شهروند| ماراتن انتخاب جایگزین برای شهرداری پایتخت وارد مرحله‌ تازه‌ای شد و حالا نامزدهای تصدی این منصب به هفت نفر رسیدند؛ محمدعلی افشانی، محمدابراهیم انصاری‌لاری، محمود حجتی، محمود حسینی، سمیع‌الله حسینی‌مکارم، حجت‌الله میرزایی و پیروز حناچی هفت مردی‌اند که یکی از آنها در ۲۳ اردیبهشت به‌عنوان جایگزین «محمدعلی نجفی» انتخاب خواهد شد، اما چگونگی رسیدن شورا به این هفت گزینه، تعداد آرای آنها، رأی ‌نیاوردن محسن‌ هاشمی و جلسات پشت‌ پرده شورای امید، پرسش‌هایی است که تاکنون با پاسخ شفافی روبه‌رو نشده تا انتقادات از پارلمان شهری تهران که با شعار شفافیت به این مرحله رسیدند، بالا بگیرد.
گام‌های باقیمانده تا انتخاب شهردار
دیروز و درحالی‌که گمانه‌زنی‌ها درباره انتخاب شهردار تهران بالا گرفته بود و شنبه‌شب هم جلسه شورای شهر با شورای سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان در غیاب خبرنگاران و با محوریت انتخاب شهردار برگزار شده بود، اعضای پارلمان شهری تهران بار دیگر در یک رأی‌گیری غیرعلنی به نامزدهای مدنظر خود برای تصدی شهرداری تهران رأی دادند. آنها اگر چه پیش از جلسه علنی روز یکشنبه، ۲۸نفر را به‌عنوان کاندیداهای شهرداری انتخاب کرده بودند، اما دیروز رأی‌گیری را بین ۲۰نفر انجام دادند چرا که تعدادی از این افراد اعلام کرده بودند که علاقه‌ای به شهردارشدن ندارد.
در جلسه دیروز نام «محسن ‌هاشمی» رئیس کنونی شورای شهر هم بین گزینه‌ها قرار داشت و او در زمان رأی‌گیری تصمیم گرفت که نقشی در این رأی‌گیری نداشته باشد. درنهایت رأی‌گیری برگزار شد و هفت نفر بیشترین آرا را کسب کردند؛ آرایی که اگرچه به‌طور رسمی اعلام نشد اما گفته‌های بعضی از اعضا، حکایت از رأی بالای سرپرست کنونی شهرداری تهران دارد. به‌نظر می‌آید در این رأی‌گیری حسینی‌مکارم با ۱۷ رأی در صدر نشست و پس از او، افشانی توانست نظر موافق ۱۴عضو شورا را جلب کند. انصاری‌لاری با ۱۲رأی، حسینی با ۱۱ رأی و حناچی هم با ۱۰ رأی در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند و تعداد آرای فرزند آیت‌الله‌ هاشمی حدود عدد ۵ بیان شده است. حالا و در مرحله بعد، این ۷ نفر برنامه‌های خود را در روزهای یکشنبه و دوشنبه دو هفته بعد در صحن شورا ارایه خواهند کرد تا اعضای شورا دو نفر را به مرحله بعد بفرستند و در سه‌شنبه سرنوشت‌ساز ۲۳ اردیبهشت، شهردار با رأی اعضای پارلمان شهری انتخاب شود. براساس برنامه اعلام شده، انصاری‌لاری نخستین کاندیدایی خواهد بود که در روز یکشنبه ۱۶ اردیبهشت برنامه‌های خود را برای شهرداری ارایه می‌کند و پس از او نوبت به افشانی خواهد رسید. در نوبت عصر، حسینی‌مکارم یکی از هفت گزینه شهرداری تهران، ارایه برنامه خواهد داشت و در همین روز، حجت میرزایی به‌عنوان آخرین نفر در ۱۶ اردیبهشت به شورا برنامه ارایه می‌کند. در روز دوم ارایه برنامه‌ها، محمود حجتی به صحن شورا می‌رود تا از برنامه‌های خود برای شهرداری تهران سخن بگوید و در ادامه پیروز حناچی و سید محمود حسینی در صحن شورا برنامه‌های خود را تشریح می‌کنند. اعضای شورا پس از شنیدن برنامه‌های کاندیداها، در جلسه روز سه‌شنبه، ۱۸ اردیبهشت دو نفر را به مرحله بعد خواهند فرستاد تا یک هفته بعد، شهردار را
 انتخاب کنند.
