شناسهٔ خبر: 24224729 - سرویس فرهنگی
نسخه قابل چاپ منبع: روزنامه جام‌جم | لینک خبر

نیشابور؛شهر شاعران

نیشابور یکی از شهرهای بزرگ استان خراسان رضوی است که گل‌های آن خوردنی، بوته‌های آن ریواس و سنگ‌های آن فیروزه است. نیشابور بعد از مشهد دومین شهر بزرگ استان خراسان رضوی است و نماد تاریخ و فرهنگ ایرانیان به شمار می‌آید. سالانه گردشگران زیادی مجذوب دیدنی‌های منحصر‌به‌فرد این شهر تاریخی می‌شوند.

صاحب‌خبر -

* دهکده چوبین نیشابور

دهکده چوبین نام محلی است که در یکی از روستاهای نیشابور به نام محمدآباد آقازاده در استان خراسان رضوی واقع در شمال شرقی ایران ساخته شده است. این دهکده چوبی کم نمونه و بی همتا در ایران به وسیله مهندس حمید مجتهدی(متولد 1319 و متوفی در پاییز 1392 ) از نوادگان محمد کاظم خراسانی ساخته شده و یکی از دیدنیها و تفرجگاههای نیشابور میباشد.

نام «دهکده چوبین» برخاسته از ویژگی منحصربهفرد سازههای آن در استفاده کامل از چوب و بکارگیری روشی نوین در ساخت بناهای آن که برخاسته از پیشینه تاریخی - فرهنگی و متناسب با امکانات و قابلیتهای اقلیمی وجغرافیایی منطقه است، میباشد. دیدنیهای این دهکده شامل مسجد چوبی، موزه و کتابخانه، رستوران، فروشگاه و نانوایی، آلاچیق، سوئیتها، فضای سبز و اکوسیستم زیبای آن به همراه کشاورزی و دامپروری است.

این مسجد، اولین مسجد چوبی مقاوم در برابر زلزله در جهان میباشد. این بنا 200 متر مربع وسعت دارد و سقف آن به صورت شیروانی میباشد. دو مناره آن 13 متر از سطح زمین ارتفاع و وزن هر یک تقریباً 4 تن میباشد. شکل ظاهری آن به صورت کشتیای وارونه بر زمین است. در ساخت این مسجد که حدود 2 سال طول کشیده است، 40 تن چوب استفاده شده است.

مسجد چوبی این دهکده نه تنها در ایران بلکه در جهان بی نظیر است. این مسجد میتواند تا 8 ریشتر زمین لرزه را تحمل کند و بنای آن به گونهای است که تا صدها سال دیگر نیز آسیب نخواهد دید.

اسکلت آن به شیوه Two by Four یا Double L ساخته شده است. منارهها به سقف به گونهای اتصال دارند که در داخل مسجد ستونی وجود ندارد.

دیوارههای آن دوجداره بوده که بین این دو لایه، اسکلت بنا وجود دارد. اسکلت منارهها و سقف و همچنین سقف و دیوارهها به روش عنکبوتی اتصال دارند. این نام به دلیل شیوه ساخت آن که مانند تنیدن تار عنکبوت است بطوریکه اتصال منارهها طوری است که وزن آنها به صورت مساوی، ابتدا روی سقف و سپس به دیوارهها و از آنجا به زمین منتقل میشود. قابل توجه است که از طریق نردبان داخل منارهها میتوان به بالای مناره دسترسی پیدا کرد. جالبترآنکه در محل اتصال مناره به سقف، دریچهای تعبیه شده که مانند یک کانال تهویه عمل میکند بطوریکه در تابستان هوای گرم و آلوده را از فضای مسجد خارج میکند و هوای پاکیزه از طریق بادگیر مخصوصی که در سقف بنا شده، داخل مسجد میگردد؛ و به این ترتیب یک تهویه طبیعی انجام میپذیرد. دیوارهها کمی حالت زاویهدار دارند که انتقال وزن را از مناره به زمین سادهتر میسازد.

