شناسهٔ خبر: 24197877 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: نسیم | لینک خبر

مشروح سخنان جان کری در کنفرانس امنیتی مونیخ

جان کری، وزیر امور خارجه سابق آمریکا در کنفرانس امنیتی مونیخ درباره برجام گفت، آمریکا حتی اگر به ایران حمله می‌کرد این دستاورد ایران از بین نمی‌رفت.

صاحب‌خبر -

به گزارش گروه بین الملل باشگاه خبرنگاران جوان؛ به نقل از شبکه تلویزیونی رویترز، وزیر امور خارجه سابق آمریکا ضمن اذعان به پیشرفت های جمهوری اسلامی ایران در برنامه صلح آمیز هسته ای پیش از برجام و نتایجی که برجام در محدود کردن این برنامه صلح آمیز داشت و با بیان اینکه شاه سابق سعودی و دیکتاتور مخلوع مصر از آمریکا خواسته بودند ایران را بمباران کند گفت: آمریکا حتی اگر به ایران حمله می کرد این دستاورد آن ها از بین نمی رفت.

جان کری این سخنان را در حاشیه کنفرانس امنیتی مونیخ در آلمان و در قسمت پاسخ و پرسش مطرح کرد و این را هم گفت که آمریکا میزان غنی سازی اورانیوم ایران را سه و شش یا سه و هفت دهم درصد محدود کرد و راستی این سخن که نمی توان از تأسیسات نظامی بازرسی کرد کاملا نادرست است و آمریکا یک سامانه نظارتی دارد که اگر تصمیم بگیرد، تحریم ها به صورت خودکار بازگردانده خواهد شد.

مجری: جلسه را با پرسشی از جان کری وزیر امور خارجه سابق آمریکا آغاز می کنیم. بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل هشدار های سختی در مورد ایران داد و آن را بزرگترین تهدید علیه جهان دانست. با توجه به اینکه در مورد توافق هسته ای که اکنون در خطر قرار گرفته است، همکاری نزدیکی با ایران داشتید نظر خود را در این خصوص بیان کنید.

جان کری: کار ما این است که به طور کلان و همراه با صداقت فکر کنیم که در جهان در چه موقعیتی داریم و به کدام سو حرکت می کنیم. فکر می کنم خاورمیانه اکنون به علل فراوان یکی از دو مکان خطرناک جهان است. اما من قصد دارم به طور خاص در مورد اظهارات نتانیاهو که درباره توافق هسته ای ایران بود صحبت کنم.

من دوستِ خوب اسرائیل هستم. من در طول ۲۸ سال عضویت در سنای آمریکا در رأی های خود در مورد اسرائیل رکورد صد در صد داشتم. من مسئولیت نخست وزیر اسرائیل برای دفاع از کشورش و برداشتن گام های لازم برای محافظت از آن را به طور کامل می پذیرم و به آن احترام می گذارم.

ما در بسیاری از گفتگو هایی که با هم داشتیم دوستان خوبی بودیم، اما با هم اختلافاتی داریم.

امروز نتانیاهو به شما گفت: ایران در مسیری قرار دارد که طی ده سال صاحب زرادخانه هسته ای خواهد شد. این اظهار نظر دقیق نیست. این اظهار نظر با توجه به توافق هسته ای به طور اساسی غیر دقیق است. بنابراین از همه شما می خواهم، در این لحظه از کنفرانس امنیتی مونیخ می خواهم تا واقعیت این توافق را به طور کامل اندازه گیری کند.

