سفرظریف به تاجیکستان؛ فرصتی برای ترمیم رابطه تهران- دوشنبه
صاحبخبر - مهراوه خوارزمی خبرنگار اعزامی به تاجیکستان محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان صبح دیروز برای شرکت در بیست و سومین نشست وزیران امور خارجه کشورهای عضو اکو به تاجیکستان سفر کرد. این سفر فرصتی بود تا دو کشور فارسی زبان که روابط راهبردیشان در حوزههای مختلف سیاسی و اقتصادی نتوانسته است تاکنون پا به پای تاریخ و فرهنگ مشترک و در هم تنیدهشان حرکت کند در راستای توسعه و بهبود این رابطه قدم بر دارند.ظریف که ظهر دیروز در بدو ورود به تاجیکستان از سوی نظامالدین زاهدی، قائم مقام همتای تاجیک خود استقبال شده بود، بلافاصله پس از ورود به دوشنبه در کاخ سامانی با «امام علی رحمان» رئیس جمهوری تاجیکستان دیدار و گفتوگو کرد.در دیدار وزیر امور خارجه ایران با رئیس جمهوری تاجیکستان دو طرف ضمن گفتوگو و تبادل نظر در خصوص موضوعات دوجانبه، منطقهای و بینالمللی و با اشاره به مشترکات فراوان دو کشور بر گسترش روابط و همکاریهای دو کشور در بخشهای مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، انرژی و فناوری تأکید کردند.تاجیکستان یکی از نخستین جمهوریهایی بود که پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی اعلام استقلال کرد و بلافاصله این استقلال از سوی دولت ایران به رسمیت شناخته شد. اتفاقی که نوید این را میداد که دو کشور فارسی زبان با توجه به پیشینه تاریخیشان روابطی فراتر از حد معمول روابط منطقهای رایج برقرارکنند، توقعی که تحققش در مقطعی با حضور گسترده پیمانکاران ایرانی در پروژههای عمرانی تاجیکستان و نیز مراودات فرهنگی به نظر در دسترس میآمد. در سالهای اخیر نیز رویکرد سیاست خارجی ایران در منطقه و تمایل بهگسترش روابط با کشورهای حوزه آسیای میانه و قفقاز چنان که تاکنون پیگیری شده است، میتوانست تقویتکننده باشد؛ اما برخی رویدادها خارج از اختیار دستگاه دیپلماسی به مثابه دستاندازی در مسیر تحقق این هدف عمل کرد. از جمله دستگیری بابک زنجانی، فردی که بخش عمدهای از درآمدهای نامشروعش از محل واسطه گری در فروش نفت ایران را در سالهای تحریم در بانک مرکزی تاجیکستان سپردهگذاری کرد و طبیعی بود که دستگیری زنجانی، محاکمه او و طبعاً واخواست این سپرده که گفته میشود با بودجه ارزی یک سال تاجیکستان برابری میکند تا چه حد میتوانست اختلاف برانگیز باشد. همزمان دعوت از یک چهره مخالف دولت تاجیکستان به کنفرانسی در تهران و نیز فرصتجویی رقیب منطقهای ایران یعنی عربستان سعودی از این موقعیت بر پیچیدگی وضعیت افزود. تا آنجا که برخی ناظران مخالفت تاجیکستان را یکی از موانع اصلی عضویت ایران در پیمان شانگهای ارزیابی میکنند.بهگفته یک فرد مطلع بر اساس همین دلایل حالا در خیابانهای فراخ و زیر آسمان پاکیزه تاجیکستان نسبت به سالهای گذشته تعداد کمتری از ایرانیان تردد میکنند و از حجم حضور شرکتهای ایرانی در پروژههای این کشور کاسته شده است. با این حال بهنظر میرسد چشم اندازهای مشترک اقتصادی همچون بازسازی راه ابریشم که چین را از مسیر تاجیکستان و افغانستان به ایران و کشورهای غرب آسیا و نیز اروپا متصل میکند، از دلایلی است که میتواند دو کشور را از این دستانداز سیاسی عبور دهد. علاوه بر آنکه در بهمن ماه 96 وزیر خارجه تاجیکستان ضمن سخنرانی در سفارت ایران به صراحت بر تمایل دوشنبه به توسعه روابطش با تهران تأکید کرد. تمایل به گسترش روابط با ایران در میان مردم مسلمان تاجیکستان نیز که با وجود رسم الخط روسیشان به فارسی سخن میگویند و مینویسند و برای معالجاتشان سفرهای متعددی به ایران دارند، ظهور قابل توجهی دارد؛ تمایلی که در کنار اراده سیاسی موجود میتواند سبب بهبود و توسعه روابط دو کشور باشد.این علاوه بر آن است که دو کشور در قالب سازمان همکاری اقتصادی (اکو) همراه با ترکیه، پاکستان، افغانستان، جمهوری آذربایجان، قزاقستان، ازبکستان، ترکمنستان و قرقیزستان با یکدیگر همکاری میکنند. سازمان همکاری که کشورهای عضو آن در مجموع بیش از ٣٣٠ میلیون جمعیت و بیش از ٨ کیلومتر مربع وسعت منابع گسترده نفت و گاز و صنایع مختلف را در اختیار دارند و در قالب اکو برای دستیابی به توسعه اقتصادی پایدار و حذف موانع تجارت با یکدیگر همکاری میکنند. نشست وزیران خارجه کشورهای عضو اکو امروز در دوشنبه برگزار میشود.∎
نظر شما