به گزارش خبرگزاری تسنیم از کرمانشاه، مقام معظم رهبری در سال 1394 سیاستهای کلی محیط زیست را ابلاغ کردند که ایجاد نظام یکپارچه ملّی محیط زیست، جرمانگاری تخریب محیط زیست، تقویت دیپلماسی محیط زیست و مقابله با تهدیدات زیست محیطی از جمله اصول این سیاستها است.
با توجه به این سیاستها و مناسبت دوم اردیبهشت ماه بهعنوان روز زمین پاک دعوتی از مدیران سازمانهای مردم نهاد استان کرمانشاه که در زمینه محیط زیست فعال هستند، انجام شد تا برای برگزاری میزگردی تحت عنوان "مشکلات محیط زیست کرمانشاه" در خبرگزاری تسنیم حضور داشته باشند.
از مدیران سمنهای دعوت شده تنها شیرین خوانساری مدیر سمن پیامآوران اردیبهشت حاضر به پاسخگویی در مورد فعالیتهای این سازمان و وضعیت محیط زیست استان کرمانشاه شد، ناگفته نماند که استان کرمانشاه با داشتن 38 سمن فعال در زمینه محیط زیست در کشور دارای رکورد است.
مدیر سمن پیامآوران اردیبشهت از تمرکز این مجموعه برخلاف رویه جاری سایر سازمانهای مردم نهاد استان بر محیط زیست شهر کرمانشاه خبرداد و محور فعالیتهای این سمن را آگاهی به مردم در رابطه با شیوههای کاهش تولید زباله، وضعیت رودخانه قرهسو، عدم استفاده از کیسههای نایلونی برای خرید نان و غیره عنوان کرد. متن کامل این گفتوگو در ادامه میآید:
تسنیم: با تشکر که دعوت خبرگزاری تسنیم را قبول کردید. لطفاً در مورد زمینههای فعالیت سازمان مردم نهاد پیامآوران اردیبهشت کرمانشاه و اندیشه شکلگیری این سمن بفرمایید.
خوانساری: سه سال و نیم در زمینه حفاظت از محیط زیست در استان کرمانشاه فعالیت دارم و در طی این مدت با سمنهای مختلفی از جمله جامعه حمایت از عناصر طبیعی و محیط زیست استان کرمانشاه فعالیت داشتم. سمن پیامآوران اردیبهشت کرمانشاه دو سال پیش شکل گرفت و اندیشه شکلگیری این سمن در کلاس مدیریت سبزی که با حضور اساتید دانشگاه رازی و فعالان حوزه محیط زیست در روز 21 تیر، روز جهانی بدون کیسه پلاستیک، برگزار شد بهوجود آمد که در این جلسه یکسری دیدگاه مشترک و دغدغهها در زمینه محیط زیست سبب شکلگیری گروه شد بود.
اکنون پیامآوران اردیبهشت کرمانشاه 400 نفر عضو دارد که 170 نفر از این تعداد بهطور مستمر در حوزه محیط زیست فعال هستند.
تسنیم: سمن پیام آوران اردیبهشت کرمانشاه چه حوزهای را برای فعالیت خود در نظر گرفته که از سایر سمنهای فعال در زمینه محیط زیست متمایز باشد و فعالیتهای اثرگذاری انجام دهد؟
خوانساری: سمن پیامآوران کرمانشاه بیشتر در حوزه حفظ محیط زیست شهری فعالیت دارد و در این راستا کلاسهای فرهنگسازی برای حفاظت از محیط زیست را برای کودکان، نوجوانان و خانمها تشکیل داده است و جلسههایی نیز با مسئولان ادارههای مختلف برای آموزش کارمندان در زمینه محیط زیست داشته است.
سال گذشته یک همایش سه روزه در روز جهانی بدون کیسه پلاستیک با حضور استادها و فعالان محیط از استانهای مختلف در کرمانشاه برگزار شد که هدف این همایش در زمینه جایگزینی کیسه پارچهای به جای کیسه پلاستیکی به ویژه در نانواییها بود و خوشبختانه حاصل این همایش و پیگیری سبب شد استفاده از کیسه پلاستیکی در نانواییها بهدلیل اثر بر محیط زیست و مسائل بهداشتی در کرمانشاه به عنوان نخستین استان کشور ممنوع شود.
سمن پیام آوران اردیبهشت در سال جدید برنامههای مانند توزیع کیسههای زباله داخل خودرو در بین رانندگان، آموزشها در مدارس در زمینه استفاده دوباره از دور ریختنیها وآموزشهایی در سطح جامعه در راستای حفظ محیط زیست و جلوگیری از تخریب محیط زیست را در برنامه دارد که در این راستا در میدانها و نقاط پر رفت و آمد شهر کرمانشاه فعالیتهای آموزشی و توزیع کیسهها را دنبال میکند.