من باور دارم که ایران تهدیداتی در خود دارد. ما قسمت مربوط به موشک ها را در توافق هسته ای نگاه داشتیم. روسها، ایرانی ها و چینی ها خواستار آن بودند که محدودیت های مربوط به موشک ها وجود نداشته باشد. بنابراین ما امتیازی ندادیم و چیزی را نپذیرفتیم بلکه به یک پیروزی دست یافتیم و هشت سال محدودیت را به دست آوردیم. البته ما خواستار ۱۰ سال بودیم. اگر می توانستیم زمان بیشتری تعیین کنیم بسیار خوب بود ولی ما متوجه بودیم که توافقی که برای امضای آن تلاش می کنیم قرار نیست همه موارد و مشکلات را در بر گیرد. مسائلی که ما آنجا بیان کردیم مانند حقوق بشر، بحث موشک ها، انتقال محموله های سلاح، همکاری با حزب الله، عراق، یمن ... این ها همه مسائلی قانونی و مشروع (برای به بحث گذاشتن) هستند. ولی ما بر اساس تجربه ای که از دولت بوش به دست آمده بود و پیگیری سیاست آن ها برای توقف کامل غنی سازی در ایران پس از سال ها تلاش به جایی نرسید، در تفکری راهبردی و نه ناشی از امتیاز دادن، تصمیم گرفتیم این مسائل را در توافق هسته ای نگنجانیم.

اکنون از همه شما می خواهیم به یاد بیاورید ما در سپتامبر سال ۲۰۱۳ چه وضعی داشتیم؛ زمانی که من به عنوان نخستین وزیر امور خارجه آمریکا در ۳۵ یا ۴۰ سال گذشته با وزیر امور خارجه ایران دیدار کردم. علاوه بر این از شما می خواهم این را هم تصور کنید که اگر خانه شما دچار آتش سوزی شود، آیا به خاطر نگرانی از اینکه ممکن است این خانه ۱۵ سال دیگر باز هم آتش بگیرد از خاموش کردن آتش خودداری می کنید؟ یا اینکه آن را خاموش می کنید و در فرصت باقی مانده همه تلاش خود را می کنید تا از آتش گرفتن دوباره آن جلوگیری کنید؟ این رویکردی بود که ما به این توافق داشتیم. چرا؟ به شما می گویم.

روزی که در ماه سپتامبر من در نیویورک با جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران دیدار کردم، ایران دارای ۱۲ هزار کیلوگرم اورانیوم غنی شده بود. در آن روز ایران تنها حدود دو ماه با راه اندازی رئاکتور پلوتونیوم اراک فاصله داشتند و این رئاکتور می توانست برای تولید دو بمب هسته ای در سال پلوتونیوم تولید کند. ایرانی ها در آن روز ۲۷ هزار سانتریفوژ نصب شده در اختیار داشتند که ۱۹ هزار تای آن می چرخیدند و اورانیوم غنی می کردند و آن ها اورانیوم را با درجه خلوص بالا غنی سازی می کردند. ایرانی ها در آن روز دو ماه با به راه افتادن این فعالیت فاصله داشتند و دستگاه اطلاعاتی ما و دستگاه های اطلاعاتی پنج یا شش کشور دیگر می گفتند ایران دو ماه با گریز هسته ای فاصله دارد. روزی که من برای نخستین دیدار در چهل سال گذشته با ظریف دیدار کردم، ایران چرخه سوخت هسته ای را کامل کرده بود و حتی اگر به ایران حمله می کردیم این دستاورد ْآن ها از بین نمی رفت.

می توانم به شما بگویم که ما چه اندازه در برابر فشار نخست وزیر (نتانیاهو)، ملک عبدالله عربستان که شخصا به من گفت، رئیس جمهور (حسنی) مبارک که شخصا به من گفت: تنها کاری که با ایران می شود انجام داد بمباران این کشور است، مقاومت کردیم.

من به شما تضمین می دهم که اگر این توافق از بین برود از مناطق و جا های مختلف این اعتراض شنیده خواهد شد که «اکنون به همان جایی که قبلا بودیم، بازگشته ایم. اکنون باید آن ها را بمباران کنیم زیرا ایرانی ها از این پس آزادند کار هایی را که قبلا از انجام آن منع شده بودند انجام دهند.»

