آنچه نظر می‌رسد، این است که هم اکنون دونالد ترامپ از تمامی دعاوی سابق خود مبنی بر برهم زدن توافق هسته‌ای و پاره کردن برجام عقب نشسته است. این چیزی است که اسناد سری که امروز از کاخ سفید به بیرون درز کرده، بیان می‌کند در نوع خود اسنادی شگفت تلقی می‌شوند.

به گزارش «تابناک»؛ اوایل سال میلادی جاری، دونالد ترامپ در ادامه خصومت‌های خود با ایران و تلاش‌هایش برای برهم زدن توافق هسته‌ای و پاره کردن برجام از شرکای اروپایی و کشورهای اروپایی حاضر در 5 + 1 تقاضا کرده بود یا «نقایص فاحش و وحشتناک» توافق هسته‌ای را رفع‌ورجوع کنند و یا این‌که وی از تمدید مجدد تعلیق تحریم‌های ایران در آینده سر باز خواهد زد. او ماه گذشته نیز در یک اتمامِ‌حجت جدی خطاب به اروپایی‌ها گفت: «این آخرین شانس است».

اما اسناد سری که امروز از کاخ سفید به بیرون درز کرده است، نشان می‌دهد، علیرغم آن لحن تهدیدآمیز و این اولتیماتوم، رئیس‌جمهور آمریکا تنها در صورتی‌ که شرکای اروپایی قول «تلاش برای بهبود» توافق هسته‌ای را نیز بدهند، از این موضوع راضی و خرسند خواهد بود.

این اسناد مربوط به بخشی از بایگانی وزارت امور خارجه آمریکاست که رویترز آن را به دست آورده و امروز اقدام به انتشار آن کرده است. این خبرگزاری در هفته جاری نیز با یکی از مقامات ارشد آمریکایی در همین رابطه مصاحبه کرده است.

بنابراین، موضوع اصلی توافق هسته‌ای در سال 2015 میان ایران و شش قدرت جهانی، محدودسازی موقت برنامه هسته‌ای ایران در قبال برداشته شدن تحریم‌های اقتصادی بود. دونالد ترامپ اما گفته بود که این توافق سه نقص و کاستی اساسی دارد: بی توجهی به برنامه موشکی ایران و عدم قرارگیری آن در متن توافق، موضوع بازرسی از سایت‌ها و تجهیزات هسته‌ای ایران، که تنها محدود به برخی مناطق شده است و همچنین موضوع برداشته شدن محدودیت‌ها از برنامه هسته‌ای ایران طی ده تا پانزده سال بعد از توافق.

ترامپ بیان کرده بود، اگر قرار است آمریکا در این توافق بماند، باید هر سه این موارد، مورد توجه قرار گرفته و اصلاح شوند؛ اما اسناد سری افشاشده در رویترز نشان می‌دهد، اکنون دونالد ترامپ تا حد بسیاری از استانداردهای قبلی خود پایین آمده است.

یکی از این اسناد که از کاخ سفید به بیرون درز کرده است، خطاب به شرکای اروپایی بیان می‌کند: ما (آمریکا) از شما می‌خواهیم که تعهد بدهید تا با یکدیگر برای یک توافق مکمل به برنامه هسته‌ای در راستای توجه به برنامه موشک‌های بالستیک ایران، بازرسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از تأسیسات هسته‌ای ایران و همچنین موضوع برداشته شدن محدودیت‌ها از برنامه هسته‌ای، همکاری کنیم.

این سند به‌ خوبی بیان می‌کند که دونالد ترامپ و وزارت امور خارجه آمریکا تا چه حد توقعات خود از شرکای اروپایی را کاهش داده‌اند. اکنون دولت ترامپ تنها به تعهد به همکاری در موضوعات فوق از سوی اروپا را کافی دانسته است و این نشان می‌دهد که مقاومت اروپا در قبال خواسته‌های یک‌جانبه آمریکا، این کشور را مجبور به عقب‌نشینی از مواضع خود در خصوص برجام کرده است.

وزارت امور خارجه آمریکا از هرگونه توضیح در مورد این اسناد سر باز زده و بیان کرده است، به‌هیچ‌وجه در مورد ارتباطات درونی سازمان و کاخ سفید مصاحبه نمی‌کند. همچنین کاخ سفید از مصاحبه و توضیح پیرامون این اسناد و موضع ترامپ در خصوص آن‌ها سر باز زده است.

همچنین کشورهای اروپایی هنوز این موضوع که آیا این دیدگاه وزارت امور خارجه در خصوص برنامه هسته‌ای ایران و برجام که از مسیرهای دیپلماتیک به گوش پاریس، برلین، لندن و بروکسل رسیده است، به‌عنوان موضع رسمی کاخ سفید در خصوص برجام خواهد بود یا خیر. به گفته دیپلمات‌های اروپایی، هنوز همه‌ چیز به تصمیم ترامپ برای تمدید تعلیق تحریم‌های ایران در دوازدهم ماه می بستگی دارد.

یکی از این دیپلمات‌ها در این خصوص به رویترز گفته: آیا ترامپ و دولت وی، موضع خود در خصوص برجام را تغییر داده است؟ ما هنوز چیزی در این مورد نمی‌دانیم و از چیزی اطمینان نداریم.

دیپلمات دیگر در این رابطه بیان کرده: واقعیت این است که آنچه ما اکنون در حال تلاش در خصوص آن هستیم، آماده کردن یک بسته پیشنهادی قانع‌کننده برای ترامپ است؛ اما هیچ‌کس نمی‌داند که ترامپ دقیقاً چه می‌خواهد و چه خواهد کرد!