قابل ذکر است که محلی که در آن مسجد ساخته شده، بسیار موریانه خیز است، لذا راهکارهای ویژهای در ساخت این مسجد و دیگر بناهای این مجموعه برای جلوگیری از اثرات مخرب چوب خواران به کار گرفته شده است. بطوریکه به عنوان نمونه، خانه سازنده مجموعه با عمر بیش از20 سال، از آسیب چوب خواران به دور مانده است. برای ماندگاری دراز مدت دیوارههای خارجی در برابر نزولات آسمانی، چوبهای ویژه با فرآوری خاص استفاده شده است.

کابینت ها، دیوارهها و حتی سینیهای آبدارخانه این مسجد، چوبی است. مسجد دارای یک ایوان بیرونی که کف آن از خشت است میباشد. برروی دیوارههای داخلی و بیرونی مسجد به ترتیب تعداد 7 و 6 کتیبه زیبا از آیات قرآنی به همراه قابهایش از چوب درختان گردو وتوت نصب است.

در ساختمان و تزیینات داخلی چوبهای مختلفی از درختان مثمر و غیر مثمر مانند انواع کاجها، اشن، سپیدار، گیلاس، گلابی، زبان گنجشک، گردو و توت استفاده شده است. نور پردازی ویژه مجموعه، هارمونی ویژهای از رنگهای شاد، در شبها جلوه خاصی دارد.

هدف سازنده این مجموعه، رونق بخشیدن به صنعت گردشگری و نیز احیای نام و یاد بزرگ مردی است که روزگاری در این مکان به خدمت میزیسته است.

* روستای بوژان

بوژان (نیشابور)، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان نیشابور در استان خراسان رضوی است. خانههای این روستا به شکل پلکانی است. بوژان در 5 کیلومتری شمال شرقی نیشابور و در دامنه ارتفاعات جنوبی رشته کوه بینالود، قرار دارد.

بوژان در ارتفاعات سرسبز و سرشار از گلها و گیاهان دارویی قرار دارد و چشم انداز دره سرسبز روستا و رودخانه جاری آن همراه با منظره کشتزار و باغهای گسترده، جلوه بسیار زیبا و تماشایی دارند. روستا در شیبی ملایم در دو سوی دره در میان باغات واقع شده و خانهها در این شیب، به صورت پلکانی چیده شدهاند. از دیگر جاذبههای روستا آبشارهای زیبای بوژان است که از ارتفاعات شمالی روستا سرازیر میشود. این مناظر پس از طی چند ساعت پیادهروی از داخل روستا به سمت شمال قابل دسترس میباشد.

روستای خرو و چشمه های آبگرم مرتضی علی

خَرْوْ شهری در استان خراسان رضوی در شرق ایران میباشد. این شهر در بخش زبرخان شهرستان نیشابور قرار دارد. پس از نیشابور، پرجمعیتترین شهر منطقه است. شهر خرو دارای 4 محله با نامهای خرو علیا، خرو سفلی، شهرک امام رضا و ساحل برج میباشد.

شهر خرو با داشتن جاذبههای گردشگری سالانه پذیرای هزاران مسافر از سراسر ایران میباشد. از جاذبههای گردشگری این شهر میتوان به آبشار به نامهای شاه سو (شش آب) و آبشار رودمیان رودخانه خروشان با نامهای رودخانه کوچک، بزرگ و ردمیان وجود متبرک امامزاده خلیفه سید علی و یادمان گذر امام رضا از شهر خرو (چشمه علی بن موسی الرضا) و همچنین وجود دهها چشمه جوشان و باغات سرسبز و مردمانی با صفا و مهمان دوست که میتواند پذیرای شما عزیزان باشد اشاره کرد.

* دیزباد باسوادترین روستای ایران

دیزباد نام یک روستا واقع در بخش زبرخان شهرستان نیشابور (دیزباد بالا) و یک روستا واقع در بخش احمدآباد شهرستان مشهد (دیزباد پایین) و منطقهای مابین شهرستان مشهد و نیشابور در استان خراسان رضوی است.

روستای دیزباد بر روی دامنههای جنوبی رشته کوههای بینالود و به صورت شرقی-غربی استقرار یافته که معروفترین روستا از نوع پلکانی در ایران میباشد.