زمانی که بوش گفتگو های خود را با ایران آغاز کرد، این کشور ۱۶۴ سانتریفوژ در اختیار داشت. این تعداد به ۲۷ هزار رسید که قبلا گفتم و ۱۹ هزار تای آن فعال بود. امروز کجا هستیم. امروز ما ۱۳۰ بازرس دیگر در ایران داریم که هر روز تجهیزات و سانتریفوژ های مهر و موم شده را بازرسی می کنند. امروز ایرانی ها تحت یک محدودیت ۱۵ ساله هستند که بر اساس آن می توانند حداکثر ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم ذخیره داشته باشند. به همین دلیل است که وقتی می شنوم ایران می تواند ظرف ۱۰ سال به سلاح هسته ای دست یابد، می گویم چنین چیزی از لحاظ فیزیکی غیر ممکن است که بتوان با ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی شده یک بمب ساخت. این چیزی است که هر روز کنترل می شود و ایران به آن محدود شده است.

ما همچنین میزان غنی سازی اورانیوم ایران را سه و شش یا سه و هفت دهم درصد محدود کردیم. ما آن ها را محدود کردیم و راستی این سخن که ما نمیتوانیم از تأسیسات نظامی بازرسی کنیم کاملا نادرست است. ما یک سامانه نظارتی داریم که اگر تصمیم بگیرد، تحریم ها به صورت خودکار بازگردانده خواهد شد. بنابراین سخن پایانی من این است که خطر اینجاست که اگر شما صحنه را ترک کنید، خود را در معرض مشکل و مخمصه دیگری که رئیس جمهور ترامپ ایجاد کرده است قرار داده اید. ایران هیچیک از کار هایی را که ما در مورد موشک ها یا مسائل دیگر انجام داده ایم باور نمی کند و معتقد است این اقدامات برای از بین بردن توافق هسته ای است. پس با توجه به موضع آمریکا در خصوص مشکلی که در ارتباط با تندرو ها در ایران ایجاد شد، رهبر ایران چگونه می تواند با آمریکا مصالحه کند و کنار بیاید؟ این رفتار غیر قابل دفاع است. این دیپلماسی خوبی نیست.

این راهبردی منطقی نیست. به نظر من برای اروپا و جهان بسیار حیاتی است که اطمینان یابند ما به این توافق پایبند هستیم زیرا می دانیم که اگر شرایط به گذشته بازگردد، در نبود توافق هسته ای ایران، چه اتفاقاتی در جهان رخ خواهد داد. می دانیم که در این صورت جهان جای بهتری نخواهد بود و وضع بهتری نخواهد داشت.

یکی از شرکت کنندگان در نشست از جان کری پرسید: «هم اکنون سه کشور همپیمان آمریکا خود را درگیر جنگ در سوریه کرده اند، دو کشور از این سه کشور دارند با هم می جنگند و روسیه هم در نقش میانجی ایفای نقش می کند، آیا به حاشیه رانده شدن آمریکا منافع این کشور را در سوریه تامین می کند؟ «وزیر پیشین امور خارجه ی آمریکا در پاسخ گفت: «افرادی که با سیاست خارجی سر و کار دارند، می دانند در حاشیه قرار گرفتن آمریکا نه تنها منافع خودش را تامین نمی کند بلکه برای منطقه و دنیا هم زیان آور خواهد بود. یکی از عناصر بسیار مهم هنر دیپلماسی برای هر کشوری بویژه کشور هایی قدرتمند و اثرگذار همچون آمریکا یا روسیه دسته بندی کردن برخی مسائل در زمان های مشخص است.

این خیلی اهیمت دارد. ما این کار را کردیم. من و سرگی لاوروف (وزیر امور خارجه روسیه) و رئیس جمهور پوتین بار ها و بار ها به گفتگو نشستیم و موفق شدیم سلاح های شیمیایی اعلام شده را از سوریه خارج کنیم، توانستیم توافق پاریس را به سرانجام برسانیم، توافق هسته ای ایران را محقق ساختیم و روسیه نقشی بسیار مهم ایفا کرد. کاترین اشتون (مسئول پیشین سیاست خارجی اتحادیه اروپا) در اینجا حضور دارد و شاهد ماجرا بوده است. روسیه در برخی موارد برای پیشبرد توافق هسته ای نقشی بسیار بسیار مهم ایفا کرد. بر سر موضوع سوریه نیز همکاری تنگاتنگی داشتیم. من و سرگی لاوروف ریاست مشترک نشست بین المللی پشتیبانی از سوریه را بر عهده داشتیم و با همکاری مولود چاووش اغلو (وزیر امور خارجه ترکیه) و دیگر دوستان در منطقه موفق شدیم ایران، عربستان سعودی، و همه ی کشور های خلیج (فارس)، مصر و ترکیه را گرد یک میز بنشانیم و همه بر سر راه حل سیاسی برای بحران سوریه به توافق رسیدیم.

