در ادامه این گزارش آمده است: موضوعی که شاید بتوان با روشن‌تر شدن استراتژی نظامی امریکا در عراق و سوریه مفهوم آن را دریافت کرد. به تازگی نشریه نیویورک تایمز به نقل از مقام‌های وزارت امورخارجه و مقام‌های پنتاگون در دولت ترامپ گزارش داد که رییس‌جمهور قصد دارد ارتش امریکا را در سوریه و عراق به شکلی نا‌محدود و بدون مجوز کنگره حفظ کند. این تصمیم به احتمال زیاد به مبارزه وسیع‌تر و درگیری‌های نظامی بیشتر ایالات متحده در سوریه و عراق منتهی خواهد شد. حتی این احتمال وجود دارد که چنین تصمیمی شامل مبارزه در افغانستان، یمن و سومالی نیز بشود.

آخرین مجوز جامع کنگره امریکا برای استفاده از نیروهای نظامی به سال ٢٠٠١ باز‌می‌گردد. دوره‌ای که مجلس نمایندگان به رییس‌جمهور وقت جورج بوش این اختیار را داد تا از همه نیروهای لازم و مناسب برای مقابله با کشورها، سازمان‌ها یا افرادی که در برنامه‌ریزی یا کمک به حملات تروریستی ١١سپتامبر ٢٠٠١ دست داشته‌اند، استفاده کند. این قانون به طور مخفف به نام AUMF معروف شد و در سال ٢٠٠٣ جورج بوش با استناد به همین قانون اجازه استفاده از نیروی نظامی در عراق را دریافت کرد.

پس از بوش، دولت اوباما از مجوز AUMF برای توجیه حملات هوایی علیه داعش و سایر گروه‌های تروریستی استفاده کرد با این توجیه که داعش در سال‌های ٢٠٠٤ تا ٢٠١٤ وابسته به القاعده در عراق بوده است. پروفسور جینز دیوید اویلن، دانشیار دانشگاه کورنل معتقد بود که این استدلال ضعیف بوده است چرا که هرچند داعش یک بار رابطه‌ای با القاعده و اسامه بن‌لادن داشته اما این رابطه قوی نبوده و این یک رابطه جدی را توجیه نمی‌کند. بسیاری از محققان حقوقی دیگر هم همین نظر را دارند.

جنیفر داسکال، استاد دانشگاه و وکیل سابق دادستانی امریکا در سال ٢٠١٦ به NPR گفته است: قرار است کنگره زمانی اعلام جنگ کند که رییس‌جمهور در حال جنگ است. این یک اتفاق خطرناک است چرا که چنین اقدامی می‌تواند به روسای آینده اجازه بدهد که استفاده از ارتش را در اختیار خود بگیرند. با این حال برخی از اعضای کنگره، مانند سناتور جمهوری‌خواه جف فلیک و سناتور دموکرات تیم کین، طی سال‌های اخیر عنوان کردند که عملا AUMF هیچ گونه فایده‌ای ندارد و نادیده گرفته شده است. اخیرا کین نیز نسبت به نقش ارتش امریکا در سوریه ابراز نگرانی کرده بود.

چرا که معتقد بود در مناطقی که تروریست‌های داعش پاکسازی شدند نیروهای امریکایی باید کماکان حضور داشته باشند. او در نامه‌ای به رکس تیلرسون وزیرخارجه و جیمز متیس وزیر دفاع امریکا نوشت: من نگران آن هستم که ایالات متحده بدون هیچ قانون داخلی یا بین‌المللی برای عملیات در سوریه دچار مشکل شود. ما برای مبارزه با داعش وارد سوریه شدیم اما اکنون از این نیرو برای فشار بر دولت سوریه استفاده می‌شود و این عملیات بیشتر ایران و نیروهای نیابتی آن را هدف قرار داده که این موضوع نمی‌تواند تحت قانون AUMF مصوب سال ٢٠٠١ قرار گیرد.