صبحانه ‌کاری یا نشست‌های مشورتی جایگزین جلسه غیرعلنی شده است؟
شورای چهارم شهر تهران که ترکیبی از اعضای اصولگرا و اصلاح‌طلب بود، جلسات مهم خود را در روز یکشنبه و به صورت غیرعلنی برگزار می‌کرد که تصمیمات سرنوشت‌ساز شهر هم از همین جلسات غیرعلنی خارج می‌شد. این موضوع همواره انتقاد اصلاح‌طلبان را به همراه داشت و زمانی که فهرست امید با رأی قاطع مردم تهران، پارلمان شهری را تصاحب کرد، بحث حذف جلسات غیرعلنی هم به سرعت مطرح شد. شورای پنجم که همواره شعار شفافیت را مد نظر داشت، اما این روزها با انتقادات فراوانی رو‌به‌رو است. آنچه این روزها به اسم «صبحانه‌ کاری» یا «نشست مشورتی» توسط این اعضا و پیش از هر جلسه مهم برگزار می‌شود، شباهت زیادی با جلسات غیرعلنی شورای چهارم دارد با این تفاوت که این جلسات مصوبه‌ای را در خروجی خود ندارد. منتقدان اما معتقدند که تصمیمات مهم و هماهنگی در این نشست‌های مشورتی صورت می‌گیرد و اعضا با این پیشینه در صحن علنی حاضر می‌شوند. آنها این روند را در تضاد با شعار شفافیت می‌دانند و معتقدند این رفتار در روزهای گذشته و هنگام استعفای نجفی و همچنین انتخاب سرپرست افزایش یافته است. دیروز هم در جلسه علنی شورا، رأی‌گیری به‌صورت مخفی برگزار شد که سخنگوی شورا این رفتار را دستورالعمل شورا دانست.
علی اعطا درباره این موضوع و در جمع خبرنگاران گفت: «طبق دستورالعمل، رأی به فرد مخفی است و بحث این بود که بر همین مبنا آرا را اعلام نکنیم و براساس حروف الفبا گزینه‌ها خوانده شد.» این انتقاد پس از حضور رئیس شورا در جمع خبرنگاران هم مطرح شد که محسن ‌هاشمی در پاسخ گفت: «این نظر اعضای شورا بود و از آنجایی که اعلام اسامی ممکن بود برای برخی از کاندیداها وجهه مناسبی نداشته باشد، تعداد آرا اعلام نشد.»‌ هاشمی در پاسخ به پرسش دیگری درباره رأی اعضای شورا و مخالفت آنها با شهردارشدن رئیس کنونی شورا هم بحث شفافیت را مطرح کرد: «از ابتدا معلوم بود که من جزو هفت نفر نیستم و من برای این‌که خبرنگاران راضی شوند و برای مردم شفاف شود اجازه دادم که رأی‌گیری در صحن هم صورت گیرد.» در این بین اما گروهی همچنان از شفافیت این شورا
 حمایت می‌کنند.
«آذر منصوری» فعال سیاسی دیروز در توییتی نوشت: «شورای پنجم شهر تهران امروز با حفظ انسجام در یک روند شفاف هفت کاندیدای شهرداری که باید برنامه خود را برای اداره شهر تهران ارایه کنند، مشخص کرد. روندی که در ۱۲سال گذشته هیچ نشانی از آن ندیدیم. وجه تمایز و‌ تفاوت شورای اصلاح طلب شهر تهران با شورای پیشین، تداوم همین شفافیت است.» با این همه، اگرچه انتقادات نسبت به شفاف‌نبودن این شورا همچنان ادامه دارد ولی منتقدان عملکرد این شورا را در مقایسه با شورای‌های گذشته، قابل ‌دفاع می‌دانند.

انتقادها به انتخاب شورا؛ رأی حزبی و دوستانه

ساعتی پس از اعلام نام هفت گزینه پیشنهادی شورا برای مدیریت شهر تهران، انتقادها از این انتخاب بالا گرفت و کار به اعتراض اعضای شورا هم کشیده شد. «محمد علیخانی»  رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر در پایان جلسه دیروز و در جمع خبرنگاران، رأی اعضای شورا را حزبی دانست: «لیستی که امروز مشخص شد، لیست قوی‌ای نیست، ولی باید به رأی اکثریت اعضای شورای شهر تهران احترام گذاشت، به‌هرحال این نظر اکثریت آرا بود. رأی امروز جریانی نبود و بیشتر رأی حزبی بود.»