این موضوع در قطعنامه ی شماره ی ۲۲۵۴ شورای امنیت سازمان ملل منعکس شده و هم اکنون روی میز است. همه توافق کردند سوریه کشوری متحد و غیرفرقه ای باقی بماند تا بتواند رئیس جمهورش را در آینده برگزیند و این فرآیند را در انتخاباتی مشروع و قانونی بر پایه ی عالی ترین استاندارد ها و زیر نظر جامعه ی بین المللی برگزار کند و هیئتی برای انتقال حاکمیت تشکیل شود که تلاش ها را برای رسیدن به هدف نهایی هماهنگ سازی نماید. چنین فرآیندی را هم اکنون شاهد نیستیم. البته تلاش های استفان (دی میستورا، نماینده ی ویژه سازمان ملل در امور سوریه) را منکر نمی شویم، اما کشور های دی نفوذ هنوز هم دارند گروه های نیابتی را به جان هم می اندازند و همین امر سبب می شود از رسیدن به هدف نهایی باز بمانیم. داریم در روزنامه ها می خوانیم و از قرار های مجرمیت که دیروز صادر شد (مجرم شناخته شدن ۱۳ شهروند و سه شرکت روسی به تلاش برای دخالت در نظام سیاسی آمریکا) می بینیم، آمریکا و روسیه بر سر برخی مواردی که ما هم اکنون اطمینان داریم روسیه دارد انجام می دهد اختلاف های بسیار عمیق داریم. اما چنین مواردی ما از این باز نمی دارد که کنار یکدیگر بنشینیم و برای اجرای کامل توافقنامه مینسک (بحران اوکراین) چاره اندیشی کنیم. آمادگی داریم برای برقراری صلح در سوریه هر کاری لازم باشد کمک کنیم زیرا منافع مشترک بسیار مهمی در این کشور داریم که بار ها و بار ها از آن سخن گفته شده است و شکست تروریسم از جمله ی آن منافع است.

یکی از مواردی که با افتخار از آن نام می برم ایجادی ائتلاف ضد داعش است. رئیس جمهور اوباما (رئیس جمهور پیشین آمریکا) بود که این تصمیم بسیار مهم را گرفت و گفت: باید نیروی هوایی را به کار بگیریم و ائتلاف تشکیل بدهیم، از همان ابتدا کشور های عربی به ما پیوستند و همه با هم موفق شدیم زمینه را برای برقراری صلح فراهم آوریم. من و لاوروف در ژنو توافق کردیم که ما یعنی آمریکا بتواند از همه ی پرواز های روسیه در مناطق شمالی سوریه و در آسمان شهر حلب جلوگیری کند و در عوض برای شکست دادن تروریست ها به همکاری ادامه بدهیم. تا بتوانیم القاعده یا همان النصره و البته داعش را شکست بدهیم. اما متاسفانه باید بگویم ارتش آمریکا در برخی موارد در همکاری با روسیه با اکراه گام برداشت و نتوانستیم این توافقنامه را به خوبی اجرا کنیم.