تسنیم: منابع مالی سازمان شما برای اجرای برنامههای طراحی شده چگونه تامین میشود؟
خوانساری: منابع مالی سمن در سال اول با دریافت حق عضویت از اعضا تأمین شد و هزینه برگزاری همایشها نیز از طریق اسپانسری شرکتهای خصوصی تأمین شد که البته پتروشیمی و استانداری کرمانشاه در زمینه کیسههای پارچهای کمک کردند.
تسنیم: از دیدگاه شما به عنوان یک فعال در عرصه حفاظت از محیط زیست استان کرمانشاه، بزرگترین مشکل محیط زیست در کرمانشاه چیست؟
خوانساری: مهمترین مشکل محیط زیست کرمانشاه پیگیری مشکل رودخانه قرهسو و ساماندهی این رودخانه است که در مناطقی از شهر کرمانشاه جریان دارد. در این راستا برنامههای مختلفی با همکاری دیگر سمنها اجرا شد و یکسری کمکهای مالی از بانک جهانی گرفته شده چون این رودخانه علاوه بر اینکه در زیبایی شهر تأثیر دارد، آلودگی آن سبب مشکلهای بهداشتی نیز شده و این روند حتی بر گردشگری کرمانشاه نیز تأثیر دارد.
مشکل این رودخانه بهدلیل ورود پسماندهای صنعتی به آن و حفر چاه غیرمجاز است که این امر سبب پایین آمدن سطح دبی آب رودخانه شده است و در نتیجه آن فاضلابها و پسماندهایی که وارد این رودخانه میشود بهدلیل عدم عبور مقدار کافی آب رد نمیشود. در رابطه با ورود حجم ورود پسماندها به این رودخانه، متأسفانه معیار مسئولان ارزیابی استفاده از دادههای رود میسیسیپی بوده که دبی آب قرهسو با دبی آب رود میسیسیپی اصلاً قابل مقایسه نیست.
تسنیم: آیا تاکنون پژوهشی در رابطه با اولویت بندی مشکلات محیط زیست در استان کرمانشاه انجام شده است؟
خوانساری: اواخر سال گذشته دادستان کرمانشاه در راستای اولویت بندی مشکلات محیط زیست کرمانشاه جلسهای با حضور سمنها تشکیل داد و بر این اساس نخستین اولویت محیط زیست کرمانشاه موضوع مصرف آب در بخش کشاورزی بود چون کشتهای پرمصرف در استان زیاد بود که در این راستا امسال کشتهای پرمصرف در زمینه آب ممنوع شد.
اولویت بعدی خودروهای حمل و نقل عمومی بود که سبب آلودگی محیط زیست است و در این راستا حتی عکسهایی از این گروه از خودروها گرفته شد و دادستانی این موضوع را پیگیری کرد و نکته این موضوع این است که خیلی از خودروهای خدمات شهری شهرداری آلودگی ایجاد میکنند.
اولویت بعدی که البته از طرف همه شهروندان و سازمانهای مردم نهاد مطرح شد نحوه جمعآوری زباله در استان کرمانشاه است که در شیوه کنونی باید این زبالهها یک روز در سطل زباله باشد تا جمعآوری شود و این امر سبب ایجاد بوی تعفن، مشکلات بهداشتی و حتی استفاده زبالهگردها از سطلهای زباله میشود، در این زمینه با شهرداری صحبتهابی شده اما این مشکل همچنان پا برجا است.
تسنیم: با توجه به اینکه میزان استفاده آب در بخش کشاورزی کرمانشاه زیاد است و در سطح استان یکسری محصولات با حجم آب مصرفی زیاد کشت میشود، در این زمینه تاکنون سمنی فعالیت داشته است؟
خوانساری: میزان حجم مصرف آب در بخش کشاورزی در استان کرمانشاه زیاد است، یکسری برنامهها صرفهجویی در زمینه آب شرب اجرا میشود اما در زمینه کشاورزی که بیشترین مصرف آب را دارد برنامه خاصی وجود ندارد. محصولاتی مانند هندوانه، گوجه فرنگی، سیب زمینی در استان کرمانشاه کشت میشود که آب بسیاری مصرف میکنند و البته درآمدزایی چشمگیری نیز ندارند که در این زمینه برنامههای وجود دارد ولی تاکنون به بهبود چشمگیر وضعیت منجر نشدهاند.
