به گزارش جام جم آنلاین به نقل از باشگاه خبرنگاران، بنای تاریخی سب شهرستان سیب و سوران در جنوب شرق سیستان و بلوچستان به عنوان مرتفع‌ترین قلعه خشتی ایران در کنار نخلستان‌های سربه فلک کشیده این شهرستان آماده پذیرایی و میزبانی از گردشگران نوروزی است.
این قلعه تاریخی یادگاری از پیوند فرهنگ ایرانی با گذشته تاریخی و افسانه‌ای خود است و همواره عظمت خویش را از بلندای نخلستان‌های سب به رخ همگان می‌کشد.
سیب و سوران یکی از قدیمی‌ترین مناطق سیستان و بلوچستان است که با ده‌ها نماد تاریخی و گردشگری مختلف از دوره‌های قبل از اسلام و بعد از اسلام قدمت آن به چند هزار سال می‌رسد.
قلعه خشتی سب که کارشناسان از آن به عنوان مرتفع‌ترین قلعه خشتی ایران یاد می‌کنند در مربع‌های قرینه به ارتفاع هشت تا ۲۲ متر ایجاد شده که باید گفت: از زیباترین و سالم‌ترین قلعه‌هایی است که از دوران اسلامی در سیستان و بلوچستان بر‌جای مانده و آیینه تمام نمایی از حاکمان صفویه و بعد از آن هاست.
نام قلعه سب از روستای سیب به معنای جایگاهی که در آن آب روان است خود نمایی می‌کند؛ این واژه به طایفه‌های کهن در سراوان نیز اطلاق می‌شود.
قلعه سب روی صفحه‌ای سنگی و صخره طبیعی کم ارتفاع با خشت و گل در قرن دوازدهم هجری قمری ساخته شد و در پایان قرن سیزدهم آخرین تغییرات اساسی در آن صورت گرفت.
ساختمان قلعه مجموعه‌ای از حصار و بنای اصلی است که با ۲۳ متر ارتفاع در شهر سیب واقع در جنوب غرب سراوان قرار دارد.
بنای اصلی قلعه در قاعده به صورت مستطیل ۳۶ متر در ۲۵ متر، در ۲ طبقه ساخته شده است.
هرچه بر ارتفاع آن افزوده از حجم آن نیز کم می‌شود و در ظاهر به شکل هرم در می‌آید که موجب ایستایی بیشتر بنا و جلوگیری از رانش دیوار‌های قطور و مرتفع آن شده است.
معماران چیره دست محلی با بهره گیری از تجربه خود، برای ساخت قلعه سب؛ تخم گیاهی به نام توتری را با گل مخلوط می‌کردند و ملاطی چسبناک می‌ساختند که وقتی خشک شد شدیدترین رگبار‌ها و باران‌های فصلی بلوچستان نیز توانایی شستن آن را ندارد و به همین دلیل قلعه سال‌ها پایدار مانده است.
حصار قلعه سب با سه متر ارتفاع، ۴۸ متر در ۷۴ متر به شکل مستطیل، دور تا دور قلعه را فراگرفته است و به وسیله غلام گرد‌ها (مکان ویژه نگهبانان و تیراندازی) در داخل دیوار و چهار برج چهارگوش در چهار راس حصار از قلعه محافظت می‌کنند.
سازندگان قلعه همچنین با بهره گیری از تنه خرما و شاخ و برگ آن و گاهی نیز حصیر‌هایی از داز (نخل کوتاه وحشی)، سقف‌ها را می‌پوشاندند و روی آن‌ها را از کاهگل پوشش می‌دادند.
محل ورود به قلعه تنها از طریق پلکان جنوب شرق امکان پذیر است و وارد شوندگان پس از عبور از درب اصلی قلعه به وسیله معبری به درگاهی، در سمت میانی دیواره غربی و از آنجا به وسیله یک راهرو تونل به طول ۱۶/۵ متر با شیب نسبتا تند به حیاط مرکزی می‌رسیدند.
قلعه سب در مجموع ۱۰ اتاق کوچک و بزرگ دارد که در اطراف حیاط مرکزی جای گرفته اند و برای دسترسی به فضا‌های حاکم نشین و تابستانی، راه پله‌ای مخفی، کم عرض و با شیب زیاد وجود دارد.
قلعه سب بعد از زمان صفویه در عصر افشاریه محل سکونت حاکمان منطقه بوده است
محمدی رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیب و سوران گفت: برپایی سیاه چادر در ورودی سیب و سوران، تجهیز ۲ اقامتگاه بوم گردی، برگزاری نمایشگاه و فروشگاه صنایع دستی در محل قلعه سب این شهرستان از جمله برنامه‌های پیش بینی شده برای برگزاری این جشن است.
وی بیان کرد: مردم محلی دهستان‌های سب، کنت و پسکوه خانه‌های خود را به عنوان اقامتگاه بوم گردی در اختیار گردشگران قرار دهند تا ضمن فراهم کردن رفاه مسافران؛ فرهنگ و نوع زندگی مردم این منطقه به گردشگران معرفی شود.
وی افزود: راهنمایان بومی در منطقه برای معرفی آثار و جاذبه‌های گردشگری به مسافران نوروزی در شهرستان سیب و سوران مستقر هستند .
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سیب و سوران گفت: این شهرستان دارای آثار شاخصی همچون قلعه سب، قلعه کنت و تپه‌های تاریخی است که تلاش داریم با جذب گردشگر و معرفی آثار تاریخی و صنایع دستی برای مردم محلی اشتغال و رونق اقتصادی ایجاد کنیم.
بیش از ۹۲ اثر تاریخی در سیب و سوران وجود دارد که ۲۰ اثر از این تعداد به ثبت رسیده که از مهمترین جاذبه‌های طبیعی این شهرستان می‌توان به تپه شنی، قلعه سب، چشمه آب درمانی منطقه پیرگیابان، سد ماشکید علیا، نخلستان‌های آپاتان و آبشار‌های دامنه کوه بیرک، قلعه‌های کنت، هیدوچ، کرشان و پسکوه نام برد.
همچنین آثار تاریخی فراوانی در این منطقه وجود دارد که قلعه خشتی و گلی سب به عنوان یکی از مرتفع‌ترین بنا‌های کشور با قابلیت ضد زلزله از مهمترین این آثار است.
صنایع دستی مختلف از جمله حصیر بافی، سوزن دوزی، سکه دوزی و گلیم بافی از جذابیت‌های دیگر شهرستان سیب و سوران است.
شهرستان سیب و سوران با دارا بودن ۲ بخش مرکزی و هیدوچ در ۴۰۰ کیلومتری زاهدان مرکز استان سیستان و بلوچستان قرار دارد.
نظر شما