اما در پایان باید بگویم نقشه راه برای برقراری صلح وجود دارد. باید از دیپلماسی واقعی و هنرمندانه بهره بگیریم تا برخی مسائل را دسته بندی کنیم و بتوانیم با یکدیگر همکاری کنیم تا فرآیندی شفاف را به اجرا درآوریم. همه ی کشور ها از جمله ایران و دیگران اتفاق نظر داشتند که راه حل نظامی (برای بحران سوریه) وجود ندارد. خوب پس آن تلاش هایی که برای اجرای راه حل سیاسی وجود دارند و ما با آن ها بزرگ شده ایم کجاست. تلاش هایی که در دهه های ۶۰، ۷۰، ۸۰ و ۹۰ میلادی کشور های بزرگ و مهم را گرد یک میز نشاند و با وجود همه ی اختلاف نظر ها به گفتگو پرداختیم. -- رقابت و پیشی گرفتن از دیگری عامل اصلی است -- درست است، اما رقابت و پیشی گرفتن را افرادی دامن می زنند که تصمیم گیرنده هستند و اگر سران کشور ها در مسیری درست گام بردارند و اگر بصیرتی فراگیرتر داشته باشند اختلاف نظر ها را می شود برطرف کرد. برای نمونه می توان به موضوع توافق هسته ای ایران اشاره کرد.

در توافق هسته ای چیزی به نام غروب یا پایان وجود ندارد، برای برخی بند های توافق، پایان زمان بندی شده در نظر گرفته شده است و بر پایه ی این بند ها ایران باید بتواند در سایه ی پایبندی به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) حق انجام دادن کار هایی را بدست بیاورد. از سوی دیگر دوره ی زمانی ۲۵ ساله ای در نظر گرفته شده که از ابتدا تا انتها مسیر همه ی اورانیوم به کار رفته در ایران را از معدن اورانیوم تا کارخانه و تا بهره برداری نهایی رهگیری و رصد می کند. بخشی های از توافق همیشگی است یعنی تا وقتی که برجام اجرا می شود و ایران یکی از طرف های آن است و به پیمان ان پی تی، پیمان نامه منع گسترش سلاح های اتمی پایبند است و در معرض بازرسی های آژانس بین المللی انرژی اتمی قرار دارد، تا وقتی که برجام وجود دارد ایران موظف است پروتکل الحاقی آژانس را اجرا کند که دارای نافذترین و شدیدترین و تنها نظام بازرسی موجود در سیاره زمین و در همه ی کشور هایی است که اورانیوم غنی سازی می کنند.

از این رو همه ی دستگاه های اطلاعاتی کشور ما، روسیه، چین، انگلیس، فرانسه و آلمان بر این باورند که می توانیم بفهمیم ایران دارد چه می کند و همانگونه که نخست وزیر نتانیاهو (نخست وزیر رژیم صهیونیستی) نگرانی مشروع دارد، اگر ایران برای از سرگیری برنامه ی غنی سازی خود اقدام کند ما به افزایش محسوس غنی سازی پی خواهیم برد و اگر توضیح یا علتی برای این اقدام وجود نداشته باشد آنگاه در آینده هم همچون امروز، همه ی گزینه های نظامی را در اختیار خواهیم داشت؛ لذا فکر می کنم همه ی این مسائل به چگونگی تعریف مسئله باز می گردد و روشن است که هم اکنون باید ابتکار عمل دیپلماتیک بهتری را در دستور کار قرار بدهیم تا به استفان (دی میستورا، نماینده ویژه سازمان ملل در امور سوریه) کمک کنیم افراد را در ژنو گردهم آورد و به این دیوانگی در تخریب و نابودی سوریه پایان بدهد.»

تزیپی (تپی) لیونی، وزیر پیشین امور خارجه رژیم صهیونیستی نیز در جایگاه مخاطبان حضور داشت. وی در بخشی از پرسش خود از جان کری پرسید: «توافق ایران تنها مسئله ی هسته ای را پوشش می دهد، پرسش من این است چرا فکر می کنید و یا آیا فکر می کنید این حقیقت که توافقی بر سر سلاح های هسته ای وجود دارد به این معنی است که استاندارد های تازه ای در دنیا شکل گرفته و می گوید از آنجا که کشوری سلاح هسته ای ندارد هر آنچه بخواهد می تواند انجام بدهد و باز از آنجا که پاسخ منفی است چرا نمی توانیم با اقدام هایی که ایران هم اکنون دارد انجام می دهد و از تروریسم پشتیبانی می کند برخورد کنیم در حالی که هیچ ارتباطی با توافق هسته ای ندارد؟»