ماری کی واترز، دستیار وزیر خارجه در امور حقوقی در پاسخ به این نامه نوشت: ایالات متحده به دنبال مبارزه با دولت سوریه، ایران یا گروه‌های حمایت شده از سوی ایران در عراق یا سوریه نیست. ولی با این وجود ایالات متحده به استفاده از نیروهای مورد نیاز و مناسب برای دفاع از کشور در چارچوب ائتلاف بین‌المللی برای عملیات شکست دادن داعش و القاعده ادامه خواهد داد. اما در حال حاضر طبق شواهد موجود، دونالد ترامپ و تیم امنیت ملی او تصمیم گرفته‌اند که به شکلی نا‌محدود در عراق و سوریه حضور داشته باشند و این در حالی است که عملا نیروهای داعش در عراق و سوریه پاکسازی شده‌اند. گفته می‌شود که رکس تیلرسون از ماه گذشته میلادی در سخنرانی خود از این برنامه پرده‌برداری کرده بود.

او در سخنرانی خود گفت: «ما نیروهای خود در سوریه را در راستای کنترل کردن ایران و همچنین جلوگیری از دولت سوریه برای اینکه نتوانند مناطق تحت اختیار نیروهای مورد حمایت امریکا را در اختیار بگیرند، حفظ کرده‌ایم.» هرچند تیلرسون در سخنان خود بر ضرورت برداشتن بقایای داعش در سوریه تاکید کرد. در حال حاضر دولتمردان امریکایی مدعی هستند که اگر نیروهای خود را از این مناطق خارج کنند خلأ به وجود آمده می‌تواند منجر به احیای دوباره نیروهای تروریستی شود.

دیوید تراچنبرگ، معاون وزیر دفاع امریکا می‌گوید: ما پیش از این نیز این تجربه را داشته‌ایم که با خروج نیروهای امریکایی در زمان نادرست، فرصت بهره‌برداری را به گروه‌های تروریستی دادیم. محمد جواد ظریف وزیر امورخارجه ایران نگاه دیگری به این مساله دارد. وی روز گذشته در این باره گفت: امریکایی‌ها برای هدف‌های کوتاه نظرانه خود که برخی از آن هدف‌ها هم اقتصادی و در واقع برای اشغال سرزمین‌های نفت‌خیز سوریه است از نیروهای محلی استفاده می‌کنند و به یک تنش درازمدت در منطقه ما دامن می‌زنند.

طبق برخی برآوردها بیش از ٢هزار سرباز امریکایی در سوریه حضور دارند و این در حالی است که تمام سرزمین‌هایی که در اختیار داعش بوده است باز پس گرفته شده است. با این حال تراچنبرگ در پاسخ به تیم کین می‌گوید: عدم رضایت دولت سوریه و قوانین بین‌المللی مبنایی نمی‌شود که ما از عراق و ایالات متحده در برابر تروریست‌ها محافظت نکنیم. سربازان امریکایی می‌توانند در شرایطی که دولت سوریه یا نیروهای ایرانی قصد حمله به نیروهای امریکایی یا نیروهای سوری که در مبارزه با داعش در سوریه با ما همکاری می‌کند را داشته باشند، به آنها حمله کنند. لازم به ذکر است که نیروهای ایالات متحده چندین بار به اسم دفاع از نیروهای مورد حمایت از سوی ایالات متحده، حملاتی را علیه نیروهای حامی بشار اسد رییس‌جمهور سوریه انجام دادند.

جک گلدسمیت، استاد دانشکده حقوق دانشگاه هاروارد در گفت‌وگو با دالاس‌مورنینگ‌نیوز گفت: «توجیه قانونی دولت بسیار ضعیف است. دولت تفسیر از اقتدار جنگی خود را بیش از حد گسترش داده است.»

وی از دولت ترامپ خواست تا مجوز جدید برای هرگونه ماموریت دراز مدت در سوریه و عراق دریافت کند، به خصوص برای اینکه بتواند به نیروهای حامی اسد در مناطقی که داعش حضور ندارد نیز نیاز به مجوز دارد. او حتی حمله موشکی به پایگاه الشعیرات را نیز محکوم کرد و گفت برای چنین اقدامی نیز نیاز به مجوز کنگره وجود دارد. با این حال به نظر می‌رسد که دونالد ترامپ خود را در نقش پادشاهی می‌بیند که می‌تواند به شکل یک‌‌جانبه و با یک دستور، فرمان جنگ صادر کند.

*منبع: روزنامه اعتماد؛ 1396،12،6
**گروه اطلاع رسانی**2059**9131