صاحب‌خبر - با گذشت بیش از سه روز از سانحه دلخراش سقوط هواپیمای ATR آسمان شایعات ،اخبار شنیده شده ونظرات مختلف درباره رادار ،جانمایی فرودگاه، سیستم ELT هواپیما و...به بحث داغ فضای مجازی و رسانه ها بدل شده است. پس از آن که برخی رسانه ها از فقدان رادار در فرودگاه یاسوج و کنترل این هواپیما با رادار فرودگاه اصفهان سخن به میان آوردند و رشید پور نیز در برنامه حالا خورشید اسنادی را منتشر کرد که حاکی از سطح پایین کیفیت و فناوری رادار این فرودگاه و در عین حال خاموش بودن این رادار به دلیل قطع بودن برق آن بود، برخی مسئولان به این ادعاها و اظهارات پاسخ دادند .در همین حال برخی کارشناسان هوانوردی و خلبانان پیش کسوت نیز به اظهار نظر درباره دلایل وسناریوهای احتمالی سقوط این هواپیما پرداختند. رضا رشیدپور، دربخشی از برنامه تلویزیونی حالا خورشید از اسنادی رونمایی کرد که نشان می دهد فرودگاه یاسوج رادار نداشته است.به گزارش رکنا وی مدارکی از دوماه پیش فرودگاه یاسوج نشان داد و گفت: آیا نباید اطلاعاتی در این AIP وجود داشته باشد؟این ها اسناد AIP فرودگاه یاسوج است. در کدام یک از این ها اطلاعاتی از رادار پیشرفته فرودگاه یاسوج وجود دارد که ما از آن بی اطلاعیم؟ رئیس کمیسیون بررسی سانحه :فرودگاه یاسوج رادار ندارد به گزارش تسنیم رضایی فر رئیس کمیسیون بررسی سانحه سقوط هواپیمای تهران - یاسوج با یادآوری این‌که هواپیمای ATR آسمان در ارتفاع 21 هزار پایی ادامه مسیر داده است، اظهار کرد: هنگام آخرین مکالمه خلبان با برج مراقبت در ساعت 9:30 همه چیز عادی بوده و هیچ نقص یا موردی را خلبان اعلام نکرده بود.وی تصریح کرد: بعد از ساعت 9:30 ارتباط خلبان با برج مراقبت قطع شد و چندین بار برج مراقبت، خلبان را صدا کرد ولی جوابی دریافت نکرد که جست وجو‌ها از همان لحظات اولیه آغاز شد. وی با بیان این‌که موتور این هواپیما از نوع ملخ دار بود و در ارتفاع پایین حرکت می کرد که برای مسافرت های با مسافت کوتاه و شهرهای نزدیک استفاده می شد، تصریح کرد:‌ خلبان این هواپیما، خلبانی با تجربه بوده و سابقه پرواز 17 هزار و 400 ساعت را داشته و معلم خلبان بوده و بر کار معلم خلبان ها هم نظارت داشته است. رئیس کمیسیون بررسی سانحه سقوط هواپیمایی تهران – یاسوج در عین حال گفت: برخی فرودگاه ها مانند فرودگاه یاسوج رادار ندارند و برخی هم مانند مهرآباد رادار دارند و این هواپیما را تا ساعت 9:25 در رادار مرکز کنترل فضای کشور داشتند. هواپیمای ATR تمام مجوز های لازم را برای پرواز از سازمان هواپیمایی داشت و سه ماه پیش از چک سنگین بیرون آمد و در این مدت هیچ مشکلی نداشت. معاون سابق سازمان هواپیمایی:رادار در فرودگاه یاسوج نصب نشده است علیرضا منظری، معاون اسبق سازمان هواپیمایی کشور نیز در گفت وگو با برنا در خصوص این که در فرودگاه یاسوج امکان نصب رادار وجود ندارد، افزود: نمی‌توان گفت در فرودگاهی امکان نصب رادار وجود دارد یا نه ولی در همه فرودگاه‌ها می‌توان رادار نصب کرد اما موضوع قابل توجه این است که فرودگاه‌ها بر اساس عملکردشان درجه بندی و یک سری تجهیزات برای آن ها در نظر گرفته و نصب می‌شود.منظری خاطرنشان کرد: رادار در فرودگاه یاسوج نصب نشده است و جزو طرح جامع فرودگاه هم نیست که رادار نصب شود. او ادامه داد: در فرودگاه هایی رادار نصب می‌شود که تعداد پروازهای ورودی و خروجی زیادی دارند و به این دلیل که تراکم پرواز زیاد است، برای تسهیل پروازها و کنترل راحت‌تر رادار نصب می‌کنند اما این فرودگاه به دلیل پروازهای کم نیازی به رادار نداشته است.