* دررود

دَرّرود شهری است در 20 کیلومتری شرق نیشابور است. درود در دامنه جنوبی رشتهکوههای بینالود قرار گرفتهاست و یکی از مراکز گردشگری طبیعی نیشابور به شمار میآید. شهر دررود در تابستان پذیرای بیشترین مسافر از ایران و نیشابور است. از جاذبههای گردشگری درود میتوان به آبشارهای زیبای آن، رودخانه درود و جاده کوهستانی درود –جاغرق و منطقه سرسبز همت آباد و سد خاکی آن اشاره کرد. یک سایت مهم پرواز پاراگلایدر در شهر درود قرار دارد.

* معدن فیروزه نیشابور

معدن فیروزه نیشابور در پنجاه و سه کیلومتری شمالغربی نیشابور قرار گرفته است و از جمله معادن عمومی شهر است. میزان ذخیره فیروزه این معدن نزدیک به هشت هزار تن است و سالانه چهل تن مجوز استخراج دارد.

* آرامگاه خیام

آرامگاه عمر خیام جایدفنِ عمر خیام، گیراترین جای گردشگری نیشابور و نمونه برجسته معماری نوین ایرانی است که طراحِّ آن هوشنگ سیحون بود و آن را در 6 شهریور 1341 پایان داد. طرحش برگرفته از زندگی، زمانه و اندیشههای عمر خیام است که بر هر سه «ریاضیدان»، «اخترشناس» و «شاعر» بودنِ خیام استوار است و سازههای پیرامون آرامگاه، به پیشه پدری خیام (خیمهدوزی) رویکرد دارد؛ 22 متر بلندا دارد؛ پیکربندیاش بتنی با هسته فلزی است؛ در باغی در حومه شهر نیشابور جای دارد که آرامگاه و مسجد محمد محروق نیز در آن برپاست که بهعنوان یک امامزاده نزد مسلمانان شیعه گرامی داشته میشود.

* باغ قدمگاه

قَدَمْگاه شهری است در استان خراسان رضوی در شرق نیشابور. این شهر در بخش زبرخان شهرستان نیشابور قرار دارد.

این باغ در دامنه جنوبی کوهستان «بینالود» در میان کاسهای که از پیوستن دو تپه به وجود آمده و رو به دشت نیشابور قرار گرفتهاست. باغ، از سمت جنوب توسط خیابانی شمالی - جنوبی به جاده نیشابور – مشهد اتصال مییابد. از نیشابور حدود 24 کیلومتر و از مشهد حدود 100 کیلومتر فاصله دارد. این مکان، به عنوان جایگاهی مقدس از سابقه طولانی برخوردار است و منشأ آن به دوران پیش از اسلام بازمیگردد. گر چه عملکرد آغازین این مکان هنوز مشخص نشدهاست. این باغ را زمانی منسوب به شاهپور کسری و سپس امام رضا دانستهاند. وجه تسمیه قدمگاه، با توجه به سنگی سیاه است که جای دو پا بر روی آن نقش بستهاست و با نام قدمگاه امام رضا معروف گردیدهاست. میگویند سال 200 ه.ق امام رضا که از مدینه عازم مرو بوده، در این محل توقف کرد و چون خواست با خاک تیمم کند، آبی جاری پدید آمد.

باغ قدمگاه، با توجه به اهمیت حضور و نحوه جریان آب، مشابه دیگر باغهای ایرانی است؛ لیکن وجود چشمهای متبرک در منطقه مرکزی باغ که از آن نقطه جوشیده و همانجا از چشم مخفی میشود تا در نقطهای ناپیدا به شبکه اصلی آب جاری در باغ بپیوندد، عاملی است که آنرا از سایر باغها متمایز میسازد.

آبشار گرینه

آبشار گرینه در استان خراسان رضوی واقع است. آبشار گرینه در فاصله 6 کیلومتری شمال روستایی به همین نام در میان دره ای سرسبز به نام باغرود قرار گرفته است. برای دسترسی به آبشار از روستای گرینه به سمت شمال حرکت کنید. پس از طی مسافتی در حدود 1.5 کیلومتر در دره رودخانه، به محل انشعاب رودخانه به دو بخش شمالی و شرقی خواهید رسید. ادامه مسیر دره شمالی به آبشار گرینه منتهی می شود.

نظر شما