال زایی برای این بیماران است، آن هنگام خود مشتریها به مبلغ درجه یک شما تبدیل میشوند. در یک مورد، افتتاح یک کافه با حضور تعداد زیادی از مبتلایان به داون به خبر اول رسانهها تبدیل شد. صاحب کافه اگر چند میلیارد هم پول میداد نمیتوانست اینگونه راحت در دهها رسانه و صدا و سیما و فضای مجازی
به صورت پستهای با بازدید میلیونی برای خودش تبلیغ نماید. مشتریها به این کافه سرازیر شدهاند، جا برای نشستن نیست، چند روزنامه نگار که در محل حضور یافتند از قیمتهای بالا گفتند که نمیتوانست جلوی مردمی را بگیرد که برای حضور در کافه سر و دست میشکستند و صف بسته بودند. البته با توجه به پشتیبانی چند مدیر بهزیستی از این طرح، حتماً تمام موارد و صلاحدیدها در این یک مورد در نظر گرفته شده است و این مبتلایان حقوق و مزایای کامل دریافت خواهند کرد. اما آیا در همه موارد اینگونه است.
**افزایش شغل برای مبتلایان به اوتیسم و داون
تب استفاده از معلولان مبتلا به داون و اوتیسم به ویژه پس از افتتاح یک کافه که گارسونهای آن مبتلا به سندروم هستند بالا گرفته است. آگهیهایی که در فضای مجازی دست به دست میشود حکایت از گسترش این ایده دارد. مدیر یک مرکز تهیه غذا در آگهی تلگرامی مدعی شده است که گارسونهای او اوتیسمی هستند و آنها حتی در آشپزی نیز کمک میکنند. صنایع دستی اوتیسمیها، فروشگاه مبتلایان به سندروم داون و موارد بسیار دیگر در حال افتتاح است. البته پیش از این هم استفاده از این افراد معمول بوده است. مردم تهران در ایستگاههای مترو حتماً چند معلول را دیده اند که در فروشگاههای عرضه اغذیه و صبحانه آماده مشغول به کار هستند. یکی از آنها که دارای معلولیت حرکتی بود و به سختی صحبت میکرد در پاسخ به این سوال آفتاب یزد که «آیا دکه متعلق به خود وی است یا خیر؟» گفت: من اینجا کار میکنم، دکه متعلق به شرکت آقای.... است و او حقوقش را 600 تا 800 هزار تومان اعلام کرد و گفت هر روز شرکت تعداد مشخصی برای وی صبحانه آماده میآورد، همیشه نگران هستم که همه اش فروش نرود، چون تعداد الان زیاد شده است و اگر همه اش فروش نرود، شرکت ضرر میکند و آقای........ عصبانی میشود. ظاهراً استفاده از معلولین راهی است برای دور زدن برخی قوانین مرتبط با نهادهای دولتی و عمومی همچون شهرداریها که راحتتر میتوان به وسیله آن قراردادها را توجیه نمود.
**تخفیفهای مالیاتی و بیمهای
سیدمحمدعلی میری کارشناس انجمن اوتیسم ایران به آفتاب یزد گفت: ما قانونی نداریم که طبق آن حقوق یک شخص مبتلا مثلاً به اوتیسم از شخص دیگر کمتر باشد، بر اساس کنوانسیونها و توافقات بینالمللی، از سال 1970 به این سو تمام افراد با نیازهای ویژه اعم از سندروم داون، اوتیسم، فلج مغزی، cp، نابینا، ناشنوا و دیگران دارای حقوق شهروندی یکسانی مانند فرد عادی هستند و دولتها موظف هستند که مقدمات این موضوع را فراهم نمایند. وی در پاسخ به سوالی در مورد بهکارگیری معلولان با شرایط خاص در برخی مشاغل گفت : ورود به شغل میتواند اثرات مثبتی همچون افزایش اعتماد به نفس و ارتباط گیری موثر به همراه داشته باشد. این مسئله در مورد بچههای داون و اوتیسم هم میتواند مثبت باشد و باعث کاهش مشکلات رفتاری آنها گردد. وی افزود : البته در برابر به کارگیری این افراد معافیتهای مالیاتی، همچنین تخفیفهای بیمهای
لحاظ میگردد.
**نظارت بر مشاغل معلولین
سجاد شمس فعال حقوق توان جویان و عضو یک انجمن خیریه مردم نهاد نیز در اینباره به آفتابیزد گفت: به شخصه از به کارگیری افراد دارای مشکلاتی همچون اوتیسم، سندروم داون و یا دیگر عزیزان استقبال میکنم، حتی اگر کارفرما
به قصد برخورداری از برخی معافیتهای مالیاتی و یا تخفیف بیمه این کار را انجام داده باشد، به شرط داشتن رفتار درست، این مسئله مورد استقبال است. اما مسئله این است که مثلاً یک نفر دارای اوتیسم ممکن است برای خیلی مشاغل مناسب نباشد، همانگونه که کودکان نباید کار کنند و دستان کوچک یک کودک شش ساله تنها برای بازی کردن و یاد گیری مناسب است و نه کار سخت، این توان جویان نیز به همین گونهاند. بارها شاهد سوء استفاده از آنها و بهکارگیریشان در مشاغل سخت بودهایم، میزان ساعات کاری این افراد باید بسیار محدود باشد و کمتر از دیگر کارکنان در محل کار باشد، کار نباید سنگین و یا متضمن ایجاد استرس و فشار کاری بالا باشد، نباید به آنها برای انجام کار بیشتر از حد توان فشار آورده شود. طبیعی است که شخص اوتیسم ممکن است خیلی با مفهوم پول و درآمد آشنا نباشد و نباید به اجبار خانوادهها به کار سخت گمارده شوند. تمام اینها مواردی است که باید توسط نهادهای ناظر همچون بهزیستی مورد بررسی قرار گیرد و پس از آن صلاحیت کارفرما و مناسب بودن نوع کار و همچنین مقوله حقوق و درآمد بررسی و تایید شود، آنگاه اجازه کار صادر شود. البته بهتر آن است که دولتها در کنار انبوه بودجههای نه چندان ضروری خود کارگاههای آموزشی _ حرفهای برای معلولین ایجاد نمایند تا ضمن آموزش، از نیروی کار این بخش از جامعه نیز بهره لازم برده شود.∎
نظر شما