تسنیم: از دیدگاه محیط زیست استان کرمانشاه نخستین چالش استان بحث ریزگردها است؛ سمن شما در این رابطه فعالیتی دارد؟
خوانساری: در این زمینه به خاطر اینکه منشا تولید گرد و غبار خارج از کشور است سمنها ورود پیدا نمیکنند البته خود محیط زیست هم در این زمینه برنامه روشنی نداشته است، بهطور مثال یکی از این برنامهها کاشت نهال در بیابانها برای مقابله با ریزگردها بود که این نهالها با توجه اقلیم منطقه انتخاب نمیشود و این موضوع نتوانست مشکل را حل کند. ناگفته نماند که هر ساله نوع درختی که در استان کرمانشاه کاشته میشود درخت کاج است که این درخت سوزنی برگ با شرایط اقلیمی این منطقه سازگار نیست.
تسنیم: به نظر میرسد سازمانهای مردم نهاد در استان کرمانشاه بیشتر موضوع طبیعت را در نظر میگیرند و به محیط زیستی که انسان بر آن تأثیر مستقیم دارد همچون محیط شهری توجهی ندارند.
خوانساری: برنامه بیشتر سمنها در زمینه بحث پاکسازی محیط زیست است و در پاکسازی محیط طبیعت فعال هستند ولی سمن پیامآوران اردیبهشت کرمانشاه برای حفاظت محیط زیست شهری برنامه دارد. البته خیلی از سمنها پاکسازی در طبیعت را انجام میدهند اما باید فرهنگسازی در سطح جامعه انجام شود تا افراد در محیط زیست خود که همان منزل، محیط کار و شهر است کمتر زباله تولید کرده و زبالههای تولیدی را رها نکنند چون در وضعیت کنونی این یک چرخه معیوب که زبالهها در طبیعت ریخته میشود و بعد باید جمع شود ادامه دارد به این خاطر باید نخست فرهنگسازی در جامعه انجام شود.
تسنیم: میزان تولید زباله در استان کرمانشاه چقدر است.
خوانساری: میزان تولید زباله هر شهروند کرمانشاهی به طور میانگین روزی 750 تا 900 گرم است و این میزان در مقایسه با سطح کشور و میانگین جهانی زیاد و تقریباً دو برابر است و البته بیشتر حجم این زبالهها قابل بازیافت است و همچنین یک سوم از محصولات کشاورزی دور ریخته میشود.
تسنیم: در رابطه با وضعیت محیط زیست مناطق زلزلهزده که مملو از زباله و نخالههای ساختمانی است، سمن شما یا سایر سمنهای استان کرمانشاه فعالیتی داشتهاند؟
خوانساری: اوایل در مناطق زلزلهزده در زمینه جمعآوری زبالهها سمنها فعالیت زیادی انجام دادند و آموزش هم در زمینه حفاظت از محیط زیست اجرا شد اما اکنون در این مناطق از لحاظ فاضلابهای سطحی، زبالهها و حفر چشمههای دستشویی وضعیت مناسب نیست و در این زمینه برنامهای از طرف سازمانهای مسئول انجام نمیشود و همچنین در زمینه نخالههای ساختمانی قرار به جمعآوری، دپو و خرد کردن این نخالهها بود اما بیشتر این مسائل در حد جلسات باقی میماند.
تنسنیم: شهر کرمانشاه با حاشیهنشینی گستردهای روبرو است. بزرگترین مشکل محیط زیست در مناطق حاشیهای شهر کرمانشاه چیست؟
خوانساری: مناطق حاشیهنشین اطراف کرمانشاه مشکل جمعآوری زباله به خاطر پرداخت نکردن هزینه جمعآوری را دارند البته این مشکل تنها در شهرکها نیست بلکه در خیلی از مناطق دیگر نیز زبالهها با تاخیر چند روزه جمعآوری میشود و البته بزرگترین مشکل شهر کرمانشاه سیستم جمعآوری زباله است و در این زمینه باید سیستم جمعآوری زبالهها به روش قبلی جمعآوری زباله از در خانهها بازگردد.
البته مشکلات شهرکها در ایران به خاطر برنامهریزی نادرست است چون باید قبل از ایجاد شهرک زیرساختهای لازم انجام شود و بعد ساخت و ساز شروع شود اما در شرایط فعلی در کشور ما این روند برعکس انجام میشود که شهرنشینی در این مناطق با مشکل روبرو میشود.
تسنیم: رودخانه آبشوران که از میان شهر کرمانشاه میگذرد اکنون به محلی برای انباشت زباله تبدیل شده است، به نظر شما این رودخانه قابل احیا است؟
خوانساری: رودخانه آبشوران اکنون محل زبالهها و فاضلاب شهری است البته برای ساماندهی این طرح یک بودجه جدا در نظر گرفته شده اما هنوز مشکلات آن از بین نرفته است اما در زمینه احیای این رودخانه کمپینی وجود ندارد فقط یک بودجه از طرف بانک جهانی برای ساماندهی قرهسو و آبشوران در نظر گرفته شده ولی برای احیا این رودخانه باید دبی آب و سرچشمه آب آبشوران افزایش یابد.
انتهای پیام/ش
∎
نظر شما