به گزارش خبرنگار علمی ایرنا، عبدالرضا باقری روز سه شنبه در اولین همایش نقش آفرینی دانشگاه ها در اقتصاد ملی در دانشگاه صنعتی شریف ابتدا به تشریح وضعیت موجود دانشگاه ها و دستاوردهای نظام آموزش عالی کشور پرداخت و اظهار کرد: بر اساس آمار موجود 57 درصد از جمعیت کشور قبل از پیروزی انقلاب اسلامی بی سواد بودند در حالی که امروز نزدیک به چهار میلیون دانشجو داریم و حدود 80 هزار نفر نیز مجموع اعضای هیات علمی دانشگاه ها هستند.
وی با اشاره به روند تولید علم در ایران گفت: آمار نشاندهنده انتشار دو هزار و 700 عنوان مقاله یا مدارک دیگر علمی در محلات معتبر است که این رقم بعد از پیروزی انقلاب به 376 هزار عنوان در مجموع رسیده و با توجه به این که 200 هزار عنوان طی 5 سال گذشته منتشر شده است، 53 درصد از مقالات علمی در همین زمان تولید و انتشار یافته اند.
قائم مقام وزیر علوم تحقیقات و فناوری به سهم آموزش عالی از بودجه کل کشور نیز اشاره کرد و گفت: متوسط سهم آموزش عالی از بودجه کل کشور یا بودجه عمومی دولت 1.4 درصد بوده و این رقم در دهه 90 به 2.27 درصد رسیده است؛ امسال نیز نزدیک به سه درصد منابع عمومی کسور صرف آموزش عالی می شود.
باقری همچنین به بودجه پژوهش و فناوری از تولید ناخالص داخلی اشاره کرد و افزود: سهم بخش پژوهش و فناوری از این بودجه 61 صدم درصد یا کمتر از یک درصد است در حالی که در کشور ژاپن 3.4 ، کره جنوبی 3.6 و در آلمان 2.9 از تولید ناخالص داخلی در اختیار بخش پژوهش و فناوری قرار می گیرد.
قائم مقام وزیر علوم در خصوص تعداد مقالات داغ و پراستناد کشور طی سال های ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۷ گفت: ایران با یکهزار و ۶۲۵ مقاله بعد از عربستان در منطقه مطرح است و تعداد دانشمندان ایرانی جزو یک درصد برتر دانشمندان دنیا از رقم صفر به ۲۰۸ دانشمند در سال ۲۰۱۶ رسید.
وی همچنین تعداد پارک های علم و فناوری (۴۳ پارک)، مراکز رشد (۱۸۶ مرکز)، شرکت های دانش بنیان مستقر در دانشگاه ها (۱۰۶۵شرکت) و واحدهای فناور در پارک ها و مراکز رشد (۵ هزار و ۷۸۸ واحد)، اشتغال برای بیش از ۳۳ هزار نفر در شرکت های دانش بنیان و رتبه ۷۵ ایران بین ۱۲۷ کشور در نوآوری را به عنوان دستاوردهای آموزش عالی و تحقیقات و فناوری ذکر کرد.
دکتر باقری با تاکید بر این دستاوردها گفت: با وجود این، آموزش عالی در کشور اواخر دهه ۸۰ با انحرافاتی روبرو‌‌ شد که توسعه تحصیلات تکمیلی بدون مطالعه یکی از این‌ انحرافات بود و حل آن امروز ساده نیست؛ زیرا برای نمونه منحل کردن یک رشته یا واحد دانشگاهی تحصیلات تکمیلی به معنای بیکاری اساتید و کارکنان دانشگاه است و پیامدهای مختلفی دارد.
وی‌ انتظارات جامعه از دانشگاه را در بخش دیگری از سخنان خود مورد توجه قرار داد و گفت: از دانشگاه ها انتظار می رود در توسعه اقتصاد دانش بنیان نقش فعال داشته باشند. همچنین جامعه و نیازهای آن به سرعت در حال تغییر است و توان دانشگاه ها با این نیازها متناسب نیست.
دکتر باقری به نقش دانشگاه ها در توسعه اشاره و اضافه کرد: نقش دانشگاه ها در توسعه در کل جهان متزلزل شده است و تداوم آموزش ها به شکل گذشته ممکن نیست.

**تهدیدهای فراروی دانشگاه ها در دوران گذار فعلی
قائم مقام وزیر علوم با این مقدمه دوران فعلی را دوران گذار برای دانشگاه ها دانست و گفت: تعدد مراکز دانشگاهی، فقدان توان دانشگاه ها برای پاسخ به نیاز جامعه، تزلزل نقش دانشگاه ها و نبود امکان تداوم آموزش به صورت گذشته تهدیدهای این دوران است که باید با آن روبرو شویم. ضمن این که مدل جامعی برای رسیدن به وضعیت مطلوب دانشگاه ها نداریم و از طرف دیگر باور علمی به دانشگاه ها‌ برای حل مشکل وجود ندارد و هنوز بسیاری سازمان های دولتی ترجیح می دهند پروژه های تحقیقاتی خود را به مراکزی غیر از دانشگاه ها بسپارند.
وی تاکید کرد: تربیت دانش آموخته های دانشگاه ها باید همراه با مهارت کافی باشد به طوری که موتور محرکه توسعه دانش بنیان کشور و پاسخگوی نیازها و حل چالش های کشور باشند.

**چالش های فراروی آموزش عالی در نقش آفرینی اقتصادی
دکتر باقری به چالش های پیش روی آموزش عالی برای ایفای نقش پررنگ تر در اقتصاد ملی اشاره کرد و ادامه داد: توسعه بی رویه آموزش عالی یکی از این چالش هاست که اصلاح آن نیز به آسانی ممکن نیست، کمبود منابع اعتباری و اتکای عمده به منابع دولتی و ناکافی بودن تعاملات بین المللی از دیگر چالش های پیش روی ماست.

*چالش نهادهای متعدد متولی در حوزه آموزش عالی
وی همچنین وجود نهادهای مختلف متولی در حوزه آموزش‌ عالی را از مشکلات دیگر برشمرد و افزود: نهادهای مختلفی در زمینه سیاستگذاری و اجرا در زمینه آموزش عالی متولی هستند؛ با اینکه بر اساس قانون‌ اساسی این وظایف بر عهده وزارت علوم است اما این نهادها وجود دارند و به آنها بودجه تعلق می گیرد.
همایش یک روزه نقش آفرینی دانشگاه ها در اقتصاد ملی امروز با حضور قائم‌ مقام و معاونان وزارت علوم، اساتید و معاونان دانشگاه های مختلف کشور و مقاماتی از سازمان برنامه و بودجه در دانشگاه شریف با هدف افزایش تاثیر دانشگاه ها در توسعه و اقتصاد کشور همچنین تخصیص بهتر منابع بودجه ای به آنها برگزار می شود.
علمی** 9157** 9014*2017