چکیده

یکی از کارکردهای اساسی فلسفة ملاصدرا تفسیر عقلانی معارف‌ الهی و تبیین فلسفی جایگاه انسان در دایرة هستی است که علاوه بر اینکه می‌تواند چشم‌انداز روشنی از نتایج و دستاوردهای حکمت متعالیه حاصل کند، زمینة بازسازی مدلی آنتولوژیک مبتنی بر اصول هستی‌شناختی صدرایی را در جهت فهم سازوارگی وحی و انسان فراهم می‌سازد.
به همین دلیل نوشتار حاضر بر آن است که سازوارگی وحی و انسان در هندسة معرفتی صدرالمتألهین را بکاود و تصویری از هویت و چیستی این سازگاری ارائه کند. همچنین با رویکردی مسئله‌محور و با روش تحلیلی، ضمن طرح دقیق مسئله، به پردازش داده‌ها بپردازد و این ادعا را اثبات کند که در نگرش صدرایی نسبت وحی و انسان نه از سنخ تعارض و تقابل و نه از نوع تغایر و تمایز، بلکه از نوع سازواری است؛ خواهیم کوشید با تمایز قائل شدن میان رویکرد فلسفی، کلامی و عرفانی صدرالمتألهین از وحی، جایگاه وجودی انسان و وحی را در دایرة هستی بررسی کنیم و با رهیافتی فلسفی سعی کنیم ساحت‌های هستی‌شناختی سازوارگی وحی و انسان را در نمودهای گوناگون (هبوط و نزول، مراتب گوناگون وجودی، ظاهر و باطن، تفسیر و تأویل و اسماء‌الحسنی) متناسب با دیدگاه ملاصدرا تفسیر و تبیین کنیم، و به بیان ره‌آورد نگاه سازوار به این شاکلة وجودی در عرصة زندگی انسان بپردازیم.

کلیدواژه‌ها: سازوارگی؛ وحی؛ انسان؛ ظاهر و باطن؛ هبوط و نزول؛ اسماء‌الحسنی

نویسندگان:

راحله بطلانی اصفهانی: دانشجوی دکتری فلسفه و کلام دانشگاه اصفهان

 جعفر شانظری: دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه اصفهان

مجید صادقی حسن آبادی: دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه اصفهان

نشریه جستارهای فلسفه دین - دوره 6، شماره 2، پاییز و زمستان 1396.

برای مشاهده کامل مقاله روی فایل مقابل کلیک کنید.