شعار «آمریکا ارحج است و دوباره بزرگ خواهد شد»

در مجموع می توان گفت که مقامات کنونی واشنگتن پیش بینی کسانی که تا قبل از پیروزی ترامپ در انتخابات می گفتند که از او هر انتظاری بعید نیست، را تکذیب می کنند. که از جمله این موارد در اقدامات دولت وی در صحنه سیاست خارجی آمریکاست.  

ازسوی دیگر، می توان گفت که همه چیز بسیار هم قابل انتظار بود. در واقع دونالد بطور پیگیرانه در حال تحقق همان شعارهایی است که در دوره مبارزات انتخاباتی داده بود. بسیاری از آنها در آن زمان احمقانه به نظر میرسیدند، ولی ظاهرا برای رئیس کاخ سفید اهمیت ندارد. او قاطعانه چنین راهی را در پیش گرفته است: تهدید می کند که توافق هسته‌ای با ایران را لغو خواهد کرد، اندازه دگمه هسته‌ای خود را به رخ رهبر کره شمالی می کشد و همه جهان را از تصمیم خود در مورد اعلام قدس، بعنوان پایتخت اسرائیل، به خشم آورده است.

نقش بلوف و واقعیت در اظهارات ترامپ

ترامپ دقیقا مانند عرصه سیاست داخلی در صحنه دیپلماتیک نیز در برنامه مبارزاتی خود شعار «Make America Great Again, America First»  را سر داده بود. و بسیار دشوار بتوان گفت که این شعار فقط برای عوام فریبی بوده یا اینکه اکنون هدف وی تغییر کرده است. برای مثال تمایل رئیس جمهور تاجر برای افزایش توان بالقوه اقتصادی آمریکا و ایجاد موقعیتهای شغلی برای مردم کشورش در داخل و خارج از مرزهای آمریکا. البته احتمالا در اظهارات وی، «بلوف زدن» سهم بزرگی دارد، ولی حقایقی هم در آنها وجود دارد: در برخی جهت گیریها ترامپ در طول سال گذشته شروع به دستیابی به نتایجی هم رسیده، مواردی که "باراک اوباما" رئیس جمهوری قبلی آمریکا تلاش زیادی برای دست یافتن به آنها نموده بود. برای مثال در ماه ژانویه مذاکراتی بین کره شمالی و کره جنوبی آغاز شد و کسی نمی داند آیا پیونگ یانگ بعد از تهدیدات از سوی واشنگتن به این نتیجه گیری رسیده است یا نه. علاوه بر این رئیس جمهوری کنونی آمریکا ظاهرا همان اشتباه خلف خویش در افغانستان و عراق را در سوریه نیز تکرار کرده و حضور نظامی آمریکا در این کشور را ضروری می داند.

تیلرسون در کنار ترامپ یا مخالف او؟

کاملا واضح است که سیاست خارجی دولت ترامپ تنها توسط یک تاجر در سطح "رکس تیلرسون" تعیین نمی شود. از سخنان کارشناسانی که بطور غیررسمی صحبت کرده و به گفته خودشان به دیدگاههای انتخاباتی دونالد ترامپ آشنا بودند، چنین برمی آید که  رئیس سابق شرکت «اکسون موبیل» در مسابقه برای کسب سمت وزارت خارجه آمریکا، چندان هم فرد پیش روی نبوده است. و این مسئله در ماه نوامبر سال 2017 مورد تایید قرار گرفت. البته شایعات مربوط به برکناری تیلرسون از سوی ترامپ یا استعفای خود او از سمتش، حداقل تاکنون که واقعیت پیدا نکرد. ترامپ به خبرنگاران اطمینان داده که به رئیس دستگاه دیپلماسی خود کاملا اعتماد دارد و هر گونه اختلاف نظر خود با او را رد کرد. و این هم یک واقعیت است: همین یکی دو روز اخیر تیلرسون نمایندگی آمریکا در نشست مربوط به کره شمالی در ونکوور کانادا را برعهده داشت.

بازی بچه گانه- دگمه هسته‌ای چه کسی بزرگتر است؟

تبادل اظهارات تند بین آمریکا و کره شمالی در طول ماههای گذشته جهان را در آستانه یک مناقشه نظامی جدی و آغاز یک جنگ سرد دیگر قرار دارد. کاخ سفید چند ماه قبل تهدید کرده بود که کره شمالی را هدف حملات پیشگیرانه خود قرار خواهد داد، اگر این کشور خط مشی خود در رابطه با سلاح هسته‌ای را تغییر ندهد. در پاسخ پیونگ یانگ هم وعده داد که موشکهای خود را به سمت پایگاه نظامی آمریکا در جزیره گوام شلیک خواهد کرد. رهبر کره شمالی در بیانات سال نوی خود، گفت که او هم دگمه هسته‌ای دارد که همجا در کنار اوست. ترامپ هم پاسخ داد که دگمه هسته‌ای او بزرگتر و قدرتمندتر است.

این سخنان حتی در داخل ایالات متحده نیز با واکنش منفی بسیار زیادی روبرو شد. حتی گروه بزرگی از نظامیان آمریکایی فعال در عرصه تسلیحات هسته‌ای، از کنگره خواستند تا کنترل «دگمه هسته‌ای» از دست دونالد ترامپ خارج کند. به عقیده آنها، آن زمان دیگر گذشته که رئیس جمهوری یک کشور در سخنان خود تمایلات شخصی خویش را بیان کند، در حالیکه دونالد ترامپ دائما اصول سیاست خارجی و خطر تهدیدات هسته‌ای را نادیده گرفته و هر چه به زبانش می آید، می گوید.  

خود ترامپ چند روز قبل در مصاحبه با خبرگزاری «رویترز» اوضاع پیرامون کره شمالی را به بازی پوکر تشبیه کرد که هیچیک از طرفین مایل نیستند تا کارتهایشان لو رود. 

علاوه بر این رئیس جمهوری آمریکا تردید دارد که کسی بتواند در مذاکرات صلح آمیز با کره شمالی به نتیجه ای برسد. البته بر اساس نظر خود ترامپ، او بر اساس بازی پوکر، بلوف می زند. برای اینکه کمتر از یک ساعت بعد از سخنان وی، رکس تیلرسون ابراز اطمینان نمود که طرفین بالاخره بر سر میز مذاکره خواهند نشست، هرچند گزینه نظامی همچنان از روی میز کنار نرفته است.