اصلاحات نظام نرخ ارز توسط چین عامل مهمی در مشارکت رو به رشد این کشور در تجارت جهانی بوده است. تغییرات تدریجی و تحول در سیاست های ارزی کشور نقش پیشرویی در موقعیت اقتصادی چین در جهان و یوآن به عنوان ارز بین المللی داشته است.

آغاز آزادسازی بازار ارز چین از سال 2005

چین به منظور مدیریت بی ثباتی اقتصادی نرخ ارز را در سال 1955 کمی بیش از 8 یوان به ازای هر دلار آمریکا تثبیت کرد و این کار را تا ژوئیه 2005 ادامه داد.

این کشور در ژوییه 2005 که نرخ رشد اقتصادی آن به بیش از 10 درصد رسیده بود، تا حدی به سیاست آزاد سازی ارزی روی آورد و به یوآن اجازه داد در یک دامنه محدود در برابر سایر ارزها تغییر کند. این کشور تا ماه مارس 2014 اجازه تغییرات در محدوده معین به نرخ ارز را داد.

در ماه اوت 2015 چین یک گام فراتر نهاد و مجوز کاهش ارزش یوآن در برابر دلار را صادر کرد. این اقدام از سیاست های قبلی چین آزادانه تر عمل می کرد. دولت چین با این اقدام در تغییرات سیاست ارزی خود به طور مؤثرتری نیروهای بازار را جهت تعیین نرخ ارز دخیل نمود.

تعیین نرخ ارز توسط نیروهای عرضه و تقاضای بازار

طبق سیاست ارزی جدید چین دولت اعلام کرد که از این به بعد نرخ ارز به طور آزادانه می تواند حرکت کند. طبق این سیاست جدید شرایط عرضه و تقاضا در بازار نرخ ارز را تعیین می کرد. لذا دولت سیاست خود را از نرخ ارز ثابت به سمت نرخ ارز شناور تغییر داد و تنها از طریق تغییر در عرضه و تقاضای ارز بر قیمت آن اثر می گذاشت.

استفاده از ابزار اوراق مشتقه جهت مدیریت بازار بدون هدر رفت منابع ارزی

در کنار آزادسازی نرخ ارز، بانک مرکزی چین از سایر ابزارهای در اختیار خود نیز جهت کنترل نرخ ارز استفاده می کند. یکی از اساسی ترین ابزارهای بانک مرکزی اوراق مشتقه جهت اثرگذاری بر بازار و قیمت گذاری ارز است. اوراق مشتقه به قراردادهای مالی اطلاق می شود که ارزش خود را از کالای فیزیکی (دارایی پایه) می گیرند.

دارایی پایه می تواند به شکل سهام، ارز، کالا، بورس های خارجی، نرخ های بهره، صنعت ساخت و ساز یا هر نوع دارایی دیگر باشد. بانک مرکزی ترکیبی از این ابزارها را در اختیار دارد تا تسلط بهتری برای مدیریت نرخ های ارز و ذخایر خارجی خود داشته باشد.

مزیت استفاده از این ابزارها در آن است که بانک مرکزی مجبور نیست که در مواقع اضطراری ذخایر و منابع دلاری خود را سریعا در بازار به فروش برساند. این اقدامات می تواند مانع از هدر رفت ذخایر ارزی شود در نتیجه اعتماد را در بازار بدین جهت که خود بازار توانایی حل مشکلات آینده را خواهد را بالا می برد.

حفاظت از اقتصاد چین در برابر بحران ها با انعطاف پذیری نرخ ارز

انعطاف پذیری نرخ ارز چین در برابر دلار اقتصاد این کشور را در برابر چرخه های اقتصادی نا امنِ اقتصادهای بزرگ، محافظت می کند. از طرفی با این سیاست ها در مقابل اثرات سوء تغییرات مداوم نرخ بهره آمریکا که سبب حرکت سرمایه و نوسانات شدید در بازار ارز می شد نیز پایداری نسبی ایجاد می شود.

این اصلاحات اساسی بازار ارز و اجازه دادن به نیروهای اصلی بازار جهت تعیین نرخ ارز تنها بخشی از برنامه چین در راستای ایجاد یک اقتصاد پایدار در برابر تکانه های خارجی محسوب می شود.

منبع: موسسه تحقیقاتی «اف ایکس سی ام» انگلیس

نویسنده: حسین عطااللهی

شبکه تحلیلگران اقتصاد مقاومتی

انتهای متن/