سقوط غم انگیز هواپیمای «ای تی آر» شرکت آسمان که از تهران به مقصد یاسوج در پرواز بود بار دیگر نشان داد که ناوگان هوایی کشور با توجه به محاصره‌ ها و فشارهای اقتصادی و تحریم‌ های به‌ وجود آمده در دهه ‌های گذشته، هنوز نتوانسته آنچنان که باید خود را بازتعریف کند. تحریم های ظالمانه ای که شرکت‌ های هوایی را در تنگناهای تامین قطعه قرار داد و تعدادی از هواپیماهای شرکت‌ های ایرانی در سال های اخیر در فرودگاه‌ های کشور زمینگیر شدند یا از هواپیماهایی استفاده می شد که مدت زیادی از عمر آنها می گذشت.

با وجود این تحریم ها دولت یازدهم در سایه برجام توانست راه برای ورود هواپیماهای تازه نفس بویینگ و ایرباس به آسمان ایران باز کند که پیش از این هواپیماهای فرسوده و دست چندم به ناوگان هوایی کشور وارد می ‌شد و ایران را به خوابگاه هواپیماهای دست چندم تبدیل کرده بود اما ناوگان هوایی نیاز به چند صد هواپیما دارد تا بتواند از حوادث غم انگیز و تلخی مشابه سقوط هواپیمای ای تی آر جلوگیری کند.

کاپیتان «هوشنگ شهبازی» خلبان شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران در گفت وگو با ایرنا معتقد است اگر همه قراردادهای هواپیمایی که در پسابرجام با شرکت های خارجی منعقد شده، اجرا شود مساله کمبود یا فرسودگی ناوگان هوایی که در سال های تحریم با آن روبرو بوده ایم به مرور زمان حل می شود. در ادامه دیدگاه های وی را از نظر می گذرانیم.

**دولت یازدهم و دوازدهم و توجه به صنعت هوانوردی
تحریم های یک جانبه مشکل هایی برای هواپیمایی ایران ایجاد کرد که اینها قابل حل بود اما شرایط داخلی و نگرش به صنعت هوانوردی باعث شد که این مشکل ها بسیار بیشتر شود. برای این صنعت نباید مدیران سیاسی انتخاب کرد بلکه باید افرادی متخصص برگزید که سیاستمدار هم باشند اما نباید منافع حزبی و گروهی در آن دخیل شود. تحریم ها سبب شده بود که هواپیما به ایران فروخته نشود اما راه های زیادی وجود داشت که می توانستیم هواپیما تهیه کنیم که به سبب سیاست های خاص، این کار اجرایی نشد. با روی کار آمدن دولت یازدهم و تلاش های محمدجواد ظریف به عنوان وزیر امور خارجه این دولت و دیگر سیاست مداران؛ این مشکل ها تا حدودی برطرف شد و توانستیم قراردادهایی در صنعت هوانوردی منعقد کنیم و باید این کار ادامه داشته باشد تا مانند دوره های قبل مجبور نباشیم هواپیماهای بی کیفیت که خسارت های فراوانی به کشور وارد می کند، تهیه کنیم. بنابراین با سیاست گذاری وزارت راه و شهرسازی و مدیران صنعت هواپیمایی این مشکل ها قابل حل شدن است تا بتوانیم در صنعت هوانوردی رونق ایجاد کنیم.

**قرارداد ایران ایر و شرکت «ای تی آر»
هواپیماهای جدید در «تولوز» فرانسه تحویل ایران ایر شده است. به سبب اینکه در گذشته با شرکت «ای تی آر» فرانسه قراردادهایی در این زمینه بسته شده بود نیاز به خدماتی مانند آموزش خلبانان و تعمیر و نگهداری، حمایت از توسعه خدمات ناوبری هوایی، عملیات فرودگاهی و هواپیمایی، انتقال فناوری و ... در ایران وجود دارد اما این امکانات بستگی به قراردادی دارد که ایران ایر با فرانسه منعقد کرده است؛ یعنی اگر در قرارداد قید شده باشد شرکت فروشنده باید همه امکاناتی که نیاز است، به خریدار بدهد این کار انجام می شود. هر چند شرکت ای تی آر برای خریدارهای خود همه امکانات لازم را فراهم می کند. این هواپیماها که تهیه شده بسیار خوب و با ارزش است و امید می رود که بقیه اینها به کشور وارد تا در صنعت هوانوری رونق ایجاد شود.

**نوسازی و رفع فرسودگی صنعت هوانوردی
اگر همه قراردادهای هواپیمایی که در پسابرجام با شرکت های خارجی منعقد شده، اجرا شود مساله کمبود یا فرسودگی ناوگان هوایی که در سال های تحریم با آن روبرو بوده ایم به مرور زمان حل می شود. هر چند همه این مسایل با سیاست گذاری و مدیریت در حوزه صنعت هوانوردی ارتباط دارد و در سال های آینده هواپیماهایی که به لحاظ نگهداری مقرون به صرفه نیست از رده خارج می شود زیرا هواپیما تا 10 سال ابتدایی صرفه اقتصادی دارد و بعد از آن هزینه نگهداری و درآمدزایی آن یکی می شود هر چند با گذشت 20 سال از عمر آن هزینه ای نگهداری آن بسیار بیشتر از درآمدهایی است که به دست می آورد بنابراین فرسودگی صنعت هوانوردی ضررهای اقتصادی برای کشور به بار می آورد.

**نوسازی صنعت هوانوردی و توسعه توریسم
صنعت هوانوردی و توسعه گردشگری ارتباط متقابلی با یکدیگر دارند که در صورت رونق این 2 صنعت کشور به پویایی اقتصادی دست پیدا می کند. ایران از شرایط و ویژگی های بسیار برجسته ای برای جذب توریسم برخوردار است که در صورت توجه به آن می توانیم به توسعه پایدار دست می یابیم و این اتفاق هم با نوسازی در صنعت هوانوردی و خرید هواپیماهای جدید امکان پذیر می شود. یکی از مشکل هایی که کشور را تهدید می کند بیکاری است که اگر بخواهیم به آن پاسخ دهیم باید در وهله نخست با نوسازی صنعت هوانوردی شروع کنیم تا به رونق صنعت توریسم منجر شود.

**نوسازی صنعت هوانوردی فارغ از دیدگاه های سیاسی
نگرش به صنعت هوانوردی باید تخصصی شود و سیاستمداران از متخصصان این صنعت حمایت کنند و هیچ گاه منافع گروهی، حزبی و سیاسی در آن دخیل نباشد بلکه باید منافع ملی در اولویت قرار بگیرد. نوسازی در صنعت هوانوردی باعث توسعه پایدار می شود و این توسعه به رفع نیاز اکنون و آینده کشور می انجامد. برای نمونه با رونق صنعت هوانوردی ورود توریسم و گردشگر به داخل کشور افزایش پیدا می کند که این مهم خود باعث ایجاد اشتغال می شود زیرا با ورود هر 6 تن توریسم یک شغل به وجود می آید. بنابراین نوسازی صنعت هوانوردی منافع ملی را تامین می کند.

*گروه اطلاع رسانی
پژوهشم**9370**9131
ایرنا پژوهش، کانالی برای انعکاس تازه ترین تحلیل ها، گزارش ها و مطالب پژوهشی ایران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearch همراه شوید.