صاحب‌خبر - -قسمت چهارم- *آموزش فنی و حرفه‌ای: فعالیت و کار از فقر و ناتوانی پیشگیری می‌نماید و آموزش حرفه‌هائی مانند: کشاورزی، صنعت، تجارت، خیاطی، آهنگری، جوشکاری، بنّائی، نسّاجی و همچنین حرفه‌های جدیدی مانند: آموزش کامپیوتر، اینترنت، الکترونیک، مهندسی، مکانیکی، لوله‌کشی و ...، همه مفیدند و از نظر شریعت اسلام واجب کفائی به شمار می‌آیند. و این موضوع با این آیه‌ی قرآن در ارتباط است که: وَابْتَلُواْ الْیتَامَى حَتَّىَ إِذَا بَلَغُواْ النِّکَاحَ فَإِنْ آنَسْتُم مِّنْهُمْ رُشْدًا فَادْفَعُواْ إِلَیهِمْ أَمْوَالَهُمْ (النساء6) «یتیمان را بیازمائید تا آنگاه که به سن ازدواج می‌رسند، اگر از آنان صلاحیت و حُسن تصرف را دیدید، اموالشان را به ایشان تحویل بدهید.» علمای همه‌ی مذاهب بر این باورند که آموزش فنون و حرفه‌ها به کودکان هر یک با توجه به علاقه و استعدادشان واجب است، امّا معامله‌ی کودکانی که به سن بلوغ نرسیده‌اند، باید با اجازه‌ی اولیاء آنها باشد. * تربیت عاطفی و انسانی: منظور از تربیت عاطفی تقویت جنبه‌های انسانی کودکان مانند: احساس لذّت و احساس درد، شادمانی، اندوه، ایثار، حبّ نیکی و تنفر از بدی است. قرآن به برخی از این عواطف و احساسات مانند: محبّت متبادل میان خداوند و بندگانش اشاره نموده و می‌فرماید: وَمِنَ النَّاسِ مَن یتَّخِذُ مِن دُونِ اللّهِ أَندَاداً یحِبُّونَهُمْ کَحُبِّ اللّهِ وَالَّذِینَ آمَنُواْ أَشَدُّ حُبًّا لِّلّهِ (البقره: 165) «برخی از مردم هستند که غیر از خداوند، خداگونه‌هائی را بر می‌گزینند، و آنها را همچون خدا دوست می‌دارند، امّا کسانی که ایمان آورده‌اند، خداوند را بسیار بیشتر دوست دارند.» همچنین می‌فرماید: فَسَوْفَ یأْتِی اللّهُ بِقَوْمٍ یحِبُّهُمْ وَیحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْکَافِرِینَ (المائده54) «خداوند مردمی را به جای ایشان خواهد آورد که خداوند دوستشان می‌دارد و آنان نیز خداوند را دوست می‌دارند، نسبت به مؤمنان نرم و فروتن بوده و در برابر کافران قاطع و نیرومند هستند.» و در جای دیگر می‌فرماید: وَالَّذِینَ تَبَوَّؤُوا الدَّارَ وَالْإِیمَانَ مِن قَبْلِهِمْ یحِبُّونَ مَنْ هَاجَرَ إِلَیهِمْ وَلَا یجِدُونَ فِی صُدُورِهِمْ حَاجَةً مِّمَّا أُوتُوا وَیؤْثِرُونَ عَلَى أَنفُسِهِمْ وَلَوْ کَانَ بِهِمْ خَصَاصَةٌ (الحشر: 9) «آنهائی که پیش از آمدن مهاجران خانه و کاشانه‌ی (اسلام) را آماده کرده‌اند و ایمان را (در دل خود استوار داشتند) کسانی را که به نزد آنها مهاجرت نموده دوست می‌دارند و از درون به چیزهائی که به مهاجران داده شده احساس رغبت و نیاز نمی‌نمایند و ایشان را بر خود ترجیح می‌دهند، هر چند که خود سخت نیازمند هستند.» و در سنت نبوی آمده است که «ایمان هیچ یک از شما کامل نیست مگر آنکه مرا از پدر، مادر و همه‌ی مردم بیشتر دوست بدارد.»