به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری فارس، نام سیاهگوش، بهعنوان یکی از گربهسانان بومی کشورمان به گوشها کاملاً آشناست اما عموماً نهتنها توسط رسانهها بلکه از سوی فعالان و کارشناسان حیاتوحش و حتی مسئولان محیط زیست هم بهاشتباه مورداستفاده قرار میگیرد. بهگونهای که بهویژه طی سالهای گذشته تصویری که با شنیدن نام سیاهگوش به ذهنمان خطور میکند، گربهسانی است باپوستی نقش دار شبیه پلنگ و دمی بسیار کوتاه که به زبان انگلیسی لینکس (Lynx) نامیده میشود. اما با جستجوی نام سیاهگوش در دائرهالمعارفها، با صاحبی دیگر برای این نام آشنا میشویم. صاحبی که ازلحاظ ظاهری بیشتر برازنده نام سیاهگوش است. گربهسانی باپوستی بدون نقش و ساده و گوشهایی سیاهرنگ که به زبان انگلیسی کاراکال (Caracal) نامیده میشود. کاراکال از نام ترکی این حیوان یعنی کاراکولاک (کارا: سیاه و کولاک: گوش) گرفتهشده است.
در ادامه تصاویری از سیاهگوش (Caracal) را مشاهده میکنید:
بدین ترتیب میتوان اشتباهی رایج را اصلاح کرد و صاحب اصلی نام سیاهگوش را کاراکال دانست نه لینکس. اما نام فارسی لینکس، گربهسانی که گهگاه بهاشتباه سیاهگوش نامیده میشود چیست؟
وَشَق نام فراموششده این گربهسان زیباست که امروزه در زبان فارسی بهندرت مورداستفاده قرار میگیرد اما در زبانهای عربی (الوَشَق) و ترکی (وَشَک) همچنان بهعنوان تنها معادل برای لینکس به کار میرود.
وشق در «برهان قاطع» اینگونه تعریفشده است: حیوانی است بسیار کوچکتر از پلنگ، در رنگ و شکل مثل آن و دنباله آن کمتر از شبری، و در تنکابن «پلنگ مول» نامند و در خواص مانند پلنگ.
فرهنگ عمید هم وشق را حیوانی است شبیه به پلنگ معرفی کرده و به تصویر کشیده است.
در ادامه تصاویری از وشق (Lynx) را مشاهده میکنید:
وشق در ادبیات فارسی همبارها مورداستفاده قرارگرفته: گاه به معنای خود جانور و گاه به معنای پوستین آن:
تا گریزی از وشق هم از حریر/ زو پناه آری بهسوی زمهریر
مولانا
وشق نیفههای شبستان فروز / چو خال شب افتاده بر روی روز
نظامی
هر دوش نیست قابل این نازنین وشق / هر گوش نیست لایق این طرفه گوشوار
محتشم کاشانی
کبکان وشقپوش ز بس لاله که خوردند / منقار همه گشت عقیقی به کمر بر
امیر معزی
هرچند واژه وشق بهندرت در مطالب تخصصی مرتبط با حیاتوحش مورداستفاده قرارگرفته اما خوشبختانه برخی دائرهالمعارفهای بهروز، وشق (لینکس) و سیاهگوش (کاراکال) را با جزئیات کامل و صحیح به مخاطب معرفی کردهاند.
بر اساس رسالت رسانهای خود، در راستای اطلاعرسانی صحیح به مخاطبان و بهمنظور جلوگیری از ادامه اشتباهی رایج، با در نظر گرفتن مستندات و منابع موجود ازاینپس، واژه سیاهگوش را بهعنوان معادل فارسی کاراکال و وَشَق را بهعنوان معادل فارسی لینکس مورداستفاده قرار خواهد داد.
انتهای پیام/
∎
نظر شما