کری پاسخ داد: «هیچ چیز نباید از برخورد ما با همه ی آن مواردی که درباره ی ایران گفته شد جلوگیری کند. هیچ تردیدی در این نیست. اما مشکل اینجاست که در شرایط کنونی (دولت رئیس جمهور ترامپ)، بحث اعتماد به پایبند ماندن یا نماندن آمریکا به هر گونه توافقی، آب را گل آلوده کرده است (فضا پر از تردید و ابهام است)؛ لذا چگونه می توان بر سر موضوع موشکی به توافق رسید؟ کدام یک از سران ایران در چنین شرایط ویژه ای می تواند از در سازش با آمریکا وارد شود و یا با اطمینان بگوید به توافق پایبند می ماند؟ این زیانی است که بواسطه ی فرآیند جاری اتفاق افتاده است. از این رو اگر نیت واقعی، گفتگو بر سر مسائل موشکی یا حقوق بشر یا تسلیحات یا عراق باشد، همه ی مواردی که باید در دستور کار قرار گیرند، ما آن جایگاه بلند اخلاقی و یا آن گنجایش لازم را که برای ایجاد باورپذیری لازم است داشته باشیم و بگوییم می خواهیم در عمل چنین کاری را انجام بدهیم از دست داده ایم. در زمینه ی سوریه، روسیه و ایران آشکارا دارند از اسد (بشار اسد، رئیس جمهور سوریه) پشتیبانی می کنند.

ما شاهد بودیم در حلب چه رویداد هایی اتفاق افتاد و در سراسر سوریه با چه رخداد هایی روبرو بودیم. من فکر می کنم اسد مرتکب جنایت جنگی شده است، با اطمینان می گویم و هیچ تردیدی ندارم. در زمینه ی سلاح های شیمیایی هم باید بگویم این حقیقت را که سلاح های شیمیایی اعلام نشده ای وجود دارد کورکورانه نپذیرفتیم. به سازمان ملل رفتیم و قطعنامه تصویب کردیم مبنی بر اینکه سلاح های شیمیایی اعلام نشده ای هست که باید تلاش کنیم از سوریه خارج سازیم، این گام بعدی بود. اما ۳۰۰ هزار تن از سلاح های شیمیایی اعلام شده را از این کشور خارج کردیم و اگر این سلاح ها خارج نشده بود داعش به آن ها دسترسی پیدا می کرد و چه رویداد هایی ممکن بود در پاریس، لندن، بیروت و جا های دیگر اتفاق بیافتد و آنگاه اوضاع خیلی فرق می کرد. من از آنچه بر سر مردم سوریه رفته انزجار دارم، اما ۱۲ میلیون سوری آواره شده اند. یکی از مواردی که موفق شدیم موافقت همه ی کشور ها را بدست بیاوریم این بود که جمعیت پراکنده ی سوریه بتوانند در انتخابات شرکت کنند.

دوست داریم انتخابات در سوریه برگزار شود آنگاه خواهیم دید آیا آنان به اسد رای می دهند؟ می خواهید از شر اسد خلاص شوید زمینه را برای برگزاری این انتخابات فراهم آورید که از عالی ترین استاندارد های نظارتی در دنیا برخوردار خواهد بود و این بهترین فرصتی خواهد بود که روسیه و ایران هم با آن توافق دارند، ایران بر این باور است که اسد برنده می شود، بگذارید انتخابات برگزار شود. بگذارید یک بار برای همیشه تلاش کنیم این بحران را حل و فصل کنیم. اما هیچ کس نمی خواهد آنچه را که اسد انجام داده تضعیف کنند، اما اگر آنقدر بد است که گفته می شود، مردم آواره شده اند و همه می دانند عامل آوارگی شان چه کسی است، باورش برای من سخت است که به او (اسد) رای بدهند.»

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

مسئولیت صحت اخبار ارائه شده به عهده منبع خبر بوده و این رسانه صرفاً رسالت اطلاع‌رسانی خود را در این رابطه انجام می‌دهد.

نظر شما