هیچ‌یک از شما ایمانش کامل نیست مگر آنکه هر چه را برای خود دوست می‌دارد، برای برادر (مسلمانش) نیز دوست بدارد.»و منظور از محبّت رسول خدا محبت و عشق به رسالت و احکام شریعت اوست. رفتار محبّت‌آمیز، مهربانانه، بازی، شوخی، بوسیدن، نوازش، هدیه‌دادن و خوشروئی به هنگام آمد و رفت، اهتمام و پرس و جو در مورد کودکان فرق نمی‌کند یتیم یا غیر یتیم دختر یا پسر باشد، سبب رشد عاطفی و احساسی آنها می‌شود. همچنین مساوات میان آنها در محبّت، هدیه‌دادن، اعتدال در محبّت و خشونت برا جلوگیری از ایجاد عقده در کودکان ضروری است و به شدّت با پدیده‌ی دخترستیزی که جزو فرهنگ و عادت اعراب عصر جاهلیت بوده لازم است مقابله بشود. قرآن در این رابطه می‌گوید: وَإِذَا بُشِّرَ أَحَدُهُمْ بِالأُنثَى ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدًّا وَهُوَ کَظِیمٌ *یتَوَارَى مِنَ الْقَوْمِ مِن سُوءِ مَا بُشِّرَ بِهِ أَیمْسِکُهُ عَلَى هُونٍ أَمْ یدُسُّهُ فِی التُّرَابِ أَلاَ سَاء مَا یحْکُمُونَ (النحل: 59-58) «هنگامی که به یکی از آنها مژده تولد دختر داده می‌شد (از فرط ناراحتی چهره‌اش تغییر می‌کرد و) صورتش سیاه می‌گردید و از خشم و اندوه مملو می‌شد و به خاطر این مژده‌ی بدی که به او داده شده از قوم و قبیله‌اش خود را پنهان می‌کرد. (و سرگشته و حیران به خود می‌گفت:) آیا این ننگ را بر خود بپذیرد، (و دختر را نگاه دارد) و یا او را زنده به گور سازد، براستی بسیار بد قضاوت می‌کردند و تصمیم می‌گرفتند.» همچنین خانواده را از بدرفتاری با کودکان یتیم و سوء استفاده از اموال و زیر پا نهادن حقوقشان برحذر می‌دارد و می‌فرماید: وَلاَ تَقْرَبُواْ مَالَ الْیتِیمِ إِلاَّ بِالَّتِی هِی أَحْسَنُ حَتَّى یبْلُغَ أَشُدَّهُ (الاسراء: 34) «به اموال ایتام نزدیک نشوید مگر آنکه به بهترین وجه (و به نفع آنها باشد) تا زمانی که به حدّ بلوغ و پختگی می‌رسند.» همچنین می‌فرماید: إِنَّ الَّذِینَ یأْکُلُونَ أَمْوَالَ الْیتَامَى ظُلْمًا إِنَّمَا یأْکُلُونَ فِی بُطُونِهِمْ نَارًا وَسَیصْلَوْنَ سَعِیرًا (النساء: 10) «بی‌گمان کسانی که اموال ایتام را به ناروا و ستم‌گرانه می‌خورند، انگار آتش را در شکم‌هایشان می‌ریزند، و در روز قیامت به آتش سوزانی خواهند سوخت.» خلاصه سخن این است که تربیت عاطفی و روحی به وسیله‌ی احترام گذاشتن به کودکان و محبّت کردن و اهتمام ورزیدن به آنها تحقق می‌یابد و شخصیت آنها برای زندگی سالم تقویت می‌شود. ادامه دارد...∎​