هرچند این سوالات در دو حوزه بانکی و ارزی مطرح شد اما به‌نظر می‌رسد ماجرای نوسانات اخیر بازار ارز سبب شد تمرکز بر سوال و جواب در این حوزه بیشتر باشد.
مدیریت ضعیف مازاد ارزی
در جلسه علنی دیروز، امیر خجسته در تشریح سوال خود از کرباسیان، گفت: یک جریان مرموزی می‌خواهد در کشور [نرخ]ارز را بالا برده و اوضاع اقتصادی را به هم بریزد، اگر سوال بنده قبل از این مطرح شده بود از بسیاری کارها پیشگیری می‌شد. نماینده مردم همدان با تاکید بر اینکه قیمت اجناس با بالا رفتن ارز هم بالا رفته است، تصریح کرد: آیا تیم اقتصادی دولت سیاست بالا رفتن یک‌باره ارز را مدیریت کرده است؟ منطق ارز ۴۲۰۰ تومان را از کجا آورده‌اید؟ او ادامه داد: بودجه سال ۹۷ بر اساس دلار ۳ هزار و ۷۰۰ تومانی بسته شده بود و اکنون چه ضمانت اجرایی و عملیات برای قیمت‌گذاری نرخ ۴۲۰۰ تومانی ارز وجود دارد؟
او تصمیم تیم اقتصادی دولت در اعلام یک‌شبه قیمت ارز را اشتباه خواند و گفت: برنامه وزارت اقتصاد برای جلوگیری از کاهش ارزش پول ملی که به حداقل رسیده است، چیست؟
خجسته ادامه داد: ۳۰ میلیارد دلار در این بحران ارزی، سرمایه ارزی از کشور خارج شده است؛ عدم بازگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی یکی دیگر از مشکلات است.
نماینده مردم همدان با بیان اینکه کاهش فاجعه‌آمیز ارزش پول ملی یکی دیگر از مشکلات است، گفت: نرخ ۴۲۰۰ تومانی ارز با توجه به مستندات عملی نمی‌شود و شما آقای وزیر چه می‌خواهید انجام دهید؟
او افزود: بانک مرکزی شما نتوانسته مازاد ارزی را مدیریت و این اوضاع را به وجود آ‌ورده است، امروز در مدیریت ارز و استفاده از آن مشکل داریم مردم عصبانی هستند، پس سریعا تعیین تکلیف کنید.
خجسته گفت: نظام ناکارآمد نیست، بلکه آن مدیری که نمی‌تواند مدیریت کند ناکارآمد بوده و باید پاسخ دهد.
نماینده مردم همدان با تاکید بر اینکه ما اکنون سه نوع نرخ دلار در کشور داریم، بیان کرد: نرخ ارز در خیابان فردوسی، حواله‌ای و نرخ اجناس وارداتی؛ ۱۰ هزار دلار را با قیمت ۵ هزار و ۸۰۰ تومان و ۱۰۰ هزار دلار را با قیمت ۶ هزار و ۲۰۰ تومان می‌توان خرید، آیا این گونه بازار ارز را مدیریت می‌کنید؟
خجسته بخش دوم سوال خود با موضوع علت ورود بانک‌ها و موسسات مالی در عرصه خرید و فروش مسکن و گرانی کاذب آن و همچنین عدم ممانعت وزارت اقتصاد از آن خطاب به کرباسیان گفت: ما نمایندگان منتظر ثبات و صادرات واقعی هستیم. نماینده مردم همدان تاکید کرد: اکنون بانک‌ها به‌جای بانکداری در حقیقت بنگاه‌داری می‌کنند و فرقی نمی‌کند که خصوصی هستند یا دولتی. نماینده مردم همدان با اشاره به بند ۱۶ قانون رفع موانع تولید بیان کرد: همه بانک‌ها باید مازاد اموال منقول و غیرمنقول که در تملکشان است را تشخیص داده و طی سه سال هر ساله ۳۳ درصد آن را بفروشند، اما چرا تاکنون این قانون به بانک‌ها ابلاغ نشده است.
تشتتی در تیم اقتصادی دولت نیست
مسعود کرباسیان در پاسخ به این سوالات نماینده همدان، تصمیم ارزی اخیر دولت را مورد وفاق تیم اقتصادی دولت عنوان کرد و گفت که تشتتی در این زمینه بین تیم اقتصادی وجود نداشته است.