دیروز اما نامزد اصلی حزب کارگزاران سازندگی یعنی محسن‌ هاشمی هم با مخالفت اکثریت اعضای شورا روبه‌رو شد که این اقدام، اعتراض دبیرکل این حزب را نیز به همراه داشت. «غلامحسین کرباسچی» که سابقه شهرداری تهران را در کارنامه اجرایی خود دارد، پس از اعلام اسامی نامزدها به خبرگزاری برنا گفت: «تصور نمی‌کنم کارایی و توان اجرایی یک شهردار در لیست هفت‌نفره امروز ملاک بوده باشد. درواقع این لیست حاصل قول‌وقرارهایی است که دوستان با هم در شورا گذاشته‌اند.» کرباسچی در پاسخ به این پرسش که تا چه حد یارکشی حزبی می‌تواند به زندگی مردم و شهر تهران صدمه بزند، بیان کرد: «متاسفانه بسیار زیاد و مردم صدمه این یارکشی را خواهند دید.» شهردار پیشین تهران، فهرست هفت‌نفره دیروز را حاصل لابی‌گری دانست و گفت: «همه آن لابی شده است. گویا ملاک انتخاب شهردار کارایی داشتن نبود.» این انتقادات که از سوی نزدیکان ‌هاشمی و همچنین اعضای حزب کارگزاران سازندگی مطرح می‌شود، به خوبی حکایت از خارج‌شدن انتخاب شهردار از دستان کارگزاران و قدرت‌نمایی حزب اتحاد ملت ایران اسلامی دارد؛ آنها درنهایت ۲۳ اردیبهشت کلیددار پایتخت را انتخاب خواهند کرد.

وقت مردم و رسانه‌ها را نمي‌خواهيم بگيريم

محمد سالاري- عضو شوراي شهر تهران| شوراي پنجم با شعار «شفافيت» كار خود را شروع كرده است و طي مدت فعاليت خود هميشه به اين شعار پايبنده بوده است و تا امروز عملكردش بر مبناي شفافيت بوده است. اينكه بعضي از رسانه‌ها اين دغدغه را دارند كه بعضي تصميم‌سازي‌ها در جلسات هم‌انديشي بدون حضور خبرنگاران اتخاذ مي‌شود دليلي بر ‌شفافيت نداشتن نيست. به‌عنوان مثال در مورد كانديداهاي شهرداري تهران بايد گفت حدود 28كانديدا كه اساسا افراد برحسب شناختي كه از توانمندي آنها داشتند معرفي‌ شده‌اند و اين در حالي است كه پرسشي از شرايط و تمايل آنها مبني بر فعاليت در كسوت شهردار كلانشهري همچون تهران، نشده است. واقعيت امر اين است كه اساسا طرح بعضي از موضوعات در جلسات علني شورا بازخوردي جز گرفتن وقت مردم ندارد. چيزي كه محرز است در مورد شهردار تهران در جلسه آخر شورا هفت نفر مشخص نشده‌ بودند چون در جلسه هم‌انديشي شورا موضوعاتي كه مطرح شد مبني بر اين بود كه بعضي از اعضا بر اين باور بودند كه جلسه در اين مورد با چند روز تاخير برگزار شود تا اعضاي شهر بتوانند با كانديداها صحبت‌هايي داشته باشند و در نهايت به شناخت بيشتري در مورد آنها برسند. بعضي از كانديداها مانند دكتر عارف كه بعضي از دوستان شايسته سمت شهرداري تهران دانسته‌اند، هيچ تمايلي به حضور در گردونه انتخابات ندارند و اين در حالي است كه دوستان براساس برداشت‌هاي شخصي‌شان ايشان را مناسب اين سمت مي‌ديدند و بر اين باور بودند كه حضور چنين اشخاصي به صلاح شهر است. در جلسه هم‌انديشي بيشتر در مورد چنين مواردي صحبت شد و قرار بر اين بود كه در جلسه علني از ميان كانديداها با راي‌گيري هفت نفر انتخاب شوند كه چنين اتفاقي افتاد و اينگونه نبود كه انتخاب در جلسه هم‌انديشي صورت گرفته باشد و به صورت نمادين در جلسه علني راي‌گيري شده باشد. درحال حاضر نقدي وجود دارد با اين مضمون كه چرا شورا جلسه هم‌انديشي دارد. در پاسخ به اين نقد بايد گفت شورا علاوه بر فعاليت‌ها و وظايفي كه بر دوش دارد جلسات كارشناسي هم بايد داشته باشد؛ مواردي كه به واقع نياز نيست در جلسه علني مطرح شوند، البته بايد تاكيد كرد كه تمام مواردي كه نيازمند مصوبه بوده‌اند و در اصل جزو وظايف اصلي شورا بوده تماما در فضاي شفاف برگزار مي‌شود. در حقيقت بايد بگويم كه اصلا قبول ندارم كه شوراي پنجم به شكل شفاف عمل نمي‌كند.

