تحلیلگران بانک‌های Citi Group، Societe General، Royal Bank و Mitsubishi UFJ معتقدند اکنون که مایک پمپئو نامزد تصدی پست وزارت خارجه و جان بولتون نیز مشاور امنیت ملی ترامپ شده است، احتمال بازگشت تحریم‌های آمریکا علیه ایران بسیار بیشتر است.

به بیان دیگر اکنون بسیاری از بانک‌های مهم جهان، در سناریوهای پایه‌ای انرژی خود، گزینه به اصطلاح snapback را برای ایران وارد کرده‌اند. با این حال آنها تاثیر بازگشت تحریم‌های آمریکا بر کاهش صادرات نفت ایران را چندان بالا ارزیابی نمی‌کنند.

تهدید 350 تا 500 هزار بشکه از صادرات نفت ایران با تحریم آمریکا

بانک Societe General معتقد است در صورت بازگشت تحریم‌ها 500 هزار بشکه از صادرات نفت ایران در معرض ریسک قرار می‌گیرد. بانک‌های دیگر نیز این رقم را کمتر از 350 هزار بشکه در روز ارزیابی می‌کنند.

تحریم‌های قبلی اعمال شده علیه ایران در دوره ریاست جمهوری اوباما توانسته بود تولید نفت ایران را بیش از 1/2 میلیون بشکه در روز کاهش دهد. لذا این سوال مطرح است که چرا تحلیلگران تا این حد به تداوم صادرات نفت ایران خوشبین هستند.

عدم‌همراهی اروپا مانع اصلی کارآمدی تحریم فروش نفت ایران

این تحلیلگران می‌گویند، تحریم‌ها علیه ایران این بار بشدت دور قبل نخواهد بود؛ زیرا اتحادیه اروپا در تحریم مجدد صادرات نفت ایران ایفای نقش نخواهد کرد. کشورهای اروپایی در سال گذشته روزانه حدود 500 هزار بشکه نفت از ایران وارد کرده اند و این کشورها در خصوص ایراداتی که برجام از نظر ترامپ دارد با وی هم عقیده نیستند.

در اروپا برجام توافقی مهم تلقی می‌شود که مانع از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای شده است. طرف‌های این توافق هیچگاه قصد نداشته اند سایر مسائل نظیر توسعه موشک‌های بالستیک یا فعالیت‌های ایران در خاورمیانه را در قالب این توافق حل و فصل کنند.

ارتباطات گسترده آمریکا با کشورهای جهان، دلیل اثرگذاری تحریم ها

هرچند این تحلیلگران ممکن است در مورد موضع اروپا در قبال برجام تحلیل درستی داشته باشند، اما ممکن است حضور یا عدم حضور اروپا در تحریم مجدد ایران چندان هم مهم نباشد. بازگشت تحریم‌های آمریکا علیه ایران ممکن است بسیار بیش از آنچه این تحلیلگران تصور می‌کنند موجب کاهش صادرات نفت ایران شود. اگر خروج آمریکا از برجام تاثیرات محدودی بر مهم ترین منبع درآمد حکومت ایران داشت، ترامپ به فکر خروج از «بدترین توافق تاریخ» نمی‌افتاد.

بانک‌ها و شرکت‌های بیمه‌ای که هرگونه ارتباطی با آمریکا داشه باشند، در صورت همکاری با ایران باید انتظار بدترین مجازات‌ها را داشته باشند و ناگزیر از به‌کارگیری حداکثر احتیاط لازم خواهند بود. طبیعتا هیچ بانک یا شرکتی نمی‌خواهد هدف توییت‌های جنجالی ترامپ قرار بگیرد.

حتی موسسات مالی ای که نقل و انتقال پول نفت ایران به اروپا و آسیا را تسهیل می‌کنند نیز ممکن است با تهدید مجازات‌های آمریکا مواجه شوند.

تحریم شرکت‌های اروپایی، راهکار احتمالی آمریکا برای همراهی در تحریم ایران

در سال 2012، باراک اوباما، تحریم‌هایی را علیه بانک‌های خارجی که «به صورت عامدانه هرگونه تراکنش مالی مهمی را با بانک مرکزی ایران یا موسسسات مالی دیگر ایرانی انجام داده یا تسهیل کرده بودند» وضع کرد. اما اگر کشورها خرید نفت خود از ایران را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دادند، مشمول معافیت شش ماهه از تحریم‌ها می‌شدند. این امر به کاهش خرید نفت آسیا از ایران منجر شد. این بار در غیاب همراهی اتحادیه اروپا، این تحریم‌ها ممکن است دامن کشورهای اروپایی را نیز بگیرد.

با این حال اروپا نیز ممکن است از معافیت تحریمی برخوردار شود؛ اما به شرطی که با انجام اقدامات جدید ماجراجویی‌های غیرهسته‌ای ایران را هدف قرار دهد. ظاهرا همه می‌دانند چه اقداماتی دولتمردان آمریکایی را راضی می‌کند. بنابراین بیشتر کشورها برای کاهش بیشتر واردات نفت از ایران برنامه‌ریزی خواهند کرد.

منبع: بلومبرگ