مسعود کرباسیان در پاسخ به سوالات ارزی خجسته، اظهار کرد: در سیاست اخیر ارزی دولت، وفاق جمعی وجود داشته و ما نرخ ۴۲۰۰ تومان برای دلار را به دو روش محاسبه کردیم؛ یعنی بر اساس تورم خارجی و داخلی که در یک دوره پنج ساله محاسبه شد و دیگری سبد کالا و قدرت برابری ارزی که در هر دو روش به حدود ۴۲۰۰ تومان رسیدیم. وزیر اقتصاد با بیان اینکه نرخ ارز ممکن است با نرخ تورم پنج درصد تغییر کند، اظهار کرد: ما با این روش می‌خواهیم از خروج سرمایه از کشور جلوگیری کنیم، اما تشتتی هم در دولت وجود ندارد. کرباسیان ادامه داد: فردی که حوزه مسوولیتش نبود، راجع به ارز حرفی زده که این نظر کلی دولت نبوده و دولت نظرش را در صحبت‌های رئیس‌جمهور، مسوولان اقتصادی و بخشنامه‌هایش مطرح کرده است.
وزیر اقتصاد با بیان اینکه سوال نماینده همدان درباره التهابات ارزی مربوط به سال ۹۵ است، گفت: ما دیگر آن شرایط را نداریم، اما از این فرصت برای ارائه گزارشی در رابطه با وضعیت این روزها در بازار ارز استفاده می‌کنم. البته ۱۲ روز پیش رئیس کل بانک مرکزی گزارشی در مورد تثبیت نرخ ارز ارائه داد که در واقع این اقدام از التهابات جلوگیری کرد و آرامش را برگرداند. ما از تجربه سال‌های ۹۰ و ۹۱ پرهیز و این سیاست را برای جلوگیری از خروج سرمایه اتخاذ کردیم. او با بیان اینکه ساماندهی صرافی‌ها در این سیاست دیده شده، افزود: جلوگیری از رانت، مابه‌التفاوت قیمت و دو نرخی شدن ارز و سفته‌بازی از نکات مهم در این سیاست بود، اینها ثمره تجربیاتی است که چند سال جمع شده است. وزیر اقتصاد با بیان اینکه خروج سرمایه از کشور زمانی اتفاق می‌افتد که ارز آزاد در اختیار مردم باشد، گفت: با این حال نباید تولیدکننده و واردکننده‌ای که می‌خواهند کالایی مجاز وارد یا صادر کنند دچار نوسان شوند، بنابراین ما ارزی را برای بخش دانشجویی، مسافری و این حوزه‌ها تامین کردیم، اما متعهد نیستیم که اجازه خروج سرمایه از کشور را بدهیم.
کرباسیان همچنین درباره سوال دیگر نماینده همدان در خصوص ورود موسسات مالی در عرصه مسکن، اظهار کرد: باوجود این که این سوال مربوط به سال ۹۵ است و الان موضوعیتی ندارد توضیح می‌دهم که بهبود فضای کسب و کار زمانی اتفاق می‌افتد که ساختارهای مالی به درستی کار کند. طی سال‌های قبل اموال بانک‌ها به دلیل انتقال به بخش بنگاه‌داری از دسترس سیستم بانکی خارج شده بود، ولی سیاست دولت یازدهم و دوازدهم این بود که اموال و دارایی‌های غیرمرتبط بانک‌ها فروخته شود و این سیاست و اولویت ابلاغی دولت بود. با این همه آنچه روشن است تفاوت رویکرد دولت و مجلس درباره ارز است؛ نمایندگان علاوه بر آرای خود در جلسه علنی دیروز، در اظهارنظرهای متعدد خود در جریان نوسانات اخیر بازار ارز، نشان داده‌اند که از عملکرد ارزی دولت ناراضی بوده و به آن انتقاد دارند. با وجود آنکه حسن روحانی نیز دو روز پیش اعلام کرده بود که از عملکرد ارزی دولت خود راضی نیست، اما موضوع آن است که سوال ارزی دیروز مجلس، از عضوی از دولت پرسیده شد که می‌توان گفت تصمیم گیرنده اصلی در سیاست‌های ارزی نیست. کارشناسان بر این باورند که فشارمجلس به دولت در شرایط فعلی، می‌تواند به تضعیف سیاست‌های کارشناسی بینجامد و آن را به سمت سیاست‌های هنجاری سوق دهد.
نظر شما