وی همچنین با بیان این که "سن هواپیما تاثیر زیادی روی عملکرد و عملیات هواپیما ندارد زیرا هواپیما بر اساس استاندارد تولید شده است" افزود: اگر همه استانداردها رعایت شود اشکالی برای هواپیما پیش نمی‌آید و این اتفاقات ناگهانی می‌تواند برای هواپیمای یک ساله نیز رخ دهد که درصد این اتفاقات می‌تواند متفاوت باشد. سخنگوی کمیسیون عمران مجلس:منطقه سانحه از دید رادار خارج است به گزارش خبرنگار مهر، صدیق بدری سخنگوی کمیسیون عمران مجلس نیز در گفت وگو با رادیو اقتصاد با اشاره به بررسی های کمیسیون عمران مجلس و جلساتی که با مسئولان داشته است گفت: منطقه ای که احتمال سقوط هواپیما در آن داده می شود، از دید رادار خارج است و خلبان باید هواپیما را هدایت می کرده تا با کنترل فرودگاه یاسوج فرود می آمده است. نبود رادار در فرودگاه یاسوج تکذیب شد این در حالی است که مدیر فرودگاه یاسوج نبود رادار در این فرودگاه را که در برخی خبرها و پایگاه های خبری منتشر شده است، تکذیب کرد.علی محسنیان اظهار کرد: فعالیت فرودگاه بدون رادار ممکن نیست و این شایعه تکذیب می شود. کاپیتان شهبازی:فرودگاه یاسوج در بهترین نقطه برای فرود قرار دارد کاپیتان هوشنگ شهبازی از خلبانان پیش‌کسوت نیز در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما درباره حادثه سقوط هواپیمای یاسوج گفت: شایعاتی که درباره جانمایی اشتباه فرودگاه یاسوج یا نبود تجهیزات رادار و ناوبری در این فرودگاه در فضای مجازی منتشر شده، همگی کذب است و با توجه به پروازهایی که خود من بارها به این فرودگاه داشتم می توانم اعلام کنم که این فرودگاه در بهترین نقطه برای فرود و با تمامی تجهیزات لازم ناوبری در حال فعالیت است و هیچ گونه مشکلی از این نظر ندارد. معاون آخوندی: سیستم ELT هواپیمای آسمان فعال بود در همین حال معاون وزیر راه و شهرسازی با اعلام این که موتور و قطعات موردنیاز هواپیمای آسمان سه ماه پیش در شیراز نصب شد، گفت: سیستم ELT این هواپیما ساخت فرانسه و اعتبار آن تا ۲۰۲۱ میلادی بوده است. وی افزود : ELT هواپیمای سقوط کرده آسمان فعال بوده است اما فرکانس آن را ماهواره‌ها دریافت نکرده اند. به گزارش تسنیم، علی عابدزاده در نشست خبری در پاسخ به تسنیم درباره ابهامات مربوط به سیستم ELT و آخرین چک هواپیمای سقوط کرده آسمان، با بیان این که هواپیمای سقوط کرده آسمان حدود شش سال در شیراز زمین گیر بود، تصریح کرد: خوشبختانه پس از برجام قطعات و موتور موردنیاز برای تعمیر این هواپیما خریداری شد. آخرین چک هواپیمای یاسوج چه زمانی انجام شد؟ بهادر عشایری مدیرکل آموزش و به سازی نیروی انسانی شرکت هواپیمایی آسمان نیز با بیان این که چک های هواپیما هم به طور کامل انجام شده بود، افزود: هر دو موتور این هواپیما یکی در سوئد ودیگری در فرانسه، چک و تعمیر اساسی شدند و تاکنون این هواپیما ۲۸ هزار و ۸۵۷ ساعت پرواز داشته و مجموع پروازهای آن تاکنون ۱۶۶ هزار ساعت بوده است. احتمال خراب کاری بعید است در همین حال رضایی رئیس کمیسیون عمران با بیان این که تمام موارد تا ۸ دقیقه پایانی کاملا عادی و نرمال مخابره شده بود افزود: قطعا نمی‌توان گفت علت سانحه شرایط نامساعد جوی بوده چرا که گزارش شرایط آب و هوا پیش از پرواز به خلبان ارائه شده و هیچ مشکلی در شرایط جوی هم نداشته است.وی ادامه داد: ۸ دقیقه پس از این که هواپیما وارد مرکز کنترل ارتباط فرودگاه یاسوج شده، ارتفاع را کم کرده است. یک احتمال این است که این نقطه ابری بوده که باید خلبان ارتفاع را افزایش می داد تا از نقطه ابری عبور می کرد اما نمی‌دانیم چرا خلبان ترجیح داده ارتفاع خود را کاهش دهد. البته در این شرایط هنوز وارد منطقه کوهستانی هم نشده بود.رضایی تاکید کرد: اگر خطری این هواپیما را تهدید می کرد، خلبان فرصت اعلام خطر و گزارش را به مرکز کنترل داشت اما هیچ صحبتی درباره خطرات احتمالی یا احساس خطر خلبان انجام نشده است .