نام    مدرک    شغل کنونی    سوابق    حواشی
سمیع‌الله حسینی‌مکارم    دکترای اقتصاد نظری و اقتصاد برنامه‌ریزی    سرپرست شهرداری تهران    معاونت مالی و اقتصاد شهری شهرداری تهران    قرارگرفتن نامش در فهرست معروف به «املاک نجومی»
محمدعلی افشانی    کارشناسی‏ ارشد مدیریت اجرایی    معاون عمرانی و توسعه امور شهری و روستایی وزیر کشور    استاندار فارس در دولت یازدهم. معاون وزیر آموزش‌وپرورش و رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور، معاونت استانداری استان‌های کهگیلویه و بویراحمد، خوزستان و سمنان    استعفای دسته‌جمعی نمایندگان فارس در مجلس پس از انتصاب او به‌عنوان استاندار فارس
محمدابراهیم انصاری‌لاری    دکترای حقوق بین‌الملل    مدیرعامل و رئیس هیأت‌مدیره سازمان منطقه آزاد کیش    استانداری سابق بوشهر، فارس و ریاست سازمان ثبت‌احوال کشور
 در دولت اصلاحات    او یکی از گزینه‌های جدی استانداری فارس در دولت دوازدهم بود که در نهایت وزیر کشور او را منصوب نکرد
محمود حجتی    کارشناسی مهندسی عمران    وزیر جهاد کشاورزی    وزیر راه‌وترابری- استاندار سیستان‌و‌بلوچستان    «عصبی هستی؟ باید سبوس بخوری»؛ این جمله حجتی خطاب به یک کشاورز معترض در یکی از شهرهای شمالی است که با انتقادات فراوانی روبه‌رو شد، هرچند حجتی درباره این موضوع نوشت که «خدا نيامرزد حجتي را اگر خداي‌نکرده شائبه توهين به بندگان خدا را در سر خود بپروراند؛ چه رسد به کشاورز دلسوخته و زحمتکشي که تلاش مي‌کند افت قيمت حاصل تلاش سالانه محصولش (برنج) را به گوش مسئولان برساند.»
سیدمحمود حسینی    کارشناسی ارشد فیزیک        در فاصله سال‌های ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۱ استاندار سیستان‌وبلوچستان و از ۱۳۸۱ تا ۱۳۸۴ استاندار اصفهان    حادثه معروف به سمیرم در دوره استانداری او که در پی اعتراض مردم به‌ دلیل تقسیمات جدید کشوری منجر به دخالت پلیس شد و ۳نفر از شهروندان و یک پلیس جان خود را از دست دادند. حسینی از این حادثه به دلیل دخالت پلیس بدون اجازه استاندار انتقاد کرد
حجت‌الله میرزایی    دکترا در حوزه اقتصاد نظری، توسعه و برنامه‌ریزی و اقتصاد    معاون برنامه‌ریزی توسعه شهری و امور شورا ی شهرداری تهران    معاون امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و مدیرعامل موسسه سیاست پژوهی صبا    میرزایی پیش از این به ایلنا گفته بود که «تمایلی برای کاندیداتوری شهرداری ندارم.»
پیروز حناچی    دکترای تخصصی معماری- مرمت شهری    معاون فنی و عمرانی شهرداری تهران    قائم‌مقام ریاست دانشکده هنرهای زیبا، رئیس مرکز آموزش عالی میراث فرهنگی، عضو شورای‌عالی میراث فرهنگی کشور، معاون نظام مهندسی و اجرای ساختمان وزارت مسکن و شهرسازی، دبیر شورای‌عالی شهرسازی و معماری کشور، عضو شورای‌عالی ترافیک، رئیس مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی معماری و شهرسازی وزارت مسکن و شهرسازی، معاون معماری و شهرسازی و دبیر شورای‌عالی معماری و شهرسازی ایران    -