رئیس کمیسیون عمران تاکید کرد: البته بعید است که این سانحه برا اثر خراب کاری باشد چرا که شواهد و مستندات، مدرکی از خراب کاری ارائه نمی‌دهد. کاپیتان اردشیری :خلبان تصور کرده است کوه را رد می‌کند در همین حال کاپیتان عین ا... اردشیری، خلبان پیش‌کسوت کشور در گفت وگو با مهر اظهار کرد: با بررسی تصاویری که تا ساعت ۱۲ روزسه شنبه از محل حادثه منتشر شده، هواپیما اصلا طرح تقرب برای فرود را انجام نداده است و روی NDB (دستگاه تقرب پرواز فرودگاه) نرفته است.او درباره «شرایط و تصمیمات احتمالی خلبان پیش از برخورد با کوه» گفت: خلبان از میان ابرها، زمین را مشاهده کرده و سریع ارتفاع را به ۱۰ هزار پا کاهش داده و زیر ابرها رفته است و تصور کرده می تواند با همین ارتفاع از زیر ابرها، خود را به فرودگاه برساند. خلبان روی دستگاه DME، فاصله هواپیما با فرودگاه را می دیده است. عقربه دستگاه ADF ، نیز سمت و جهت فرودگاه را نشان می داده است. بنابراین خلبان زمانی که ارتفاع کم کرده و زیر ابرها رفته است، تصور کرده با اطلاعات مذکور و در ارتفاع ۱۰ هزار پایی می تواند از جایی که ارتفاع سلسله قله های دنا کمتر است، عبور کند و به سمت فرودگاه برود. اما در 8.5 مایلی فرودگاه با کوه برخورد کرده است.کاپیتان اردشیری ادامه داد: زمانی که برف می بارد و کوه و زمین پوشیده از برف است، از ارتفاع، نمی توان بین کوه و زمین تمایز قائل شد. به همین دلیل خلبان متوجه وجود قله در مقابل خود نشده است و زمانی متوجه قله در مقابل هواپیما شده که فرصت کافی برای اوج گرفتن در اختیار نداشته و متاسفانه با یکی از قله های کوتاه سلسله قله های دنا برخورد کرده است.وی در پاسخ به این سوال که « آیا ممکن است، خلبان به دلیل خطای انسانی ارتفاع هواپیما را کم کرده باشد؟» توضیح داد: کاهش ارتفاع هواپیما، الزاما ناشی از اشتباه خلبان نبوده و دلایل مختلفی می تواند عامل کاهش ارتفاع هواپیما باشد که «برخی» از این دلایل به این شرح است: ممکن است هواپیما در داخل ابرها با مشکلاتی مواجه شده و به اصطلاح به شرایط «STALL» یا «واماندگی» رسیده و با از دست رفتن کنترل، هواپیما به کوه برخورد کرده است. ممکن است سیستم ضدیخ هواپیما از کار افتاده باشد که در این صورت در عرض چند دقیقه، بدنه هواپیما از چندین تن یخ پوشیده و هواپیما سنگین می شود و نمی تواند ارتفاع را حفظ کند. ممکن است از کار افتادن یکی از موتورهای هواپیما نیز منجر به کاهش ارتفاع شده باشد. مهر علیزاده:خلبان هیچ دیدی نداشته است استاندار اصفهان نیز با بیان این که هواپیما در ارتفاع 13 هزار پایی دقیقا به نوک قله برخورد کرده است، افزود: ارتفاع کوه دنا 13 هزار و 500 پا بوده که لاشه هواپیما در نقطه 100 پایی قله پیدا شده است. محسن مهرعلیزاده ادامه داد: محل سقوط نشان می‌دهد که خلبان به دلیل این که هیچ دیدی نداشته و توفان بوده، نتوانسته است هواپیما را کنترل کند و اگر مقداری انحراف به سمت راست داشت، شاید می‌توانست از شیار کنار آن رد شود اما متاسفانه در ارتفاع 30 متری به قله برخورد کرده و لاشه هواپیما در همان‌جا مشاهده شده است. اعزام تیم فرانسوی برای بررسی جعبه سیاه هواپیما در عین حال به رغم این گمانه ها و نظرات کارشناسان، برای مشخص شدن دلیل اصلی سقوط این هواپیما باید منتظر پیدا کردن و بازخوانی اطلاعات جعبه سیاه بود. در همین حال جعفر زاده مدیرروابط عمومی سازمان هواپیمایی کشوری از اعزام یک گروه متخصص فرانسوی به تهران خبرداد و بیان کرد: این هیئت به همراه تیم بررسی سانحه جعبه سیاه هواپیما را پس از یافتن بررسی خواهند کرد.∎​